وزیر خارجه کویت: میدان گازی آرش/الدره مسئله مشترک ایران، عربستان سعودی و کویت است

خبرگزاری دولتی کویت پنج‌شنبه ۱۱ فروردین / ۳۱ مارس گزارش داد احمد ناصر الاحمد الصباح، وزیر امور خارجه این کشور گفته است که ایران یکی از طرف‌های میدان گازی عظیم الدرّه نیست، زیرا این میدان صرفاً یک میدان کویتی-سعودی است.

به‌گفته این خبرگزاری، الصباح اخیراً خاطرنشان کرده است که کویت و عربستان سعودی حقوق انحصاری برای بهره‌برداری و سرمایه‌گذاری در میدان گازی الدره را دارند و دو طرف قراردادی را برای توسعه آن امضا کرده‌اند.

بی‌بی‌سی عربی اما روز سه‌شنبه گزارش داد که احمد ناصر الاحمد الصباح در جریان کنفرانس مطبوعاتی مشترک با ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه میدان گازی الدره را موضوعی مربوط به سه کشور ایران، عربستان سعودی و کویت دانست.

میدان گازی عظیم الدوره که در ایران آرش نام‌گذاری شده است ذخیره‌ای بیش از یک‌ هزار میلیارد فوت مکعب گاز طبیعی و ۳۱۰ میلیون بشکه نفت خام دارد و در قلمرو ایران، عربستان سعودی و کویت امتداد دارد.

براساس گزارش‌های منتشرشده، عربستان سعودی و کویت به‌تازگی سند توسعه این میدان گازی در آب‌های خلیج‌ فارس را امضا کردند. شرکت نفت کویت نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد که پیش‌بینی می‌شود میدان گازی الدره، روزانه یک میلیارد فوت مکعب گاز طبیعی و ۸۴ هزار بشکه در روز میعانات گازی تولید کند که این تولید به شکلی برابر میان دو شریک (کویت و عربستان سعودی) تقسیم خواهد شد.

محمد عبدالطیف الفارس وزیر نفت کویت و عبدالعزیز بن سلمان آل سعود همتای سعودی این توافق را امضا کردند.

به‌گفته برخی کارشناسان انرژی، کویت و عربستان سعودی تلاش دارند که گاز تولیدی میدان آرش/الدره را جایگزین مصرف نفت خام داخلی کنند تا از این طریق بتوانند در شرایط جنگ اوکراین نفت بیشتری برای جایگزینی نفت خام روسیه به بازار عرضه کنند.

سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران ششم فروردین جاری توافق عربستان سعودی و کویت را «غیرقانونی» خواند و گفت:

«براساس مقررات و رویه‌های بین‌المللی هرگونه اقدام در بهره‌برداری و توسعه میدان گازی آرش/الدره باید با هماهنگی و همکاری هر سه کشور ایران و کویت و عربستان سعودی انجام شود و ایران حق خود را برای بهره‌برداری از میدان مشترک گازی آرش/الدره محفوظ می‌دارد.»

جواد اوجی، وزیر نفت ایران نیز اوایل این هفته گفت به‌رغم توافق اخیر عربستان سعودی و کویت برای توسعه مشترک این میدان، که در منطقه بی‌طرف مشترک بین دو کشور قرار دارد، تهران به‌زودی عملیات حفاری در این میدان را آغاز خواهد کرد. اوجی در توئیتر نوشت:

«مطالعات جامع میدان مشترک آرش با حفاری چاه اکتشافی و انجام لرزه‌نگاری تکمیل شده و به‌زودی با نصب جکت (پایه)، عملیات حفاری در این میدان آغاز خواهد شد. گرچه ما مایل به مذاکره و همکاری برای توسعه میادین مشترک هستیم اقدامات یک‌جانبه، مانع اجرای طرح مذکور نخواهد شد.»

مناقشه بر سر میدان گازی آرش/الدره میان ایران و کویت به دهه ۱۹۶۰ مربوط می‌شود که هر یک از این کشورها حقوق حفاری برای کشف گاز را به دو شرکت مختلف واگذار کرد.

در سال ۲۰۱۱، ایران حفاری در این میدان را از سر گرفت و این موجب شد که کویت و عربستان سعودی درباره ترسیم مرزهای دریایی خود و ترسیم میدان‌های نفتی مشترک به توافق برسند.

پس از آن به‌مدت چند سال ایران و کویت مذاکراتی برای حل اختلاف‌ها بر سر منطقه کمربند ساحلی در مرز دریایی دو کشور آغاز کردند که نتیجه‌ای در بر نداشت.

در دسامبر ۲۰۱۹ کویت و عربستان سعودی یادداشت تفاهم «همکاری مشترک برای توسعه میدان آرش/الدره» امضا کردند که در مارس ۲۰۲۲ عملی شد.

در این توافق عربستان سعودی و کویت تاریخی برای شروع تولید از این میدان تعیین نکردند با این حال این دو کشور امیدوارند که تولید گاز و میعانات گازی از این میدان پاسخگوی افزایش مصرف انرژی در دو کشور باشد.

خبرگزاری «نیکی» ژاپن یکشنبه هفتم فروردین جاری اعلام کرد که سه بانک ژاپنی همراه با بانک‌های «اچ‌ای‌بی‌سی» بریتانیا و «جی‌پی مورگان» آمریکا توافق کردند که یک میلیارد دلار به کویت وام بدهند تا تولید نفت و گاز خود را افزایش دهد. این خبرگزاری افزود، ژاپن، اروپا و آمریکا در صدد یافتن منابع جدید نفت و گاز برای جایگزینی نفت و گاز روسیه و تشویق تولیدکننده‌های دیگر نفت و گاز به افزایش تولید و صادرات خود هستند.