بالرینی که در برابر کوکلوس‌کلان‌ها ایستاد

بالرینی که در برابر کوکلوس‌کلان‌ها ایستاد۲۱ بهمن ۱۴۰۰ - ۱۰ فوریه ۲۰۲۲، ۰۸:۱۱ GMT

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

میستی کوپلند و ریون ویلکینسون

میستی کوپلند، یکی از شناخته‌شده‌ترین رقصندگان بالهٔ معاصر و اولین زن آمریکایی آفریقایی‌تباری است که به عنوان رقصندهٔ اصلی شرکت تئاتر بالهٔ آمریکا روی صحنه رفته است.

وقتی از میستی سئوال شد که چه کسی قهرمان و الگویش بوده او از ریون ویلکینسون نام برد، یکی از اولین زنان آفریقایی‌تباری که رقصندهٔ اصلی شرکت‌های بزرگ بالهٔ کلاسیک آمریکا بوده است.

• تاریخ جنبش سیاهان در آمریکا، از لوترکینگ و ایکس تا پلنگان سیاه
• چرا سفیدپوستان و سیاه‌‌پوستان آمریکایی کنار هم زندگی نمی‌کنند؟
• مقاومت و مبارزه در موسیقی سیاه پوستان آمریکا؛ مرور ۱۰ ترانه مشهور

میستی و ریون هر دو به دلیل نژاد و تبارشان در طول زندگی حرفه‌ای خود با چالش‌های فراوانی رو‌به‌رو بوده‌اند. هرچند جنس و نوع چالش‌های این دو رقصندهٔ باله یکسان نبوده است اما اثر کمابیش مشابهی بر آنها گذاشته و باعث شده است که مصمم و با پشتکار از تمام فرصت‌های که در اختیار دارند بهره ببرند تا الگویی از تبار خویش برای نسل‌های آینده باشند.

عشق در نگاه اول

ریون ویلکینسون در سال ۱۹۳۵ در نیویورک به دنیا آمد. اولین تجربهٔ او در باله زمانی بود که همراه با مادرش به تماشای باله مونت‌کارلو رفت. ریون فقط پنج سال داشت، واکنش او به آنچه از برابر چشمانش می‌گذاشت چنان پر‌شور و هیجان بود که اشک از چشمانش جاری کرد. همان دم رؤیای رقصیدن بر صحنه در جان او جا‌ خوش کرد.

توضیح تصویر،

پوستر بالهٔ مونت‌کارلو سال ۱۹۵۵

وقتی شرکت بالهٔ روس (نام جدید شرکت بالهٔ مونت‌کارلو) مدرسهٔ رقصی که بعد‌ها ریون در نیویورک می‌رفت را خرید رؤیای دیرین او تحقق پیدا کرد. او چندین بار در آزمون‌ها شرکت کرد و تا سرانجام موفق شد و سرگی دنهام، مدیر و ایمپرساریوی (سرمایه‌گذار و تهیه‌‌کننده) شرکت باله به او خبر داد که پذیرفته شده است.

"من آمریکایی هستم"

ریون به پرسش‌های مردم دربارهٔ‌ تبار و نژادش عادت داشت. "مردم فکر می‌کردند ما اندونزیایی یا اسپانیایی یا از کشور ناشناختهٔ دیگری هستیم و مدام از ما می‌پرسیدند ببخشید ممکن است بگویید از کجا آمده‌اید؟ و مادرم همیشه جواب می‌داد:"من آمریکایی هستم"."

ریون در مصاحبه‌ای می‌گوید:"این بخشی از زندگی من است و از آن هیچ احساس شرمساری نمی‌کنم".

ریون در سال ۱۹۵۵ در بالهٔ روس پذیرفته شد و این زمان آمریکا در اوج درگیری‌ها نژادپرستانه و تبعیض نژادی بود.

دنهام از ریون خواست تا به مردم نگوید که سیاه‌پوست است حتی از والدین او هم چنین چیزی را خواست. ریون به صراحت گفت اگر از من بپرسند دروغ نخواهم گفت "حتی اگر برایم دردسر درست شود".

زندگی در خطر

تلاش برای پنهان کردن نژاد و تبار ریون نتوانست جلوی توجه ناخواسته به او را بگیرد و چندین بار تهدید به مرگ شد.

در یکی از موارد گروهی از نژاد‌پرستان کوکلوس‌کلان سفید‌پوست به شرکت بالهٔ روس در تئاتر آلابا‌ما حمله کردند و از بازیگران دیگر خواستند که ریون را تحویل آنها دهند. بازیگران در برابر این تهدید هولناک، قدرتمندانه ایستادگی کردند تا کوکلوس‌کلان‌ها آنجا را ترک کردند.

نقطهٔ فروپاشی

بالهٔ روس با چندین مورد از چنین حملاتی که گفتیم رو‌به‌رو شد تا اینکه پس حمایت طولانی‌مدت از ریون چنین وضعیتی برای آنها تحمل‌ناپذیر شد.

ریون به دلیل نگرانی و برای حفظ جان خود ناچار شد از ایفای نقش در بعضی برنامه‌ها خودداری کند. یکی از استادان باله به ریون گفت که او نمی‌تواند در عرصهٔ باله به کارش ادامه دهد و به‌جای آن بهتر است دنبال مدرسهٔ رقص آفریقایی برود.

در سال ۱۹۶۱ ریون هم به نقطهٔ فروپاشی رسید. او با اراده‌ای قوی تصمیم گرفته بود که در برابر این تهدید‌های نژاد‌پرستانه ایستادگی کند اما او هم خسته شد و از پا افتاد. شرکت باله را ترک کرد تا چند سال رقص را کنار گذاشت.

درخشش دیر‌هنگام

با وجود این درگیری‌های پشت‌صحنه، ریون توانست دستاورد‌های چشمگیری روی صحنه به دست آورد. او در اجرا‌های مهمی مانند کنسرتو پیانو شماره ۲ چایکوفسکی برای پیانو و باله دریاچه قو شرکت کرد و والس تک‌نفرهٔ لا سیلفید شوپن را به تنهایی اجرا کرد.

توضیح تصویر،

ریون ویلکینسون

حدود نیم‌ قرن بعد میستی هم این نقش را اجرا کرد، این اجرایی بود که نمی‌توانست به سادگی از آن بگذرد. در حقیقت بسیاری از نقش‌های کلاسیک باله مانند ژولیت در رومئو و ژولیت و اودت در بالهٔ دریاچهٔ قو و آورورا در زیبای خفته نقش‌هایی است که هنوز میستی در دوران کاری‌اش تجربه نکرده است.

"می‌توانم بگویم بیشتر رقصندگان بالهٔ سفید‌پوست اگر در مسیر ایفای نقش رقصندهٔ اصلی باشند این نقش‌ها را در همان دههٔ بیست‌سالگی تجربه می‌کنند. من حالا در سال‌های آخر دههٔ سوم عمرم هستم".

نسیم دگرگونی

از پادکست رد شوید و به خواندن ادامه دهیدپادکسترادیو فارسی بی‌بی‌سی

پادکست چشم‌انداز بامدادی رادیو بی‌بی‌سی

برنامه ها

پایان پادکست

ریون تأثیر عمیقی بر میستی گذاشت و پیش از هر اجرای میستی با هم تماس می‌گرفتند. "همیشه به من می‌گفت بگذار من در هر اجرا نسیم پشتیبانت باشم".

این پشتیبانی بسیار خوشایند بود چون میستی در هر اجرا احساس مسئولیت بیشتری می‌کرد. "من بار این مسئولیت را بر شانه‌هایم حس می‌کردم، می‌دانستم که باید بهترین اجرا را ارائه دهم تا بهترین تصویر از میراث پیشینیانم باشد".

سبک ریون رمانتیک و ملایم و هم‌زمان قدرتمند بود و او یکی از کسانی بود که پیش‌داوری‌ها دربارهٔ رقصندگان بالهٔ سیاه‌پوست را به سادگی اما با قدرت و صلابت در‌هم‌شکست. میستی می‌گوید ریون نشان داد که رقصندگان سیاه‌پوست می‌توانند "با عشق و همدلی برقصند".

میستی می‌گوید:"وقتی به او فکر می‌کنم احساساتم برانگیخته می‌شود، او دیگر در میان ما نیست اما به او فکر می‌کنم نه فقط به او بلکه به همهٔ رقصندگان سیاه‌پوست که راه را برای نسل بعدی هموار کردند... و این انگیزهٔ من برای ادامه دادن راهم است. اگر ریون توانست از همه فراز ‌و‌نشیب‌ها عبور کند، من هم بی‌تردید می‌توانم".

• خبرهای بیشتر را در کانال تلگرام بی‌‌بی‌سی فارسی دنبال کنید