بایدن: در صورت تهاجم روسیه به اوکراین تحریم‌ها علیه شخص پوتین محتمل است

جو بایدن سه‌شنبه شب ۵ بهمن / ۲۵ ژانویه در واشنگتن درباره حمله احتمالی روسیه به اوکراین سخن گفت. رئیس جمهوری آمریکا گفت اگر ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه تصمیم بگیرد که به اوکراین حمله کند این حمله «بزرگترین تهاجم پس از جنگ جهانی دوم» خواهد بود. او هشدار داد که چنین اقدامی جهان را تغییر خواهد داد.

بایدن با بیان این‌که در صورت حمله روسیه به اوکراین، تحریم‌ها علیه شخص ولادیمیر پوتین امکان‌پذیر است، روسیه را با «پیامدهای سنگین» و «تحریم‌های اقتصادی» تهدید کرد و افزود در نهایت، همه چیز به تصمیم پوتین در مورد اوکراین بستگی دارد.

در حالی‌که روز دوشنبه، وزارت دفاع آمریکا از آماده‌باش ۸ هزار و ۵۰۰ سرباز برای اعزام به اروپای شرقی خبر داد، رئیس جمهوری آمریکا تأکید کرد که ایالات متحده هیچ برنامه‌ای برای اعزام نیرو به اوکراین ندارد.

بایدن همچنین گفت پوتین «به گسترش حضور نیروها در امتداد مرز اوکراین ادامه می‌دهد». اما هنوز مشخص نیست که قصد حمله به اوکراین را دارد.

روسیه اتهامات کشورهای غربی را رد می‌کند و می‌گوید این غرب و ناتو هستند که با ارسال سلاح و استقرار تجهیزات خود در نزدیکی مرزهای روسیه تنش‌ها در این منطقه را افزلیش داده‌اند.

وزارت امور خارجه روسیه پیشنهادهایی درباره تضمین‌های امنیتی به طرف غربی ارائه کرده و مسکو و واشنگتن و همچنین ناتو و روسیه نشست‌هایی برگزار کرده‌اند که تاکنون نتایجی ملموسی از این نشست‌ها به‌دست نیامده است.

«تهدید و دیپلماسی»

با این حال برگزاری جلسات متعدد برای کاهش بحران همچنان ادامه دارد. شامگاه سه‌شنبه در برلین، اولاف شولتس، صدر اعظم آلمان و امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه خواستار کاهش تنش شدند و همزمان هشدارهایی به مسکو دادند.

اولاف شولتس بار دیگر از روسیه خواست تا از تشدید وضعیت کنونی در بحران اوکراین بکاهد. شولتس در کنفرانس خبری مشترک با مکرون با تأکید بر این‌که «تهاجم نظامی پیامدهای جدی خواهد داشت»، گفت: «ما از روسیه انتظار داریم گام‌های روشنی بردارد که به کاهش تنش کمک می‌کند.»

مکرون گفت آلمان و فرانسه مواضع مشترکی دارند و هر دو خواستار کاهش تنش هستند. او گفت اگر تجاوزی رخ دهد، هزینه آن برای روسیه «بالا خواهد بود». با این حال رئیس جمهوری فرانسه تأکید کرد که: «ما هرگز از گفت‌وگو با روسیه دست نخواهیم کشید».

مکرون با پوتین تماس می‌گیرد

اولاف شولتس از ازسرگیری مذاکرات در قالب موسوم به گروه نرماندی که فرانسه، آلمان، اوکراین و روسیه در آن مشارکت دارند، استقبال کرد و با اشاره به نشست مشاوران سیاسی چهار کشور که قرار است امروز چهارشنبه ۶ بهمن / ۲۶ ژانویه در پاریس برگزار شود، گفت «خوب است که گفت‌وگو می‌کنیم».

مکرون نیز اعلام کرد که با ولادیمیر پوتین صحبت خواهد کرد و راهی برای کاهش تنش پیشنهاد خواهد کرد. به‌گفته مکرون گفت‌وگوی آن‌ها برای صبح جمعه ۸ بهمن / ۲۸ ژانویه برنامه‌ریزی شده است.

منابع آگاه در کاخ الیزه گفته‌اند که مکرون معتقد است فضایی برای دیپلماسی و کاهش تنش‌ها وجود دارد اما در عین حال، او قصد دارد روشن کند که اقدامات نظامی روسیه علیه اوکراین عواقب بسیار جدی خواهد داشت.

ناتو می‌خواهد به‌طور کتبی به مسکو پاسخ دهد

ناتو در نظر دارد تا اواخر این هفته به‌شکل کتبی به خواسته‌های روسیه پاسخ دهد. ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان آمریکا گفت پیشنهادها در حال نهایی شدن هستند و در طول این هفته برای روسیه ارسال خواهد شد.

مسکو خواستار تضمین‌های امنیتی از ناتو و ایالات متحده است. کشورهای غربی نیز به نوبه خود از روسیه می‌خواهند که نیروهایی را که در مرز با اوکراین مستقر کرده است، خارج کند.

ینس استولتنبرگ گفت برای طرف روسی روشن خواهیم کرد که «ما آماده‌ایم با هم بنشینیم». او گفت:

«کنترل تسلیحات، شفافیت در فعالیت‌های نظامی یا مکانیسم‌های کاهش خطر می‌تواند مورد بحث قرار گیرد. ما همچنین مایلیم به نگرانی‌های روسیه گوش دهیم. اما آمادگی مصالحه بر روی اصول اولیه را نداریم.»

به‌گفته دبیرکل ناتو این اصول اولیه شامل حق هر کشوری در اروپا می‌شود که خود تصمیم بگیرد به کدام اتحادها و ائتلاف‌ها بپیوندد.

افزایش نگرانی‌ها در روسیه

در همین حال نظرسنجی‌ها در روسیه نشان می‌دهند که اکثریت مردم این کشور ناتو را مسئول بحران اوکراین می‌دانند و نگرانی‌های فزاینده‌ای در مورد درگیری نظامی وجود دارد.

ماریا ماتسکویچ، جامعه‌شناس در برنامه «اکو مسکوی» گفت، طبق نظرسنجی اخیر تنها چهار درصد از پاسخ‌دهندگان معتقدند که روسیه در درگیری احتمالی مقصر است. در این نظرسنجی مقصر اصلی با اختلاف زیاد ناتو است، پس از آن اوکراین و سپس آمریکا. ماتسکویچ نظر اکثریت را این‌گونه توصیف می‌کند:

«آن‌ها ما را تحریک می‌کنند، دست به هر کاری می‌زنند تا تحریم‌های جدید خود را توجیه کنند، تا ما را بدتر جلوه دهند.»

این واقعیت که ناتو نیروهای خود را جابه‌جا می‌کند، روزانه به اوکراین سلاح تحویل داده می‌شود و بریتانیایی‌ها و آمریکایی‌ها کارکنان سفارت‌های خود را از کی‌یف خارج می‌کنند، نگرانی‌ها در مورد وقوع درگیری نظامی را در روسیه افزایش داده است.

با این حال، این واقعیت که روسیه از هفته‌های پیش به‌طور گسترده‌ای نیروهای خود را در امتداد مرز اوکراین تقویت و تجهیزاتی مستقر کرد، به‌ندرت در رسانه‌های روسی نزدیک به دولت گزارش شده است.

شبکه روسی ۲۴ وابسته به دولت روسیه گزارش داده است که ارتش اوکراین در حال تدارک یک حمله است و انتظار می‌رود اقدامات خرابکارانه‌ای انجام شود تا تلاش شود روسیه را مقصر بدانند.

بحران اوکراین در حال حاضر بر تجارت و اقتصاد روسیه نیز تأثیر گذاشته است. ارزش روبل در حال کاهش است و بانک مرکزی این کشور فعلاً خریدهای راهبردی ارز را متوقف کرده است.