موقعیت مهدی، پیروز جنگ علیه کلیشه‌ها است

‌خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: «موقعیت مهدی» یکی از آثار پر سر و صدای چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر است. اثری که هادی حجازی‌فر آن را نوشته، ساخته و نقش اول نیز بازی کرده است. فیلمی که به برش‌هایی از زندگی شهید مهدی باکری می‌پدازد و تاکنون توانسته در جشنواره نقدهای مثبتی بگیرد و یکی از شانس‌های اصلی سیمرغ‌های بلورین باشد.

«موقعیت مهدی» روایتی متفاوت از دیگر فیلم‌های بیوگرافی به خصوص آثاری که پیرامون شخصیت‌های برجسته دفاع مقدس ساخته شده دارد. علاوه بر این موارد این فیلم، یک نسخه سریالی نیز دارد که به زودی به نمایش درمی‌آید. «موقعیت مهدی» در پردیس سینمایی ساحل اصفهان نیز اکران شد و اعضای انجمن منتقدان حوزه هنری اصفهان هم نظرات مثبتی پیرامون این فیلم داشتند. این نظرات با همکاری خبرگزاری مهر اصفهان جمع‌آوری شده که در ادامه می‌آید.

فرزان معظم، منتقد سینما درباره «موقعیت مهدی» حجازی فر می‌گوید: یک فیلم خوب با کارگردانی که با ریتم مناسب و درست مخاطب را تا آخر با خود همراه می‌کند. لحظه‌های ناب و شاید ناگفته دفاع مقدس.

نمره قبولی حجازی‌فر در اولین تجربه کارگردانی

مریم محمدی، منتقد و سینماگر درباره فیلم حجازی فر می‌گوید: درکنار فیلم‌های «بیرو» و «هناس» این سومین پرتره‌ای است که در جشنواره امسال می‌بینیم. این پرتره قرار است زندگی مهدی باکری را به تصویر بکشد، فیلم در ژانر جنگی و به اصطلاح در سینمای دفاع مقدس ساخته شده است. صحنه‌های جنگ فیلم به خوبی از کار درآمده است. طراحی صحنه، فیلمبرداری، جلوه‌های ویژه گریم و همه و همه در خدمت کارگردانی درستی قرار گرفته، حالا نکته مثبت فیلم این است که کارگردان و بازیگر نقش اصلی هادی حجازی فر است. بازیگری که به خوبی از پس هدایت گروهش برآمده است. هر چند فیلم با ریتمی کند آغاز می‌شود اما قصد معرفی هرچه بیشتر شخصیت‌هایش را دارد.
ردپای بازسازی‌های به سبک محمد حسین مهدویان در ایستاده در غبار در این فیلم هم به خوبی قابل مشاهده است. بازسازی‌های خوبی که به واقعیت خیلی نزدیک هستند مانند فیلم جلسه‌ای که مهدی باکری در آن صحبت می‌کند. انتخاب درست و به جای بازیگران و بازی‌های خوب و روان نشان می‌دهد هادی حجازی‌فر نه تنها بازیگر خوبی است بلکه کارگردان موفقی هم است. یکی از کارهای خوبی که هادی حجازی فر در فیلم اولش انجام داده انتخاب گویش آذری و استفاده از زیرنویس فارسی است، چرا که اگر این فیلم با گویش فارسی ساخته می‌شد اصل مطلب را به خوبی ادا نمی‌کرد. به هر حال موقعیت مهدی به عنوان فیلم اول هادی حجازی فر کاری قابل تأمل است.

موقعیت مهدی ساده و بدون شلوغ بازی است

محمد بزرگ، روزنامه‌نگار سینمایی با بیان اینکه «در عملیات خیبر چند هزار نفر به شهادت رسیدند» تاکید می‌کند: حجازی‌فر با دست گذاشتن روی چنین ایده تراژیکی قصد دارد ترومای جنگ را در سینما با دو نگاه حماسی و شاعرانه بازنمایی کند و در پس آن به آرامی، فردی آسمانی را در زیست زمینی که دارد به ما معرفی کند. او به سادگی کار می‌کند، با اطرافیانش با سادگی ارتباط می‌گیرد و به همان سادگی و متانت بدون شامورتی بازی و شلوغ بازی و شواف، مشکلات جنگ را به عنوان فرمانده رتق و فتق می‌کند. همه چیز ساده و بی آلایش همچون درون خالص «مهدی باکری» پیش می‌رود. و سادگی روایت از همینجا نشأت می‌گیرد. کاری که مهدویان بعد از ایستاده در غبار ادامه نداد را هادی حجازی‌فر بخوبی طی کرده است او حالا بعد از «آتابای» سبکی که یادآور سینمای «بیگله‌جیلان» است را برای خود می‌کند و از نکات مهم این جشنواره تا به این لحظه را رقم می‌زند.

موقعیت مهدی پیروز جنگِ علیه کلیشه‌ها

جمال احمدی، منتقد سینما درباره «موقعیت مهدی» تاکید می‌کند: سلام بر مهدی باکری و بر برادرش حمید. فیلم حسی شبیه زیارت دارد و مخاطب را از حجاب تکنیک عبور می‌دهد و به محضر شخصیتش می‌رساند. گویی ساعاتی را با باکری‌ها گذرانده‌ایم. حس شخصیت در لحظات جنگی در سینمای ایران بی بدیل است، چه راه رفتنی، چه آرامش و وقاری، دوست داری مثل دوربین با او راه بروی و تماشایش کنی، دوست داری آنجا در معرکه کنارش باشی!
در جمع خانواده چقدر دوربین زنده و فعال و در عین حال با حیاست. سحر تکنیک در بازی شخصیت اصلی و کارگردانی به معجزه نزدیک شده است و بدون اینکه فیلمنامه کمکی بکند فضا دارد و حس حضور می‌دهد. آنقدر بازی‌ها و لحظات و فضاها زنده است که کاستی‌های فیلمنامه به چشم نمی‌آید. فیلمنامه می‌توانست اتصال شخصیت به زمان و مکان را بیشتر نشان بدهد. اما به هرحال این فیلم از معدود فیلم‌های چند سال اخیر است که می‌توان آن را سینما خطاب کرد. اصلاً می‌توان با این فیلم و نسبتش با مخاطب ایرانی، سینما را شناخت. فیلمی که پیروز جنگ علیه کلیشه‌ها است و می‌تواند تا حدی آینه باور مردمش باشد و ریشه‌های ملت را به آنها یادآوری کند.

تصویرسازی‌های «موقعیت مهدی» پخته هستند

سعید تیموری، منتقد سینما پس از تماشای «موقعیت مهدی» این فیلم را با دقت و وسواس گونه توصیف کرده و می‌گوید: از اکسسوار صحنه گرفته تا بازی بدن بازیگران همه در خدمت بازسازی واقعیتی قرار گرفته‌اند که در گذشته اتفاق افتاده است. تصویر سازی‌ها پخته به نظر می‌رسد و برداشت‌های بلند فیلم تلاش می‌کند احساسات نهفته و گاه متناقض شخصیت‌ها را روی پرده‌ی سینما بریزد. نماها ترکیبی از شاعرانگی و وجوه استنادی است و تمرکز قاب بر میزانسن بازیگران سوار شده است و نه موقعیت‌های مونتاژی. فیلم به دور از قهرمان پروری‌های رایج سینمای جهان عمل می‌کند و از همان ابتدا نمی‌خواهد با اصول کلاسیک داستان پردازی، واقعیتی را که در گذشته اتفاق افتاده مخدوش کند. باکری کمتر حرف می‌زند و بیشتر به چاره‌جویی و تدبیر امور مشغول است. اما حضور و یا عدم حضورش بر همه جای داستان سایه می‌اندازد و ذکر این نکته نیز قابل توجه است که به هر اندازه مخاطب فیلم نسبت به زندگی نامه‌ی شهید باکری و مناسبات اخلاقی او پیش زمینه‌ی اطلاعاتی داشته باشد از موقعیت مهدی تصور دقیق‌تری پیدا خواهد کرد!

جای آوینی خالی

رسول احمدی «موقعیت مهدی» را با اختلاف بهترین فیلم جشنواره چهلم و یکی از بهترین‌های دفاع مقدس می‌داند و تاکید می‌کند: این فیلم تجربه جدیدی برای سینمای ایران است. فیلم بدون اینکه تکنیکش را به رخ بکشد به خوبی مخاطب را همراه می‌کند. اولین بار بود که می‌توانستم خودم را در صحنه‌های جنگی فیلم، در وسط معرکه ببینم. چقدر جای شهید آوینی خالی است تا برای ما از تسلط بر ابزار و تصرف در تکنیک و به خدمت گرفتن سینما توسط حزب‌الله بنویسد و به حجازی‌فر بگوید که ای بلبل عاشق جز برای شقایق‌ها مخوان.

محمد مهدی شیخ صراف هم فیلم موقعیت مهدی را یک اثر درخشان و بی بدیل در سینمای جنگ می‌داند که ناشی از شناخت درست هادی حجازی فر از جنگ، لشکر ۳۱ عاشورا و شهیدان باکری است. وی در این خصوص می‌گوید: این فیلم به نوعی ادامه همان سینمایی است که محمد حسین مهدویان با آخرین روزهای زمستان و ایستاده در غبار پایه‌های آن را تثبیت کرد. سینمایی وفادار به واقعیت که در عین سادگی و بدون اغراق و ادعا مخاطب را هنرمندانه به فضا و قهرمان فیلم نزدیک می‌کند و این نزدیک شدن آنقدر خوب اتفاق می‌افتد که به راحتی از یاد مخاطب نمی‌رود و تصویر ساخته شده بر ضمیر او حک می‌شود. چیزی که نظیر آن را در کمتر اثر سینمای این سالهای ایران سراغ داریم. بدون شک این فیلم از سوی مردم نیز با اقبال مواجه خواهد شد. چون صداقت و خلوص حجازی فر در تمام ارکان این فیلم جاری است و مردم این صداقت و خلوص را نزد هر هنرمندی دوست دارند.

منتقدان اصفهانی به «موقعیت مهدی» معدل عالی ۴ از پنج ستاره ممکن را اعطا کردند.