سانسور در تلویزیون دولتی ایران؛ از 'جناب‌عالی' تا 'امام علی'

سانسور در تلویزیون دولتی ایران؛ از 'جناب‌عالی' تا 'امام علی'
بی بی سی فارسی
سانسور در تلویزیون دولتی ایران؛ از 'جناب‌عالی' تا 'امام علی'
  • مسعود آذر
  • بی‌بی‌سی
۴۳ دقیقه پیش

منبع تصویر، JENABALI

توضیح تصویر،

سریال طنز جناب‌عالی به کارگردانی عادل تبریزی

سریال طنز " جناب‌عالی" که قرار بود در ایام نوروز از شبکه تلویزیونی نسیم پخش شود، از جدول برنامه‌های نوروزی تلویزیون دولتی ایران حذف شده است.

سریال "جناب‌عالی" چنانکه دست‌اندرکارانش گفته‌اند با نگاه طنز به نقد سیستم اداری کشور، بیکاری و مانع تراشی‌ها بر سر انجام کار‌ها می‌پردازد و نخستین سریال اختصاصی شبکه نسیم بود که قرار بود از ۲۹ اسفند، همزمان با فرارسیدن نوروز ۱۴۰۱ هرشب از شبکه نسیم پخش شود.

مصطفی رضوانی، تهیه کننده این سریال، در صفحه اینستاگرامش گفته با وجود تلاش و "استقامت" مدیر شبکه نسیم "به ما اعلام شد که 'جناب‌عالی ' نمی‌تواند از آنتن پخش شود". او از همه عوامل سریال و کسانی که منتظر پخش سریال بودند عذرخواهی کرده و گفته "نیت ما از تولید سریال چیزی نبود و نیست جز 'امید به اصلاح ' و این قطعا با روحیات محافظه کارانه جور درنمی‌آید".

عادل تبریزی، کارگردان سریال، نیز در پیام دیگری بدون اشاره به دلایل پخش نشدن این سریال نوشت "سریال جناب عالی به دلایلی و به دلایلی و به دلایلی و به چند دلیل دیگر و به یک دلیل، پخش نمی‌شود. هدف «جناب عالی» مردم بود و بس...".

کارگردان سریال "دلایل" را نمی‌گوید اما می‌توان حدس زد که احتمالا "یک دلیل" می‌تواند به دولت ابراهیم رئیسی برگردد و مسئولان این رسانه نگران باشند که مبادا طرح مسایلی مانند بیکاری و مشکلات کشور متوجه دولت جدید باشد و به عبارتی باعث تضعیف یا زیر سوال بردن اقدامات این دولت شود.

ساعاتی پس از انتشار این متن‌ها در اینستاگرام، شبکه نسیم در واکنش به این نوشته‌ها در کانال تلگرامی‌اش خبر کوتاهی منتشر کرد و برنامه‌های زیاد شبکه را دلیل حذف این سریال دانست و نوشت "جناب‌عالی در نسیم نماند. باتوجه به فشردگی جدول پخش نوروزی شبکه نسیم، مجموعه طنز جناب‌عالی از پخش این ایام خارج شد". این شبکه توضیح بیشتری نداد.

خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران، امروز خبر داده "دلایل اصلی این تصمیم به یکباره، شلوغی کنداکتور و عواملی از این دست نبوده بلکه فرم و محتوایِ سریال گویا از استانداردهای تلویزیون پایین‌تر بوده است".

این خبرگزاری نزدیک به حکومت نوشته "این مجموعه تلویزیونی در فرآیند سازمان صداوسیما تولید نشده است و حتی با حذف برخی از بخش‌ها و محتواها و اصلاحاتی که داشته، سریال موردِ قبول مسئولین و دست‌اندرکاران قرار نگرفت و نهایتاً به این تصمیم رسیده‌اند که این سریال به جای تلویزیون از تلوبیون پخش شود".

منبع تصویر، FARS

توضیح تصویر،

سری دوم سریال گاندو سال گذشته جایگزین سریال طنز "بوتیمار" شد

سریال حذف در ایران

سال گذشته در اسفندماه اتفاق مشابه‌ای رخ داد. سریال طنز "بوتیمار" که آماده پخش بود و به طور رسمی هم جزو برنامه‌های نورزوی شبکه سوم اعلام شده بود، حذف شد و سری دوم سریال گاندو که سریالی امنیتی و جاسوسی بود جایگزین آن شد.

ماههای پایانی دولت حسن روحانی، مذاکرات وین و انتخابات ریاست جمهوری در خردادماه ۱۴۰۰ و مجموعه‌ای از شرایط سیاسی دست‌اندرکاران تلویزیون دولتی ایران را برآن داشته بود که سریال گاندو را در ایام نوروز پخش کنند. این مجموعه تلویزیونی نگاهی انتقادی به دولت داشت و بعضی از کارکنان دستگاه دیپلماسی ایران را متهم به جاسوسی می‌کرد.

دست‌اندرکاران این سریال گفته بودند که قصه این سریال صد در صدبراساس پرونده‌های امنیتی ساخته شده و واقعی است و "تخیلی" نیست و محمدجواد ظریف وزیر خارجه وقت ایران فروردین‌ماه امسال در واکنش به این سریال گفت "گاندو از اول تا آخرش دروغ و افترا است".

  • گاندو۲؛ از 'عجله' نهادهای امنیتی تا 'عجله' آیت‌الله خامنه‌ای
  • انتقاد هنرمندان از تشدید سانسور و محدودیت در دولت ابراهیم رئیسی

طنزهای یخ

از پادکست رد شوید و به خواندن ادامه دهیدپادکسترادیو فارسی بی‌بی‌سی

پادکست چشم‌انداز بامدادی رادیو بی‌بی‌سی

برنامه ها

پایان پادکست

سال‌ها است که تلویزیون دولتی ایران از ساخت سریال‌های طنز استقبال نمی‌کند یا سریال‌هایی که به عنوان طنز پخش می‌کند لبخندی بر لب بیننده نمی‌نشاند. نویسندگان و کارگردانان برنامه‌های طنز می‌گویند درباره هیچ موضوعی نمی‌توان کار طنز کرد و به طیف زیادی از مشاغل و افراد برمی‌خورد و مسئولان و مدیران میانی و ارشد تاب و تحمل چنین برنامه‌هایی ندارند و اگر طنزی هم پخش شده یا در برنامه‌ای گفته شده با هماهنگی مدیران و با هدف خاصی پخش شده است و برنامه‌های زیادی از جمله خندوانه و دورهمی بارها زیر تیغ سانسور رفته‌اند.

کارشناسان و فعالان رسانه می‌گویند تحمل مدیران این سازمان در مقابل انتقاد به مقام‌ها و مسئولان و طنزهای اجتماعی به شدت کاهش پیدا کرده و گاهی مدیران تولید صدا و سیما اصرار به حذف بخشی از یک برنامه را دارند که با انتشار آنها در شبکه‌های اجتماعی، باعث تعجب مخاطبان می‌شوند. چنانکه رامبد جوان مجری برنامه خندوانه در دی‌ماه امسال، درباره قربانیان و خانواده‌های سرنگونی هواپیمای اوکراینی حرف‌هایی زد که شبکه "نسیم" آنها را سانسور کرد.

مهران مدیری، بازیگر سینما و تلویزیون، که در کارنامه هنری‌اش، بیشتر کارهای طنز دارد، امسال در جریان جشنواره فیلم فجر در گفت‌وگو با فریدون جیرانی کارگردان سینما و برنامه ساز گفت: "بخاطر شرایط روز و سیاست‌ها، الان یک پلان از قهوه تلخ، شب‌های بربره، پاورچین و مرد هزارچهره نه از تلویزیون و نه در شبکه‌های خصوصی قابل پخش نیست" و تاکید می‌کند که "دیگر نمی‌توان کار کرد!" .

منبع تصویر، IRTV

توضیح تصویر،

تهیه کننده سریال امام علی می‌گوید امکان باز پخش این سریال نیست چون دیالوگ‌های سریال به برخی از دوستان برمی‌خورد

سریال امام علی هم قابل پخش نیست

در سال‌های اخیر سریال‌های زیادی تیغ سانسور را به تن خریدند یا از ادامه پخش آنها جلوگیری شد.

در شبکه‌های خصوصی تقریبا ماهی نیست که خبری از حذف یا سانسور و اصلاح سریالی منتشر نشود. سریال‌های جیران، قبله عالم، خاتون، زخم کاری و قورباغه از جمله سریال‌هایی بودند که در جریان پخش با مشکلات زیادی مواجه شدند یا توقیف موقت یا دائمی شدند.

در شبکه‌های تلویزیون دولتی ایران نیز بارها پیش آمده که سریال‌ها دستخوش ممیزی شده‌اند و مجموعه تلویزیونی "افرا" به کارگردانی بهرنگ توفیقی که از ۵ شهریور امسال ازشبکه یک سیما شد از آخرین نمونه‌های این سریال‌ها بود.

تلویزیون ایران بخصوص در دهه شصت و هفتاد رو به ساخت سریال‌های تاریخی و مذهبی آورده بود و بارها در همان سال‌ها آنها را بازپخش کرد اما شرایط سیاسی و تشابه‌های تاریخی با شرایط امروز ایران باعث شده نه تنها چنان پروژهایی ساخته نشود (به جز سریال سلمان فارسی که در جریان تولید است) بلکه از باز پخش همان سریال‌ها نیز جلوگیری می‌شود.

در اردیبهشت‌ماه امسال محمد بیک‌زاده، تهیه‌کننده سریال امام‌علی در گفت‌وگو با سایت مشرق نیوز می‌گوید امکان پخش این سریال در یک شبکه پر مخاطب نیست و با وجود اینکه در شبکه کم مخاطب قرآن باز پخش شده اما حدود سه قسمت آن حذف شده که مربوط به سخنان "ابوذر" است.

آقای بیک‌زاده بابیان اینکه دیالوگ‌های سریال به "برخی از دوستان بر می‌خورد" می‌گوید هرچه از زمان تولید و پخش سریال امام علی می‌گذرد "آدم‌های ما نزدیک به شخصیت‌های دوره بنی‌عباس و بنی‌امیه شدند و بیشتر به آنها برمی‌خورد".

منبع خبر: بی بی سی فارسی

اخبار مرتبط: سانسور در تلویزیون دولتی ایران؛ از 'جناب‌عالی' تا 'امام علی'