دمشق یا ماهیدشت؛ حمله موشکی سپاه به اربیل انتقام کدام بود؟

دمشق یا ماهیدشت؛ حمله موشکی سپاه به اربیل انتقام کدام بود؟۳ ساعت پیش

منبع تصویر، EPA

توضیح تصویر،

ساختمانی که در حمله موشکی سپاه به اربیل آسیب دید

دو روز از حمله موشکی سپاه پاسداران به اربیل، مرکز اقلیم کردستان عراق گذشته اما هنوز مشخص نیست هدف سپاه دقیقا کجا بوده و انتقام کدام عملیات اسرائیل را گرفته است.

بامداد روز یکشنبه ۲۱ اسفند فیلم‌های آتش و لرزش برخورد موشک‌ها به اربیل در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شد و تصاویر دیگری هم در آمد که گفته می‌شد از پرتاب موشک‌‌ها از پایگاه سپاه در تبریز گرفته شده است.

در اولین خبرها ساختمان نیمه‌کاره کنسولگری آمریکا به عنوان هدف حملات معرفی شد و هم‍‌‌زمان رسانه‌های ایران بدون اشاره مستقیم به عامل حمله گفتند که یک مرکز اطلاعاتی اسرائیل در اقلیم کردستان عراق هدف قرار گرفته است.

طرفداران جمهوری اسلامی در شبکه‌های اجتماعی با هشتگ انتقام سخت به استقبال حمله رفتند و رسانه‌ها بدون اشاره مستقیم به دخالت سپاه خبرهای متفاوت و گاه متناقضی از آن دادند.

مقام‌های امنیتی اقلیم کردستان گفتند حمله از خارج عراق و از شرق این کشور بوده اما اسمی از ایران نبردند. خبرگزاری‌های بین‌المللی هم به نقل از مقام‌های ناشناس حمله را به ایران نسبت دادند.

تا این که بعد از ظهر یکشنبه سپاه پاسداران در بیانیه‌ای رسمی مسئولیت حمله را پذیرفت و گفت اربیل عراق را به تلافی "جنایات اخیر" اسرائیل موشک‌باران کرده و مدعی شد "مرکز راهبردی توطئه و شرارت صهیونیست‌ها" در اقلیم کردستان را هدف گرفته است.

در بیانیه سپاه که مطابق معمول با لحنی حماسی و پیروزمندانه نوشته شده بود، مشخص نبود که موشک‌باران اربیل تلافی کدام "جنایت" اسرائیل و هدف موشک‌ها دقیقا کجا بوده است.

• سپاه پاسداران مسئولیت حمله موشکی به اربیل را بر عهده گرفت
• نخست وزیر عراق یک روز پس از حمله موشکی سپاه پاسداران به اربیل رفت

تاوان سوریه یا تلافی حمله‌ای که پنهان شد؟

منبع تصویر، Tasnim

توضیح تصویر،

مراسم تشییع احسان کربلایی‌پور که به گفته سپاه در حمله اسرائیل به سوریه کشته شد

از پادکست رد شوید و به خواندن ادامه دهیدپادکسترادیو فارسی بی‌بی‌سی

پادکست چشم‌انداز بامدادی رادیو بی‌بی‌سی

برنامه ها

پایان پادکست

برداشت اولیه رسانه‌ها این بود که موشک‌باران اربیل انتقام حمله اخیر اسرائیل به حومه دمشق، پایتخت سوریه بود که در آن به گفته سپاه دو "مدافع حرم" کشته شدند.

سپاه پاسداران روز ۱۷ اسفند در بیانیه‌ای رسمی و کم‌سابقه کشته شدن دو نفر به نام‌های احسان کربلایی‌پور و مرتضی سعیدنژاد در یکی از حملات پرشمار اسرائیل به خاک سوریه را تایید کرد و هشدار داد که تل‌آویو "تاوان این جنایت را خواهد داد."

چهار روز بعد یک دوجین موشک در اربیل فرود آمد و بیانیه‌ای دیگر از سپاه که از تلافی "جنایات" اسرائیل مطابق وعده قبلی خبر می‌داد.

زمان‌بندی حملات این تصور را ایجاد کرد که آنچه سپاه "مرکز راهبردی توطئه وشرارات صهیونیست‌ها" در اربیل خوانده، به خون‌خواهی دو پاسدار "مدافع حرم" در سوریه موشک‌باران شده است.

اما از ساعاتی بعد زمزمه‌هایی در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی به گوش می‌رسید که می‌گفت این اقدام سپاه تلافی حمله‌ای دیگر و کمی قدیمی‌تر از حمله اسرائیل بوده که اصل وقوع آن تا پیش از آن تکذیب می‌شد.

بیشتر بخوانید:کشته‌شدن دو نیروی سپاه در سوریه؛ وزارت خارجه ایران می‌گوید اقدام اسرائیل 'بی‌‌مکافات' نمی‌ماند

"حادثه" در کرمانشاه

منبع تصویر، Planet

توضیح تصویر،

عکس ماهواره‌ای از پایگاه سپاه در ماهیدشت، چهار روز بعد از "حادثه"

روز دوشنبه ۲۵ بهمن ۱۴۰۰ رسانه‌های ایران از آتش‌سوزی در یک پایگاه نظامی سپاه پاسداران در بخش ماهیدشت شهرستان کرمانشاه خبر دادند.

سابقه حملات مخفی اسرائیل به مراکز هسته‌ای و نظامی ایران در چند سال گذشته انگشت اتهام را به سوی مظنون همیشگی برد.

اما رویه معمول جمهوری اسلامی در پنهان کردن حملات مخفی اسرائیل باز هم ادامه یافت و سایت نور نیوز، وابسته به شورای عالی امنیت ملی ایران، "نگهداری روغن موتور و مواد قابل اشتعال" در مقر سپاه در ماهیدشت را دلیل "حادثه" اعلام کرد.

بیشتر بخوانید: آتش‌سوزی در یک مقر سپاه پاسداران در غرب ایران

چند روز بعد عکس ماهواره‌ای سوله تخریب‌شده منتشر شد و تردیدها درباره وقوع آتش‌سوزی در آن پایگاه را بیشتر کرد.

چهار هفته بعد از تخریب سوله سپاه و یک روز بعد از حمله موشکی به اربیل خبرها و بیانیه‌هایی منتشر شد که نه‌ تنها حمله اسرائیل به ماهیدشت را تایید می‌کرد بلکه موشک‌باران اربیل را هم تلافی همان حمله می‌دانست.

محل "تجمیع و تفریح" اسرائیلی‌ها

منبع تصویر، Reuters

توضیح تصویر،

بازدید نخست وزیر عراق از محل اصابت موشک‌های سپاه

تلویزیون المیادین - رسانه‌ لبنانی وابسته به حکومت ایران - امروز به نقل از منابعی خبر داد که هدف سپاه در موشک‌باران اربیل مرکز هدایت پهپادهای اسرائیلی برای حمله به پایگاه ماهیدشت از اقلیم کردستان بوده است.

المیادین در این گزارش تایید کرد که اواخر بهمن شش پهپاد اسرائیلی که از مرکزی در اربیل هدایت می‌شدند، به یک پایگاه نظامی در کرمانشاه حمله کرده‌اند.

هم‌زمان کتائب حزب‌الله عراق، از گروه‌های شبه‌نظامی وابسته به جمهوری اسلامی، در بیانیه‌ای با حمایت از موشک‌باران اربیل خبر داد که این عملیات پاسخی به حمله پهپادی اسرائیل به ایران "از خاک عراق" بوده است.

صبح امروز هم شبکه العالم، تلویزیون عربی صدا و سیما، به نقل از "یک منبع آگاه" گزارش داد که حمله سپاه در واکنش به "تعرض پهپادی چندی پیش رژیم صهیونیستی به منطقه ماهیدشت" صورت گرفته است.

به گفته منبع خبری العالم عملیات موشکی سپاه از "مدت‌ها" پیش برنامه‌ریزی شده بود و در آن اربیل هدف قرار گرفت چون "تعرض رژیم (اسرائیل) به ماهیدشت از اقلیم صورت گرفته بود و به همین دلیل باید از همانجا پاسخ داده می‌شد."

العالم به نقل از همین منبع گزارش داده است که در حملات موشکی سپاه دو ساختمان هدف قرار گرفته که "به شکلی کاملا مقاوم و با کاربری خاص و از پیش تعیین‌شده ساخته شده است."

او گفته این ساختمان‌ها محل "تجمیع و تفریح" نیروهای اسرائیلی در اقلیم کردستان عراق بوده و "به شکلی مخصوص و با نیروهایی ویژه محافظت می‌شده است."

از ساختمان‌ها و صاحب آن چه می‌دانیم؟

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

گفته می‌شود این مجموعه ساختمانی متعلق به کریم برزنجی مدیر عامل گروه تجاری "کار" در کردستان عراق است

ساعاتی بعد از حمله سپاه تصاویر متعددی از چند ساختمان در خبرگزاری‌ها منتشر شد که در این حملات آسیب دیده بود.

از عکس‌‎ها به نظر می‌آمد این ساختمان‌ها که در میان محوطه‌ای باز قرار دارند، متعلق به یک مجموعه یا عمارت هستند.

عکس‌ها نشان می‌داد که سقف و نما و بخش‌هایی از دیوار و پنجره‌های بناها آسیب دیده اما ساختمان‌ها ویران نشده است.

شبکه رسانه‌ای روداو در اقلیم کردستان به نقل از وزارت خارجه آمریکا گزارش داد که "بیشتر موشک‌های سپاه -اگر نه همه آنها- خانه یک شهروند کرد عراقی را هدف گرفته است."

روداو و رسانه‌های دیگر گزارش دادند که این ساختمان‌ها متعلق به "کریم برزنجی"، مدیر عامل شرکت و بنیانگذار گروه تجاری "کار" و از بازیگران اصلی در صنعت نفت کردستان عراق بوده که از چهره‌های نزدیک به خانواده بارزانی است. او هنگام حمله در این مجموعه نبوده است.

دقیقا مشخص نیست که چرا این ساختمان‌ها هدف قرار گرفته است. بعضی منابع و کارشناسان نظامی گفته‌اند که فعال شدن سیستم انحراف مسیر موشک در کنسولگری آمریکا در اربیل باعث شده موشک‌ها به این مکان اصابت کنند، هر چند که این نظریه هم مانند گمانه‌زنی‌های دیگری مانند ارتباط حمله با مسائل نفتی کردستان عراق تایید نشده است.