نشان امین الضرب چیست؟

به گزارش خبرنگار مهر، امین الضرب لقبی است که در دوران پادشاهی قدیم، به اشخاص بانفوذی تعلق می‌گرفت که امین پادشاهان و سلاطین در ضرب سکه بودند. در هر دوره‌ای شخصی که مسئول ضرب سکه رایج کشور می‌شده را امین دارالضرب (به اختصار امین الضرب) می‌گفتند، اما امروز وقتی گفته‌می‌شود «امین الضرب» منظور یک نفر است: «حاج محمدحسین خان مهدوی امین الضرب» کارآفرین موفق ایرانی، نماد تجارت مدرن در ایران و مؤسس اتاق بازرگانی تهران که امین الضرب دربار مظفری بود.

محمدحسین امین‌الضرب (۱۲۵۱ تهران - ۲۵ آذر ۱۳۱۱ تهران)، سرمایه‌دار ایرانی در دوره قاجار و پهلوی، بانی صنعت برق در ایران و نماینده مجلس شورای ملی بود. امین‌الضرب در دوره زمامداری مظفرالدین‌شاه اولین دستگاه تولید برق را از روسیه خرید و به این شکل، برق وارد ایران شد. به همین دلیل به او «پدر برق ایران» لقب داده‌اند. وی از سال ۱۳۰۶ الی ۱۳۱۱ ریاست اتاق تجارت تهران را بر عهده داشت.

تأسیس هیأت اتحاد تجار

برای بیان جزئیات بیشتر باید گفت که در سال ۱۳۳۸ قمری به همراه عده‌ای از تجار هیأت اتحاد تجار را تشکیل داد و ریاست آن را بر عهده گرفت، پس از کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ به دستور سیدضیاء دستگیر شد و به زندان افتاد. پس از سقوط سید ضیا از زندان آزاد و در دوره‌های هفتم، هشتم و نهم مجلس شورا و مجلس مؤسسان به نمایندگی برگزیده شد.

امین الضرب صاحب نخستین کارخانه برق تهران بود و به همین دلیل به امین الضرب «پدر برق ایران» لقب داده‌اند. همچنین برای نخستین‌بار تلاش کرد کارخانه ذوب‌آهن را به ایران آورد. او تاجری مشروطه‌خواه و تجددطلب بود و مهم‌ترین یادگار او تلاش برای توسعه تجارت بخش خصوصی است. او در اواخر عمر به بیماری قند مبتلا شد و برای معالجه به پاریس رفت، پس از چندی به تهران بازگشت و در تاریخ ۲۶ آذرماه ۱۳۱۱ دار فانی را وداع گفت.

خدمات و تأسیساتی که امین الضرب به وجود آورد:

ایجاد خط راه‌آهن بین محمودآباد و آمل ۱۳۰۸ ق

احداث کارخانه برق: کار کارخانه برق او چنان رونق می‌گیرد که تهران روشن می‌شود. ابتدا خیابان‌های لاله‌زار، سعدی، شاه‌آباد و چراغ برق و سپس نقطه‌های مختلف دیگری از پایتخت، با شب‌های تاریک خود خداحافظی می‌کنند.

احداث کارخانه بلورسازی ۱۳۰۵ ق

تأسیس کارخانه چینی‌سازی در تهران

ایجاد کارخانه ابریشم‌تابی و ابریشم‌بافی

بنای کاروانسرای حسن‌آباد میان راه تهران – قم

ساخت راه افجه به تهران

پیشنهاد تأسیس بانک در ۱۲۹۶ ق

پیشنهاد احداث اولین کارخانه ذوب‌آهن ایران در ۱۳۰۴ ق بود که امتیاز آن را از شاه گرفت، اما موفق به اجرای آن نشد.

خاندان امین الضرب (پدر و پسر) خدمات زیادی را به اقتصاد کشور کردند و پیشرفت صنایع ایران تا حدودی مرهون خدمات این دو شخص است. اسناد موجود نشان می‌دهد که امین الضرب‌ها منشأ تأسیس مجالس تجارت در دوران قاجاریه و ایجاد رابطه اداری و حقوقی با دولت بودند. آنها به خاطر فعالیت‌های مختلف اقتصادی جزو دولتمردان اقتصادی کشور و به خاطر سرمایه‌گذاری و عدم کمک دولت در زمره اربابان صنایع بخش خصوصی بودند.

باغ ضرابخانه تهران که اکنون در حوالی خیابان پاسداران است و بیشتر به عنوان سه‌راه ضرابخانه می‌شناسیم، از میراث این خانواده است که هم‌اکنون به بانک مرکزی تعلق دارد.

همچنین ماندگارترین یادگار او، تأسیس اتاق تجارت تهران است که در حال حاضر با عنوان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن شاخته می‌شود

جایزه امین الضرب چیست؟

اتاق بازرگانی هر ساله مراسمی تحت عنوان نشان امین الضرب برگزار می‌کند که اولین جشنواره امین الضرب در سال ۱۳۹۵ برگزار شد و در این سال اولین نشان امین الضرب توسط اتاق بازرگانی به کارآفرینان برجسته کشور اهدا شد.

تندیس امین الضرب از چهار بال تشکیل شده که از بال پرندگان الهام گرفته شده است و در واقع به صورت نمادین به چهار بخش اصلی اتاق یعنی صنعت، معدن، بازرگانی و کشاورزی دارد.

همچنین باید اشاره شود که جمع هیأت داوران متشکل از یک اقتصاددان، دو محقق حوزه کارآفرینی، چهار چهره سرشناس تشکلی به نمایندگی از چهار رشته صنعت، معدن، کشاورزی و بازرگانی، یک روزنامه‌نگار و سردبیر سرشناس اقتصادی رسانه‌ها و یک پیشکسوت بودند.

امسال در ششمین دور مراسم امین الضرب، سید محمود دعایی مدیر مؤسسه مطبوعاتی و فرهنگی اطلاعات به‌واسطه چهار دهه مدیریت این مؤسسه و به عنوان پیشکسوت این حوزه، محمد عرب بنیانگذار کفش شیما به عنوان پیشکسوت صنعت و تولیدکننده برگزیده، فضل‌الله جواهری بنیانگذار و احیاگر مجموعه‌های صنعتی الکترود یزد و صنایع مفتولی زنجان به عنوان پیشکسوت صنعت و تولیدکننده برگزیده، مظفر عبدالله بنیانگذار گروه صنعتی روژین به عنوان پیشکسوت صنعت و تولیدکننده برگزیده، فرج‌الله معماری رئیس هیئت مدیره گروه صنعتی آریا ترانسفو به عنوان پیشکسوت صنعت و تولیدکننده برگزیده، محمد ظهیر بنیانگذار لبنیات می‌ماس به عنوان پیشکسوت صنعت و تولیدکننده برگزیده، سومبات هاکوپیان بنیانگذار پوشاک هاکوپیان به عنوان کارآفرین برتر و یونس ژائله بنیانگذار شرکت شیرین‌عسل، به عنوان کارآفرین برتر برنده لوح و نشان امین‌الضرب شدند.