استاد خسروشاهی آغاز نوینی برای ارتباط اسلام و مسیحیت ایجادکرد

به گزارش خبرنگار مهر، مراسم بزرگداشت استاد سید هادی خسروشاهی تحت عنوان وبینار «مرد میدان تقریب» برگزار شد. آیت الله اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه کشور در وبینار «مرد میدان تقریب» که به مناسبت بزرگداشت دومین سالگرد رحلت حجت الاسلام و المسلمین سید هادی خسروشاهی از سوی معاونت ایران مجمع تقریب برگزار شد، اظهار داشت: سال ۱۳۶۱ که طلبه جوانی بودم، برای مأموریتی در ایتالیا حضور پیدا کردم. شاید حدود یک ماه آنجا بودم. در آن زمان مرحوم خسروشاهی سفیر ایران در واتیکان بود. این آغاز ارتباط، دوستی و ارادت بنده به ایشان شد و بعد هم ادامه پیدا کرد، گرچه این ارتباط مداوم نبود، اما هیچ وقت قطع نگشت.

وی ادامه داد: حجت الاسلام و المسلمین خسروشاهی ویژگی‌های خوب و جذابی داشت. به یاد دارم که ایشان چندین پروژه ترجمه به زبان انگلیسی و ایتالیایی از آثار حضرت امام را در دستور کار داشت. از جمله تفسیر سوره حمد امام خمینی (ره) یکی از این کتاب‌ها بود که با توجه به عبارت سخت و خاصی که مرحوم امام در این کتاب داشتند، بنده کمک‌هایی به مترجم می‌دادم.

مدیر حوزه‌های علمیه در ادامه به اهتمام حجت الاسلام و المسلمین خسروشاهی به ارتباطات حوزوی و فراتر از حوزه از آغاز جوانی، اشاره و تأکید کرد: همانطور که باید اصالت و هویت حوزوی خود را مهم بدانیم و صیانت کنیم، نباید از جریانات عمومی و اجتماعی بیرون غافل شویم و این شناخت، بدون رابطه و فعالیت فراحوزوی حاصل نمی‌شود.

وی افزود: در وضع امروز و بعد از انقلاب شاید چندان مشکلی در ایجاد این ارتباطات نباشد اما در عصر انزوا و اختناق، که حوزه دچار فشار محنت‌آمیزی بود، وجود افرادی این چنینی، کم بودند. استاد خسروشاهی چنین ویژگی را داشت و با دانشگاه و شخصیت‌ها و جریان‌ها و.... و بدنه جامعه مرتبط بود.

ویژگی دوم این است استاد خسروشاهی این بود که شخصیتی بین‌المللی بود. دیدی فراتر از مرزهای ایران داشت و جهان را می‌شناخت و اندیشه بین‌المللی داشت. روابطی هم که با مرحوم سید جمال‌الدین داشت که در آثار و میراث ایشان هم متجلی است.

ویژگی سوم شخصیت استاد خسروشاهی، رویکرد تمدنی به اسلام بود. جامعیت و فراگیری اسلامی را باور داشت و برای تحقق آن تلاش می‌کرد. در آثار ایشان هم این نگاه تمدنی دیده می‌شد.

ویژگی چهارم مرحوم خسروشاهی اهل قلم بودن ایشان است. در دوره استاد خسروشاهی و به خصوص قبل از دهه ۵۰ اینکه محققی بتواند به چند زبان تألیف داشته باشد و قلم بزند، آن هم به فارسی کار جا افتاده‌ای نبود.

ویژگی پنجم اینکه ایشان رویکرد تحلیلی از تاریخ داشت. بسیاری از گفته‌ها و سخنان‌شان به دیدگاه تحلیلی ایشان، اشاره دارد.

ویژگی ششم اینکه استاد خسروشاهی این بود که اهل تحول و انقلابی بود. گرایش مثبت به نهضت اسلامی امام خمینی داشتند و از جمله دلدادگان و همراهان نهضت امام خمینی (ره) و کمک و همیار ایشان بود که در آثارشان هم این گرایش متبلور است.

ویژگی هفتم استاد خسروشاهی این بود که نوگرا و نواندیش، اما ضابطه مند و در چهار چوب بود و همین رویکرد در آثارشان هم دیده می‌شود که در عین پایبندی به اصول و قواعد، نوگرا و نواندیش بودند.

وی همچنین تأکید کرد: طرح‌های تحقیقاتی باید در مورد حجت الاسلام و المسلمین خسروشاهی انجام شود و بازشناسی و تحلیل بیشتری نسبت به آثار و شخصیت وی صورت گیرد و تفکر و اندیشه ایشان مورد مطالعه قرار گیرد.

حجت الاسلام و المسلمین خسروشاهی آغاز نوینی برای ارتباط بین اسلام و مسیحیت ایجاد کرد

معاون ارتباطات و امور بین‌الملل دانشگاه ادیان و مذاهب تأکید کرد: حجت الاسلام و المسلمین خسروشاهی در زمان حضور در واتیکان آغاز نوینی برای ارتباط بین اسلام و مسیحیت ایجاد کرد.

حجت الاسلام محمدمهدی تسخیری، معاون ارتباطات و امور بین‌الملل دانشگاه ادیان و مذاهب، با اشاره به اینکه حجت الاسلام و المسلمین خسروشاهی عمر خود را در راه حمایت از اسلام ناب و دفاع از مسلمانان جهان و ملت مظلوم و بی گناه فلسطین، لبنان و سایر ملت‌های مستضعف صرف کرد، گفت: درگذشت این بزرگوار ضایعه‌ای برای مسلمانان است و به راحتی نمی‌توان جایگزینی برای او پیدا کرد.

وی افزود: ما پیش از انقلاب نسلی داشتیم که آغازگر بیداری اسلامی جهان معاصر بودند. بعد از سید جمال‌الدین اسدآبادی و محمد عبده، از جمله کسانی که توانستند در مکتب اهل بیت (ع) این رسالت عظیم را به بشریت برسانند، شخصیتی مانند حجت الاسلام و المسلمین خسروشاهی بود.

حجت الاسلام تسخیری ادامه داد: حجت الاسلام و المسلمین خسروشاهی در زمان حضور در واتیکان آغاز نوینی برای ارتباط بین اسلام و مسیحیت ایجاد کرد و در زمان حضور در مصر نیز با ارتباط با علمای مصر جایگاه خود را در قلب مسلمانان و علمای دینی آن کشور باز کرد و ارتباط عمیقی میان جامعه مصر و ایران ایجاد کرد.

وی افزود: مرحوم خسروشاهی هرگز قلمش متوقف نمی‌شد و همواره در تلاش بود تا در جهان اسلام، تمدن نوین اسلامی و نهضت عظیم انقلاب اسلامی و نهضت امام خمینی (ره) را به گونه‌ای به جهانیان بشناساند که مورد پذیرش جامعه جوانان باشد.

تسخیری در ادامه خاطرنشان کرد: آن مرحوم هم رابطه عالی با علمای اسلام در ایران و نجف و هم ارتباط خوبی با دانشگاهیان داخل و خارج کشور داشت و مصداق عملی وحدت حوزه و دانشگاه بود. لذا امروزه پیدا کردن شخصیت‌هایی چون ایشان برای جهان اسلام بسیار دشوار است.

وی با اشاره به ماندگاری آثار مرحوم خسروشاهی اظهار کرد: نوشته‌ها و اندیشه‌های ایشان و همچنین کتابخانه عظیمی که در سال‌های اخیر تأسیس کرد، همچنان ماندگار خواهد بود.

حوزه علمیه باید شخصیت‌هایی مهمی در عرصه بین‌الملل تربیت کند

حجت الاسلام و المسلمین رضا رمضانی، نماینده مجلس خبرگان رهبری و دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت (ع)، اظهار داشت: مرحوم خسروشاهی یک عالم زمان شناس بود و مخاطبان خود را به درستی می‌شناخت. زیرا تلاش می‌شود با برخی زبان‌ها و فرهنگ مناطق آشنا شود. او چون اهل حکمت و فلسفه بود با زبان عقل و فطرت توانست با مخاطبان مختلف ارتباط برقرار کند و این، نکته بسیار مهمی است.

وی با اشاره به اینکه حجت الاسلام و المسلمین خسروشاهی عالمی در عرصه بین‌الملل بود، بیان کرد: امروزه بسیار نادر است که طلبه یا روحانی در حوزه بین‌الملل عالم باشد لذا حوزه باید در این زمینه تلاش جدی داشته باشد زیرا ما اگر می‌خواهیم گفتمان انقلاب اسلامی را با زبان فطرت و عقل به دنیا معرفی کنیم و در عرصه اجتماعی عدالت و مقاومت را به معنای درست کلمه به جامعه بشری بشناسانیم باید با زبان و ادبیات آن مناطق آشنا باشیم تا مخاطبان مفهوم کلام ما را فهمیده و قانع شوند.

وی با اشاره به دیگر ویژگی‌های حجت الاسلام و المسلمین خسروشاهی گفت: ایشان مخاطب شناسی جامع و فراگیر بود و برای شناسایی مخاطبان خود سفرهای بسیار زیادی رفته بود و بسیار اهل مطالعه بود. او تلاش می‌کرد زبان دین که زبان عقل و فطرت است را به درستی القا کند.

حجت الاسلام و المسلمین رمضانی تاریخ نگاری را نیز از ویژگی‌های برجسته مرحوم خسروشاهی برشمرد و گفت: او با توجه به تأثیری که شخصیت‌های قدیم و جدید مثل حسن البنا و سید جمال‌الدین اسدآبادی در جامعه می‌توانستند بگذارند، درباره آنان تاریخ نگاری می‌کرد. او تاریخ نگاری به روز بود.

وی به دیدگاه تقریبی مرحوم خسروشاهی اشاره کرد و گفت: آیت الله خسروشاهی اهل تقریب بود و در قاهره نگاه تقریبی و بحث وحدت امت اسلامی را به خوبی دنبال کرد. او مسئله گفتگو را به صورت جدی دنبال می‌کرد و در واتیکان به عنوان سفیر جمهوری اسلامی تعامل خوبی با مسیحیان برقرار کرد چرا که فن و مهارت تقریب و گفتگو را می‌دانست؛ لذا توانست تعاملات خوبی با پیروان ادیان برقرار کند.

رمضانی افزود: خسروشاهی به مخاطبان خود احترام می‌گذاشت و آرا آنها را می‌شنید و با منطق عقل و فطرت با مخاطبان سخن می‌گفت. چرا که اندیشه را نمی‌توان با سب و لعن پاسخ داد بلکه باید با حکمت پاسخ گفت.

عضو مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: شخصیت‌هایی مثل امام خمینی (ره) و امام موسی صدر در عرصه‌های اجتماعی در وجود حجت الاسلام و المسلمین خسروشاهی تأثیر گذاشتند. او با مرحوم آیت الله تسخیری که شخصیتی تقریبی بود دوست و رفیق بود و هردو شخصیت‌های کم نظیری در عرصه تقریب بودند و توانستند خدمات ارزنده ای به جهان اسلام داشته باشند.

وی تأکید کرد: امروز نیز حوزه علمیه باید به صورت جدی به این مهم بپردازد تا شخصیت‌هایی در عرصه بین‌الملل تربیت شوند تا بتوانند ندای حق طلبانه اسلام را با برهان قوی در دنیا معرفی کنند.