وزیر دفاع پیشین افغانستان: از قصد فرار اشرف غنی چیزی نمی‌دانستم

وزیر دفاع پیشین افغانستان: از قصد فرار اشرف غنی چیزی نمی‌دانستم۷ ساعت پیش

منبع تصویر، MOD

ژنرال بسم الله محمدی، وزیر دفاع سابق افغانستان در دولت اشرف غنی، برای اولین بار درباره آخرین روزهای نظام جمهوری در پانزدهم آگوست گفته است "از قصد فرار رییس جمهور چیزی نمی‌دانستم."

ژنرال محمدی که در چهل روز پایانی پیش از سقوط، سرپرست وزارت دفاع شد، روز یک‌شنبه در مطلبی در روزنامه هشت صبح کابل زمینه‌های سقوط نظام و آخرین روزهای سقوط را تشریح کرده است.

مقام‌های پیشین افغانستان روایت‌های متفاوتی از آخرین روز سقوط توسط طالبان ارایه کرده اند. نوشته ژنرال محمدی پاسخی به گفته‌های اخیر اشرف غنی درباره روز سقوط کابل است.

بدبینانه‌ترین پیش بینی‌های سازمان‌های اطلاعاتی آمریکایی نیز سقوط نظام جمهوری در افغانستان در پانزدهم آگوست را پیش بینی نمی‌کردند. گفته شده که حتی طالبان نیز انتظار سقوط زودهنگام را پیش بینی نکرده بود.

ژنرال محمدی از فرماندهان جهادی همراه با احمدشاه مسعود بود و در دو دهه گذشته، سال‌ها به عنوان رئیس ستاد ارتش، وزیر کشور و وزیر دفاع در دولت‌های حامد کرزی و اشرف غنی خدمت کرده است.

اشرف غنی، رئیس جمهور پیشین افغانستان هفته گذشته، در گفتگو با ژنرال نیک کارتر برای بی‌بی‌سی درباره آخرین لحظات پیش از فرار از کابل گفته بود "بسم‌الله خان به من زنگ زد و گفت که همه چیز از هم فرو پاشیده است. این زمانی بود که من می‌خواستم به وزارت دفاع بروم. ۲۵ دقیقه منتظر بودم، ولی خودروها نیامدند."

پنج روز پیش از سقوط کابل، جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، از بسم‌الله محمدی به عنوان یک "مبارز جدی" یاد کرده بود.

''فرار غنی'' چگونه اتفاق افتاد؟

اما، آقای محمدی در مورد آخرین لحظه‌های سقوط روایت متفاوتی ارایه کرده است.

او نوشته است: "حوالی ساعت ۲ بعدازظهر روز یک‌شنبه، ۱۵ آگوست ۲۰۲۱، سه بال هلیکوپتر از ارگ برخاستند و به استقامت شمال پرواز کردند. من از کلکین (پنجره) دفترم هلیکوپترها را دیدم. فکر کردم طبق معمول رفت‌وآمد می‌کنند. سه بال هلیکوپتر رییس جمهور همیشه در ارگ بودند و فرمان‌دهی‌اش طبعاً به دست خودشان بود."

او افزوده که "بعدتر قوماندان (فرمانده) قول‌اردوی (سپاه) هوایی به من اطلاع داد که هلیکوپتر چهارم به دستور محب (مشاور امنیت ملی اشرف غنی) از میدان هوایی برخاسته و جمعاً هر چهار هلیکوپتر به ازبکستان فرار کردند."

• بایدن: وزیر دفاع افغانستان مبارز جدی است
• رئیس ام‌ای۶: اگر همه رهبری طالبان مامور مخفی ما می‌شدند بازهم سقوط غافلگیرانه کابل قابل پیش‌بینی نبود
• اشرف غنی در گفتگوی ویژه برای بی‌بی‌سی: اشتباه من اعتماد به آمریکا و شرکای بین‌المللی بود
• 'اطلاعات موثق داشتیم که طالبان برنامه اعدام اشرف غنی را داشتند'

منبع تصویر، Getty Images

از پادکست رد شوید و به خواندن ادامه دهیدپادکستبه عبارت دیگر

گفتگو با چهره‌های سیاسی، هنری و ادبی از تلویزیون فارسی بی بی سی.

برنامه ها

پایان پادکست

او در مورد اتفاقات سه روز آخر سقوط گفته است که "از درون ارگ اطلاعات موثق داشتم که ارتباط آقای محب با (شبکه) حقانی‌ها تامین شده است و آن‌ها صحبت‌های دوام‌دار داشته‌اند؛ اما از قصد فرار رییس جمهور چیزی نمی‌دانستم."

حمدالله محب، مشاور امنیت ملی آقای غنی پیش‌تر، در مصاحبه‌ای تایید کرده بود او با خلیل حقانی، از اعضای برجسته شبکه حقانی در تماس بوده و آقای حقانی در همان روز سقوط کابل به مشاور امنیت ملی غنی گفته بود که "تسلیم شوید، بعد مذاکره می‌کنیم".

آقای محب در مصاحبه‌ با "رودرو با ملت" در شبکه خبری سی‌بی‌اس گفت که اطلاعاتی "موثق" داشتند و از "استخبارات" آمریکا دریافت کرده بودند که "پلان (برنامه) طالبان این است که بیایند رئیس جمهور را اعدام می‌کنند".

آقای محمدی نوشته که روز ‌شنبه، ۱۴ آگوست "رییس جمهور یکی دو بار زنگ زد و وضعیت را پرسید. در همین روز، قرار بود، جلسه کابینه دایر شود، ولی بسیاری از وزرا حاضر نشده بودند و جلسه برگزار نشد."

روز یکشنبه"ساعت ۱۰ صبح همان روز، رییس جمهور زنگ زد و جویای وضعیت شد. من تشریح کردم. از رییس جمهور خواستم تا جلسه اضطراری بگیرد."

آقای غنی گفته بود که او می‌خواسته که به ولایت خوست پرواز کند، در داخل هلی کوپتر به او گفته شد که مقصد پرواز خارج است. اما آقای محمدی نوشته که "ولایت خوست در ۱۵ آگوست سقوط کرد و رییس جمهور از آن آگاهی داشت."

زمینه‌های سقوط نظام جمهوری از نظر آخرین وزیر دفاع افغانستان

آقای محمدی اما می‌گوید "سقوط و فروپاشی، زودهنگام و ناگهانی نبود، بلکه فروپاشی به‌صورت تدریجی و از مدت‌ها قبل آغاز شده بود."

او نوشته که ادعاهای "تقلب در انتخابات ریاست جمهوری" و بحران سیاسی ناشی از آن و "سیاست‌های غنی" " اثرات منفی و ناامیدکننده روی انگیزه نیروهای دفاعی و امنیتی به جا گذاشت."

منبع تصویر، WAKIL KOHSAR

توضیح تصویر،

ژنرال بسم الله محمدی در کنار عبدالله عبدالله و ژنرال اسکات میلر، فرمانده آمریکایی ناتو در افغانستان، ۱۲ جولای ۲۰۲۱، یک ماه پیش از سقوط کابل. آقای محمدی نوشته که "من براساس موافقت‌نامه تقسیم قدرت سیاسی، از طرف داکتر عبدالله عبدالله که به حیث رییس شورای عالی مصالحه ملی کار می‌کرد، به عنوان سرپرست وزارت دفاع تعیین شدم."

او گفته توافقنامه صلح آمریکا-طالبان برای روحیه نظامیان "ویرانگر" بود.

از طرف دیگر، "رهایی ۷۰۰۰ زندانی طالبان" و بازگشت "آن‌ها به جبهات گرم، سبب تقویه طالبان و تضعیف روحیه نیروهای دفاعی و امنیتی شد."

وزیر دفاع پیشین افغانستان "برخوردهای سلیقه‌ای" حمدالله محب، مشاور امنیت ملی را نیز عامل تضعیف ارتش افغانستان دانسته است.

اما، "روحیه و انگیزه‌ای برای اردو (ارتش) نمانده بود، تا من بتوانم مانع مرگ حتمی نظام شوم."