شمار قربانیان اعتراضات قزاقستان بر اساس آمار رسمی حکومت به ۲۲۵ نفر رسید

ناآرامی‌های اخیر در قزاقستان که در نخستین روزهای سال نوی میلادی با اعتراض مسالمت‌آمیز مردم شروع شد و با سرکوب دولت به خشونت گرایید، به گفته‌‌ مقام‌های قزاقستان ۲۲۵ کشته بر جای گذاشته است.

سریک شالابایف، ریاست بخش دادستانی جنایی قزاقستان در یک کنفرانس خبری روز شنبه گفت: «زمانی‌که وضعیت اضطراری برقرار بود، اجساد ۲۲۵ نفر به سردخانه انتقال داده شد. از این میان ۱۹ نفر پرسنل نیروهای انتظامی و ارتش بودند.»

رقم قبلی که رسانه‌‌های دولتی قزاقستان و روسیه اعلام کرده بودند بالغ بر ۱۶۴ کشته بود.

شالابایف در ادامه گفت که در میان کشته‌شدگان «راهزنان مسلحی بودند که در حملات تروریستی شرکت داشتند»، و «متاسفانه غیرنظامیانی هم قربانی اعمال تروریستی شدند.»

هفته گذشته و در جریان اعتراضات سراسری در قزاقستان در چندین شهر ساختمان‌های دولتی برای مدتی اشغال و یا به آتش کشیده شدند. اعتراض‌ها در این کشور آسیای میانه که با افزایش بهای سوخت آغاز شد، بزرگترین و خشونت‌بارترین اعتراضات از زمان استقلال قزاقستان در سال ۱۹۹۱ به شمار می‌آید.

به گفته این مقام قزاقستانی  ۵۰ هزار نفر از مردم به شورش‌‌های سراسر کشور که نقطه اوج آن روز پنجم ژانویه بود، پیوستند. روز پنجم ژانویه روزی بود که جمعیت به ساختمان‌های دولتی، بانک‌ها و مغازه‌ها در چندین شهر بزرگ حمله کرده و آن‌ها را به آتش کشیدند. 

خودرویی که در جریان اعتراضات در شهر آلماتی به آتش کشیده شد. ۶ ژانویه عکس از خبرگزاری فرانسه

سخنگوی وزارت بهداشت قزاقستان اعلام کرد که بیش از ۲۶۰۰ نفر برای درمان در جریان وقایع اخیر به بیمارستان‌ها مراجعه کرده بودند که از این میان ۶۷ نفر شرایط وخیم داشتند.

قزاقستان از زمان آغاز ناآرامی‌‌ها تا کنون بیش از ۸ هزار نفر را بازداشت کرده است.

در جریان اعتراضات اخیر خشم جمعیتی که به خیابان‌ها آمده بودند بیشتر متوجه سلطان نظربایف، رئیس‌جمهوری پیشین بود. 

نظربایف ۸۱ ساله هرچند در سال ۲۰۱۹ به ظاهر از قدرت کنار رفت، اما تا پیش از اعتراضات اخیر در نقش رئیس شورای امنیت ملی بر ارتش و نیروهای امنیتی نظارت داشت.  شعار اصلی مردم در خیابان‌ها این بود: «پیرمرد برو!»

قاسم توقایف، رئیس جمهوری این هفته به طور بی‌سابقه‌ای از نظربایف انتقاد کرد و گفت که او ثروت کلان کشور را با مردم عادی قزاقستان سهیم نشده است.

روز شنبه همچنین دو نفر از بستگان نظر بایف که در شرکت‌‌های انرژی مناصبی داشتند از کار برکنار شدند.

نظر بایف سه دختر دارد و همسران آن‌ها که از ثروتمندترین افراد قزاقستان هستند، کنترل بانک بزرگ هالیک و نیز بخشی ازصنایع نفت و گاز کشور را در دست دارند.

اعتراضات از روزهای نخست سال میلادی شهرنفتی جانااوزن در غرب  قزاقستان آغاز شد. نارضایتی مدت‌ها بود که در میان مردم محلی این منطقه ریشه دوانده بود. سال ۲۰۱۱، پلیس دستکم ۱۵ نفر را در این شهر به دلیل حمایت از اعتراضات کارگران اعتصابی که اخراج شده بودند، به ضرب گلوله کشت. با دوبرابر شدن شبانه بهای سوخت، کاسه صبر مردم منطقه لبریز و جرقه اعتراضات سراسری زده شد. ساکنان شهرهای اطراف نیز به خیابان‌ها آمدند و در فاصله کوتاهی اعتراضات به تمام کشور گسترش یافت.

قزاقستان پیش از این نیز شاهد تظاهرات بوده: سال ۲۰۱۶ پس از تصویب قانون اراضی، و دوباره در سال ۲۰۱۹ پس از انتخابات بحث برانگیزی که در آن توقایف به قدرت رسید. اما هیچ کدام از این اعتراضات در مقیاس وقایع ژانویه ۲۰۲۲ نبود.