ترکیه؛ دستگیری باندی کە در پی ربودن مخالف جمهوری اسلامی بود

تلویزیون اودای (ODA) ترکیه در گزارشی مدعی شدە است کە سازمان اطلاعات ملی این کشور ١١ نفر را کە با وزارت اطلاعات ایران در ارتباط بودەاند و قصد ربودن یک مخالف جمهوری اسلامی را داشتند، دستگیر کردە است. بازداشت شدگان متشکل از دادستان دادگاه آناتولی، مدیرعامل یک شرکت دفاعی، سرهنگ‌های بازنشسته و افسران درجەدار نیروی هوای ارتش هستند.

به گفته این رسانه هدف از این عملیات ربودن و تحویل دادن فردی به اسم "شهنام گلشنی" به جمهوری اسلامی ایران بود. در گزارش عنوان شدە کە این فرد از مخالفان جمهوری اسلامی ایران است و سالهاست کە در استان "زونگول‌‌داغ‌" زندگی می‌کند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

شهنام گلشنی کیست؟

برای دویچه وله فارسی  هویت "شهنام گلشنی" کە رسانه‌های ترکیه به آن اشاره کردەاند محرز نیست. اما در سال‌های گذشته فردی کە با همین نام در بازار ارز ایران فعال و حاشیه ساز بودە است.

شهنام گلشنی مدیر مسئول سایت "مثقال" بود کە در سال ٩٠ و بعد از التهابات بازار در ایران مورد توجه قرار گرفت. در پانزدهم بهمن ماه سال ١٣٩١ مثقال فیلتر‌ و استفاده کاربران از آن ممنوع شد.

دو روز بعد سایت مشرق از بازداشت شهرام (شهنام) گلشنی خبر داد و نوشت: «مدیر یک سایت متعلق به بهاییت که نقش موثری در افزایش قیمت‌های کاذب سکه و ارز داشت توسط دستگاه‌های امنیتی دستگیر شد.»

سایت مشرق نیوز در حالی مدیر سایت مثقال را به بهاییت وابسته دانست که، مدیر مسئول روزنامه کیهان نیز در یک گفت‌و‌گو با خبرگزاری فارس از نقش بهاییان در التهابات بازار ارز سخن گفته بود.

برخی از وب‌سایت‌های نزدیک به حکومت ایران در سال ١٣٩٢ از صدور حکم اعدام در دادگاه بدوی علیه شهنام گلشنی به جرم "افساد فی‌الارض" خبر دادند، اما صدور این حکم هیچگاه از سوی مقامات قوه قضاییه تایید نشد.

در تابستان سال ١٣٩٣ رسانه‌های ایران اعلام کردند کە شهنام گلشنی از زندان آزاد شده و از مسیر غیرقانونی به کشور ترکیه مهاجرت کرده است.

چگونگی عملیات و دستگیری‌ها

طبق گزارش اودا فردی به اسم " علی قهرمان حاجی آباد" از طرف وزارت اطلاعات ایران به فرماندهی این عملیات برگزیده شدە است. او مدتی قبل به ترکیه آمده و عملیات را طراحی و برنامه‌ریزی کرده است.

همچنین از یک شهروند ایرانی به اسم "مرتضی سلطان سنجلی" که در شرکت دفاعی "بای ساغلام" شاغل بودە است، بە عنوان یکی از مهم‌ترین حلقه‌های این عملیات نام برده شدە است.

گفته می‌شود کە مالک "بای ساغلام" فردی به نام "احسان ساغلام" است ،کە مجری اجرای این عملیات بودە و با افسران بازنشسته و درجه‌داران نیروی هوایی ارتش ترکیه و یک افسر سابق چینی برای انجام این عملیات به توافق رسیده است.

بای ساغلام یک شرکت ارائه دهنده خدمات دفاعی، امنیتی و نظامی است کە هواپیمای بدون سرنشین (پهپاد)، دستگاه های اسکن چمدان و بسته بندی، سیستم های اسکن خودرو، ردیاب و مواد منفجره، هواپیماهای باری، سلاح، یونیفرم نظامی عرضه می‌کند.

بر پایه این گزارش همچنین قرار بودە "داوود یلماز" دادستان دادگاه "کارتال آناتولی" در موقعیت نامطلوب احتمالی، وارد عمل خواهد شد.

تلویزیون اودا گزارش کردە کە در ١٠ بهمن (٣٠ ژانویه) مرتضی سلطان سنجلی به قصد سنجش زمینه اجرایی شدن نهایی عملیات، به زونگول‌داغ رفته است. اما در مسیر وزارت اطلاعات ایران با او تماس می‌گیرد و به او می‌گویند کە در حال تعقیب است و فورا عملیات را لغو کند. اما سازمان اطلاعات ملی ترکیه کە در جریان عملیات بودە است، او و تمام تیم را دستگیر می‌کنند و هم اکنون در شعبه ضد ترور دادگاه استانبول تحت بازجویی هستند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

ربودن مخالفان و روابط بین ایران و ترکیه

ترکیه و ایران روابط اقتصادی نزدیکی دارند اما در برخی مسائل منطقه‌ای از جمله در سوریه مقابل هم قرار گرفته‌اند. ربودن اعضای اپوزیسیون توسط ماموران ایرانی در خاک ترکیه عامل دیگر تنش بین دو کشور بوده است.

عمار گلی روزنامه‌نگار و کارشناس مسائل خاورمیانه در آلمان در این باره به دویچە وله فارسی می‌گوید: «این نوع عملیات‌های اطلاعاتی ایران در ترکیه، سابقه زیادی دارند و دست کم در طی دو سال گذشته رسانه‌های ترکیه سه بار گزارش‌های در ارتباط با منهدم کردن  باند‌های مرتبط با ایران را منتشر کرده‌اند. پرونده حبیب اسیود، پرونده ترور مسعود مولوی، پرونده ربایش خلبان پیشین نیروهای نظامی ایران از جمله مواردی هستند که سر و صدای رسانه‌ای برپا کرده‌اند. اما در اکثر موارد دولت ترکیه به صورت مستقیم ایران را متهم نکرده و صرفا پرونده‌های جنایی را علیه افراد مرتبط با جمهوری اسلامی به جریان انداخته است.»

گلی در ادامه‌می‌گوید: «شاید در کوتاه مدت افشای چنین عملیات‌هایی موجب بروز اختلافاتی میان دو کشور شود اما روابط امنیتی، سیاسی و تجاری دو کشور با چنین عملیات‌هایی دستخوش تغییر و یا بحران نخواهد شد.»

سازمان اطلاعات ملی (MIT) و پلیس ترکیه در ۲۴ سپتامبر ۲۰۲۱ هم اعلام کرده بودند کە در عملیات مشترک در استان وان، هشت نفر از جمله "دو جاسوس ایران" را که قصد ربودن و بازگرداندن اجباری "م.ا"، یک مقام پیشین نظامی ایران را داشتند، دستگیر کردند.

همچنین در بهمن ماه گذشته نیز یک کارمند کنسولگری ایران در استانبول، برای تحقیق پیرامون ترور یک مخالف جمهوری اسلامی، در سال ۲۰۱۹ در این کشور بازداشت کرد.

 

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  اسدالله اسدی، طراح عملیات تروریستی

  دادگاه شهر انتورپ (انور) در بلژیک پنج‌شنبه ۱۶ بهمن‌ماه (۴ فوریه) به محکومیت قطعی اسدالله اسدی، دیپلمات ایرانی رأی داد و او را به ۲۰ سال زندان محکوم کرد. اسدی در ژوئن ۲۰۱۸ به اتهام طراحی و هدایت حمله به نشست سازمان مجاهدین خلق در حومه پاریس، در آلمان دستگیر و به بلژیک تحویل داده شد. دادگاه همچنین نسیمه نعامی را به ۱۸ سال زندان، مهرداد عارفانی را به ۱۷ سال و امیر سعدونی را به ۱۵ سال زندان محکوم کرد.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  ترور مسعود مولوی

  مسعود مولوی ۱۴ نوامبر سال ۲۰۱۹ در استانبول در اثر اصابت گلوله از سوی عبدالوهاب کوچاک به قتل رسید. مولوی پیش از آنکه به ترکیه فرار کند، در ایران مامور اطلاعاتی بود. او مدیر کانال "جعبه سیاه" بود که اخباری درباره فساد مالی در بیت خامنه‌ای منتشر می‌کرد. رسانه‌های ترکیه در فوریه سال ۲۰۲۱ از بازداشت محمد رضا ناصرزاده، دیپلمات ایرانی بدلیل صدور گذرنامه برای علی اسفنجانی عامل اصلی قتل مولوی خبر دادند.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  "علی معتمد" (رضا کلاهی صمدی)

  "علی معتمد" در ۲۴ آذر ۱۳۹۴ (برابر ۱۵ دسامبر ۲۰۱۵) در سن ۵۶ سالگی در شهرآلمیره هلند در خیابان از نزدیک هدف گلوله دو مرد ناشناس قرار گرفت و در بیمارستان جان سپرد. سه سال بعد در حالیکه دادگاه قاتلان برگزار می‌شد روزنامه‌های هلندی، این خبر را تأیید کردند که مقتول که در دهه ۱۳۶۰ از هلند پناهندگی گرفته همان کلاهی از اعضای مجاهدین خلق بوده‌ که متهم به انفجار در مقر حزب جمهوری اسلامی با ۷۲ کشته بوده است.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  طرح ترور سفیر عربستان در آمریکا

  دادگستری آمریکا "منصور ارباب‌سیر" (عکس) و "غلام شکوری" را در ۲۹ سپتامبر سال ۲۰۱۱ (۱۳۹۰) به تلاش برای ترور عادل الجبیر، سفیر عربستان سعودی در آمریکا متهم کرد. ارباب‌سیر که تابعیت ایرانی - آمریکایی دارد، بازداشت شده ولی غلام شکوری فراری است. مقام‌های قضایی آمریکا می‌گویند که غلام شکوری، عضو نیروی قدس- شاخه برون مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  بمب‌گذاری در هندوستان، ۲۰۱۲

  در سال ۲۰۱۲ پلیس هند رسماً اعلام کرد که ایران مسئول بمب‌گذاری در دهلی برای کشتن دیپلمات‌های اسرائیلی بوده‌است. پلیس هند پس از تحقیقات گسترده، به این نتیجه رسید که پنج تن از اعضای سپاه پاسداران با همکاری یک روزنامه‌نگار هندی این ترور را انجام داده‌اند. طبق گزارش، سردسته این گروه "هوشنگ افشار ایرانی" نام دارد و هدایت‌کننده سوء قصد علیه اسرائیلی‌ها در تایلند و گرجستان نیز بوده‌است.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  بمب‌گذاری در بانکوک، ۲۰۱۲

  تایلند، ایران را به بمب‌گذاری برای ترور دیپلمات‌های اسرائیلی در سال ۲۰۱۲ در بانکوک متهم کرد. سعید مرادی (چپ)، محمد خزایی (وسط) و مسعود صداقت‌زاده (راست که در مالزی دستگیر شد) به دست داشتن در عملیات تروریستی متهم و به حبس ابد محکوم شدند. سعید مرادی بر اثر انفجار بمب دو پای خود را از دست داد. این سه نفر بعدا در قبال آزادی کایلی مور گیلبرت، پژوهشگر استرالیایی-بریتانیایی به ایران تحویل داده شدند.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  اقدام تروریستی در کنیا، ۲۰۱۲

  پلیس کنیا در سال ۲۰۱۲ میلادی دو نفر ایرانی به نام‌های احمد ابوالفتحی (راست) و سید منصور موسوی (چپ) را به اتهام تروریسم دستگیر کرد. این افراد عضو نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی معرفی شده و اتهام آن‌ها انتقال تا ۱۰۰ کیلوگرم مواد منفجره اعلام شد. در آن زمان، سفیر ایران در کنیا قصد فراری دادن این دو نفر را داشت، ولی با شکست روبرو شد. این دو در دادگاه به حبس ابد محکوم شدند.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  ترور رضا مظلومان

  رضا مظلومان (نام مستعار: کوروش آریا منش) از اعضای سازمان درفش کاویانی بود که در ۷ خرداد ۱۳۷۵ توسط عوامل جمهوری اسلامی در منزل خود در پاریس به ضرب گلوله کشته شد. در رابطه با این ترور، احمد جیحونی که از رابطان وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی بود در سال ۱۳۸۱ توسط دادگاه پاریس به ۱۷ سال زندان محکوم شد.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  انفجار مرکز همیاری یهودیان در آرژانتین

  در انفجار تروریستی ۲۷ تیر ۱۳۷۳ ( ۱۸ ژوئیه )۱۹۹۴ در مرکز یهودیان بوئنوس‌آیرس (آمیا) ۸۵ نفر کشته و بیش از ۲۰۰ نفر نیز زخمی شدند. دولت آرژانتین تاکنون سه بار جمهوری اسلامی ایران را به دست داشتن در این انفجار متهم کرده و مدعی است که دستور و نقشه ضربه در تهران کشیده و مسئولیت اجرای طرح عملیات به ستاد ویژه عملیات حزب‌الله لبنان که به گروه شبه نظامی حزب‌الله لبنان وابسته‌است، سپرده شد.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  ترور "میکونوس"

  در عملیات ترور میکونوس که در رستورانی به همین نام واقع در برلین، پایتخت آلمان و در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۱۹۹۲ (۲۶ شهریور ۱۳۷۱) انجام گرفت، صادق شرفکندی دبیرکل حزب دموکرات کردستان ایران، همایون اردلان و فتاح عبدلی نماینده حزب دموکرات و نوری دهکردی کارمند صلیب سرخ به قتل رسیدند.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  ترور "میکونوس"

  در دادگاه آلمان که پنج سال طول کشید، کاظم دارابی (راست) و عباس راحیل تبعه لبنانی (نفر وسط) به حبس ابد، یوسف امین (سمت چپ) و محمد اتریس هر دو لبنانی به ترتیب به ۱۱ و ۵ سال زندان محکوم شدند. دادگاه همچنین حکم جلب علی فلاحیان، وزیر وقت اطلاعات را صادر کرد. طبق حکم دادگاه ترور با اطلاع مستقیم علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی، اکبر رفسنجانی رئیس‌جمهور و علی اکبر ولایتی وزیر خارجه وقت انجام شده‌ است.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  ترور فریدون فرخزاد

  فریدون فرخزاد، در ۱۶ مرداد ۱۳۷۱ در محل سکونتش در شهر بن آلمان بر اثر ضربات چاقو به قتل رسید. او شاعر، تهیه‌کننده، کارگردان و مجری تلویزیونی و رادیویی، خواننده، ترانه‌سرا، آهنگساز، بازیگر و فعال سیاسی ایرانی مخالف نظام جمهوری اسلامی بود. از فریدون فرخ‌زاد به‌عنوان "نامی‌ترین شومَن ایران" یاد می‌شود. او برادر کوچک فروغ فرخزاد شاعر معاصر ایرانی بود.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  ترور عبدالرحمان برومند

  عبدالرحمان برومند رئیس هیئت اجرائی نهضت مقاومت ملی ایران در روز پنجشنبه ۲۹ فروردین ماه ۱۳۷۰ در مقابل آسانسور منزل مسکونی خود در پاریس با ضربات کارد به قتل رسید. نهضت مقاومت ملی ایران در ۱۴ مرداد ۱۳۵۹ در همان خانه در مخالفت با جمهوری اسلامی پی‌ریزی شد. (عکس در کنار داریوش فروهر که به همراه همسرش پروانه اسکندری در جریان قتل‌های زنجیره‌ای در ایران کشته شد)

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  ترور شاپور بختیار

  سه ماه و نیم بعد از ترور عبدالرحمان برومند، شاپور بختیار آخرین نخست‌وزیر دوره پهلوی و بنیان‌گذار نهضت مقاومت ملی ایران در ۱۵ مرداد ۱۳۷۰ در منزل خود در پاریس با ضربات چاقو کشته شد. وی دو بار هدف ترور قرار گرفت و طبق اظهارات انیس نقاش، تروریست لبنانی هر دو بار به دستور مقامات جمهوری اسلامی ایران و با استخدام تروریست‌هایی حرفه‌ای طرح‌ریزی شده بود.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  ترور کاظم رجوی

  کاظم رجوی عضو شورای ملی مقاومت ایران در ۴ اردیبهشت ۱۳۶۹( ۲۴ آوریل۱۹۹۰) در نزدیکی خانه‌اش در سوییس به ضرب گلوله ترور شد. برادر مسعود رجوی، از رهبران سازمان مجاهدین خلق، پس از انقلاب نخستین نماینده ایران در دفتر سازمان ملل متحد بود.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  ترور بهمن جوادی

  بهمن جوادی که به نام غلام کشاورز شناخته می‌شد، سخنگوی فدراسیون سراسری پناهندگان ایرانی و از کادرهای حزب کمونیست ایران بود که در ۴ شهریور ۱۳۶۸ (۱۵ سپتامبر ۱۹۸۹) در لارناکای قبرس ترور شد. او که مقیم و شهروند سوئد بود، برای دیدار مادرش از سوئد به قبرس رفته بود. بهمن جوادی در مقابل چشمان مادر، همسر و برادرش هدف گلوله یک موتورسوار قرار گرفت و در بیمارستان مرکزی لارناکای قبرس درگذشت.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  ترور عبدالرحمان قاسملو و عبدالله قادری

  عبدالرحمان قاسملو دبیرکل حزب دموکرات کردستان ایران و عبدالله قادری‌آذر در روز ۲۲ تیر ۱۳۶۸ (۱۳ ژوئیه ۱۹۸۹) در حالی که با نمایندگان جمهوری اسلامی دربارهٔ حل مسالمت‌آمیز "مسئله کردستان" بر سر میز گفتگو نشسته بودند در وین، پایتخت اتریش کشته شدند.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  ترور بیژن فاضلی

  بیژن فاضلی فرزند رضا فاضلی ، فعال سیاسی ملی‌گرا، نویسنده، مجری و مدیر یک تلویزیون سیاسی مخالف حکومت جمهوری اسلامی ایران بود که در اثر بمب‌گذاری توسط عوامل جمهوری اسلامی در ۲۸ مرداد ۱۳۶۵ در فروشگاه خود واقع در لندن کشته شد. این بمب برای از بین بردن رضا فاضلی کار گذاشته بود که در نهایت به کشته شدن فرزند وی بیژن منجر شد.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  ترور ارتشبد غلامعلی اویسی و برادرش

  ارتشبد غلامعلی اویسی در ۱۸ بهمن ۱۳۶۲ در پاریس به همراه برادرش غلامحسین اویسی با شلیک گلوله به سر ترور شدند. او فرمانده ژاندارمری در سال ۱۳۴۸ و فرمانده نیروی زمینی ارتش طی سال‌های ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۷ بود. اویسی فرماندار نظامی تهران در زمان تظاهرات ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ بود. (عکس ارتشبد اویسی سمت راست در کنار ارتشبد ازهاری)

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  ترور علی اکبر طباطبایی

  علی‌اکبر طباطبایی سخنگوی سفارت ایران در آمریکا در دوران حکومت پهلوی بود که در ۳۱ تیرماه ۱۳۵۹ در مریلند آمریکا به ضرب گلوله کشته شد. قاتل، داود صلاح الدین (دیوید تئودور بلفیلد) نام داشت که قبل از انقلاب به اسلام گرویده بود و با بسته شدن سفارت ایران در واشنگتن به عنوان محافظ در دفتر حافظ منافع جمهوری اسلامی در سفارت الجزایر استخدام شد. او پس از ترور به ایران گریخت.

• ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران به روایت تصویر

  ترور شهریار شفیق

  شهریار شفیق (نفر دوم از سمت چپ) پسر اشرف پهلوی، افسر ارشد نیروی دریایی ارتش بود که در ۱۶ آذر ماه ۱۳۵۸ هنگام خروج از اقامت‌گاه مادرش در پاریس، به ضرب گلوله به قتل رسید. او یک هفته پس از انقلاب اسلامی و اعلام بیطرفی ارتش، ایران را ترک کرد. شفیق نخست راهی ایالات متحده شد و سپس در فرانسه به همسر و دو فرزندش پیوست.

  نویسنده: محمود صالحی