استفاده رسانه‌های خبری سنتی از رسانه‌های اجتماعی

خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و اندیشه: حانیه چمنی، دانشجوی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه تهران یادداشتی را با عنوان «استفاده رسانه‌های خبری سنتی از رسانه‌های اجتماعی» در اختیار خبرگزاری مهر قرار داد.

مشروح متن این‌یادداشت در ادامه می‌آید:

ورود رسانه‌های نو به شبکه جهانی توزیع اطلاعات، شکل و شیوه جدیدی را در تعامل میان رسانه‌های سنتی با رسانه‌های نو و خصوصاً شبکه‌های اجتماعی ایجاد کرده است. در این مطلب برگرفته از کتاب « THE SOCIAL MEDIA INDUSTRIES» به این موضوع می‌پردازیم.

مزایای رسانه‌های اجتماعی برای رسانه‌های سنتی:

۱- همکاری شهروندان حاضر در صحنه با خبرنگاران (شکل‌گیری شهروند-خبرنگار)

یکی از امیدهای بزرگ برای رسانه‌های اجتماعی در ابتدای راه‌اندازی آن، ایجاد «شهروند-روزنامه‌نگاران» بود. وبلاگ‌هایی که با هدف ایجاد فرصت برای شهروندان عادی بابت به اشتراک‌گذاری اخبار در طول بمب‌گذاری‌های لندن و طوفان کاترینا، که هر دو در سال ۲۰۰۵ اتفاق افتادند، امکان سرمایه‌گذاری مشترک گزارش‌های خبری را بین افراد حاضر در صحنه و خبرنگاران و سردبیرانی که قادر به حضور در آنجا نبودند، فراهم آورد. به این ترتیب به ویژه برای جمع‌آوری عکس و فیلم از صحنه مفید بود. مشکل اصلی شهروند-روزنامه‌نگاران در دسترسی به منابع برای پوشش مناسب یک مطلب است (ریچ، ۲۰۰۸). اینجاست که مشارکت بین شهروند روزنامه نگار و روزنامه نگار حرفه‌ای ضروری است.

۲- ذائقه‌سنجی مخاطب

رسانه‌های اجتماعی همچنین می‌توانند نشان دهند که کدام موضوعات برای مخاطبان مهم است تا روزنامه‌نگاران برنامه‌های گزارش خود را بر اساس آن تنظیم کنند. اما به نظر می‌رسد روزنامه‌نگاران از این ایده استقبال نکرده و تا حد زیادی از رسانه‌های اجتماعی و وب به عنوان روشی برای ارتباط یک طرفه با دریافت اندک اطلاعات از سوی مخاطبان استفاده می‌کنند.

۳- سرعت انتقال اطلاعات

از طرف دیگر یک مطالعه که بزرگسالان جوان را مورد بررسی قرار داد نشان داد که آن‌ها خواستار فوریت در کسب اطلاعات خود هستند. در یک مثال جالب از ارائه پوشش فوری و ارائه پوشش زمانی که روش‌های سنتی‌تر در دسترس نیست، بسیاری از خبرنگاران ویلمینگتون، از رسانه‌های اجتماعی و حتی قبل از رسیدن دوربین‌ها و امکانات تلویزیونی در طول طوفان هانا در سال ۲۰۰۸ برای ارتباط با مخاطبان و ارائه اطلاعات استفاده کردند.

۴- روشی برای افزایش بینندگان / خوانندگان

فیس بوک (۲۰۱۱) گزارش می‌دهد که «بیش از ۸۰۰ میلیون کاربر فعال دارد» . طبق گزارش Socialbakers (2012) فیس بوک دارای ۱۵۵,۶۹۹,۶۴۰ کاربر در ایالات متحده است. در عین حال جمعیت ایالات متحده تقریباً ۳۱۲ میلیون نفر است. هنگام بررسی رتبه‌بندی‌های Nielsenدر 2011 بالاترین مخاطبی که یک برنامه خبری ۶۰ دقیقه‌ای در CBS، دریافت کرده ۱۳.۱ میلیون مخاطب بوده است. در واقع تقریباً تنها ۴.۲ درصد از جمعیت این برنامه خبری با بالاترین امتیاز را تماشا کردند. این در حالی است که تقریباً ۵۰ درصد از جمعیت آمریکا از کاربران فیس بوک هستند. واضح است که کاربران از استفاده از رسانه‌های اجتماعی لذت می‌برند. رسانه‌های خبری نیز امکانات ایجاد همین جامعه متنوع اما ارتباطی را از طریق استفاده از رسانه‌های اجتماعی دارند. رسانه‌های اجتماعی این پتانسیل را دارند که پوشش خبری را به تجربه‌ای جذاب‌تر و معنادار برای مخاطب تبدیل کنند. از طریق تعاملی بودن، رسانه‌های اجتماعی می‌توانند برای ایجاد گفت و گوی دو طرفه بین سازمان خبری و مخاطبان مورد استفاده قرار گیرند. همچنین می‌توان از آن برای رساندن اخبار و تصاویر بصری سریع‌تر از یک مکان به توده‌ها استفاده کرد.

مطلبی که در حال خواندن آن هستید خلاصه‌ای است از مقاله‌ای که با فرض مزایای بسیار شبکه‌های اجتماعی برای استفاده‌ی رسانه‌های خبری سنتی به تحلیل استفاده‌ی سایت‌های خبری، روزنامه‌ها و ایستگاه‌های تلویزیونی ملّی و محلی ایالات متحده از این رسانه‌های جمعی نوین پرداخته است. در این مقاله به تحلیل محتوای سایت‌های ۱۱۲ منبع خبری، ۴۶ روزنامه و بیش از ۵۹ ایستگاه تلویزیونی تجزیه و تحلیل شدند.

در این مقاله به علت استفاده‌ی حداکثری رسانه‌های مورد بررسی از دو بستر توئیتر و فیس بوک این دو پلتفرم با با دقت بیشتری مورد بررسی قرار گرفتند.
طبق یافته‌های این مقاله توئیتر و فیس‌بوک به صورت جهانی و حتی بیشتر از هر یک از اشکال قدیمی تر و معتبرتر ارتباطات اینترنتی مانند توزیع ایمیل، فیدهای RSS یا وبلاگ نویسی استفاده می‌شوند.

در بررسی نحوه استفاده رسانه‌های خبری سنتی از رسانه‌های اجتماعی، به نظر می‌رسد که علی‌رغم پتانسیل‌های شبکه‌های اجتماعی، این رسانه‌های نوظهور، برای استفاده به عنوان بستری تعاملی جهت انتشار اخبار و جذب مخاطب، رسانه‌های خبری سنتی هنوز عمدتاً از رسانه‌های اجتماعی به عنوان یک سیستم تحویل اخبار استفاده می‌کنند و جنبه اجتماعی رسانه‌های اجتماعی را نادیده گرفته و استفاده‌ی صحیحی از آن نمی‌کنند.

بخشی از جذابیت رسانه‌های اجتماعی توانایی آن‌ها در ایجاد و حفظ روابط دو طرفه بین گروه‌ها و افراد است. در بیشتر موارد، رسانه‌های خبری سنتی از این موضوع استفاده نمی‌کنند. رسانه‌های خبری به جای استفاده از رسانه‌های اجتماعی برای ایجاد گفت‌وگو با مخاطب، محتوای خبری را به مخاطب ارائه می‌کنند. این امر به ویژه در مورد رسانه‌های خبری ملی صادق است. رسانه‌های خبری ملی تقریباً به طور انحصاری از رسانه‌های اجتماعی برای ارائه اطلاعات به مخاطب استفاده می‌کنند تا ارتباط با آن مخاطب. رسانه‌های محلی، اگرچه هنوز عمدتاً از رسانه‌های اجتماعی در ارتباطات یک طرفه استفاده می‌کنند، اما در استفاده از آن‌ها تنوع بیشتری دارند.

یک راه بسیار بهتر برای استفاده از رسانه‌های اجتماعی، بازی با نقاط قوت آن است. از آنجایی که مخاطب علاقه مند به استفاده از رسانه‌های اجتماعی برای ایجاد گفت‌وگو است، رسانه‌های خبری باید بستر مناسبی برای شکل‌گیری این گفت‌وگو ارائه دهند.

بیشتر اوقات، رسانه‌های خبری از رسانه‌های اجتماعی، به‌ویژه توئیتر، برای ارائه اخبار به جای تبلیغ برای پیگیری اخبار در رسانه‌های خود استفاده می‌کنند. مشکلی که رسانه‌های سنتی هنگام استفاده از رسانه‌های اجتماعی به این روش با آن مواجه هستند، این است که در این صورت آن‌ها به طور مؤثری با خودشان رقابت می‌کنند. اگر مخاطبان بتوانند از طریق فیس‌بوک و توئیتر اخبار مشابه را دریافت کنند، پس چرا باید به روش سنتی به روزنامه تلویزیون مراجعه کنند؟ در حالت ایده آل، رسانه‌های اجتماعی باید مخاطبان را برای استفاده از روش‌های سنتی پیگیری اخبار افزایش دهند.

در نهایت نیز ذکر این نکته ضروری است که اگر سازمان‌های خبری قرار است از رسانه‌های اجتماعی استفاده کنند، پیوندها و لینک‌های رسانه‌های اجتماعی این سازمان‌ها در حالت ایده‌آل باید به‌طور برجسته در وب‌سایت سازمان نمایش داده شوند تا مخاطب بداند کجا و چگونه می‌تواند آن سازمان را بیابد. اگرچه اکثر سازمان‌های خبری لینک‌هایی به حساب‌های فیس‌بوک و توئیتر خود در وب‌سایت خود دارند، اما همه‌ی سازمان‌های مورد بررسی در این مقاله این لینک‌ها را نداشتند. و یافتن لینک‌ها برای تعدادی از دیگر سازمان‌هایی که پیوندها را نمایش داده بودند دشوار بود. اگر مخاطب از حضور سازمان خبری در شبکه‌های اجتماعی مطلع نباشد، این حضور به نفع سازمان خبری نیست.

منبع: کتابِ

THE SOCIAL MEDIA INDUSTRIES