استراتژی ناتو، اجتناب از جنگ نظامی و تشدید جنگ همه‌جانبه فرهنگی

خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و اندیشه_ فاطمه ترکاشوند: هرچند آمریکا و متحدانش در ناتو در جبهه جنگ سخت، اوکراین را تنها گذاشتند اما در عرصه جنگ نرم و تمام حوزه‌های فرهنگ و هنر تا جای ممکن، روسیه را تحت فشار قرار داده‌اند. جمع کردن تندیس پوتین از موزه گرون فرانسه، اخراج رهبر روسی ارکستر مونیخ، ممانعت از تدریس داستایوفسکی در دانشگاه میلان، حذف دو فیلم از جشنواره گلاسکو، ممنوعیت ورود روس‌ها به جشنواره کن، ممانعت از مسابقه با روسیه توسط فدراسیون جهانی شطرنج و بازپس‌گیری کمربند مشکی افتخاری تکواندو از پوتین توسط فدراسیون جهانی تکواندو از جمله اقداماتی است که کشورهای اروپایی عضو ناتو برای افزایش فشار بر روسیه در پیش گرفته‌اند.

جنگ روسیه و اوکراین، کامل‌ترین نمونه از جنگ‌های قرن بیست‌ویکم است که پرده از استراتژی‌های غرب در جنگ‌های معاصر برمی‌دارد.

ناتو از یک سو با پیشروی به سمت کشورهای همسایه روسیه و جداشده از اتحاد جماهیر شوروی، روسیه را تحریک به ورود به جنگی بی‌ثمر در خاک اوکراین کرد و از سوی دیگر، از ورود مستقیم به جنگ نظامی در خاک اوکراین اجتناب ورزید.

حالا اما کشورهای مهم عضو ناتو در اقداماتی جنجالی و خبرساز به دنبال تخریب افزایش فشار بر روسیه هستند تا با ابزارهای فرهنگی، پوتین را وادار به عقب‌نشینی در مسئله‌ای کنند که او، آن را مسئله امنیت ملی کشورش خوانده است.

ارکستری برای جنگ‌طلب‌ها

رسانه‌های غربی ظرف دو روز گذشته، با موضعی تدافعی صراحتاً یا به طور ضمنی از تحت فشار قرار دادن اهالی موسیقی نزدیک به دولت پوتین استقبال کرده‌اند. والری گرگیف، رهبر اکستر که تا پیش از این رهبر ارشد ارکستر فیلارمونیک مونیخ بود، برای ابراز برائت از پوتین از سوی این نهاد موسیقی مورد بازخواست قرار گرفته است.

گرگیف در سال ۱۹۹۶ نشان «هنرمند مردمی روسیه» را از دست پوتین دریافت کرده بود. او هرچند نشان‌های بین‌المللی دیگری نظیر نشان لژیون دونور فرانسه را نیز در کلکسیون خود دارد اما حالا برای ابراز برائت از وطنش تحت فشار قرار گرفته است.

آنا نتربکو، خواننده اپرای روسی‌تبار نیز به همین سرنوشت دچار شده است. او در سال ۲۰۰۸ از سوی پوتین با دریافت نشان «هنرمند مردمی روسیه» مورد تقدیر قرار گرفت. شهرت این خواننده سوپرانو تا حدی است که از اپرای وین تا اپرای سلطنتی لندن اجرا داشته اما حالا برای مخالفت با اقدام کشور در حمله به اوکراین باید پاسخگوی کشورهای اروپایی باشد.

اما پایگاه نیویورک‌تایمز خبر تحت فشار قرار دادن این دو هنرمند سرشناس را این طور بازتاب داده است: «والری گرگیف و آنا نتربکو، به علت روابط‌شان با پوتین، امکان فعالیت‌شان را از دست داده‌اند چرا که باز ژئوپلتیک و موسیقی به هم رسیده‌اند.»

به رسمیت شناختن ارتباط طبیعی هنر با مسائل سیاسی موضوعی است که از سوی رسانه‌های غربی برای چندین دهه مورد انکار قرار می‌گرفت و حالا اعتراض به این استاندارد دوگانه در نهادهای غربی مورد انتقاد کاربران شبکه‌های اجتماعی قرار گرفته است.

شهاب اسفندیاری، رئیس دانشگاه صداوسیما در توئیتر خود، پس از برشمردن برخی موارد جنگ فرهنگی با روسیه به طعنه نوشته است: «چقدر سریع نقاب لیبرال دموکراسی فرو می‌افتد با یک تهدید امنیتی.» در واقع تهدید امنیتی نزدیک به خاک اروپا، آنان را از مواضع ظاهراً فرهنگی خود در دفاع از هنر بدون شوائب و دخالت سیاسی به عقب رانده است.

گرگیف و نتربکو در حال دریافت نشان از دست پوتین