ضعف مدیریت فرهنگی و هنری به «هنر انقلاب» آسیب می‌رساند

محمود فرهنگ بازیگر و کارگردان تئاتر در آستانه برگزاری هفتمین هفته هنر انقلاب و معرفی چهره سال هنر انقلاب حوزه هنری، در گفتگو با خبرنگار مهر با آسیب شناسی جریان هنری در سال‌های بعد از انقلاب تاکنون بیان کرد: در ابتدا باید سال ۱۴۰۱ را به همه هنرمندانی که تلاش کردند در ۴۲ سال گذشته فرازهایی از انقلاب را در هنر خود منعکس کنند، تبریک بگویم. اگرچه همچنان باید آرمان‌های انقلاب اسلامی را فراتر دانست اما در رشته‌هایی از فرهنگ و هنر، نظیر ادبیات دفاع مقدس، تلاش‌هایی جدی صورت گرفته و رمان‌ها و خاطراتی به ثبت بخش مهمی از تاریخ هشت سال رشادت و پیروزی و شهادت هنرمندان و مردان این سرزمین پرداخته‌اند.

وی افزود: با این حال متأسفانه در بسیاری از حوزه‌ها در بازنمایی هنر انقلاب غفلت کرده‌ایم. به این دلیل که حوزه کاری من تئاتر است، درباره این هنر اگر بخواهم بگویم شاید لحظاتی و اتفاقاتی نسبتاً جدی را در هنرهای نمایشی برای مفاهیم و ارزش‌های انقلابی رقم زده باشیم که به ویژه در جشنواره‌ها نمود یافته است اما رسالت اصلی که همان هنر تراز انقلاب اسلامی است، محقق نشده و جا مانده‌ایم.

فرهنگ خاطرنشان کرد: می‌توان گفت حتی هنرمندانی را که باید در مسیر رسیدن به بلوغ فرهنگی پیشرو باشند، تربیت نکرده‌ایم، به نظر می‌رسد در این زمان ریل‌های فرهنگی در تئاتر تغییر کرده و به ویژه در سال‌های اخیر نسبت به تئاتر بی مهری‌های فراوانی صورت گرفته است. هنرمندان انقلابی مورد حمایت دولت‌ها قرار نگرفته‌اند، در حالی‌که هنرمند باید انگیزه‌ای برای خلق داشته باشد اما وقتی هنرشان مخاطب نداشته و مورد حمایت قرار نمی‌گیرد ناامید می‌شوند.

وی با اشاره به وضعیت و شرایط رشته‌های هنری در پرداختن به مفاهیم انقلابی و متعهد عنوان کرد: در حوزه موسیقی نیز کم‌تر فعال بوده‌ایم، اما در ادبیات انقلاب خوب عمل کرده‌ایم، در سینما هم گاهی ستاره‌هایی در هنر انقلاب بروز و ظهور یافته‌اند اما متأسفانه وقوع طوفان‌هایی در این جریان تلاش کرده است ذائقه تماشاگر را به سمت غرب‌گرایی سوق بدهد و منحرف کند. البته یکی از مهم‌ترین دلایل این است که موضوع اقتصاد در هنر موضوعی بسیار جدی است و ما در آن خوب عمل نکرده‌ایم، در «مدیریت هنری» نیز ضعیف عمل کرده‌ایم، عمدتاً مدیرانی سر کار آمده‌اند که عملکرد جدی نداشته و تنها اقدامات ویترینی و سطحی را در کارنامه‌شان و حسب وظیفه ثبت کرده‌اند.

این هنرمند گفت: امیدواریم در آینده اتفاقات خوبی رخ بدهد، حتی حوزه هنری که یک روزی من به همراه برخی دیگر از هنرمندان نظیر زنده‌یاد فرج‌اله سلحشور، کاظم چلیپا، سید مهدی شجاعی و… بنیانش را گذاشتیم هم شاید نتوانست در سال‌های گذشته به شایستگی در برخی از بخش‌ها به طور جدی به هنر انقلاب بپردازد. اگرچه مرهون پرداختن درخور این مجموعه به ادبیات دفاع مقدس هستیم به شرط آن‌که این خاطرات و رمان‌ها از دلاوری‌ها و رشادت‌های دفاع مقدس به عنوان جریانی در بخش‌های مختلف هنرهای هفت‌گانه نمود یابد اما متأسفانه شاهد هستیم که هریک از هنرها مسیر مجزای خود را در پیش گرفته‌اند در حالی که در ادبیات در جهان اگر جریانی شکل می‌گیرد بقیه هنرها از آن متأثر می‌شوند.

فرهنگ با ارائه تعریفی از هنرمند مردمی و متعهد عنوان کرد: هنرمندی مردمی به آرمان‌های مردم نگاه و توجه می‌کند و جامعه هدف او در تولید هنر، آرمان‌هایی است که ملت به خاطرش انقلاب کرده و جوانانی جان خود را در راهش فدا کرده‌اند. این آرمان‌ها در واقع دارند تابلوهایی به هنرمند مردمی نشان می‌دهند تا افق دید او افق پیشروی آن‌ها باشد. اگر هدف هنرمند صرفاً شهرت یا «هنر برای هنر» باشد، دیگر از تعریف هنر متعهد فاصله گرفته است، بلکه هنرمند باید خود جلوتر از مردم باشد. از طرفی دیگر جوانان رشید مدافع سرزمین نیز خود هنرمند هستند، آنانی که امروز برای دفاع از حرمین جان خود را فدا می‌کنند از هنرمندان پیشروترند.

فرهنگ در پایان درباره انتخاب چهره هنر سال انقلاب اسلامی پیشنهاد کرد: به نظر می‌رسد در سالی که حوزه هنری با مدیریت جدید یک جوان و نگاه جوان‌گرایانه او تلاش‌های مهمی در هنر انقلاب کرده است، باید نگاه نو و متفاوتی به انتخاب چهره سال هنر انقلاب داشته باشد. متأسفانه این نگاه ویژه در این سال‌ها کمتر به تئاتر صورت گرفته و از هنرمندان آن کمتر تجلیل شده است، به ویژه آنها که تلاش کردند هنرمند تراز انقلاب باشند.