فرمانده کودتای سودان اعلام کرد اسرائیل به نظامیان حاکم در دستگیری مخالفان کمک‌ اطلاعاتی کرده است

رئیس شورای حاکمیتی سودان در مصاحبه‌ای که روز شنبه ۱۲ فوریه/۲۳ بهمن پخش شد گفت تبادل اطلاعات به خارطوم این امکان را داده است که گروه‌های مسلح مظنونی که «ممکن است امنیت سودان و منطقه را تضعیف کنند» متلاشی و اعضای آن‌‌ها را دستگیر کند.

نظامیان سودان دوشنبه ۳ آبان/ ۲۵ اکتبر۲۰۲۱ دست به کودتا زده و قدرت را غصب کردند. در حمله نظامیان بسیاری از اعضای کابینه دولت سودان از جمله عبدالله حمدوک، نخست‌وزیر و اکثر رهبران احزاب سیاسی حامی دولت دستگیر شده یا تحت حصر قرار گرفتند. ارتش وضعیت فوق‌العاده اعلام کرد و ژنرال عبدالفتاح البرهان، رئیس شورای حاکمیتی سودان به این بهانه که صلح و امنیت در کشور به خطر افتاده از انحلال دولت و این شورا خبر داد.

فعالان مدنی سودان نیز از آغاز دور تازه‌ای از بازداشت‌ها خبر دادند. معترضان هم از آن‌زمان و به‌رغم سرکوب خونین اعتراضات از سوی نیروهای مسلح، به خیابان‌ها آمدند.آخرین دور تظاهرات پنج‌شنبه ۲۱ بهمن / ۱۰ فوریه در خارطوم برگزار شد، با حضور صدها معترضی که قصد داشتند از مسیرهای برنامه‌ریزی‌شده به سمت کاخ ریاست جمهوری راهپیمایی کنند و با شلیک گاز اشک‌آور و حضور پرتعداد نیروهای امنیتی مواجه شدند.

کودتای نظامی سودان از سوی بسیاری از کشورها از جمله ایالات متحده آمریکا محکوم شده است. مقام‌های کاخ سفید گفته‌اند به قتل دست کم ۷۹ معترض سودانی توسط کودتاچیان و ممانعت آن‌ها از تشکیل دولت مدنی در سودان، واکنش نشان خواهند داد. احتمال می‌رود ایالات متحده تحریم‌هایی را علیه دولت نظامی سودان وضع کند.

البرهان روز شنبه در واکنش به احتمال وضع تحریم‌‌ علیه نظامیان سودان، مدعی شد واشنگتن اطلاعات نادرستی دریافت کرده و تحریم «سازنده» نخواهد بود. او همچنین ادعا کرد به مسئولیت خود درباره تحقیق درمورد قتل معترضان در تظاهرات واقف است اما همزمان گفت کشته‌شدگان به ارتباط با «گروه‌های خارجی» مشکوک‌اند.

  اسرائیل اما تاکنون درباره این کودتا و ناآرامی‌های متعاقب آن سکوت کرده است.

سودان و اسرائیل روابط خود را در سال ۲۰۲۰ با امضای مجموعه‌ای از قراردادها که با میانجیگری دولت دونالد ترامپ و تحت توافق موسوم به پیمان ابراهیم صورت گرفت، عادی کردند. دولت وقت سودان این امید را داشت که پس از دو دهه انزوا در دوران ریاست جمهوری عمر البشیر، عادی سازی روابط با اسرائیل راه را برای ادغام مجدد سودان در جامعه بین المللی هموار کند. در عین‌حال گزارش‌ها حاکی از آنند که عادی‌سازی روابط میان خارطوم و تل‌آویو به احیای روابط امنیتی و اطلاعاتی دوکشور و سفرهای اعلام نشده متقابل مقام‌های سودانی و اسرائیلی منجر شده است.

مقامات سودانی و اسرائیل در هفته‌های اخیر دیدارهای اعلام‌نشده‌ای داشتند. یک هیئت امنیتی سودان هفته گذشته پس از بازدید مقام‌های اسرائیلی از جمله افسران اطلاعاتی موساد از خارطوم که در ماه ژانویه انجام شد، از تل آویو بازدید کرد.

البرهان در مصاحبه تلویزیونی خود گفت دیدارهای مقام‌های سودانی و اسرائیلی برای همکاری‌های امنیتی دوکشور انجام شده و هدف سیاسی نداشته است.

در ماه اکتبر نیز ناصردین عبدالباری، وزیر دادگستری وقت سودان، و ایدان رول و اداوی فرج، وزیران کابینه اسرائیل، نشست عمومی کم‌سابقه‌ای را در ابوظبی برگزار کردند.

سودان پیش از عادی‌سازی روابط با اسرائیل موضع محکمی را دربرابر این کشور اتخاذ کرده بود و جزو هشت کشور عربی بود که در کنفرانس عرب که پس از جنگ ۱۹۶۷ برگزار شد، متعهد شده بودند که هرگز با اسرائيل صلح نکنند.