وضعیت اسف‌بار حاشیه‌نشینی در چابهار / «کمب»؛ فقیرترین روستای کشور

گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، در بندر چابهار محله‌هایی با ساکنان فقیر و حاشیه نشین هستند. مردمی که سال‌هاست به دلیل خشکسالی و فقر از مناطق جنوبی استان سیستان و بلوچستان به حاشیه چابهار پناه آورده اند. کمب یکی از مناطق محروم چابهار است. تعداد زیادی از دختران و پسران در این مناطق فرصت تحصیل پیدا نمی‌کنند و یا زود ترک تحصیل می‌کنند. بسیاری از مرد‌ها درگیر اعتیادند و بار تامین مالی خانواده‌های زیادی بر دوش زنان است. مدارس از کیفیت مناسبی برخوردار نیستند و بهداشت فردی و محیطی در این منطقه بخصوص برای کودکان نامناسب است.

 

شهر‌های زابل، چابهار، کنارک و زاهدان بیشترین جمعیت حاشیه‌نشین سیستان و بلوچستان را تشکیل می‌دهند و زاهدان با بیش از ۲۵۰ هزار نفر جمعیت حاشیه‌نشین، رکورد‌دار این شهرهاست. اما اهمیت حاشیه‌نشینی بیشتر به چابهار برمی‌گردد که بزرگترین منطقه حاشیه‌نشین کشور در آن قرار دارد؛ چرا که به گفته مسئولان که البته آمار دقیقی هم ارائه نمی‌دهند، ۴۰ تا ۵۰ هزار نفر از جمعیت ۹۰ تا ۱۰۰ هزار نفری شهر چابهار در حاشیه زندگی می‌کنند که بیشترین جمعیت حاشیه‌نشین یک شهر در کشور نسبت به جمعیت آن است.

 

چابهار "نگین توسعه شرق کشور" نام گرفته و در حال حاضر پروژه‌های بسیار مهمی در این بندر بین‌المللی در حال اجراست. به عقیده کارشناسان و البته فرماندار ویژه چابهار شاید در وهله اول باید ریشه حاشیه‌نشینی طولانی در این بندر را در ایجاد منطقه آزاد تجاری جستجو کرد.

محرومیتی اسف‌بار در مناطق حاشیه‌نشین چابهار

در هر حال عامل این حاشیه‌نشینی هرچه باشد، باید فکری به حال حاشیه‌نشینی در چابهار کرد. به گفته نماینده مردم چابهار در مجلس شورای اسلامی ۶۳ درصد جمعیت این بندر در ۳۳۰ هکتار از اراضی حاشیه شهر شامل مناطق "جنگولک، کمب مرادآباد، رمین، عثمان آباد، میرآباد و نوک‌آباد" ساکن هستند که در این میان "کمب" بدترین وضعیت را دارد و "بزرگترین منطقه حاشیه‌نشین کشور" محسوب می‌شود.

 

ساکنان حاشیه‌نشین چابهار پایین‌ترین شاخص‌های زندگی را دارند. اگر سری به مناطق حاشیه بزنید عمق محرومیت را حس می‌کنید. مردم محروم و زیر خط فقر حاشیه چابهار فاقد حداقل امکانات رفاهی هستند و آب، برق و فضای بهداشتی و آموزشی ندارند.

شهر چابهار به عنوان یک شهر بندری متوسط اندام، همچون اغلب شهر‌های کشور، در دهه‌های اخیر رشد جمعیتی و کالبدی قابل ملاحظه‌ای داشته است که بیشتر معلول مهاجرت‌های روستاییان به شهر بوده و به شکل گیری سکونتگاه‌های غیر رسمی و مناطق حاشیه نشینی در محلات مراد آباد، آتش آباد، پشت پمپ بنزین، رمینجنگلوک مهرشهر، چاه ماهی، کمپ منجر شده که با مسائل عدیدهی کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و... مواجه است.  

بنا بر گفته مسئولان ۶۰ درصد جمعیت این بندر در ۳۳۰ هکتار از اراضی حاشیه شهر شامل مناطق "جنگولک، کمب مرادآباد، رمین، عثمان آباد، میرآباد و نوک‌آباد" ساکن هستند که در این میان «کمب» در  بدترین وضعیت قرار دارد.

 

ساکنان حاشیه‌نشین چابهار پایین‌ترین شاخص‌های زندگی رادارند و لذا اگر سری به مناطق حاشیه بزنید عمق محرومیت را حس می‌کنید و دیگر نیازی به قلم‌فرسایی در این گزارش نیست.

 

حاشیه‌نشینی زیبنده چابهار نیست
معاون اقتصادی رییس جمهور هم در سفری که ۲۵ اذر ماه به این شهرستان داشت، گفت: در اطراف چابهار جمعیتی حدود ۱۵ هزار نفر حاشیه‌نشین وجود دارد که زیبنده این منطقه نیست، نمی‌شود که منطقه آزاد خوبی داشته باشیم، اما چند کیلومتر آن‌طرف‌تر پانزده هزار نفر وضع ناگواری داشته باشند.

رضایی تاکید کرد:  صحبت شده تا اختیار ساماندهی حاشیه‌نشینی را به منطقه آزاد بدهند و این منطقه با سرعت زیاد مشکل حاشیه‌نشینی را مرتفع کند.

رضایی با بیان اینکه برخی جوانان مشغول به کار دارای تحصیلات و مهارت‌های تخصصی نیستند، گفت: این اشتباه است و حداقل سه هنرستان باید در اینجا احداث و آموزش‌های فنی و حرفه‌ای باید انجام شود. این درست نیست که همیشه از نقاط دیگر نیروی متخصص به اینجا آورده شود.

وی تاکید می‌کند: هر اقدامی که انجام می‌شود باید به زندگی و معیشت مردم مرتبط شود تا مردم بتوانند در پالایشگاه‌ها، پتروشیمی و به کسب و کار‌های کوچک و صنایع پایین‌دستی وصل شوند، لذا توانمندسازی باید جزو وظایف همه ما مسوولان باشد.

به گفته مسئولان یکی از مهم‌ترین برنامه‌های دولت در چابهار ساماندهی حاشیه‌نشینان محروم از همه امکانات دولتی است و این اقدام در دست اجراست و به همت سه استان معین و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی کار ساماندهی آغاز شده و به‌زودی شاهد تحولی بزرگ در توسعه مناطق محروم و حاشیه شهر چابهار خواهیم بود.