بررسی مشکلات کاریابی و مشاغل استان قم در سال ۱۴۰۰
اگرچه مشکل بیکاری و وضعیت نامطلوب برخی از صنایع و بخش‌های تولیدی در ایران تنها مربوط به استان قم نمی‌شود، اما برای حل مسائل مهمی مانند فقر، نرخ بیکاری بالا، کاهش آسیب‌های اجتماعی و افزایش کیفیت زندگی شهروندان، بهترین روش داشتن نگاهی جزئی‌نگر در کنار برنامه ریزی‌های کلان است. به‌شکلی که می‌توان با درنظرگیری تمام ظرفیت‌های کشور و ایجاد یک نقشه راه برای حل مشکلاتی مانند نرخ بیکاری بالا، از ظرفیت‌های هر منطقه و استان برای حل مشکلات همان منطقه نیز استفاده کرد. به‌همین دلیل در این مطلب قصد داریم تا به‌شکلی کاملا اختصاصی به بررسی مشکلات کاریابی و مشاغل در استان قم در سال ۱۴۰۰ بپردازیم. با مطالعه این مقاله ضمن آشنایی کامل با صنایع فعال و ظرفیت‌های کاریابی استان قم، با موانع کاریابی در این استان نیز بیشتر آشنا خواهید شد.
استان قم در یک نگاه
استان قم با استان‌های تهران، مرکزی، سمنان و اصفهان مرز مشترک دارد. از شهر‌های این استان می‌توان به قم و سلفچگان اشاره کرد و شهر قم به‌عنوان مرکز این استان شناخته می‌شود. باتوجه به وجود آثار تاریخی و مکان‌های مذهبی مهمی مانند حرم حضرت معصومه (س)، مسجد جمکران و بقعه امام‌زادگان، استان قم همواره یکی از پایگاه‌های مهم مذهبی در ایران و جهان اسلام بوده است.
از دیگر امکانات قابل‌توجه در استان قم برای راه‌اندازی کسب‌وکار‌های مختلف و اشتغال‌زایی، می‌توان به وجود راه‌های ارتباطی متعدد با استان‌های همجوار، وجود مراکز آموزشی و دانشگاه‌های مختلف، مراکز پژوهشی و واحد‌های بیمارستانی و درمانی اشاره کرد. در بخش‌های بعدی با نگاهی به صنایع فعال در استان قم، به معرفی فرصت‌های شغلی پرتقاضا در این استان نیز خواهیم پرداخت.
صنایع فعال در استان قم
پیش از بررسی مشکلات کاریابی و مشاغل در استان قم در سال ۱۴۰۰، بهتر است با صنایع فعال در این استان نیز آشنا شویم تا شناخت خوبی از ظرفیت‌های استان قم برای کاریابی و اشتغال‌زایی بدست آوریم. چراکه باوجود تمام مشکلات و سختی‌های تولید، صنایع فعال در این استان با تمام توانایی‌های خود در حال تولید و اشتغال‌زایی برای جوانان و شهروندان استان قم هستند. این صنایع نیز اغلب در ۱۱ شهرک و ناحیه صنعتی موجود در این استان مستقر شده‌اند. از مهمترین صنایع استان قم نیز می‌توان به مواردی که در ادامه آورده شده است اشاره کرد:
- صنعت گردشگری
- صنایع معدنی
- صنایع شیمیایی
- نساجی، پوشاک و چرم
- صنایع فلزی
- مواد غذایی
منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان در استان قم نیز با قرارگیری در مرکز ایران، فرصت‌های خوبی را برای پیشرفت هرچه سریع‌تر صنایع استان فراهم کرده است. در حقیقت این منطقه را می‌توان به‌عنوان نزدیک‌ترین منطقه ویژه‌ی اقتصادی به پایتخت کشور دانست. این منطقه میتواند با تسهیل صادرات و واردات استان و نیز جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی، مسیری بسیار مهم برای رفع مشکلات کاریابی و مشاغل استان قم باشد.
ذکر این نکته ضروری است که قرارگیری استان‌های تهران، اصفهان و مرکزی در اطراف استان قم، زمینه توسعه صنعتی در این منطقه را نیز فراهم کرده است؛ بنابراین می‌توان گفت که اکثر مشاغل استان قم در رابطه با مشاغل مرتبط با بخش‌های صنعت و خدمات هستند.
هرچند کشاورزی نیز در استان قم توانسته است تا حدودی برای کارجویان فرصت‌های شغلی ایجاد کند، اما وضعیت اقلیمی استان مانع از رشد هرچه بیشتر کشاورزی در این منطقه شده است. در نتیجه مشاغل مرتبط با این حوزه نیز تحت تأثیر این موضوع قرار گرفته و با کمبود فرصت‌های استخدامی در حوزه کشاورزی مواجه هستند. باتوجه به اهمیت بخش صنعت برای اشتغال‌زایی در استان قم، در ادامه به معرفی برخی از صنایع مهم و فعال در استان قم می‌پردازیم.
صنعت گردشگری
صنعت گردشگری مخصوصا در حوزه گردشگری مذهبی را می‌توان یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر وضعیت اشتغال‌زایی جوانان و کارجویان در استان قم دانست. به دلیل وجود مکان‌های مذهبی بسیار مهم در استان قم، هرساله شمار زیادی از زائران داخلی و خارجی عازم این منطقه می‌شوند. این موضوع بر کاریابی و رونق تولید در شهر و استان قم تأثیر فراوانی گذاشته است. به‌طور کلی از مهمترین آثار تاریخی در استان قم می‌توان به مواردی که در ادامه آورده شده است، اشاره کرد:
- حرم حضرت فاطمه معصومه (س)
- مسجد جمکران
- کوه خضر نبی
- مسجد جامع قم
- کاروانسرای دیرگچین
- تیمچه بزرگ قم
علاوه بر جاذبه‌های تاریخی استان قم، وجود مناظر طبیعی مانند دریاچه نمک و غار وشنوه، بر ظرفیت‌های گردشگری این استان افزوده است. به‌شکلی که جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی، افزایش کیفیت مراکز پذیرایی و خدمات‌رسانی در سطح استان قم و نیز ایجاد مراکز بوم‌گردی متعدد، میتواند به رونق بیشتر صنعت گردشگری و کاهش نرخ بیکاری در سطح استان قم کمک فراوانی نماید.
صنایع معدنی
به دلیل وجود حدود ۲ درصد از معدن‌های کل کشور در استان قم، صنایع معدنی در این استان نیز جزو صنایع مهم محسوب می‌شوند. به‌شکلی که ۸۸ معدن فعال در استان قم، این استان را به یکی از مهمترین مناطق معدنی در کشور تبدیل کرده است. از مهمترین ذخایر معدنی استان قم می‌توان به روی، منگنز، سرب، باریت و سولفات سدیم، گرانیت و سنگ آهک اشاره کرد.
۲۶۸ واحد تولیدی مستقر در سطح استان که در بخش صنایع کانی غیر فلزی مشغول به فعالیت هستند، توانسته‌اند برای حدود ۴۰۵۳ نفر به‌صورت مستقیم شغل ایجاد کنند. اما می‌توان با جذب سرمایه‌های بیشتر، نوسازی تجهیزات و توسعه معادن، فرصت‌های استخدامی بیشتری را نیز برای کارجویان این استان فراهم نمود.
صنایع غذایی
در بخش صنایع غذایی و دارویی وجود ۱۰۴ واحد تولیدی در استان قم، در حدود ۱۶۶۳ فرصت‌شغلی پایدار را در این استان ایجاد کرده است. تولید انواع نشاسته، گلوکز و گلوتن، قند و محصولات لبنی، برخی از مهمترین مواد غذایی تولیدشده در استان قم هستند.
این در حالی است که مسئولان استان درنظر دارند تا با اجرایی کردن طرح اولین شهرک صنعتی خصوصی صنایع غذایی در ایران، به توسعه صنایع غذایی در استان قم و اشتغال‌زایی در این منطقه کمک کنند. گفته می‌شود در صورت اجرایی شدن این طرح، فرصت‌های شغلی برای حدود ۳ هزار نفر نیز ایجاد خواهد شد.
نگاهی به مشکلات واحد‌های تولیدی و صنایع در استان قم
اگرچه صنایع مختلفی در استان قم مشغول به فعالیت هستند، اما برخی از واحد‌های تولیدی و صنعتی در این استان نیز با مشکلاتی برای تولید دست‌وپنجه نرم می‌کنند. یکی از این مشکلات در رابطه با انجام کار‌های اداری است.
به‌شکلی که در برخی از مواقع کارآفرینان و صاحبان مشاغل مختلف، باید در انتظار تصمیمات سازمان‌های بالادستی یا وزارت‌خانه‌ها باشند؛ بنابراین تسهیل فرآیند رسیدگی به امور صاحبان واحد‌های صنعتی، میتواند سرعت تولید را افزایش داده و زمینه را برای ایجاد مشاغل بیشتر و پایدارتر فراهم کند.
از دیگر مشکلات موجود برای توسعه واحد‌های تولیدی و خدماتی در استان قم، سرعت پایین اجرای برخی طرح‌های مهم اقتصادی در سطح استان است. به‌عنوان مثال اکثر پروژه‌های مرتبط با ایجاد مناطق نمونه گردشگری در استان قم، که ۱۲ مورد عنوان شده است، هنوز به بهره‌برداری نرسیده‌اند. از جمله مناطق نمونه گردشگری که در انتظار بهره‌برداری است می‌توان به منطقه نمونه گردشگری طرلاب و منطقه نمونه گردشگری حوض‌سلطان اشاره کرد؛ بنابراین با رفع موانع قانونی و حقوقی و نیز اجرای پروژه‌های بزرگی که میتواند رشد اقتصادی استان قم را سرعت ببخشد، فرصت‌های استخدامی فراوانی نیز در اختیار کارجویان استان قرار خواهد گرفت. همچنین با حمایت از صنایع و واحد‌های تولیدی کم‌آّب و صنایع سبز، می‌توان ضمن جذب سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها، اشتغال‌زایی بیشتری را برای جوانان و کارجویان استان قم ایجاد نمود.
مشکلات کاریابی و مشاغل در استان قم در سال ۱۴۰۰
اگرچه استان قم امکانات و ظرفیت‌های بسیار خوبی را برای تولید و پیشرفت اقتصادی در اختیار دارد، اما موانعی نیز برای توسعه سریع اقتصادی در استان وجود دارند. علاوه بر مشکلات مورد اشاره برای واحد‌های تولیدی و صنعتی در بخش قبل، دلایل دیگری نیز موجب شده است تا برخی از مشاغل در استان قم با مشکل مواجه شده و کارجویان این استان نیز در کاریابی دچار مشکل شوند. به‌همین دلیل و در ادامه به بررسی مشکلات کاریابی و مشاغل در استان قم در سال ۱۴۰۰ خواهیم پرداخت.
شیوع ویروس کرونا
با شیوع ویروس کرونا در ایران و جهان، استان قم نیز از این موضوع مستثنی نبوده و با پیامد‌های همه‌گیری کرونا مواجه شده است. بسیاری از کسب‌وکار‌ها تحت تأثیر شرایط بحرانی و خاص این روزها، برای مدتی به‌صورت نیمه‌تعطیل و یا تعطیل در‌آمده‌اند. در نتیجه در این مدت با کاهش استخدام در برخی از مشاغل، برخی از فرصت‌های شغلی نیز کم‌رنگ شده و یا جای خود را به دیگر مشاغل داده‌اند.
آرایشگری، تورلیدری، مربی‌گری باشگاه‌های ورزشی، تدریس خصوصی، هتل‌داری و مشاغل مرتبط با این بخش، تنها برخی از مشاغلی هستند که در دوران پاندمی کرونا به‌شدت تحت تأثیر این بحران قرار گرفته‌اند. هرچند این موضوع تنها بر توسعه اقتصادی و بخش‌های مختلف صنعتی در استان قم تأثیرگذار نبوده و در سایر مناطق ایران و جهان نیز اثرات آن قابل مشاهده است، اما شیوع کرونا مانعی جدی برای فعالیت و رونق برخی از مشاغل در استان قم بوده است.
ذکر این نکته ضروری است که اگرچه شیوع کرونا فعالیت برخی از مشاغل را با مشکلات جدی مواجه کرده است، اما از طرف دیگر موجب رونق قابل‌توجه در برخی دیگر از مشاغل نیز شده است. به‌عنوان مثال در آن گروه از فرصت‌های شغلی که امکان کار به‌شکل دورکاری و پروژه‌ای وجود دارد، تقاضا برای استخدام افزایش یافته است؛ بنابراین توجه به برخی دیگر از کسب‌وکار‌ها مانند فروشگاه‌های آنلاین که دارای ظرفیت‌های خوبی برای کار در شرایط کرونا هستند، میتواند تا حدودی مشکلات کاریابی و کمبود فرصت‌های استخدامی در استان قم را جبران نماید.
بی رغبتی جوانان برای کار
به‌خوبی می‌دانیم که در برخی از مناطق ایران و جهان، بسیاری از کارخانه‌ها و واحد‌های تولیدی و صنعتی با کمبود نیرو‌های کاری جوان و متخصص مواجه هستند. چراکه اصولا جمعیت زیادی در آن مناطق وجود ندارد و یا نیرو‌های کار مستعد در این مناطق شمار کمتری از کل جمعیت را تشکیل می‌دهند. اما یکی از دلایل کمبود نیرو‌های کاری در یک منطقه را می‌توان بی رغبتی جوانان برای اشتغال به کار نیز دانست.
اگرچه نیروی کار کافی در استان قم وجود دارد، اما بی رغبتی جوانان برای کار در برخی از مشاغل موجب شده است تا مشکلاتی نیز برای واحد‌های تولیدی و گروه خاصی از مشاغل در سطح استان ایجاد شود. البته این موضوع تنها مربوط به استان قم نمی‌شود و برای سایر استان‌های دیگر نیز، چنین مشکلی کم‌وبیش وجود دارد.
امروزه اغلب کارجویان جوان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در این فکر هستند که در مدت زمان کمتری بتوانند درآمد بیشتری کسب کنند. همچنین تمایل برای انجام کار در برخی از مشاغل سخت یا سنتی نیز به‌شدت کاهش یافته و کمتر جوانی در ابتدا برای کار در این نوع از مشاغل ابراز تمایل می‌کند؛ بنابراین کاهش تقاضا برای کار در کارخانه‌ها و واحد‌های صنعتی که درآمدی کمتری نیز نسبت به مشاغلی مانند دلالی و واسطه‌گری دارند، یکی از مشکلات کارفرمایان و صاحبان کارگاه‌ها و کارخانه‌ها است.
از طرف دیگر با فراگیرشدن برخی از فرصت‌های شغلی جذاب‌تر و انجام کار‌هایی مانند اینفلوئنسرینگ یا همان درآمدزایی از شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، انجام معامله در بازار‌های جهانی و بازار بورس، تمایل جوانان نیز برای ورود به بازار کار این نوع از مشاغل افزایش یافته است.
در نتیجه کمتر جوان جویای کاری را می‌توان پیدا کرد که حداقل یک‌بار در فکر ورود به این نوع از مشاغل نبوده باشد؛ بنابراین چندان عجیب نیست که در برخی از مشاغل استان قم، مانند فرصت‌های شغلی نیروی کار خدماتی و کارگر ساده، با کاهش تقاضا مواجه باشیم.
مشارکت پایین گروه‌های مختلف جامعه در توسعه اقتصادی
یکی دیگر از موضوعاتی که در رابطه با مشکلات مشاغل استان قم موردتوجه است، میزان مشارکت همه گروه‌های جامعه در توسعه اقتصادی استان است. به‌عنوان مثال بسترسازی مناسب برای حضور فعالانه زنان در عرصه اقتصادی میتواند تا حدودی مشکل کمبود نیرو‌های کاری در برخی از مشاغل را جبران نماید.
یکی از اقدامات بسیار خوبی که می‌توان در این زمینه انجام داد، تشویق زنان به فعالیت در مشاغل خانگی است. کسب‌وکار‌های کوچک خانگی، اما پرسود مانند پرورش قارچ، تولید صنایع دستی و نیز مشاغل مرتبط با کسب‌وکار‌های اینترنتی مانند پشتیبان وب‌سایت و تولیدکننده محتوا، تنها برخی از مشاغلی هستند که می‌توان با سرمایه کم در منزل انجام داد.
البته ممکن است برخی از کارجویان نیز تنها به‌دنبال فرصت‌های شغلی متناسب با مدرک تحصیلی خود باشند. در این صورت چنانچه فرصت‌های استخدامی مناسبی در حوزه دلخواه این گروه از کارجویان نباشد، این افراد در کاریابی با مشکلاتی مواجه خواهند شد. همین موضوع نیز خود عامل دیگری برای میزان پایین مشارکت شهروندان استان قم در فرآیند کاریابی در این منطقه است.
در اینجا نباید از نقش مراکز کاریابی، روزنامه‌های محلی و سایت‌های کاریابی برای ارائه فرصت‌های استخدامی بیشتر و نیز اطلاع‌رسانی‌های استخدامی غافل شد. چراکه یکی از مشکلات جامعه کارجویان، عدم آگاهی سریع و راحت از فرصت‌های استخدامی مختلف در شهر محل زندگی آن‌ها است. با کمک فعالان حوزه کاریابی می‌توان این مشکل را نیز برطرف کرده و آگهی‌های استخدامی بیشتری را در دسترس کارجویان قرار داد.
کم‌رنگ بودن فرهنگ کارآفرینی
یکی از مشکلاتی که در زمینه کاریابی و رونق اقتصادی استان قم وجود دارد، عدم حضور پررنگ فعالیت‌های نوآورانه در این منطقه است. اگرچه شرکت‌های بزرگ می‌کوشند تا باتوجه به نیاز مشتریان و فعالیت رقبای داخلی و خارجی خود، روش‌های جدیدی را در تولید به‌کار بگیرند، اما همواره حضور کارآفرینان نوظهور و استارتاپ‌ها میتواند در اشتغال‌زایی و توسعه اقتصادی استان قم بسیار موثر باشد.
این موضوع باید به‌عنوان یک نگرش در تمام مناطق ایران از جمله استان قم فراگیر شود که آن چیزی که در کارآفرینی ارزش محسوب می‌شود، سرمایه مادی نیست؛ بلکه فکر و اندیشه صاحبان کسب‌وکار‌های جدید است که میتواند به خلق ثروت و ایجاد فرصت‌های استخدامی بیشتر در یک منطقه منجر شود.
به‌شکلی که کارجویان خلاق و با ایده‌های جدید می‌توانند به‌جای استخدام در مشاغل دولتی و پیدا کردن شغل در اداره‌جات، کسب‌وکار خود را راه‌اندازی کرده و در آینده‌ای نزدیک نیز به یک کارفرمای توانمند تبدیل شوند. باتوجه به حمایت‌های دولت برای راه‌اندازی کسب‌وکار‌های استارتاپی، گسترش فرهنگ کارآفرینی در سطح استان قم میتواند ضمن کاهش نرخ بیکاری در استان، توسعه اقتصادی قم را نیز به‌دنبال داشته باشد.
اما باوجود مشکلات مختلف در مسیر کاریابی در استان قم، فرصت‌های شغلی مختلفی نیز در این منطقه وجود دارند که بازار استخدامی بسیار خوبی برای جوانان استان ایجاد کرده‌اند. به‌شکلی که حتی می‌توان در آینده نزدیک، فرصت‌های استخدامی بیشتری را در استان قم شاهد باشیم. در بخش بعدی به معرفی مشاغلی می‌پردازیم که علیرغم وجود مشکلات مطرح‌شده، مورد نیاز کارفرمایان مختلف در استان قم هستند.
فرصت‌های شغلی مورد نیاز استان قم
طبیعتا باتوجه به وجود صنایع فعال در استان قم، بخش اعظم فرصت‌های شغلی مورد نیاز کارفرمایان و شرکت‌های بزرگ در این استان نیز در ارتباط با این صنایع خواهند بود. البته کارجویان می‌توانند برای رفع مشکل کاریابی، خود را محدود به این فرصت‌های شغلی نکرده و در سایر فرصت‌های شغلی نیز به‌دنبال استخدام باشند.
به‌عنوان مثال یک برنامه‌نویس فرانت اند میتواند با مشاهده فرصت‌های استخدامی دورکاری و پروژه‌ای بدون توجه به محل شرکت، به‌راحتی فرصت استخدامی خود را بیابد. برای مشاهده جدیدترین فرصت‌های شغلی در قم به این صفحه رجوع کنید. اما در ادامه به مشاغلی اشاره می‌کنیم که کارجویان در استان قم می‌توانند شاهد فرصت‌های استخدامی خوبی در این نوع از مشاغل باشند.
کارشناس صنایع غذایی
به‌دلیل وجود واحد‌های تولیدی مختلف در صنعت مواد غذایی در استان قم، طبیعتا یکی از مشاغل مورد نیاز این استان نیز کارشناس صنایع غذایی است. همچنین در صورت اجرایی شدن طرح‌های پیشنهادی برای توسعه صنعت مواد غذایی در استان قم، می‌توانیم در آینده نزدیک شاهد افزایش فرصت‌های استخدامی در این فرصت شغلی نیز باشیم.
به عنوان مثال یک کارشناس صنایع غذایی که در رشته علوم و صنایع غذایی تحصیل کرده است، میتواند بر وضعیت بهداشتی و کیفیت مواد غذایی نظارت داشته باشد و یک مهندس صنایع غذایی ضمن نظارت بر فرآیند تولید و توزیع محصولات غذایی، از ابتدای ورود به واحد تولیدی تا رسیدن به‌دست مشتریان، نقش مهمی در ارتقای سلامت و بهداشت جامعه دارد.
کارشناس منابع انسانی
هیچ شرکتی نیست که برای سازمان‌دهی امور مرتبط به منابع انسانی خود، نیازمند استخدام کارشناسان منابع انسانی نباشد. در حقیقت اولین مسئولی از یک شرکت که رزومه‌های ارسالی کارجویان را مورد بررسی قرار می‌دهد، کارشناس منابع انسانی در آن شرکت است. یک کارشناس منابع انسانی محدودیتی برای کار در صنایع مختلف ندارد و به‌همین دلیل می‌توان یکی از مشاغل با بازار کار خوب در استان قم را این فرصت‌شغلی دانست.
مسئول خرید کالا و تجهیزات
یکی دیگر از فرصت‌های شغلی مورد نیاز کارفرمایان در استان قم، موقعیت‌شغلی مسئول خرید است. در حقیقت یک سازمان یا شرکت با استخدام مسئول خرید کالا و تجهیزات، می‌کوشد تا بهترین کالا و خدمات را با مناسب‌ترین قیمت در اختیار داشته باشد. در نتیجه مسئول خرید، نقش کلیدی در مدیریت هزینه‌های شرکت یا سازمان دارد.
حراست و نگهبان
تصور این موضوع که شرکت یا کارخانه‌ای بدون استخدام حراست و نگهبان فعالیت‌های خود را انجام دهد، بسیار دشوار است. در حقیقت یک نگهبان یا مسئول حراست با کنترل تمامی رفت‌وآمد‌های صورت‌گرفته در یک شرکت یا سازمان، ورود و خروج افراد، تمام وسایل نقلیه و کالا‌ها را نیز زیر نظر دارد. با افزایش واحد‌های تولیدی و صنعتی در استان قم، زمینه برای استخدام تعداد بیشتری از کارجویان علاقه‌مند به این فرصت‌شغلی فراهم خواهد شد.
جمع‌بندی
در این مقاله با بیان ظرفیت‌ها و استعداد‌های استان قم، به بررسی مشکلات کاریابی و مشاغل در استان قم در سال ۱۴۰۰ نیز پرداختیم. بدین منظور به برخی از موانع موجود در مسیر کاریابی و توسعه اقتصادی استان اشاره کردیم. همچنین با معرفی صنایع فعال در استان قم، با برخی از فرصت‌های شغلی مورد نیاز در این استان نیز آشنا شدیم. در پایان می‌توان گفت که کاریابی فرآیندی است که نیاز به عزم و اراده همگانی دارد. تولیدکنندگان و صاحبان واحد‌های مختلف صنعتی، مسئولان و دستگاه‌های اجرایی، مراکز کاریابی و حتی خود کارجویان نیز، در تسهیل فرآیند کاریابی و رفع مشکلات موجود در مشاغل استان قم، نقشی موثر دارند؛ بنابراین برای اشتغال‌زایی و توسعه اقتصادی در استان، فقط کافی است تا هر یک از گروه‌های ذی‌نفع در فرآیند کاریابی، نقش خود را به‌خوبی ایفا نماید.
منبع خبر: آفتاب 
اخبار مرتبط: بررسی مشکلات کاریابی و مشاغل استان قم در سال ۱۴۰۰
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران
