امامزادگان لرستان میزبان زائران/ به تماشای معماری اسلامی بنشینیم

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: استان لرستان باقابلیت‌های بالایی که در زمینهٔ وجود امامزادگان و بقاع متبرکه دارد و هرساله میزبان خیل عظیم گردشگران مذهبی است.

اماکن مذهبی این استان از کوهدشت و نورآباد گرفته تا خرم‌آباد و بروجرد در غرب کشور شناخته‌شده هستند به‌طوری‌که برخی امامزادگان در ایام تعطیلات نوروز میزبان حضور چند ده‌هزارنفری زائران هستند.

در این گزارش برخی از جاذبه‌های گردشگری مذهبی این استان مورداشاره قرار می‌گیرد که البته با توجه به تعدد بقاع متبرکه لرستان معرفی همه آن‌ها در این مجال و سطور نمی‌گنجد.

امامزاده زید بن علی؛ نگین گردشگری مذهبی خرم‌آباد

بنابراین گزارش مقبره زید بن علی (ع) در محله‌ای به همین نام، در غرب مسجد جامع خرم‌آباد و در مرکز بازار روز این شهر واقع‌شده است.

حریم مقبره شش هزار مترمربع وسعت دارد که درگذشته گورستان بوده است. در میان این زمین، مقبره‌ای وجود دارد که آیات و کلمات مقدس را با خط نسخ و به‌طور برجسته بر آن نقش کرده‌اند. روی لبهٔ شرقی مقبره، نام استادکار نجار و تاریخ احداث آن آمده است.

بنای کنونی مقبره به سال ۱۳۰۷ هجری قمری مربوط می‌شود. بر اساس سنگ‌نبشتهٔ بنا که به خط کوفی است، این مقبره در سال ۴۰۴ هجری قمری به‌فرمان بدر بن حسنویه ساخته‌شده و به زید بن علی بن حسین بن علی بن طالب (ع) تعلق دارد.

بنای مقبره، هشت‌ضلعی است که چهار ضلع اصلی دارد و هر یک از این اضلاع نیز به ضلع‌های کوچک‌تری تقسیم‌شده‌اند.

تمام بنای امامزاده زید بن علی خرم‌آباد از آجر ساخته‌شده است. صندوقی چوبی و قهوه‌ای‌رنگ با نقوش زیبای کنده‌کاری‌شده، روی قبر جای گرفته است. در هر دو گلدستهٔ مقبره نیز پله‌هایی برای رفتن به پشت‌بام کار گذاشته شده‌اند.

مقبره دارای دو گلدسته مدور آجری در دو طرف بوده که با کاشی‌های زیبایی که کلماتی مقدس بر آن نوشته‌شده مزین شده است. درب اصلی حرم از چوبی مخصوص و به شکل زیبایی ساخته‌شده و آیات و کلمات مقدس با خط نسخ و به‌طور برجسته بر آن نقش شده است.

در حال حاضر به دلیل قرارگیری این امامزاده در مرکز بازار شهر خرم‌آباد حریم این بقعه به‌وسیله مغازه‌هایی احاطه‌شده که برای توسعه گردشگری مذهبی در خرم‌آباد نیاز به آزادسازی حریم این بنا است.

امامزاده جعفر بروجرد؛ تجلیگاه معماری اسلامی

امامزاده جعفر به‌عنوان یک بنای مذهبی و تاریخی در قسمت شرقی شهر بروجرد واقع‌شده است که به استناد کتیبه‌های موجود امام‌زاده جعفر (ع) فرزند امام موسی کاظم (ع) است اما برخی از منابع و متون تاریخی با پنج واسطه نسبت این امامزاده را به امام سجاد (ع) مرتبط می‌سازند.

ساختمان گنبد هرمی شکل این آرامگاه نمونه‌ای بسیار زیبا از هنر و معماری عهد سلجوقی است. داخل حرم هشت‌ضلعی است و در وسط آن معجری از چوب و ورشو ساخته‌شده است؛ این معجر روی قبری که شش پله پایین‌تر از حرم است قرار دارد و طبقات بقعه غیر از مخروط انتهایی ۱۸ طبقه است.

تاریخ وفات امامزاده جعفر ۵۲۵ ه. ق است. اندازه کلی زیربنای مقبره ۲۲*۲۰ و ارتفاع آن ۲۰ متر است. سقف آن روپوش و نمای بیرونی آن هرمی شکل با مصالح آجر و کاشی و داخل بنا آیینه‌کاری است و بر روی درب کنده‌کاری‌شده آن آیاتی از قرآن کنده‌کاری‌شده است.

این مقبره در سال ۱۲۰۸ به‌فرمان تقی‌خان حاکم آن زمان بروجرد تعمیر و مرمت‌شده است. در محوطه این امامزاده ۵۰ اصله درخت موجود است که دو اصله آن چنار است و یکی از آن‌ها ۳۸۰ سال قدمت دارد.

بنای آرامگاه امامزاده جعفر بروجرد از بناهای جالب‌توجه معماری اسلامی در استان لرستان و غرب ایران است. گنبد هرمی شکل این آرامگاه با بیش از هزار سال قدمت، در دوره سلجوقیان ساخته‌شده است و از نمونه‌های معماری سلجوقی به‌حساب می‌آید.

این گنبد منحصربه‌فرد، به‌صورت مخروطی بلند و پلکانی با ۱۸ پله ساخته‌شده است. نمونه این‌گونه گنبدها، در غرب ایران کمتر دیده می‌شود اما در مناطق جنوبی‌تر مانند خوزستان، آثار مشابهی مانند آرامگاه دانیال نبی در شوش گسترش بیشتری دارند.

بنای امامزاده جعفر (ع) شهرستان بروجرد مربوط به دوره سلجوقی و به شماره ۱۸۵۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

امامزاده جعفر شهرستان بروجرد علاوه بر اینکه محل برگزاری مراسم‌های مذهبی بروجرد است به‌عنوان یکی از جاذبه‌های مذهبی غرب ایران هرساله پذیرای زائران زیادی است.

بنابراین گزارش، شهرستان بروجرد علاوه بر امامزاده جعفر میزبان بناهای دیگری است که هرکدام نمونه‌ای ناب از تجلی معماری ایرانی - اسلامی است، مسجد امام و مسجد جامع بروجرد هرکدام حاوی بخشی از تاریخ کهن این دیار است.

شهرستان دلفان میزبان چهار امامزاده

بنابراین گزارش شهرستان دلفان با دو هزار و ۷۴۰ کیلومترمربع مساحت در شمال غربی استان لرستان و در میان سلسله جبال زاگرس قرارگرفته و اطراف آن را کوه‌های سر به فلک کشیده مهراب، گرین و سفره کوه احاطه کرده است که هرساله شاهد حضور هزاران گردشگر مذهبی در ایام مختلف سال به‌ویژه در ایام نوروز در این شهرستان باستانی هستیم.

گفتنی است این شهرستان سعادت میزبانی چهار امامزاده ابراهیم (ع) معروف به بابای بزرگ، امامزادگان احمد و محمود و امامزاده محمد معروف به پیرمحمد را دارد.

در جای‌جای این دیار کهن، بر فراز قله‌ها و گاه در بسیط دشت‌ها در بسیار شهرها و آبادی‌ها، بقاع متبرکه‌ای قرار دارد که هر یک مزار شریف امامزاده‌ای از تبار ایمان، از سلاله‌ی عشق و از نسل رسول محبت است.

سالیانی است که در این مرزوبوم مرقد پاکشان قبله‌ی اهل‌دل و ملجأ دل‌سوختگان و میعادگاه عاشقان است. گویی حرمشان حریم عشق است و صحنشان آستان کبریا، محضرشان غریب و آشنا نمی‌شناسد متاع این بازار صفای باطن است و دل‌شکسته.

و اینجا در دیار «دلفان» در دامنه کوه مهراب، محراب اهل راز و قبله اهل نیاز مردمان سرزمینمان است. نه بر خاک که بر افلاک و نه در زمین که بر آسمان؛ این آستان ستاره ایست پرفروغ از منظومه‌ی ستارگان هدایت.

نامش ابراهیم فرزند هفتمین پیشوای دین و برادر بزرگوار خورشید تابان خراسان است، او را «بابا» می‌نامند که «باب مراد» است و بابایش می‌خوانند که پیر است و مراد. آوازه‌اش سال‌هاست در اطراف‌واکناف پیچیده و نسیم کرامتش شهر و روستا را درنوردیده و دست شفاعتش هماره دستگیر دلدادگان حرم پاکش بوده است.

اینجا کعبه دیار دلفان است، بارگاه عرشی امامزاده بابای بزرگ

بارگاه ملکوتی امامزاده ابراهیم (ع) از فرزندان امام موسی کاظم (ع) در فاصله ۶۵ کیلومتری جنوب غربی نورآباد، مرکز شهرستان دلفان قرار دارد و پس از عبور از لابه‌لای درختان کهن‌سال بلوط، آرامگاه این سلاله رسول‌الله (ص) در دهکده‌ای زیبا در دامنه کوه‌های سر به فلک کشیده مهراب و سرکشتی قرارگرفته نمایان می‌شود.

بابای بزرگ یکی از اماکن تاریخی و مذهبی شهرستان دلفان به شمار می‌رود و معجزات و کرامات این بزرگوار بر هیچکس پوشیده نیست و علاقه مندان و شیفتگان اهل بیت (ع) هر ساله از راه دور و نزدیک به زیارت این فرزند رسول خدا نائل می‌شوند.

بنای تاریخی این امامزاده مربوط به دوره تیموریان بوده که در زمان قاجاریه و معاصر تعمیراتی روی آن انجام شد و کاشی‌های رنگارنگ و آجرهای قدیمی مناره آنکه به صورت زیبایی به کار گذاشته شده‌اند نشان از قدمت تاریخی بنای آن دارد.

درب گنبد شهری زیارتی با هزاران زائر

شهر زیارتی درب گنبد، از شهرهای تابعه کوهدشت است که یکی از نوادگان امام «موسی بن جعفر (ع)» به نام «امام زاده محمد»، معروف به «شاهزاده محمد» در آن آرام گرفته است.

این شهر به واسطه وجود مرقد مطهر این امامزاده به یکی از اماکن زیارتی غرب کشور تبدیل شده که هرساله در ایام نوروز پذیرای زائران بسیاری از استان‌های همجوار لرستان است.

درآمد مردم درب گنبد، بیشتر در روزهای تعطیل نوروز و یک ماه اول بهار است و مردم این شهر زیارتی در دیگر ماه‌های سال درآمد چندانی ندارند.