این نامه را "یحیی" فقط بخونه!

با نواخته شدن سوت پایان دربی نودوهشتم و دور شدن پرسپولیس از رویای قهرمانی پیاپی ششم، همه کاسه و کوزه­های ناکامی احتمالی بر سر داور مسابقه شکسته شده و مدیران و مربیان پرسپولیس در مصاحبه­های آتشین خود دست­های پشت­پرده مخالف با قهرمانی پرسپولیس را به عنوان مقصر اصلی قلمداد نمودند. این موضوع هرچند قبلا طی یادداشتی در روزنامه شرق با عنوان «پروژه پایان پرسپولیس» در مورخ ۲۰ بهمن ۱۴۰۰ مطرح و بررسی گردیده بود، ولی منصفانه نیست در روند بی­ثبات و پرفراز و نشیب پرسپولیس در این فصل، صرفاً به نقش عوامل بیرونی (خارج از تیم) بپردازیم و با آدرس غلط دادن، سهم و نقش عوامل درونی (مسائل فنی و درون تیمی) را لاپوشانی کنیم. واقعیت تلخ آن است که پرسپولیس فصل بیست­ویکم به نظر می­رسد در پایان راه «میراث برانکو» قرار دارد، مگر آنکه یحیی گل­محمدی بتواند با هوشمندی و جسارت، کِشتی پرسپولیس را از این طوفان به سلامت عبور دهد!

چرا پرسپولیس پنج دوره متوالی قهرمان شد؟

هنوز دوران فاجعه­بار سال­های ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۴ برای هواداران پرسپولیس فراموش نشده است: از باخت­های پنجگانه متوالی زمان علی دایی گرفته تا شکست­های پشت­سرهم در برابر رقیب سنتی. دورانی که پرسپولیس از درون و بیرون آرامش نداشت و انتخاب­های اشتباه مدیران (رویانیان، مصطفوی، سیاسی و ...) و مربیان (استیلی، وینگادا، درخشان و ...)، حرص و نومیدی را سهم هواداران نموده بود. اما با روی کار آمدن «برانکو» دو اتفاق مهم باعث فراهم آمدن زیرساخت قهرمانی­های متوالی پرسپولیس در این سال­ها شد: ۱) پیشبرد استراتژی تغییر نسل بازیکنان که از زمان علی دایی با شروع لیگ چهاردهم آغاز شده بود و برانکو نیز با جذب و بازی دادن به جوانان مستعد (از جمله طارمی، نورالهی، عالیشاه، علیپور، کامیابی­نیا، انصاری و ...) آن را تداوم بخشید؛ ۲) درایت و هوشمندی برانکو برای ثبات­بخشیدن به ترکیب اصلی پرسپولیس، انتخاب دروازه­بان اول مطمئن و صداقت در گفتار و رفتار با هواداران.

نباید از یاد برد که پرسپولیس زمان برانکو نیز مستمراً با بحران­هایی چون تعویض پیاپی مدیران باشگاه، محرومیت­ از نقل و انتقالات، عدم جذب بازیکنان مدنظر، خروج برخی ستاره­ها، کمبود بازیکن در برخی پست­ها و تعدد اشتباهات داوری مواجه بود، ولی با این وجود، ناخدای کِشتی پرسپولیس (برانکو) با تکیه به صبر، تجربه و دانش خود و بکارگیری استراتژی­های جایگزین درست (از جمله استخدام بازیکنان چندپسته، قبول ضعف فنی تیم و تزریق روحیه بردخواهی به بازیکنان) اجازه نداد تا این تیم با وجود همه این ناملایمتی­ها از مسیر قهرمانی منحرف شود.

مشکلات ریشه­ای پرسپولیس کجاست؟

پرسپولیس در تمامی سالیان اخیر (حداقل سه دهه اخیر) همواره در سه حوزه دارای نقص­ها و کاستی­های بنیادین بوده که به نظر می­رسد تبعات آن این روزها بیش از پیش نمایان شده است:

۱) ناکامی در فصل نقل و انتقالات: فهرست بازیکنانی که قرار بود لباس سرخ پرسپولیس را بر تن کنند ولی در دقایق پایانی آبی­پوش شدند بسیار طولانی است؛ از رضا عنایتی و احمد مومن­زاده در سالیان دور تا کاوه رضایی و امین قاسمی­نژاد در سال­های اخیر! فوتبالی­ها خوب می­دانند که شکست در فصل نقل و انتقالات مقدمه شکست در فصل فوتبالی است، چرا که برخورداری از بازیکنان با کیفیت و متناسب با اندیشه­های تاکتیکی سرمربی اصلی­ترین مولفه موفقیت یک تیم فوتبال است. اتفاقی که در فصل جاری به طریق اولی تکرار شده، تا جایی که بنا به گفته یحیی از ۲۰ بازیکن معرفی شده، حتی ۱ بازیکن هم جذب نگردید!

۲) جذب بازیکنان خارجی: اغراق نیست اگر بگوییم پرسپولیس در طول تمامی این سال­ها همواره بی­کیفیت­ترین و ضعیف­ترین خارجی­های لیگ را نه تنها در مقایسه با استقلال بلکه کل تیم­های لیگ برتر داشته است: از دو بازیکن پانامایی زمان علی­پروین تا دی­کارمو (برزیلی پرنده فروش) زمان قطبی، از جونیور براندائو زمان کالدرون تا دو بازیکن اوکراینی زمان برانکو. مقایسه کیفیت بازیکنان خارجی جذب شده در پرسپولیس با سایر تیم­های لیگ، دو شائبه را ایجاد می­کند: اول) بی­دقتی تکرارشونده در ارزیابی کیفیت فنی بازیکنان خارجی از سوی مربیان؛ دوم) وجود فساد سازمان­یافته میان حلقه مربیان- مدیران - ایجنت­های نزدیک به باشگاه! برای هواداران دو آتیشه پرسپولیس این سوال همواره بی جواب مانده که چرا استقلال همواره در جذب بازیکنان خارجی با کیفیت(همچون تیام، میلیچ، جانواریو، دیاباته، جباروف، آمانوف و ...) نسبت به پرسپولیس موفق­تر عمل کرده است؟

۳) ضعف آکادمی و تیم­های پایه در بازیکن­سازی برای تیم بزرگسالان: در دورانی که استقلال استعدادهای نوظهوری چون وحید طالب­لو، آندو تیموریان، مجتبی جباری، پیروز قربانی، امیرحسین صادقی و ... را از تیم­های پایه به تیم بزرگسالان منتقل و ثمره آن را می­دید، هیچگاه برای هیچکس مشخص نشد امیرحسین اصلانیان، مقداد قباخلو، محمدرضا مامانی، سامان آقازمانی، حمیدرضا طاهرخانی، احسان علوان زاده، آدام همتی و ... چگونه و از چه مجرایی وارد تیم بزرگسالان پرسپولیس شدند و چرا بعد از جدایی از پرسپولیس به کل از عرصه فوتبال کشور حذف شدند!

چرا پرسپولیس لیگ بیست و یکم پرفرازونشیب بود؟

پرسپولیس امسال علاوه بر رنج بردن از مشکلات ریشه­ای فوق دارای نقائصی است که مستقیماً به کادر فنی و نحوه کوچینگ تیم برمی­گردد:

۱) پرسپولیس امسال خوب بسته نشده و از مهره­های قابل اتکا و بازی­درآر در خط دروازه تا نوک حمله محروم است. حامد لک همواره یک دروازبان متوسط به پایین در لیگ برتر بوده و از همان ابتدای جایگزینی وی با بیرانوند، پیش­بینی لرزان بودن دروازه پرسپولیس با اندکی تزلزل در خط دفاعی تیم، چندان دور از ذهن نبود. شاهد آنکه حدود ۶ تا ۸ امتیاز در این فصل فقط به خاطر اشتباهات مرگبار و مبتدیانه حامد لک از دست رفته است. بسیاری از بازیکنان از جمله سعید آقایی، عیسی آل­کثیر، حامد پاکدل، فرشاد فرجی، مهدی مهدی­خانی و ... توان فنی و ظرفیت روحی بازی در شرایط پرالتهاب و همواره زیر فشار رسانه­ها و افکار عمومی تیم پرسپولیس را ندارند، ولی کادر فنی از حضور آنها احساس رضایت داشته است. این در حالی است که مسیری که برای مهدی شیری در خروج از پرسپولیس از سوی کادر فنی انتخاب شد، بدون تردید باید در خصوص برخی دیگر نیز تکرار شود. پربیراه نیست اگر گفته شود جز میلاد سرلک، سایر خریدهای یحیی گل­محمدی در دو فصل اخیر از کیفیت فنی و بازده مناسبی در پرسپولیس برخوردار نبودند! از همین رو متاثر از برخی حواشی منتشر شده در رسانه­ها، شائبه دلالی و اخذ پورسانت از بازیکنان برای ورود به پرسپولیس به سرمربی پرسپولیس نسبت داده شده که اصلاً زیبنده این تیم نیست.

۲) استرس و فشار بر روی کادر مربیان و بازیکنان برای تکرار قهرمانی بسیار زیاد بوده و این فشار روانی سبب افت بازیکنان و پایین آمدن کیفیت فنی بازی­های تیم شده است. این در حالی است که پرسپولیس پنج دوره متوالی قهرمان شده و اساساً این فشار و استرس باید در اردوگاه رقبا به خاطر ترس از تداوم ناکامی بیشتر باشد، ولی به سبب عدم مدیریت استرس تیم که از هنرهای یک سرمربی کاربلد به شمار می­رود، این مسئله به یک چالش جدی برای پرسپولیس تبدیل شده است.

۳) ترکیب اصلی پرسپولیس به سبب نوسان شدید کیفیت بازیکنان و مصدومیت­ها با تغییرات پی­درپی مواجه شده و همین عامل سبب افت کیفیت فنی تیم در قیاس با سال­های گذشته شده است. این تغییرات به ویژه در خط دفاعی و هافبک، شالوده دفاع تیمی پرسپولیس را از هم پاشنده و پرسپولیسی که در طی پنج فصل اخیر همواره بهترین خط دفاعی لیگ را داشت، امسال بیش از دو برابر صدرنشین لیگ دروازه خود را باز شده دیده است.

۴) یکی از ضعف­هایی که یحیی در دوران هدایت پرسپولیس (چه دوره اول و چه دوم) بدان مبتلا بوده، ضعف در مدیریت جریان بازی و عدم استفاده به موقع از ابزارهای در اختیار (از جمله تعویض­ها و...) برای تاثیرگذاری بر روند بازی است. این دومین دربی یحیی است که پرسپولیس در دقایق پایانی بازی برده را با تساوی عوض می­کند، تا اصطلاحاً «دربی­باز نبودن» یحیی رنگ واقعیت به خود بگیرد (هشت دربی= یک برد و دو شکست!). علاوه بر این میدان ندادن به جوانان جویای نام و ترس از بازی دادن به آنها حتی در مسابقات با استرس و تنش کمتر از دیگر نقاط ضعف کارنامه مربیگری یحیی در پرسپولیس است. این در حالی است که قلعه نویی، مظلومی و مجیدی در استقلال در هفت سال اخیر بازیکنان جوان زیادی را بازی داده و به فوتبال کشور معرفی کرده­اند.

بدون تعارف با یحیی گل­محمدی!

در پایان با همه این اوصاف باید گفت پرسپولیس مربی عاشق می­خواهد، مربی که بداند نبض قلب و شادی و غم میلیون­ها نفر بسته به گفتار، رفتار و عملکرد اوست؛ نه مربی که هرگاه عرصه را تنگ دید با استعفا دادن فشار را از روی دوش خود به دوش هواداران منتقل کند؛ پرسپولیس مربی جسور و فکور می­خواهد که همواره درست، به موقع و هوشمندانه تصمیم بگیرد و مصالح بلندمدت تیم را شناسایی و در آن راستا حرکت کند؛ پرسپولیس مربی «صاحب سبک» و «گفتمان­پرداز» می­خواهد، مربی که بتواند پشتوانه­سازی خوبی برای تیم تدارک ببیند و همواره قوی­تر از بهانه­هایش باشد؛ پرسپولیس، کادر  فنی و بازیکنانی عاشق و در تراز نام و هویتش می­خواهد، نه بازیکنانی که پرسپولیس را سکوی پرتاب خود کرده و از صبح تا شب سر در اینستاگرام و تبلیغات در شبکه­های اجتماعی دارند و در دنیای ادا و اطوارهای مد و لباس و «نئشه سلبریتی­زدگی» گرفتار آمده­اند؛

یحیی عزیز به نظر می­رسد کِشتی پرسپولیس که در این ۵- ۶ سال همواره در مسیر رسیدن به سرمنزل قهرمانی حرکت می­کرد، در حال انحراف از مسیر خود و بازگشت به دوران پیشابرانکو است؛ پس اگر مرد راهی بمان و برای میلیون­ها پرسپولیسی بجنگ! پرسپولیسی­ها به تو ایمان دارند، آنها را ناامید نکن! نسل طلایی "پرسپولیس یحیی" را تو بساز امپراطور!

۲۵۶ ۲۵۱