پیشنهاد امیرعبداللهیان برای تضمین اجرای برجام: روسای مجالس غربی بیانیه سیاسی بدهند

وزیر امور خارجه ایران می‌گوید جمهوری اسلامی علاوه بر لغو تحریم‌ها، خواستار «تضمین» آمریکا و اروپا مبنی بر محدود نبودن عمر توافق اتمی به دولت جو بایدن است. او یک شکل این تضمین را صدور «بیانیه سیاسی» از طرف روسای مجالس غربی عنوان کرده است.

او همچنین اشاره کرده است که در حال حاضر گفت‌و‌گوی مستقیم میان تهران و واشینگتن در نبود این «تضمین»، «هزینه سنگینی» برای دولت ابراهیم رئیسی خواهد داشت.

حسین امیرعبداللهیان در گفت‌و‌گویی با روزنامه «فایننشال‌ تایمز» که روز چهارشنبه، ۲۷ بهمن‌ماه، منتشر شد گفت که اگرچه «پیشرفت‌هایی» در مذاکرات وین وجود داشته، اما «ما همچنان نگرانیم. اول از همه نگران تضمین هستیم. طرف آمریکایی هنوز تضمین محکمی را به ما ارائه نمی‌دهد.»

به گفته وی، «آقای راب مالی [نماینده آمریکا در امور ایران] اعلام می‌کند که ما نمی‌توانیم متعهد شویم که دولت بعدی آمریکا بر تعهداتی که ما خود را ملزم به اجرای آن می‌دانیم باقی بماند.»

این نکته‌ای است که پیش از واکنش رابرت مالی نیز بسیاری از کارشناسان و تحلیل‌گران گفته بوده و بر همین اساس اعلام کرده بودند که خواسته جمهوری اسلامی برای گرفتن تضمین منطقی نیست.

آقای امیرعبداللهیان در ادامه این موضوع را «خلاف حقوق بین‌الملل» دانسته و افزوده است آمریکا و اروپا ابتدا باید به ایران در زمینه توافق هسته‌ای، «تضمین سیاسی» بدهند و بعد از رفع همه تحریم‌ها بر اساس برجام و تحریم‌های دوران دونالد ترامپ، ایران به «تضمین حقوقی و قانونی» نیز نیاز دارد.

وی با بیان این که «طرف آمریکایی از طریق واسطه اتحادیه اروپا و پیام‌هایی که ارسال می‌کند، تأکید می‌کند که به هیچ وجه قادر نیست این توافق را در کنگره به تصویب برساند» یک پیشنهاد را مطرح می‌کند.

پیشنهاد وزیر خارجه ایران صدور یک «بیانیه سیاسی» از سوی کنگره آمریکا و پارلمان‌ها یا روسای پارلمان‌های کشورهای طرف مذاکرات هسته‌ای در زمینه پایبندی به این توافق است.

وزیر امور خارجه ایران افزود که «روشن شدن تکلیف زیاده‌روی‌های دولت آمریکا در دوره ترامپ» از جمله تحریم اشخاص حقیقی و حقوقی جمهوری اسلامی ذیل موضوعاتی چون برنامه موشکی، مباحث منطقه‌ای یا بحث‌های حقوق بشری» از جمله «چالش‌های» مذاکرات فعلی در وین است.

وزیر خارجه ایران در بخش دیگری از اظهاراتش گفت که تهران در واکنش به «پیام‌های زیاد» آمریکایی‌ها به هیئت ایرانی برای «گفت‌و‌گوی مستقیم» جواب داده است که «هرگونه گفت‌و‌گو، تماس و مذاکره با آمریکا برای دولت من هزینه بسیار سنگینی خواهد داشت.»

به گفته این مقام ارشد ایرانی، ایران تا زمانی که «یک چشم‌انداز روشن و قوی برای رسیدن به یک توافق خوب با تضمین پایدار» نداشته باشد، نمی‌تواند «وارد پروسه مذاکره مستقیم با آمریکا» شود.

حسین امیرعبداللهیان از واشینگتن خواسته برای نشان‌ دادن «حسن‌نیت» خود، «بخشی از پول‌های بلوکه شده ما نزد بانک‌های خارجی آزاد شود و یا این که بخش‌هایی از تحریم‌هایی که علیه ایران اعمال می‌شود، با یک فرمان اجرایی رئیس‌ جمهور صرفاً به نشانه حسن نیت لغو شود.»

به نظر می‌رسد اشاره وی به مخالفت‌های داخلی است که به تازگی درباره هرگونه مذاکره مستقیم میان ایران و آمریکا در رسانه‌ها خبرساز شد.

سعید جلیلی، مذاکره‌کننده ارشد ایران در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد، پس از انتشار خبرهای مبنی بر پیشرفت‌هایی در وین و اظهارات امیرعبداللهیان مبنی بر احتمال مذاکره مستقیم برای دستیابی به توافقی بهتر، در توییتی نوشته بود: «اینکه رهبری در پایان دولت قبل گفتند این دولت (در مذاکره با آمریکا) مایه عبرت شد، یک راهنمایی دلسوزانه به همه بود.»

گزارش‌هایی نیز در چند کانال‌ تلگرامی و شبکه‌های مجازی مبنی بر «گلایه جدی» وزارت خارجه و شخص وزیر خارجه به علی خامنه‌ای به صورت «مکتوب و شفاهی» از «جریانی که در کشور بر سر روند مذاکره با گروه ۴+۱ سنگ‌اندازی می‌کند» منتشر شده بود که از سوی وزارت خارجه ایران تکذیب شد.

این مخالفت‌ها و نگرانی وزیر امور خارجه ایران در این زمینه در حالی بیان می‌شود که رهبران غربی نیز از وجود پیشرفت‌هایی در مذاکرات وین خبر می‌دهند، اما همزمان به ایران هشدار می‌دهند که گفت‌و‌گوها باید شتاب بیشتری بیابد.

با استفاده از گزارش‌های فایننشال تایمز، ایسنا و رادیوفردا/ ب. ب./ ف. دو.