خطر فرونشست زمین در پی بحران آب دشت های ایران را تهدید می کند / چشمه کوهرنگ که آب پنج شهر را تامین می کرد، خشک شد

 خطر فرونشست زمین در پی بحران آب دشت‌های ایران را تهدید می‌کند / چشمه کوهرنگ که آب پنج شهر را تامین می‌کرد، خشک شد

هم‌زمان با ۲۲ مارس (۲ فروردین) که در تقویم جهانی «روز جهانی آب» نامیده‌ می‌شود، خشک شدن چشمه کوهرنگ در استان چهار‌محال و بختیاری بار دیگر موردتوجه رسانه‌ها قرار گرفت.

چشمه کوهرنگ آب شرب پنج شهر و ۳۴ روستا را تامین می‌کرد و تمام آب آن به خط لوله انتقال آب به شهرکرد وارد می‌شد؛ اما حالا این چشمه خشک شده است و سد شهرستان کوهرنگ نیز در آستانه خشکی قرار دارد.

کوهرنگ منطقه‌ای در استان چهارمحال و بختیاری است که آب‌معدنی‌های آن معروف است و پیش‌تر، ۱۰ درصد کل آب‌ ایران را تامین می‌کرد. کنشگران می‌گویند کاهش بارندگی‌های سال‌های اخیر و مدیریت نامناسب منابع آبی عامل خشک شدن چشمه کوهرنگ‌ بوده‌اند و این خشکی تا تمام شدن یخچال‌های زردکوه بختیاری و حفر تونل کوهرنگ ادامه دارد.

آمارهای رسمی حاکی از آن است که در سال آبی گذشته، حدود ۳۰۰ شهر و بالغ‌ بر هشت هزار روستا در ایران با تنش آبی مواجه بودند. میزان برداشت از حوضه‌ها نیز چهار برابر بیشتر از ورودی آن‌ها بوده است.

در میان استان‌های ایران، سیستان و بلوچستان فقیرترین استان از نظر منابع آبی است؛ اما یزد، فارس، تهران، اصفهان، خوزستان، همدان، کرمان، مازندران، خراسان رضوی و هرمزگان نیز وضعیت مناسبی ندارند.

بحران آب در ایران، در بسیاری از نقاط به فرونشست زمین منجر شده و طبق اعلام سازمان زمین‌شناسی، از ۶۰۹ دشت ایران، حدود ۵۰۰ دشت که آب شیرین دارند، با پدیده فرونشست زمین مواجه‌اند.

فرونشست زمین پدیده‌ای است که در نتیجه استفاده بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی رخ می‌دهد و خطرات زیست‌ محیطی و جانی به همراه دارد.

محمدحسین صراف‌زاده، رئیس کرسی یونسکو در ایران، در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا، راهکار نجات از وضعیت موجود را بازیافت آب خواند و گفت: «باید برای رهایی از وضعیت موجود به سمت بازچرخانی آب و ایجاد چرخه‌هایی برویم که در‌ آن‌ها، فاضلاب و پساب به‌عنوان مواد دفعی دیده نمی‌شوند و با بررسی منابع آبی نامتعارف، آب‌های این منابع را بازیافت کنیم.»

او وضعیت بهره‌وری از آب در ایران را نامناسب توصیف کرد و گفت که در بخش‌های کشاورزی، صنعتی و شهری مصرف آب، بهره‌ورانه نبوده است.

متخصصان آب و محیط‌ زیست راهکارهایی برای نجات ایران از بحران کم‌آبی ارائه کرده‌اند اما اغلب آنان تاکید می‌کنند که برای خروج از این وضعیت، باید منابع موجود به نحوی صحیح مدیریت شوند.

تیر ۱۴۰۰، وقتی‌ موسسه تحقیقاتی اینتل لب درباره فرونشست زمین در برخی نقاط تهران هشدار داد، کاوه مدنی، فعال محیط‌ زیست و پژوهشگر دانشگاه ییل، با انتقاد از بی‌توجهی مسئولان ایران به گزارش‌هایی از این دست، در توییتی نوشت: «ماهواره‌‌ها کوچک‌ترین تغییرات را ثبت می‌کنند، اما امنیتی‌ها نگران رصد سامانه‌های موشکی‌ با دوربین تله‌ای‌اند.»


 
فیلمها و خبرهای بیشتر در کانال تلگرام پیک ایران