بحران قزاقستان؛ ادامه سرکوب و متهم کردن معترضان به تروریسم

دفتر قاسم توقایف، رئیس جمهور قزاقستان در بیانیه‌ای اعلام کرده که اوضاع کشور با عملیات "ضدتروریستی" تحت کنترل در‌آمده و نظم و قانون دوباره برقرار شده است. در این بیانیه آمده که اقدامات دولت برای مقاله با ستیزه‌جویان ادامه می‌یابد زیرا "تروریست‌ها هم‌چنان از سلاح استفاده می‌کنند و به اموال عمومی ‌آسیب می‌رسانند."

هم‌زمان، وزارت کشور قزاقستان در بیانیه‌ای از کشته شدن ۲۶ تن از "جنایتکاران مسلح" و دستگیری بیش از ۳۰۰۰ نفر از معترضان خبر داد. دادستانی کل قزاقستان نیز در اطلاعیه مشابهی گفت که ۱۸ مامور گارد ملی در جریان اعتراضات پنج روز اخیر کشته شده‌اند.

به کانال دویچه وله فارسی در اینستاگرام بپیوندید

شامگاه پنجشنبه اعتراض و ناآرامی در قزاقستان اوج گرفت. خبرگزاری رویترز از  تعطیلی بانک‌ها و نهادهای مالی، آشوب، آتش‌زدن ساختمان‌های دولتی، غارت فروشگاه‌ها و روند احتکار مواد غذایی در شهرهای بزرگ خبر داد.

رسانه‌های مستقل می‌گویند مرکز آلماتی در شامگاه پنجشنبه ششم ژانویه، یک میدان جنگ تمام عیار بود؛ صدای رگبار مسلسل قطع نمی‌‌شد و زره‌پوش‌ها در مسیرها مستقر بودند.

 اینترنت در قزاقستان قطع شده و امکان ارتباط مستقیم و راستی آزمایی بسیاری اخبار دشوار است.

هم اینک ماموران انتظامی و امنیتی در آلماتی گشت می‌زنند. مسیرهای خروج از شهر به منظور جلوگیری از فرار "تروریست‌ها" و "راهزنان" به دقت کنترل می‌شوند. ماموران افرادی را که در حال تردد هستند نیز بازرسی می‌کنند.

قاسم توقایف از مردم خواسته حتی‌المقدور در خانه‌ها بمانند. او قرار است روز جمعه ۷ ژانویه برای شهروندان سخنرانی کند.

دولت قزاقستان هم‌زمان با ورود واحدهای هوابرد روسیه به این کشور از کنترل اوضاع سخن می‌گوید.  قاسم جومارت توقایف از سازمان پیمان امنیت جمعی، متشکل از شش جمهوری‌سابق شوروی، خواسته که واحدهایی کمکی برای مهار تظاهرات ضد دولتی اعزام کنند.

واکنش‌های بین‌المللی به تحولات قزاقستان

قزاقستان مهم‌ترین شریک تجاری آلمان در آسیای مرکزی است. وزارت خارجه آلمان اعلام کرده که در تلاش تعامل و تبادل نظر با همه دست اندرکاران برای راه حل مسالمت‌امیز  بحران کنونی است.

 آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا نیز در تماس با همتای قزاق خود، حمایت کامل ایالات متحده از نهادهای قانونی و آزادی رسانه‌ها را به آگاهی او رسانده است.

جوزپ بورل‌، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا طرفین را به خویشتنداری دعوت کرده و اعزام نیروهای خارجی به قزاقستان را نیز مستلزم احتیاط و حفظ استقلال این کشور دانسته است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل در واکنش به رویدادها و اعزام نیروهای نظامی خارجی به قزاقستان گفته است: «ما می‌خواهیم حقوق بشر در قزاقستان رعایت شود؛ چه از سوی نیروهای قزاق و چه نیروهای دیگر. برای ما مهم‌است که حق مردم برای اعتراضات مسالمت‌آمیز محفوظ بماند و نیروهای امنیتی خویشتن‌دار بمانند.»

میشل باچله، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل نیز با ابراز نگرانی از خونریزی و درگیری‌های مسلحانه در آلماتی خواستار آزادی معترضانی شده که از حق اعتراض مسالمت‌آمیز استفاده کرده‌اند.

وزارت خارجه ایران اما تحولات جاری در قزاقستان را به "تلاش‌های بدخواهان خارجی" نسبت داده است. سعید خطیب‌زاده، سخنگوی این وزارت‌خانه در پاسخ به خبرنگاران درباره بحران قزاقستان گفت: «روشن است تحولات جاری در قزاقستان یک موضوع داخلی است اما برخی طرف‌های خارجی با سوء استفاده از شرایط، در صدد دامن زدن به ناآرامی ها و ایجاد بی ثباتی دراین کشور هستند.»

او ابراز امیدواری کرد که "دولت و ملت فهیم کشور دوست، برادر و همسایه، با اتحاد داخلی پاسخ مناسبی به تلاش‌های بدخواهان خارجی بدهند."

• قزاقستان در آتش و خون؛ گزارش تصویری

  اعتراضات گسترده در قزاقستان در پی افزایش بهای گاز مايع آغاز شد. روز چهارشنبه۵ ژانویه ( ۱۵ دی) معترضان در شهر آلماتی به اقامتگاه رئیس‌جمهوری و ساختمان شهرداری یورش برده و هر دو ساختمان را به آتش کشیدند. طی روزهای اخیر پلیس کوشیده است با استفاده از گاز اشک‌آور، نارنجک‌ صوتی، خودروهای آب‌پاش و حتی شلیک مستقیم معترضان را متفرق کنند.

• قزاقستان در آتش و خون؛ گزارش تصویری

  با گسترش دامنه اعتراضات سراسری قاسم جومارت توقایف، رئیس جمهوری قزاقستان از "سازمان پیمان امنیت جمعی" (سی‌اس‌تی‌او) به رهبری روسیه درخواست کمک کرد. دبیرخانه این سازمان روز پنج‌شنبه در بیانیه‌ای که توسط ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه منتشر شد، اعلام کرد: «نیروهای حافظ صلح سازمان پیمان امنیت جمعی برای مدت محدودی برای تثبیت و عادی‌سازی اوضاع به جمهوری قزاقستان اعزام شده‌اند.»

• قزاقستان در آتش و خون؛ گزارش تصویری

  اعتراضات روز یکشنبه در شهر جانااوزن واقع در جنوب غربی قزاقستان آغاز شد که در گذشته نیز یکی از کانون‌های اصلی اعتراضات ضد حکومتی بوده است. اعتراضات به سرعت به سایر شهرها گسترش یافت و روز سه‌شنبه تظاهرات اعتراضی بزرگی در نور سلطان، پایتخت، و آلماتی بزرگترین شهر قزاقستان نیز برگزار شد.

• قزاقستان در آتش و خون؛ گزارش تصویری

  استفاده از نیروهای نظامی، زره‌پوش و نفربرهای ارتش برای مقابله با معترضان به افزایش قیمت گاز

• قزاقستان در آتش و خون؛ گزارش تصویری

  یکی از معترضین پوکه تیرهای شلیک شده بسوی مردم را در دست گرفته و نشان می‌دهد.

• قزاقستان در آتش و خون؛ گزارش تصویری

  اعتراض‌ها به خشونت گرایید و بسیاری از خودروها و ساختمان‌های دولتی و اداری طعمه آتش و خشم معترضین شدند.

• قزاقستان در آتش و خون؛ گزارش تصویری

  با اوج گرفتن اعتراضات و در واکنش به آن هیئت دولت به ریاست اَسکر مامین استعفا کرد. قاسم جومارت توقایف، رئیس‌جمهوری قزاقستان صبح روز چهارشنبه پس از پذیرش استعفای کابینه گفت که با اقدامات قاطع اعتراضات را آرام خواهد کرد. توقایف در اقدامی دیگر همچنین کریم ماسیموف، رئیس کمیته امنیت ملی را از کار برکنار کرد.

• قزاقستان در آتش و خون؛ گزارش تصویری

  با اوج‌گیری اعتراض‌ها وضعیت فوق‌العاده در قزاقستان اعلام شد. همزمان دسترسی به سایت‌های خبری قطع شد و به گزارش سازمان دیده‌بان فضای مجازی "شبکه اینترنت در قزاقستان کاملا قطع شده است".

• قزاقستان در آتش و خون؛ گزارش تصویری

  قاسم جومارت توقایف، رئیس جمهور قزاقستان، بامداد پنج‌شنبه ۶ ژانویه (۱۶ دی) اعلام کرد به ارتش دستور داده است برای برقراری نظم و مقابله با کسانی که او آن‌ها را "تروریست‌ها" خواند، وارد عمل شود.

• قزاقستان در آتش و خون؛ گزارش تصویری

  وزارت بهداشت قزاقستان روز پنج‌شنبه ۶ ژانویه ( ۱۶ دی) اعلام کرد که بیش از هزار نفر در ناآرامی‌های این کشور زخمی شده‌اند. ازهر گینیت، معاون وزیر بهداشت قزاقستان در شبکه تلویزیونی "خبر-۲۴" گفت: «نزدیک به ۴۰۰ نفر از آنها در بیمارستان بستری و ۶۲ نفر در بخش مراقبت‌های ویژه هستند.»

• قزاقستان در آتش و خون؛ گزارش تصویری

  قاسم جومارت توقایف، رئیس‌جمهوری قزاقستان، روز چهارشنبه ۵ ژانویه (۱۵ دی) در یک سخنرانی تلویزیونی گفت: «ما با قانون‌شکنان به شدت برخورد خواهیم کرد». او همچنین وعده داد که به زودی اصلاحات سیاسی گسترده‌ای انجام خواهد داد و تا زمانی که ناآرامی‌ها ادامه دارند شخصا ریاست شورای امنیت ملی را برعهده خواهد داشت.

• قزاقستان در آتش و خون؛ گزارش تصویری

  منابع دولتی اعلام کرده‌اند که "برخی از تظاهر کنندگان مسلح هستند". وزارت کشور قزاقستان روز چهارشنبه از کشته شدن هشت مامور پلیس و اعضای گارد ملی خبر داد. پلیس آلماتی روز پنجشنبه از کشته شدن "دهها نفر" در جریان حمله به ساختمان‌های دولتی خبر داده است.