موج اعتراض‌ها به کمپین ضدملی رسانه‌های معاند علیه زبان فارسی

خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و اندیشه_ فاطمه ترکاشوند: اواخر مهرماه سال ۹۸ بود که عمران‌خان نخست‌وزیر پاکستان برای دیدار با رئیس‌جمهور وقت ایران به تهران آمد و بخشی از صحبت‌های او درباره زبان فارسی به شکلی وسیع مورد توجه رسانه‌های داخلی و خارجی قرار گرفت. او در نشست مشترک با حسن روحانی تصریح کرد: «اگر بریتانیایی‌ها حوالی سال ۱۸۰۰ به هند نمی‌آمدند الان در این نشست به مترجم نیازی نبود. چون همه ما قبلاً فارسی صحبت می‌کردیم و زبان قضائی هند برای ۶۰۰ سال فارسی بود.» این جملات به وضوح استعمار هند توسط انگلیس را مورد حمله قرار می‌داد که در اولین تأثیر عمیق و مهم فرهنگی و تاریخی و سیاسی، از تغییر زبان رسمی بخش مهمی از آسیای غربی از فارسی به انگلیسی گلایه می‌کرد.

حالا اما چند روزی است که دوباره موج رسانه‌ای جدیدی برای چندپاره کردن حوزه فارسی‌زبان در رسانه‌های رسمی و غیررسمی بیگانه به راه افتاده است. BBC فارسی رسانه سلطنتی انگلستان یکی از اولین رسانه‌هایی بود که در ابتدای این موج، اقدام به پوشش آن کرد و این در حالی بود که پوشش اعتراض‌های فارسی‌زبانان مقیم و غیر مقیم ایران به ایران جریان در این رسانه‌ها جایی نداشت. حمایت سایر رسانه‌های فارسی‌زبان بیگانه نظیر ایران‌اینترنشنال، صدای آمریکا و برخی دیگر از این موج، انتقادها و اعتراض‌های مضاعفی را هم برانگیخت و بسیاری از فعالان سیاسی از نگرش‌های مختلف در صفحات شخصی‌شان در توئیتر این اعتراض‌ها را به کمپین «پایان تک‌زبانی» نشان دادند.

محسن عبدالهی، استاد دانشگاه و یکی از فعالان توئیتری در واکنش به این اقدام رسانه‌های مقیم کشورهای انگلیسی‌زبان نوشته است: «انگلستان از قبایل بریتون‌ها، ساکسون‌ها، اَنگِل‌ها، ژوتها و دانوها تشکیل شده است. آیا زبان انگلیسی که وجه تسمیه خود را از قوم اَنگِل می‌گیرد زبان مردم کل انگلستان نیست؟! همین وضعیت در مورد زبان فارسی صادق است: زبان فارسی زبان استان فارس نیست زبان "ایرانی" است.»

توئیت دیگری از رؤیا کاکاوند در توئیتر در این چند روز نزدیک ۵ هزار لایک داشته که در آن ضمن اضافه کردن هشتگ «منوقندپارسی» به هشتگ رسمی کمپین مذکور یعنی «منوپارسی» نوشته است: «من کرد به کمک زبان فارسی توانستم عاشق یک ترک بشوم و زندگی مشترک داشته باشم.»

بسیاری از معترضان به این کمپین توطئه‌آمیز به وجه پیوندساز زبان فارسی درون مرزهای ایران و حتی درون مرزهای تمام حوزه فارسی‌زبان اشاره کرده‌اند و نه تنها این بدیهی را علت مهمی برای حفظ زبان فارسی به عنوان زبان رسمی دانسته‌اند بلکه آن را وجود هر گونه سرکوب ادعایی توسط زبان فارسی علیه سایر گویش‌ها و زبان‌ها را ادعایی کذب عنوان کرده‌اند.

یکی دیگر از اهالی توئیتر در توئیتی که نزدیک به ۲ هزار و ۵۰۰ لایک خورده به نقل قولی از شاهرخ مسکوب پرداخته می‌نویسد: «ایرانی بودن گرفتاری‌ها و بدبختی‌های فراوانی دارد… زبان فارسی همه را جبران می‌کند.» پیمان عارف خبرنگار آزاد در توئیتی که نزدیک ۴ هزار لایک داشته است، نوشت: «به عنوان یک آذربایجانی تبریزی می‌گویم که زبان فارسی، زبان ملی من است و هیچ تجربه‌ای از سرکوب زبان ترکی آذربایجانی که زبان مادری‌ام است از سوی زبان فارسی ندارم. رابطه ترکی و فارسی برای من هماره رابطه همنشینی و هم‌افزایی بوده و هیچ باوری به مزخرفات #منوفارسی ندارم.»

یکی دیگر از توئیت‌های پربازدید این روزها با نزدیک ۲ هزار لایک توسط یکی از فعالان افغانستانی منتشر شده که در آن نوشته است: «فارسی زبانیست که کل مردم این جغرافیا را بهم پیوند می‌دهد. همانطور که پشتون جنوب و ازبک شمال افغانستان را بهم پیوند می‌دهد. تلاش‌های یک عده برای به حاشیه بردن زبان فارسی ره به جایی نمی‌برد همانطور که در افغانستان نبرده و نخواهد برد.»

یکی دیگر از فعالان این عرصه در توئیتی که نزدیک ۳ هزار بار پسندیده شده، نوشت: «من کرد هستم. کردی را با گویش کرمانجی صحبت می‌کنم. من حتی برای ارتباط با دیگر کردزبانها با گویشهای دیگر نظیر سورانی و کرماشانی نیز، از زبان فارسی استفاده می‌کنم. چرا؟ چون لهجه‌ها و ادای کلمات به قدری متفاوت است که فهم آن دشوار است. زبان فارسی، پیوند دهنده ایرانیان است.»

اما توئیت‌های پرشمار دیگری هم از سوی گویش‌وران مختلف سراسر کشور منتشر شده که همگی ضمن اشاره به زبان محلی خود، زبان فارسی را نه تنها به عنوان زبان رسمی کشور پاس داشته‌اند بلکه از میراث هنری و فرهنگی آن به عنوان علاقه مشترک هر ایرانی یاد کرده‌اند.

یکی دیگر از اهالی توئیتر در توئیتی که نزدیک به ۲ هزار و ۵۰۰ لایک خورده به نقل قولی از شاهرخ مسکوب پرداخته می‌نویسد: «ایرانی بودن گرفتاری‌ها و بدبختی‌های فراوانی دارد… زبان فارسی همه را جبران می‌کند.»

کمپین «پایان تک‌زبانی» چنان آشکارا به مهم‌ترین نماد انسجام‌بخش ایرانیان و حوزه فارسی زبان حمله می‌کند که عموم فعالان این موضوع را علیه این کمپین رسانه‌ای کرده‌اند این کمپین تا حدی در مسیر انتخاب هدف برای توطئه علیه وحدت ایرانیان به اشتباه رفته که حتی اکانت سلطنت‌طلبی چون «مجله ارتش شاهنشاهی ایران» نیز در توئیتی که هرچند نسبتاً اندک اما پسند مخاطبان خود را داشته، نوشته است: «به‌عنوان یک بلوچ زبان مادری را دوست دارم و زبان فارسی را دو چندان».

کمپین «پایان تک‌زبانی» چنان آشکارا به مهم‌ترین نماد انسجام‌بخش ایرانیان و حوزه فارسی زبان حمله می‌کند که عموم فعالان این موضوع را علیه این کمپین رسانه‌ای کرده‌اند. یکی دیگر از فعالان توئیتری با انتشار نقشه پراکندگی زبانی در ایران با توئیتی که هزار و پانصد بار لایک شده، به این موضوع این طور اشاره می‌کند: «این نقشهٔ پراکندگی زبانی ایران است. در غیاب فارسی به عنوان رابط گویش‌وران، ساکنان هر تکه مجبور خواهند بود جداگانه معلم تربیت کنند، آموزش دهند، ببینند و زندگی و کار کنند. حصر در قالب‌های تنگ جغرافیا، سکون، رکود و فرصت‌های اقتصادی محدود. هجوم به #قند_پارسی بربریت است.»

بسیاری دیگر از اهالی توئیتر با نقل خاطراتی از مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌های خود از گویش‌وران مختلف، از ارتباط عاطفی خود با زبان فارسی و میراث ادبی سترگی چون سعدی و فردوسی و حافظ یاد کرده‌اند. مسئله‌ای که به نظر می‌رسد جدی‌ترین مانع دشمنان این خاک برای توطئه علیه مهم‌ترین مؤلفه و نماد وحدت ایرانی‌ها باشد چرا که پیوند قلبی و روحی با یک زبان چندهزارساله به این راحتی قابل شکستن نیست چنان که حتی نخست‌وزیر پاکستان نیز پس از تجربه ۶۰۰ ساله استعمار هند و نفوذ زبان انگلیسی به جای فارسی، دلتنگ شیرینی این قند است.