جنگ اوکراین؛ فرار به اسرائیل با دو ساک دستی

یک هتل چهار ستاره در نزدیکی ایستگاه قطار مرکزی در غرب اورشلیم به سرپناه موقت شماری از جنگزدگان اوکراینی بدل شده است. برخی از آن‌ها برای نخستین بار است که پا به خاک اسرائیل می‌گذارند، و برای برخی دیگر مانند یولیا رابنکو و پسرش کریل این کشور چندان هم بیگانه نیست. آن‌ها قبل از این هم به اسرائیل سفر کرده بودند. اما هیچیک تصورش را هم نمی‌کرد که تحت چنین شرایطی مجبور با بازگشت به اسرائیل باشند.

یولیا رابنکو در مصاحبه با دویچه وله در لابی هتل می‌گوید: «اسرائیل بدون تردید کشور خوبی است، و شاید حتی کشور رؤیایی ما باشد. اما من ترجیح می‌دادم که از مسیر عادی به اینجا می‌آمدم، و نه این گونه. و اگر قرار بود بیایم، با تمام خانواده می‌آمدم.»

به کانال تلگرام دویچه وله فارسی بپیوندید

همسر یولیا می‌بایست خدمت وظیفه سربازی در اوکراین را سپری کند. خانواده او قبلا هم در این فکر بوده‌اند که روزی به اسرائیل مهاجرت کنند. پسر بزرگترش در اسرائیل زندگی می‌کند، اما در وهله اول قرار نبوده که چنین باشد.

تصمیم دشوار – برای امنیت فرزندان

رابنکو می‌گوید: «تصمیم بسیار سختی بود. فکر می‌کردم می‌توانیم در اوکراین بمانیم، اما هر بار تعداد آژیرهای خطر بیشتر می‌شد. پسرم دیگر نمی‌خواست مدام در زیرزمین به این سو و آن سو بدود تا سرپناهی پیدا کند.»

زندگی این معلم زبان انگلیسی، خانواده او و دوستانش یک‌شبه از این رو به آن رو شد. او با نگرانی می‌گوید: «من الان بیش از آن‌که پاسخی داشته باشم، سئوال برایم ایجاد شده.» برخی از اقوام و دوستان او هنوز در اوکراین هستند و شماری دیگر به لهستان، آلمان و یا اسرائیل پناه برده‌اند.

یولیا رابنکو و پسرش از شهر چرکاسی در اوکراین

رابنکو به همراه پسر کوچک‌اش و گربه‌شان با اتوبوس شهر زادگاه خود "چرکاسی" واقع در حدود ۲۰۰ کیلومتری کی‌یف را به سوی مرز رومانی ترک کردند: «ما ساک کوچکی برای خودم و یکی هم برای پسرم و گربه‌مان به همراه داشتیم. این گربه عضوی از خانواده است.» او می‌افزاید: «خیلی دشوار است که آدم از امروز به فردا به ناگهان همه چیز را از دست بدهد.»

آن‌ها در رومانی پنج روز اول را در هتل گذراندند، جایی که کمک‌های زیادی از سوی امدادگران داوطلب محلی و سازمان‌های یهودی به آن‌ها می‌رسید. در واقع می‌خواستند در رومانی و نزدیک کشورشان بمانند، اما بعد راهی اسرائیل شدند: «با این‌که مدارک ضروری و کامل برای ورود را نداشتیم، اما با این حال توانستیم وارد اسرائیل شویم.»

این خانواده کوچک اگرچه خوشحال است در امنیت به سر می‌برد، اما یولیا رابنکو مدام به کشور مأوایش و به دختران و پسران دانش‌آموزش فکر می‌کند که الان به طور مجازی به آن‌ها درس می‌دهد. می‌گوید، در درازمدت می‌خواهد به اوکراین بازگردد، البته زمانی که جنگ به پایان رسیده باشد.

شمار رو به فزونی مهاجران به اسرائیل

تمام کسانی که در این هتل اسکان داده شده‌اند، از امروز به فردا از زندگی روزمره خود کنده شده‌اند. اغلب آن‌ها مشمول "قانون بازگشت" اسرائیل می‌‌شوند که اجازه می‌دهد انسان‌های با تبار یهودی و یا اعتقادات یهودی از سراسر جهان به اسرائیل مهاجرت کنند. این قانون همچنین پیش‌بینی کرده همسران و یا فردی که دست‌کم یکی از اجدادش یهودی بوده باشد، حق "علیا" دارد، که در زبان عبری "صعود" معنا می‌دهد.

روز دوشنبه آژانس یهودی که مسئول امور "علیا" است، اعلام کرد که در موانع اداری روند پذیرش، که به طور معمول طولانی است، تسهیلاتی ایجاد خواهد شد. "برنامه علیای فوری" قرار است به فراریان اوکراینی از جنگ امکان دهد به اسرائیل پرواز کنند؛ پیش از آن‌که صلاحیت آن‌ها به دقت مورد بررسی قرار گرفته باشد.

از آغاز جنگ در اوکراین امدادرسانان و کارمندان سفارتخانه‌های اسرائیل لهستان، رومانی، جمهوری مولداوی و مجارستان در تکاپوی کمک به جنگزدگان هستند. بر اساس داده‌های آژانس یهودی، هم‌اکنون ۴۵۰۰ جنگزده در این کشورها در هتل‌ها اسکان داده شده‌اند و در انتظار خروج به سوی اسرائیل به سر می‌برند.

با توجه به وضعیت مناقشه در اوکراین، دولت اسرائیل خود را برای مهاجران از کی‌یف آماده می‌کند. دولت در این رابطه عملیات "ضمانت‌های اسرائیل" (Israel Guarantees) را اجرایی کرده است. جماعت‌های یهودی بزرگی هم در روسیه و هم در اوکراین وجود دارند. در اوکراین حدود ۲۰۰هزار نفر زن و مرد یهودی زندگی می‌کنند که می‌توانند به اسرائیل مهاجرت کنند.

به دنبال فروپاشی اتحاد شوروی بیش از یک میلیون نفر "علیا" (صعود) کردند. در محافل دولت اسرائیل صحبت از این است که اگر شرایط زندگی در روسیه نیز دشوارتر شود، باید روی مهاجرانی از این کشور نیز حساب کرد.

تماشای ویدیو 01:50

"دیگر با روسیه برادر نخواهیم بود"

بحث پذیرش پناهجویان در اسرائیل

جنگ اوکراین بار دیگر به بحث پذیرش پناهجویان غیریهودی در اسرائیل دامن زده است. مدت‌هاست که در این رابطه دولت اسرائیل با انتقادها روبرو است. آیِلِت شاکد، وزیر کشور اسرائیل در بحثی پرمناقشه سقف ۵هزار پناهجوی غیریهودی را تعیین کرده‌است. بعدا این رقم افزایش یافت تا خویشاوندان شهروندان اسرائیلی بتوانند وارد کشور شوند. پیش از جنگ حدود ۲۰هزار اوکراینی در اسرائیل زندگی می‌کردند که اقامت بخشی از آن‌ها غیرقانونی است، اما اکنون می‌توانند فعلا در این کشور بمانند.

سفارت اوکراین در تل‌آویو نیز در طول هفته‌های گذشته مدام هشدار می‌دهد که باید ورود اوکراینی‌ها به کشور را تسهیل کرد، به ویژه برای کسانی که می‌توانند نزد اقوام و دوستان خود برای مدت معینی اسکان داشته باشند. رئبس جمهور اوکراین یکشنبه گذشته ۲۰ مارس در نطق خود در پارلمان اسرائیل، این کشور را به کمک‌های بیشتر فراخواند، حتی اگر یک "ویزای ساده" باشد.

بنا به داده‌های اداره مهاجرت، از زمان آغاز جنگ تاکنون حدود ۱۵هزار اوکراینی وارد اسرائیل شده‌اند که ۴۴۰۰ تن از آن‌ها به قانون "حق بازگشت" استناد کرده‌اند. در همین مدت ۲۸۹ نفر از فرودگاه تل‌آویو برگردانده شده‌اند.

از امروز به فردا، یک زندگی دیگر

در میان این نوآمدگان می‌توان از الکساندر و ولادیمیر روتنبرگ نام برد که با گربه‌شان از کی‌یف وارد اسرائیل شده‌اند. آن‌ها در اوایل ماه مارس با یک پرواز ویژه نقل و انتقال جنگزدگان از ورشو آمدند.

ولادیمیر و الکساندرا روتنبرگ

الکساندرا روتنبرگ که او را ساشا صدا می‌کنند، درخواست خود بر اساس قانون "علیا" را دو سال پیش داده با شروع دوران پاندمی، آن را به "فراموشی" سپرده بود.

ولادیمیر روتنبرگ می‌گوید: «ما در این لحظه به آنچه از دست داده‌ایم فکر نمی‌کنیم؛ برای این کار هنوز زمان زیادی سپری نشده است. ما در اینجا دو تا ساک کوچک داریم و با گربه‌مان در یک هتل زندگی می‌کنیم.»

این دو در کی‌یف در حوزه پژوهش‌های اجتماعی کار می‌کردند و یک انستیتوی پژوهشی غیردولتی تأسیس کرده بودند. حال امید بسته‌اند که شاید بتوانند در اسرائیل به حوزه دانشگاهی راه یابند، دست‌کم برای یک مدت کوتاه. از هم‌اکنون چند دانشگاه اسرائیل دوره‌های تحقیقاتی برای دانشجویان و پژوهشگرانی مانند الکساندرا و ولادیمیر روتنبرگ ارائه داده‌اند..

ولادیمیر می‌گوید: «در حال حاضر تلاش می‌کنیم کاری "عادی" انجام دهیم. انگار که به یک دفاع روانی برای خود نیاز داریم. یکی دو ماه می‌گذرد تا ابعاد این رویداد را اصلا بتوانیم بفهمیم.»

به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید

در حال حاضر فکر آنها مدام نزد کسانی است که هنوز در اوکراین هستند، مانند دوستان نزدیک‌شان. الکساندرا روتنبرگ می‌گوید: «البته که تلاش می‌کنیم به آن‌ها کمک کنیم، اما با این فاصله دور، بسیار دشوار است. ما فقط می‌توانیم تلفن کنیم و یا پیامک برای هم بفرستیم.»

او می‌افزاید: «در این وضعیت بسیار دشوار تنها می‌توان گفت: "همه چیز درست می‌شود"، اما در واقعیت امر این طور نیست.»

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  آوارگان اوکراینی در مرز اوکراین و رومانی در شهر سیرت واقع در شمال رومانی؛ بیش از سه میلیون نفر از زمان شروع تهاجم روسیه به اوکراین از این کشور فرار کرده‌اند. به گزارش آژانس مهاجرت سازمان ملل متحد حدود نیمی از این پناهجویان خردسال هستند. فیلیپو گراندی، کمیسر عالی امور پناهندگان سازمان ملل اعلام کرد از زمان حمله روسیه به‌ اوکراین تا کنون حدود ۱۰ میلیون اوکراینی مجبور به ترک خانه‌های خود شده‌اند.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  ماریوپل؛ غیرنظامیان از حومه شهر درگیر ماریوپل به سمت یک کریدور بشردوستانه حرکت می‌کنند. ماریوپل در روز یکشنبه ۲۰ مارس همچنان زیر آتش تویخانه روسیه قرار دارد. مردم شهر در شرایط فاجعه‌بار گرسنگی، بی‌پناهی و بی‌غذایی به سر می‌برند. ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین در سخنرانی ویدئویی گفت که حملۀ تروریستی و محاصرۀ ماریوپل توسط روسیه در تاریخ و «برای قرن‌ها به یاد می‌ماند».

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  یکشنبه ۲۰ مارس؛ داوطلبان یک مرکز کمک‌های بشردوستانه در میان کیسه‌های لباس اهدایی برای نیازمندان که به شهر لویو در غرب اوکراین رسیده، استراحت می‌کنند. روسیه حملات خود را به شهرهای اوکراین افزایش داده است. از تمام نقاط اوکراین و کشورهای همسایه مردم تلاش می‌کنند برای شهرهای درگیر جنگ کمک‌های امدادی بفرستند.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  کی‌یف یکشنبه ۲۰ مارس؛ غیرنظامیان اوکراینی از زمان آغاز حملات روسیه در ۲۴ فوریه در کی‌یف، پایتخت اوکراین همچنان در ایستگاه‌های مترو پناه می‌جویند. بیش از نیمی از جمعیت کی‌یف از شهر خارج شده‌اند.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  کی‌یف، چندین ساختمان در پایتخت اوکراین که در پی اصابت قطعات موشک روسی تخریب شده‌اند؛ این حمله یک نفر کشته و چهار نفر مجروح و ده‌ها نفر آواره بر جای گذاشته است. حمله هوایی در محله پودیلسکی در منطقه ویتریانی هوری رخ داد. چندین خودرو نیز در پی حمله هوایی ارتش روسیه سوخته و اسقاط شدند.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  پنج‌شنبه ۱۷ مارس (۲۶ اسفند) کی‌یف؛ آتش‌نشانان اوکراینی آتش یک انبار را پس از حمله هوایی نیروهای روسی به پایتخت اوکراین خاموش می‌کنند. محاصره کی‌یف توسط نیروهای ارتش روسیه ادامه دارد. روز پنج‌شنبه پرتاب یک موشک روسی به کی‌یف به کشته شدن یک نفر و زخمی شدن سه تن دیگر انجامید.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  شورای شهر بندری ماریوپل که در محاصره ارتش روسیه است، در شبکه تلگرام اعلام کرد که ۸۰ درصد ساختمان‌های مسکونی در این شهر تخریب شده‌اند و ۳۰درصد آن‌ها باید از نو ساخته شوند. شورای شهر می‌گوید که "روزانه ۵۰ تا ۱۰۰ بمب به شهر فرود می‌آید و ویرانی عظیمی به بار آمده است".

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  اودسا؛ دختربچه‌ای در ایستگاه قطاربا خویشاوندان خود خداحافظی می‌کند. هزاران اوکراینی که عمدتا زن و کودک هستند به کشورهای همسایه پناه آورده‌اند. سازمان ملل متحد اعلام کرده تا روز ۱۷ مارس حدود ۳.۲ میلیون نفر از اوکراین گریخته‌اند. پناهجویان به کشورهای همسایه، لهستان، اسلواکی، مجارستان، رومانی و مولداوی و همچنین آلمان روی آورده‌اند. آلمان تا کنون بیش از ۲۰۰ هزار پناهجوی اوکراینی را پذیرفته است.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  ماریوپل؛ مقامات اوکراینی می‌گویند نیروهای روسیه تئاتری را در این شهر که صدها نفر در آن پناه گرفته بودند، تخریب کرده‌اند. شرکت تصویربرداری ماهواره‌ای ماکسار با انتشار این عکس اعلام کرده که حمله در زمانی صورت گرفته که واژه "کودکان" با حروف بزرگ سفید به زبان روسی در جلو و پشت ساختمان قابل رویت بوده است. به گفته معاون شهردار ماریوپل ساختمان تئاتر پناهگاه بیش از هزار نفر از مردم بود.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  کی‌یف؛ سربازان اوکراینی روز پنج‌شنبه ۱۷ مارس پس از انفجار ناشی حمله هوایی روسیه در حومه کی‌یف کانتینرهایی را حمل می‌کنند. با وجود تلاش‌ها برای مذاکره جهت پایان دادن به درگیری‌ها حملات نیروهای روسی ادامه دارند.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  سه‌شنبه ۱۵ مارس ماریوپل؛ سربازان و داوطلبان اوکراینی مردی را که در طی حمله نیروهای روسیه به این شهر زخمی شده به بیمارستان ماریوپل منتقل می‌کنند. این شهر در محاصری نظامیان روسی است و به شدت زیر آتش و گلوله باران ارتش روسیه است. گفته می‌شود که تمام مسیرهای دسترسی به ماریوپل بسته شده‌اند و ارتش روسیه مانع از رسیدن امدادهای بشردوستانه به این شهر بندری است. حدود ۳۰ هزار نفر از شهر فراری شده‌اند.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  کی‌یف؛ آوار بناهای آسیب‌دیده از گلوله‌باران ارتش روسیه در جلوی ساختمان‌های مسکونی و مغازه‌ها در یکی از خیابان‌های پایتخت اوکراین. گزارش‌ها از کی‌یف حاکی از کشته و زخمی‌شدن چندین غیرنظامی در حملات شبانه روسیه به این شهر است.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  مرکز شهر بندری اودسا؛ در تمام شهرهای اوکراین مردم تلاش می‌کنند میراث فرهنگی و بناهای تاریخی را از خطر نابودی و صدمات ناشی از حملات نیروهای روسی نجات دهند. بنای یادبود بنیانگذار شهر دوکدی ریشلیو در بحبوحه تهاجم روسیه به اوکراین در اودسا با کیسه‌های شن پوشیده شده است.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  ماریوپل؛ تانک‌های روسی در خیابانی در حومه ماریوپل. ماریوپل بیش از دو هفته است که توسط نیروهای روسی محاصره شده است. چند روزی است که درگیری شدید خیابانی در این شهر ادامه دارند. وضعیت انسانی در این شهر فاجعه‌بار گزارش شده است. صدها هزار تن از ساکنان شهر با توجه به کمبود مواد غذایی، آب و دارو شرایط بسیار سختی را تحمل می‌کنند.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  خارکیف؛ نمایی از وسایل نقلیه و ساختمان‌های آسیب دیده در مرکز شهر خارکیف. دادستانی خارکیف روز پنجشنبه (۱۷ مارس / ۲۶ اسفند) اعلام کرد در جریان حملات توپخانه‌ای ارتش روسیه به شهر مرفا در نزدیکی شهر محاصره شده خارکیف دست کم ۲۱ نفر کشته و ۲۵ نفر زخمی شده‌اند. مقاومت مردم در شهرهای گوناگون از کی‌یف گرفته تا سایر شهرهای بزرگ امیدهای کرملین برای پیروزی برق آسا در اوکراین را ​​از بین برده است.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  کی‌یف، نوزادان در یک پناهگاه؛ یک پرستار از نوزادان در یک پناهگاه ویژه متعلق به کلینیک BioTexCom در یک زیرزمین مسکونی مراقبت می‌کند، تهاجم روسیه به پایتخت اوکراین ادامه دارد.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  ماریوپل؛ زنی پس از گلوله‌باران ماریوپل توسط توپخانه ارتش روسیه از کنار یک ساختمان و آپارتمانی در حال سوختن عبور می‌کند. شورای شهر بندری ماریوپل که در محاصره ارتش روسیه است، اعلام کرد که ۸۰ درصد ساختمان‌های مسکونی این شهر تخریب شده‌اند.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  ایستگاه قطار اودسا؛ زنی همراه با گربه‌اش در قطار در حال گریز از حمله روسیه به شهر جنگ‌زده اودسا.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  ژیتومیر شهری در غرب کیف؛ این شهر توسط موشک های روسی به ویرانه‌ای تبدیل شده است. خانه‌های مسکونی خسارت زیادی دیده‌اند و مردم عزادار در سوگ عزیزان از دست‌رفته خود نشسته‌اند. این شهر از آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین زیر گلوله‌‌باران مداوم بوده است.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  خارکیف؛ مأموران آتش‌نشانی در تلاش برای خاموش کردن آتشی هستند که در بازار Saltivka به دلیل برخورد ۶ گلوله توپخانه سنگین روسی دستخوش انفجار شده‌اند.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  کی‌یف پنجشنبه ۱۷ مارس؛ حمله نیروهای روسی به محله مسکونی در پایتخت اوکراین. زنی در حال جمع‌آوری وسایلش در خانه. آپارتمان او هم پس از اصابت موشک رهگیری روسی به منطقه مسکونی‌ در این شهر آسیب دیده است.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  برلین؛ تاکنون ۲۰۰هزار جنگزده اوکراینی وارد آلمان شده‌اند. این رقم البته محدود به شمار افرادی است که ثبت شده‌اند. نماینده اداره فدرال امور مهاجرت و پناهندگی در پارلمان آلمان گفت رقم واقعی بسیار بالاتر از این است زیرا بسیاری به طور شخصی وارد شده و نزد دوستان و خویشاوندان خود اسکان یافته‌اند.

• بهار تلخ اوکراین؛ آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها انسان

  لهستان؛ محل پذیرش پناهجویان اوکراینی در شهر وروکلاو. پناهجویان در ابتدا در یک سالن ورزش اسکان داده شده‌اند. تا کنون بیش از سه میلیون اوکراینی از کشور خود گریخته‌اند.