هرج و مرج بی‌پایان فوتبال یونان؛ چگونه آخرین امید برای تغییر از بین رفت؟

هرج و مرج بی‌پایان فوتبال یونان؛ چگونه آخرین امید برای تغییر از بین رفت؟
بی بی سی فارسی
هرج و مرج بی‌پایان فوتبال یونان؛ چگونه آخرین امید برای تغییر از بین رفت؟
  • الکساندر کوتیس
  • بی‌بی‌سی
۲ ساعت پیش

منبع تصویر، Petros Konstantineas

توضیح تصویر،

داور سابق کنستانتیناس هدف حمله و بمب‌گذاری بوده است

در شب ۲۹ فوریه ۲۰۱۲، بمبی در یک نانوایی در جنوب یونان منفجر شد، شیشه‌های مغازه‌ را شکست و بخشی از آن را ویران کرد. خوشبختانه نانوایی خالی بود و به کسی آسیب نرسید. اما هدف حمله بدون شک مالک آن، پتروس کنستانتیناس بود.

کنستانتیناس که در لیگ برتر یونان داور بود، به غیر از فوتبال بیشتر وقتش را در نانوایی‌اش می‌گذراند. نانوایی کسب و کار خانوادگی او در زادگاهش کالاماتا، در شبه جزیره پلوپونز بود.

کنستانتیناس از کارش لذت می‌برد و به او این فرصت را می‌داد تا کمی از دنیای خشن فوتبال یونان فاصله بگیرد. اما در نهایت این خشونت گریبانگیر او شد. بمب در تنور نانوایی کار گذاشته شده بود و کنستانتیناس گفته که عامل بمب‌گذاری را می‌شناسد.

  • المپیک زمستانی؛ جیمز وودز، مردی که به دنبال رویاهایش رفت و تسلیم زندگی معمولی نشد
  • جام ملت‌های آفریقا؛ چگونه 'جادوی مادیبا' آفریقای جنوبی را قهرمان کرد
  • استوا بخارست؛ غولی از اروپای شرقی که با خودش می‌جنگد
  • ملکه زیبایی که مقابل دیکتاتوری نظامی ایستاد

چند روز قبل از حادثه، او داور بازی لیگ بین تیم‌های زانتیا و المپیاکوس بود و قبل از بازی دو نفر به دیدن او آمده بودند.

او می‌گوید: "آنها اصرار داشتند المپیاکوس باید بازی را ببرد و من را تهدید کردند. اما من هیچ وقت بخشی از آن سیستم فاسد نبودم و نمی‌توانستند من را بخرند."

پلیس در مورد انفجار تحقیق کرد اما کسی برای این حمله دستگیر و یا محکوم نشد.

در پایان فصل ۱۲-۲۰۱۱، کنستانتیناس از دنیای داوری بازنشسته شد. او بعداً وارد سیاست شد و از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ به عنوان نماینده پارلمان از سوی حزب چپ افراطی سیریزا فعالیت کرد.

او می‌گوید: "بعد از انفجار، نگران امنیت خانواده‌ام بودم و مجبور شدم فرزندانم را مخفی کنم. هرگز انتظار نداشتم که وضعیت به آن سطح برسد."

تقریباً ده سال بعد از آن حادثه، تغییر چندانی در فوتبال یونان ایجاد نشده است. ارعاب و خشونت همچنان از ویژگی‌های معمول فوتبال نه چندان زیبای این کشور است.

در همین ماه گذشته، در ابتدای فوریه، یک جوان ۱۹ ساله در بیرون زمین باشگاه آریس اف‌سی با ضربات چاقو کشته شد؛ گفته می‌شود هواداران پائوک به او حمله کرده بودند. این دو تیم در شهر تسالونیکی در شمال یونان رقیب یکدیگر هستند. در این رابطه چندین نفر دستگیر شده‌اند.

بین این دو رویداد خشونت‌آمیز می‌توان نشانه‌های فروپاشی و آشفتگی فوتبال یونان را دید. تلاش‌های بسیاری برای نجات فوتبال در این کشور شده، اما به نظر می‌رسد آخرین فرصت برای تغییر واقعی از دست رفته است.

از پادکست رد شوید و به خواندن ادامه دهیدپادکسترادیو فارسی بی‌بی‌سی

پادکست چشم‌انداز بامدادی رادیو بی‌بی‌سی

برنامه ها

پایان پادکست

بسیاری فکر می‌کردند تئودوروس زاگوراکیس می‌تواند فوتبال یونان را نجات دهد. او به دلیل گذشته باشکوهش به عنوان کاپیتان تیم قهرمان یونان در یورو ۲۰۰۴، در مارس ۲۰۲۱ به عنوان رئیس فدراسیون فوتبال این کشور انتخاب شد.

زاگوراکیس که از سال ۲۰۱۴ نماینده پارلمان بوده است، با ادعای بلندپروازانه خود در مبارزه با فساد، توانست با ۶۶ رای از ۶۸ رای پیروز شود. اما ماه عسل او تنها ۱۶۵ روز طول کشید. هافبک سابق لسترسیتی در ۸ سپتامبر استعفای خود را اعلام کرد، ظاهراً از کار عظیمی که پیش روی خود داشت ناامید شده و دلیل استعفایش را "جو مسموم" اعلام کرده بود.

قهرمانی یونان در یورو ۲۰۰۴ یک درخشش لحظه‌ای و مسحورکننده در میانه داستانی زشت بود. از دهه ۲۰۰۰، فساد در فوتبال این کشور روز به روز بیشتر می‌شود. تماشاگران داخلی بسیار کم شده‌اند، تا حدی که میانگین حضور آنها در لیگ برتر این کشور به حدود پنج هزار نفر رسیده است. در زمین، کیفیت بازی‌ها پایین آمده است و به نظر می‌رسد خارج از زمین رسوایی‌ها یکی پس از دیگری رخ می‌دهند.

در فصل ۴-۲۰۰۳، یونان سه سهمیه در مرحله گروهی لیگ قهرمانان اروپا داشت که دو تا بدون شرکت در بازی‌های مقدماتی راهی مرحله گروهی می‌شدند. اما اکنون فقط قهرمان یونان می‌تواند وارد این مسابقات شود و برای رسیدن به مرحله گروهی باید دو مرحله مقدماتی را طی کند.

اولیویه کاپو، هافبک سابق بیرمنگام و ویگان، در فصل ۱۴-۲۰۱۳ برای تیم لوادیاکوس یونان بازی می‌کرد. او در مصاحبه‌ای، فوتبال یونان را "یک مافیای کامل" توصیف کرده است.

او گفت: "همه چیز فاسد است. بازی‌ها با شرط‌بندی‌ خریداری می‌شوند. این اتفاق‌ها در هیچ جای دیگری رخ نمی‌دهد. یوفا به یونان توجهی نمی‌کند. برخی از مسابقات تا دقیقه ۹۹ برگزار می‌شود. رؤسای باشگاه‌ها محافظ دارند، به نظر شما اینها طبیعی‌ست؟"

کاپو مدعی شد تبهکاران از او خواسته‌اند تا عمداً در یک بازی کارت قرمز بگیرد و وقتی نپذیرفته، او و خانواده‌اش را تهدید کرده‌اند. بنابراین او تصمیم گرفت قراردادش را با باشگاهش فسخ کند تا بتواند هر چه زودتر جدا شود.

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

در مارس ۲۰۱۸، ایوان ساویدیس، رئیس پائوک، پس از یک گل مردود، در حالی که اسلحه به کمر داشت زمین شد

تلاش‌های متعددی برای مبارزه با فساد صورت گرفته است.

آخرین پرونده بزرگ در سال ۲۰۱۵ به رهبری دادستان، آریستیدیس کوریاس فاش شد. گزارش ۱۷۳ صفحه‌ای او به تشریح فعالیت‌های ده‌ها مهتم به راه‌اندازی، مشارکت و هدایت سازمان مجرمانه، کلاهبرداری، اخاذی و فساد می‌پرداخت.

کوریاس با همکاری سرویس‌های اطلاعاتی یونان و شنود تلفن همراه بسیاری از شخصیت‌های ارشد و مهم فوتبال یونان، شواهد بسیاری برای تحقیقات خود جمع‌آوری کرد. او معتقد بود که از یک توطئه قدرتمند پرده‌برداری کرده که به دنبال کنترل نتایج از طریق داوران فاسد بوده است.

اما شش سال بعد در ژانویه ۲۰۲۱، بیست و هشت چهره کلیدی آن پرونده، از جمله اوانجلوس ماریناکیس، مالک باشگاه‌های المپیاکوس و ناتینگهام فارست، چندین داور و چند عضو فدراسیون فوتبال یونان، همگی از اتهامات تبرئه شدند.

  • فرانک میل؛ مهاجم آلمانی که نامش با 'خرابکاری' به یاد آورده می‌شود
  • ریوالدو: اسطوره‌ای که در فقر دوران کودکی جرات رؤیاپردازی نداشت
  • کلی کتلین؛ خانواده‌ای که به دنبال ارتباط ضربه مغزی با خودکشی است
  • منچستریونایتد؛ هنر رالف رانگنیک در 'باشگاه سازی' و چالش جدیدش در اولدترافورد

در این بین، با طولانی شدن پرونده‌های قضایی، خشونت‌ها همچنان ادامه می‌یافت.

فصل ۱۵-۲۰۱۴ سه بار به حالت تعلیق درآمد. یک مرد ۴۶ ساله به نام کوستاس کاتسولیس در درگیری هواداران پس از یک مسابقه دسته سوم در کرت کشته شد. به نایب رئیس کمیته مرکزی داوران حمله شد و اوباش در داربی بین پاناتینایکوس و المپیاکوس به زمین حمله کردند.

در مارس ۲۰۱۸، ایوان ساویدیس یونانی-روسی، رئیس باشگاه پائوک و غول تجارت تنباکو، که به عنوان عضوی از حزب روسیه متحد ولادیمیر پوتین در دولت خدمت می‌کند، جنجال‌ساز شد.

او در حالی که از تصمیم داور برای نپذیرفتن گل پیروزی دیرهنگام در یک بازی حساس مقابل آاک آتن خشمگین بود، با یک تفنگ وارد زمین شد. لیگ یک بار دیگر به حالت تعلیق درآمد. البته آقای ساویدیس بعداً عذرخواهی کرد و با پرداخت جریمه و کسر امتیاز از تیمش، پرونده بسته شد.

در دسامبر ۲۰۱۸، چهار مهاجم نقاب‌دار به داوری به نام تاناسیس تزیلوس در شهر لاریسا حمله کردند. او را از ماشینش بیرون کشیدند و به شدت مجروح کردند. این بار هم لیگ به دلیل اعتصاب داوران به حالت تعلیق درآمد.

درست قبل از شروع همه‌گیری کرونا در سال ۲۰۲۰، زمانی که المپیاکوس رئیس باشگاه پائوک را متهم کرد که مالک زانتی اف‌سی است و قوانین مالکیت چندگانه را زیر پا گذاشته، تنش‌ها تشدید شد. ساویدیس هر گونه تخلفی را رد کرد، اما دوباره از پائوک امتیاز کسر شد.

زمانی که تهدید به تحریم پائوک برای اولین بار مطرح شد، هشت هزار نفر از هواداران این تیم با بنری که روی آن نوشته شده بود: "یونان به دو قسمت تقسیم شده" در خیابان‌ها تجمع کردند.

برای جورگوس واسیلیادیس، معاون سابق وزیر ورزش بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹، این نوشته نشان از مشکل بزرگتری بود. به گفته او: "در کشوری که ده سال است در رکود به سر می‌برد و بیکاری جوانان به پنجاه درصد رسیده است، واکنش‌های خشونت‌آمیز روز به روز افزایش خواهد یافت."

"امروز شاهد بروز این خشونت‌ها در میان هواداران فوتبال هستیم، جایی که فعالان اقتصادی نتایج را دستکاری می‌کنند، افرادی که فوتبال به چشم یک محصول و نه به عنوان یک ورزش نگاه می‌کنند."

"شرایط به قدری اسفناک است که دولت حاضر است برای اصلاح فوتبال یونان هزینه سیاسی هر اقدامی را بپردازد. زیرا متأسفانه سیستم قضایی در این کشور به خوبی عمل نمی‌کند و راه حل فقط می‌تواند از بیرون باشد."

برای حل این مشکلات، نهادهای بین‌المللی فوتبال مانند فیفا و یوفا هر دو مداخله کرده‌اند.

در سال ۲۰۱۱، یوفا در گزارشی نتیجه ۴۱ بازی فصل ۱۰-۲۰۰۹ را مشکوک اعلام کرده بود. انتشار این گزارش نشان از رسوایی تبانی در فوتبال یونان بود.

جورگوس نیکیتیادیس، معاون وقت وزیر فرهنگ دولت، آن را "تاریک‌ترین برگ" تاریخ فوتبال یونان توصیف کرد و گفته بود که تحقیقات قضایی تا آنجا که لازم باشد وارد جزئیات خواهد شد و تا رده‌های بالا پیش می‌روند.

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

دیدار میتسوتاکیس، نخست وزیر یونان، با السکاندر چفرین، رئیس یوفا، در فوریه ۲۰۲۰ در آتن

اما، همانطور که ده سال بعد دوباره اتفاق افتاد، دادستان‌ها از نتیجه نهایی ناامید شدند. از ۶۸ مظنونی که توسط مقامات قضایی نام برده شده بودند، تنها چند نفر، آن هم فقط به اتهامات جزئی، محکوم شدند. مقامات ارشد یا مالکان باشگاه‌ها که مظنون به اتهاماتی چون کلاهبرداری، اخاذی یا پولشویی بودند، همگی تبرئه شدند.

یوفا در سال ۲۰۱۶ نمایندگان ویژه‌ای برای پاکسازی فوتبال یونان اعزام کرد. اما پس از چهار سال حضور در این کشور، با وجود امضای تفاهم‌نامه بین الکساندر چفرین، رئیس یوفا و کیریاکوس میتسوتاکیس، نخست وزیر یونان، این هیئت بدون هیچ پیشرفت قابل مشاهده‌ای یونان را ترک کرد.

  • 'بمبی که نزدیک بود من را بکشد، هدیه‌ای برای تولد دوباره بود'
  • مکس فرشتاپن؛ 'گاوباز فرمول یک' و خانواده‌ای که او را شکل داد
  • شب تاریخی آث میلان مقابل ستاره سرخ بلگراد؛ وقتی یکی از 'شکست‌ناپذیران' مرگ را به چشم دید
  • تراژادی در فوق ماراتن چین؛ دونده‌هایی که جانشان را از دست دادند و بازماندگانی که تهدید شدند

در ادامه اقدامات نهادهای بین‌المللی، مدتی قبل نامه مشترک یوفا و فیفا منتشر شد که در آن از فدراسیون فوتبال یونان خواسته شده بود فوراً نسبت به شفافیت انتصابات در بالاترین پست‌های فوتبال اقدام نماید.

پتر فوسک، فوتبالیست سابق که اکنون رئیس اتحادیه فوتبال چک است، یکی از کسانی بود که شش سال پیش از سوی یوفا به عنوان یک کارشناس مستقل برای ارائه مشاوره به یونان رفت.

او می‌گوید: "در یونان به خاطر مالکان باشگاه، اوضاع پیچیده است. کار زیادی نمی‌توانیم انجام دهیم، فقط باید سعی کنیم هم‌افزایی ایجاد کنیم، آن‌ها را دور هم جمع کنیم و تنش‌ها را کاهش دهیم."

"اما مشکل بزرگ فقدان وحدت است. بدون وحدت نمی‌توان به اهداف معینی دست یافت و همه فقط تلاش می‌کنند قدرت را در اختیار خود داشته باشند."

جورجیوس آنتونوپولوس، استاد جرم‌شناسی دانشگاه تی‌ساید و عضو ابتکار جهانی علیه جرایم سازمان‌یافته فراملی، می‌گوید: "در یونان، تبدیل شدن به یک رئیس موفق باشگاه فوتبال نتیجه عشق یا توجه به فوتبال نیست. بلکه راهی است برای تحکیم قدرت و استفاده از اهرم‌های تجاری و سیاسی آن."

داور سابق، کنستانتیناس نیز کاملاً با این نظر موافق است: "فساد در فوتبال یونان مانند ماری با سرهای زیاد است. شما یکی را می‌برید و سر دیگری ظاهر می‌شود."

منبع خبر: بی بی سی فارسی

اخبار مرتبط: هرج و مرج بی‌پایان فوتبال یونان؛ چگونه آخرین امید برای تغییر از بین رفت؟