توپ «حق پخش فوتبال» در زمین تلویزیون/ در اوکراین خبرنگار نداریم؟

خبرگزاری مهر - گروه هنر- عطیه مؤذن: «هفت روز سیما» عنوان بسته خبری-تحلیلی ویژه‌ای است که در پایان هر هفته به بازخوانی اهم تحولات خبری مرتبط با متن و حاشیه تولیدات صداوسیما و اتفاقات پیرامونی آن در طول هفته می‌پردازد.

در این بسته خبری هفتگی تلاش کردیم در کنار خبرهای رسمی فعالیت برنامه‌سازان و مدیران سیما، نیم‌نگاهی به حواشی رسانه‌ای و حتی شایعاتی که به‌رغم غیررسمی بودن می‌توانستند در اخبار مرتبط با سیما تأثیرگذار باشند هم داشته باشیم.

امروز پنجشنبه ۱۲ اسفند ماه می‌توانید با صد و سیزدهمین بسته خبری «هفت روز سیما» در مرور متن و حاشیه اتفاقات تلویزیون و خارج از تلویزیون در هفته‌ای که گذشت، با ما همراه شوید.

چهره هفته؛ علی ملاقلی‌پور

«کتونی زرنگی» اولین سریال تلویزیونی علی ملاقلی‌پور کارگردان سینماست که طی دو سال گذشته به گونه‌ای به محاق رفته بود و گویی قرار نبود دیگر به پخش تلویزیونی برسد. اگرچه بخشی از حواشی این سریال به فضای مجازی و اظهارنظرهای کارگردانش در شبکه‌های اجتماعی برمی‌گشت با این حال بعد از عذرخواهی او اعلام شد که خود سریال مشکلات و ایرادات محتوایی دارد.

مرتضی میرباقری معاون وقت سیما اولین بار در سال ۹۸ به لزوم اصلاحیه‌هایی در سریال اشاره و عنوان کرد که «این سریال توسط سیمافیلم بررسی شد و ما آن را به دلیل برخی ایرادات محتوایی سریال در اختیار حوزه نظارت سازمان هم قرار دادیم. متفقا بیان شد ایرادات محتوایی و کیفی در سریال وجود دارد و صلاح نیست این سریال در این ایام روی آنتن برود.»

با این حال وقتی بخش‌هایی از سریال در برخی جلسات خصوصی به نمایش درآمد مشخص شد که این مجموعه حداقل اگر جزو سریال‌های درجه یک سازمان نباشد اما می‌تواند در ردیف بسیاری از سریال‌های متوسط قرار بگیرد و کمتر از آن‌ها هم نیست و البته در نظر بسیاری هم طنازی‌های آن حتی از برخی سریال‌های طنز جلوتر هم بوده است.

سال گذشته برزو ارجمند بازیگر این سریال در یکی از برنامه‌های زنده تلویزیون به همین نکته اشاره و بیان کرد که «اگر این سریال ضعیف است من در طول ۲۵ سال فعالیتم خیلی کارهای ضعیف‌تری بازی کرده‌ام که بدون هیچ مشکلی به آنتن رسیده‌اند!»

همین واکنش‌ها بود که در این دو سال چند باری نام سریال را به فضای رسانه‌ها کشید و با این حال باز هم اتفاقی برایش رخ نداد. خود ملاقلی پور هم دائم پیگیر پخش سریالش بود و هر از گاهی سعی می‌کرد این تعامل با تلویزیون را بر قرار کند. تا اینکه در همین ایام نزدیک به نوروز یک بار دیگر نام این سریال به عنوان یکی از گزینه‌های نوروزی تلویزیون مطرح شد. گمانه زنی‌های مختلفی توسط برخی رسانه‌ها رقم خورد تا اینکه خود ملاقلی پور از رایزنی‌ها و مذاکره‌های جدید با مدیران صداوسیما و از تعاملات جدید برای مسیر پیش رو در پخش این سریال خبر داد.

ملاقلی پور در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشت: «همینکه مدیریت جدید صداوسیما و مدیران همراهش با هنرمندان وارد تعامل و گفتگو شده‌اند برای بنده نقطه امید است و بسیار دلگرم کننده خواهد شد که گره‌ها با بزرگواری و حسن نیت حل و فصل گردد»

حالا باید دید این تعامل جدید می‌تواند سریال را برای ماه‌های آتی در سال ۱۴۰۱ در کنداکتور قرار دهد؟ آن هم در روزهایی که تلویزیون کمتر سریال آماده‌ای برای پخش دارد و هر از گاهی با مجموعه‌های تکراری اش باکس‌های اصلی را سر می‌کند.

حاشیه هفته؛ توپی که بالاخره به زمین تلویزیون افتاد

نمایندگان مجلس این هفته صداوسیما را به پرداخت حق پخش مسابقات ورزشی مکلف کردند. ماجرایی که چند سالی است به یک مناقشه جنجال‌برانگیز بدل شده است و طی این سال‌ها صداوسیما حاضر نبود زیر بار پرداخت حق پخش مسابقات وزرشی برود. به خصوص که هر بار ارقامی نه چند ده و صد میلیاردی بلکه هزار میلیاردی از درآمد پخش این مسابقات برای صداوسیما بیان می‌شد و با احتساب تعداد بازی‌های دو باشگاه مهم استقلال و پرسپولیس رقم‌هایی نجومی گمانه زنی می‌شد.

یکی از رسانه‌های ورزشی چندی پیش با مرور همین بازی‌های یک ساله دو باشگاه استقلال و پرسپولیس نوشت: «این دو باشگاه در سال فوتبالی که گذشت، هم در آسیا حضور داشتند و هم در لیگ و جام حذفی و هرکدام از این تیم‌ها تقریباً ۴۰ بازی پخش‌شده زنده از تلویزیون داشته‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد سازمان صداوسیما حداقل چهار هزار میلیارد تومان و حداکثر ۲۰ هزار میلیارد تومان از کنار پخش بازی‌های استقلال و پرسپولیس درآمد دارد؛ رقم عجیبی که بخش اندکی از آن می‌تواند مشکلات بزرگ این دو باشگاه را حل کند.»

از زمانیکه پیمان جبلی روی کار آمده است مساله «حق پخش» بار دیگر و این بار جدی تر در رسانه‌ها مطرح شد، جبلی هم البته هر بار در واکنش به سوال رسانه‌ها درباره حق پخش پاسخ می‌داد که صداوسیما تابع قوانین است.

او آخرین بار در آذرماه سال جاری در این باره گفته بود «در این زمینه ما تابع قانون هستیم و هرآنچه قانون بگوید ما به آن عمل می‌کنیم. باید بودجه امسال را برآورد کنیم و هر آنچه باشد بر مبنای آن عمل می‌کنیم. البته ما سال‌های پیش از قانون تبعیت کرده‌ایم و امسال هم از قانون تبعیت می‌کنیم.»

حالا نمایندگان که این روزها در حال بررسی لایحه بودجه سال آینده هستند درباره حق پخش فوتبال نیز آرای تازه خود را رسانه‌ای کرده‌اند و این بار به نفع باشگاه‌های فوتبال، بودجه را تصویب کردند.

نمایندگان مجلس در جلسه علنی نوبت عصر روز یکشنبه هشتم اسفندماه و در جریان بررسی بودجه ۱۴۰۱ در بخش درآمدی، بندهای «و» و «ط» تبصره ۹ را بررسی و تصویب کردند که براساس بند ط تبصره ۹؛ به استناد بند (پ) ماده (۹۲) قانون برنامه ششم توسعه، وزارت ورزش و جوانان و سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مکلفند درآمدهای تبلیغاتی ناشی از پخش مسابقات ورزشی را به ردیف درآمدی شماره ۱۴۰۱۸۴ نزد خزانه‌داری کل کشور واریز کنند.

نکته هفته؛ صداوسیما خبرنگاری در اوکراین ندارد؟

این روزها بحران اوکراین به مساله اول سطح جهان بدل شده است و قدرت‌های کوچک و بزرگ جهان را به واکنش واداشته و هر روز حجمی از مهمترین اخبار در صدر رسانه‌های جهان را به خود اختصاص داده است. چند روز پیش نیز رهبر معظم انقلاب به آنچه در این نقطه از مرزهای جغرافیایی رخ می‌دهند اشاره و بیان کردند که «ما با جنگ، کشته شدن مردم و تخریب زیرساخت‌های متعلق به ملت‌ها در هر جای دنیا مخالفیم. این حرف ثابت جمهوری اسلامی است و سیاست ما مانند غربی‌ها دوگانه نیست که بمب انداختن بر سر کاروان عروسی در افغانستان و کشتن مردم عراق، مبارزه با تروریسم نام بگیرد.»

صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران در این سال‌ها در بسیاری از کشورها خبرنگاران اعزامی خود را داشته تا اخبار دست اول و اختصاصی خودش را به مخاطب عرضه کند و حتماً ضرورت دارد که در چنین بحرانی و با این میزان ارزش خبری و اهمیت جهانی خبرنگاران صداوسیمای کشور هم در صف اول این بحران به اطلاع رسانی از وقایع بپردازند. درحالیکه در روزهای گذشته کمتر خبر دست اولی از وقایع اوکراین از طرف صداوسیما پخش شد، غیب خبرنگار میدانی این سازمان در مناطق جنگی در قیاس با دیگر رسانه‌های جهانی به چشم می‌آید.

صداوسیما در این چند وقت اگرچه سعی کرد اخبار را از طریق شهروندخبرنگاران پوشش دهد و اخبار دانشجویان و ایرانیان مقیم اوکراین و دیگر اتفاقات مرتبط با این کشور را از طریق این ویدئوهای شهروند خبرنگاران اطلاع‌رسانی کند با این حال باز هم خبرنگار مستقری در اوکراین ندارد و این در حالی است که دیگر رسانه‌های جهان برای بازنمایی روایت‌های دست اول و از زاویه دید خود، خبرنگارنی را به این مناطق اعزام کرده‌اند.

حتی در این چند وقت حضور هنرمندانی چون شأن پن سینماگر آمریکایی در اوکراین نیز خبرساز شد که هدفش را ساخت یک فیلم مستند عنوان کرد و عجیب است که صداوسیما از اعزام خبرنگاری به این مناطق غفلت کرده است. در فضای یک جنگ نظامی، حتماً نمی‌توان اهمیت جنگ روایت‌ها در مختصات رسانه‌ای را نادیده گرفت.

سینما در سیما؛ سهم پررنگ‌تر تلوبیون از تیزرهای سینمایی

این روزها تلویزیون تبلیغ فیلم «منصور» به کارگردانی سیاوش سرمدی را در باکس‌های مختلفی برای پخش قرار داده است. «منصور» از طریق تلوبیون اکران آنلاین دارد و مخاطبان می‌توانند با مراجعه به سامانه، این فیلم سینمایی را تماشا کنند.

پیش از این درباره اکران‌های تلوبیون و فرصت ویژه‌ای که با اینترنت نیمه بها برای مخاطبان قرار داده شده است نوشته بودیم. از اینکه مخاطب می‌تواند در این رویکرد ویژه قبل از ورود آثار به شبکه خانگی و همچنین به فاصله اندکی از پرده سینما به تماشای آثار سینمایی بنشیند.

و حالا این اتفاق ویژه‌ای است که تلویزیون در باکس‌های مختلفی در میان برنامه‌ها به اطلاع رسانی محصولات سینمایی تلوبیون می‌پردازد و تیزرهای تبلیغاتی مختلفی را پخش می‌کند.

با این حال یک گلایه روتین هم درباره دیگر آثار سینمایی و روی پرده همچنان باقیست که سهمی از تبلیغات و تیزرهای تلویزیونی ندارند. به ویژه که تلویزیون مهمترین مشارکت کننده در تبلیغ این آثار سینمایی روی پرده است و مخاطب این روزها برای حال خود و تفریحات مورد نیازش از سینما در سبد سرگرمی‌های خود غفلت نکرده است.

مثلاً فیلم‌های پرفروش امسال «دینامیت» و «گشت ۳» بودند که اولی مرز پرفروش‌ترین اثر سینمایی بعد از انقلاب را هم رد کرده است و این پرفروش‌ها هر دو در ژانر کمدی‌ها قرار داشتند و تلویزیون می‌تواند با تبلیغ آثار روی پرده توازنی میان همه ژانرها برقرار کند تا علاقمندان دیگر ژانرها هم از فیلم‌های در حال اکران باخبر شوند.

پیشنهاد هفته؛ فینال «خنداننده شو»

این هفته نتایج چهار نفر اول «خنداننده شو ۳» و نفرات فینال دو به دو مشخص شدند و دو فینالیست این مسابقه قرار است هفته آینده رقابت پایانی خود را برگزار کنند. علی غریب و محمدحسین توسلی براساس آرای مردمی بالا آمدند و در رقابت با نیما سهرابی و هانا ستوهی در نیمه نهایی، به فینال رسیدند و حالا مخاطبانی که این رقابت‌ها را دنبال کرده‌اند هفته آینده می‌توانند نتیجه برنامه را هم نظاره گر باشند.

قابل کتمان نیست که استندآپ کمدی‌های «خندوانه» بخش جذابی از این برنامه است. حتی مخاطبان در رقابت‌های «خنداننده شو» نشان داده‌اند که استندآپ های استعدادهای جوان و ناشناخته در فضای رقابتی را از سلبریتی ها که در ویژه برنامه‌ها پخش می‌شود بیشتر دوست دارند. با این وجود گویی در این دور از رقابت‌ها این استندآپ ها کمتر توسط مردم دیده شد و مثل سری‌های قبل که علاوه بر چهار نفر اصلی دیگر شرکت کننده ها هم برای مخاطبان شناخته شده بودند، نبود.

این دور از رقابت‌ها البته با اولین آرای مردمی در نظرسنجی برای استندآپ های موردنظرشان ریزشی محسوس و حیرت‌انگیز نسبت به سری‌های قبل هم داشت که باعث واکنش‌های رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی شد و در ادامه هم کمتر مورد پیگیری‌های مردم قرار گرفت.

فینالیست‌های قبلی به چهره‌هایی آشنا برای مخاطب بدل شده بودند و با هر شکست و موفقیت آنها مخاطب هم همذات پنداری می‌کرد ناراحت می‌شد، خوشحال می‌شد، خشمگین می‌شد و در مجامع عمومی بیشتر درباره آنها حرف می‌زد. این دور هم اگرچه این واکنش‌ها در صفحات خود استندآپ کمدین ها وجود داشت و مخاطبان خود را داشتند اما کمتر این شانس را پیدا کردند که هر یک از آنها به چهره‌ای آشنا و حتی مشهور با مخاطبان فراگیر بدل شوند.

علی رغم همه این تفاوت‌ها باید اعتراف کرد که «خندوانه» این شب‌ها هنوز هم تنها سرگرمی مخاطبان تلویزیون است که می‌توانند از آن هم بیاموزند هم بخندند و هم با گفتگوهایش همراه شوند.