باغ جهان نما، بهشت کوچک شیراز

در چند قدمی باغ جهان نما آرامگاه حافظ قرار دارد.

تاریخچه باغ جهان نما

دور شکوفایی باغ جهان نما برمی‌گردد به دوره آل مظفر و آل اینجو.

درست مثل سه باغ ارم، باغ دلگشا و تخت قراچه. آن زمان هم که تیمور گروکانی در شیراز اقامت داشت، باغ، در نهایت سبزی و خرمی بود مثل امروز.

تیمور آن قدر از جهان نما خوشش آمد که دستور ساخت باغی به همین نام را در اطراف سمرقند داد.

دوره آبادانی اینجا تا دوره صفویه هم ادامه داشت. اما صفویان که رفتند کشور هم دستخوش ناامنی شد و از جهان نما، جز ویرانه‌ای باقی نماند.

دوره کریم خان زند، دوره آبادانی و گشایش همه چیز بود.

او دستور ساخت عمارت وسط را داد و دور اینجا را نیز حصارکشی کرد.

خیابان‌های پردارو درخت و دلنشین اطراف و درختکاری‌ها نیز یادگار دوره او است.

کریم خان، طرح این جا را مثل باغ نظر، همان باغی که  در خیابان کریم خان زند نزدیک به میدان شهدا و روبروی ارگ کریم خان زند قرار دارد الگوبرداری کرده است.

باغ نظر به باغ موزه، باغ حکومتی و باغ شاهزاده هم معروف بوده و مقبره کریم خان هم در آن قرار دارد.

جهان‌ نما نیز مثل آن جا در داخل دارای چهار خیابان و اطراف چهار حوض بزرگ کوچک است.

با روی کار آمدن قاجارها، دوره شکوه طولانی‌مدت جهان نما هم فرارسید. انقدر طولانی که به دوره ما نیز رسیده است.

در این دوره، این مکان مهمانی‌های زیادی را به خودش دید و بزرگان زیادی به آن رفت و آمد داشتند.

جهان نما از دید افراد معروف

توصیف لرد کرزن، سیاست‌مدار انگلیسی در دوران قاجار و در کتاب ایران و قضیه‌ ایران شاید تصویری دقیق از تاریخ این جا بدست بدهد. او می‌گوید: در سمت دیگر جاده اصفهان به شیراز، قدری بالاتر از حافظیه، باغ جهان‌ نما است که در زمان کریم خان، باغ وکیل نام داشت و در عهد فتحعلی شاه هنگامی که او والی فارس بود اسمش را تغییر دادند و عمارتی تابستانی در آن جا ساختند که  محوطه محصور در حدود ۲۰۰ یارد است.

در اوایل این قرن، عمارت مرکزی آن یا کلاه فرنگی وضع مرتبی داشت که مختص اقامتگاه افراد عالی رتبه انگلیس بود.

جهان‌گرد و جواهر فروش معروف فرانسوی، شاردن در دوره‌ صفویه، و فرصت الدوله‌ شیرازی، از علما و عرفا شهیر، از دیگر افراد مشهوری هستند که به توصیف این مکان پرداخته‌اند.

بهشت کوچک شیراز

باغ جهان نما ۸  و دو دهم هکتار است و آن چه تماشایی‌اش کرده جز آرام بودنش، درخت‌های تنومند سرو و کاج و گل‌های نارنج، شمشاد سبز، بنفشه، رز هفت‌ رنگ، گل‌های داوودی و اطلسی‌ست که در گوشه گوشه آن دیده می‌شوند.

برخی از درخت‌های قدیمی را کنده کاری کرده‌اند و در بعضی از قسمت‌ها، کاشی‌های نقاشی روی زمین به چشم می‌خورد.

جوی آب معروف رکن آباد از وسط این باغ می‌گذرد و درخت‌ها و گل‌ها را سیراب می‌کند و نشستن کنارش آدم را فراغ از غم‌ها.

ویژگی‌های باغ جهان نما

باغ جهان نما مثل بیشتر  باغ های ایران دارای سه ویژگی عمده شامل قرار داشتن جوی آب در مسیر باغ، دیوارهای بلند محصور شده و عمارتی تابستانی همراه استخر، ۴ خیابان پهن که در سر تاسرش درخت های نارنج و سرو است، به عمارت هشت ضلعی وسط باغ می‌رسند. و جوی‌های آبی که در این چهار خیابان جریان دارند نیز دارای فواره‌های زیادی هستند.

و اما عمارت هشت ضلعی. عمارتی که ما در این مکان می‌بینیم ۴ شاه نشین در ۴ گوشه بنا دارد و بین آن ها اتاق‌هایی دو طبقه ساخته شده است.

عمارت شاه نشین نمایی آجری دارد که پنجره‌های چوبی‌اش متاسفانه جایشان را در بازسازی‌ها به پنجره آهنی داده‌اند.

 کاشی کاری و نقاشی هم در آن خبری نیست به جز یک حوض مرمر که در داخل عمارت ساخته شده است.

این روزها در داخل عمارت موزه مدال‌های قدیمی و تمبر برپا شده که بلیط بازدید از آن ۳  هزار تومان است.

جهان نما در ورودی شهر و نزدیک دروازه قرآن در چهارراه حافظیه قرار دارد که بعد یا قبل  از دیدن باغ جهان نما می توان به حافظیه و دروازه قرآن نیز رفت .

آرامگاه حافظ، هفت‌تنان، دروازه قرآن، خواجوی کرمانی، بابا کوهی، باغ ملی، گهواره دید، کتابخانه ملی اسناد. از باغ که بیرون بیایید کافه های زیادی اطرافتان هست و می توان چند دقیقه‌ای را در یکی‌ از این کافه ها  نشست و یک استکان چای خورد.

ساعت بازدید و قیمت بلیط

ورودی باغ جهان نما برای ما ایرانی‌ها ۲ هزار تومان و برای گردشگران خارجی ۱۵ هزار تومان است.

 ساعت بازدید از باغ جهان نما  ۸ صبح تا ۲۱ و ۳۰ دقیقه شب است.

 

باشگاه خبرنگاران جوان فارس شیراز