نقاشی پیروزی تاریخی حکمرانان هندی در نبرد سال ۱۷۸۰ با کمپانی هند شرقی در یک حراجی در لندن به فروش رفت و حراجی سادبیز پیشنهاد پانصد هزار پوندی (معادل ۶۵۸۰۰۰ دلار) برای این نقاشی را پذیرفت.

در این نقاشی حیدر علی، پادشاه میسور و پسرش تیپو نیروهای کمپانی هند شرقی را در نبرد مشهور پولیلور شکست می‌دهند.

تیپو که به "ببر میسور" شهرت داشت، به‌عنوان جدی‌ترین دشمن کمپانی هند شرقی شناخته می‌شد. او عاقبت در سال ۱۷۹۹ شکست خورد و کشته شد.

ویلیام دالریمپل، مورخ در توصیف آنچه این نقاشی از نبرد پولیلور به تصویر می‌کشد می‌گوید: "بی‌تردید یکی از فوق‌العاده‌ترین نقاشی‌های هندی از شکست استعمار است که به‌جامانده است."

آقای دالریمپل نویسنده کتابی است به نام "آنارشی" که در آن تاریخ اوج گرفتن فعالیت کمپانی هند شرقی در قرن ۱۸ را به شکل مستند روایت می‌کند. او شکست در پولیلور را بزرگ‌ترین شکست بریتانیا می‌نامد، شکستی که نزدیک بود به حکمرانی بریتانیا در هند پایان دهد.

آقای دالریمپل به بی‌بی‌سی گفت، تیپو که برای اولین بار به فرماندهی رسیده بود توانست توازن قوا را کاملاً به ضرر بریتانیا و به نفع هند تغییر دهد.

اولین تصاویر صحنه‌های این نبرد به سفارش خود تیپو در سال ۱۷۸۴ نقاشی شدند. این تصاویر بر دیوارهای قصر او به نام "داریا دولت باغ" در سریرنگاپانتام که در آن زمان پایتخت میسور در جنوب هندوستان بود نقش بستند.

بعضی از این صحنه‌ها حداقل دو بار با جوهر و گواش روی کاغذ هم نقاشی شدند.

یکی از آن دو نقاشی در حراجی سال ۲۰۱۰ به فروش گذاشته شد و موزه هنرهای اسلامی قطر آن را خرید. این نقاشی را کلنل جان ویلیام فریز که بعد از شکست تیپو، در سریرنگاپانتام بود با خود به انگلستان آورد. تابلو نسل در نسل در خانواده کلنل فریزر باقی ماند تا اینکه در سال ۱۹۷۸ آن را به یک کلکسیونر خصوصی فروختند و این خریدار در سال ۲۰۱۰ آن را به حراج گذاشت.

منبع نقاشی دوم که اکنون در سادبیز به حراج گذاشته‌شده در مقایسه با نسخه اول، نامشخص‌تر است. با توجه به شباهت بسیار زیادی این نقاشی به نسخه فریز دارد، حدس زده می‌شود آن را هم یک افسر انگلیسی با خود از هند آورده باشد.

آن‌طور که بندیکت کارتر، کارشناس سادبیز می‌گوید نسخه دوم اولین بار در اویل دهه ۸۰ میلادی دیده شد و می‌افزاید "اما نمی‌دانیم در ۱۰۰ سال قبل از آن بر آنچه گذشته بود." این تابلو تنها یک‌بار در ۱۹۹۰ و یک‌بار در ۱۹۹۹ برای مدتی کوتاهی به نمایش درآمد و به همین دلیل هم در شرایط خیلی خوبی باقی‌مانده است.

این نقاشی جزییات خشونت‌آمیز جنگ را به آن نحوی که در بامداد ۷ سپتامبر ۱۷۸۰ روی داد با استفاده از رنگ‌های شفاف و درخشان به تصویر می‌کشد.

تیپو توانست نیروهای کمپانی هند شرقی به فرماندهی کلنل ویلیام بیلی را در نزدیک دهکده‌ای به نام پولیلور واقع فاصله نه چندان دوری از مدرس (که امروز بانام چنای شناخته می‌شود.) غافلگیر کند. مدرس در آن زمان یکی از شهرهای کلیدی برای تجارت بریتانیا در هند بود. آقای دالرییمپل می‌گوید وقتی حیدر علی با نیروهای کمکی از راه رسید، کار یکسره شده بود.

در این نقاشی که طول آن نزدیک به ۱۰ متر است و از ۱۰ برگ متصل به هم تشکیل‌شده، تیپو را می‌بینم که سوار بر فیل در حال رهبری سربازانش است. در انتهای دیگر نقاشی، سربازان او از دو طرف به نیروهای کمپانی حمله می‌کنند در حالیکه نفرات کمپانی دیواری انسانی را در اطراف کلنل بیلی که مجروح شده و بر تخت روان حمل می‌شود تشکیل داده‌اند.

در اینجا حتی ارابه مهمات را می‌بینیم که منفجرشده است. آن‌طور که آقای دالریمپل در مقاله‌ای برای این حراج نوشته، این لحظه خاص درنبرد را برادر جوان‌تر بیلی به نام جان به خاطر می‌آورده است: "دو ارابه پر از مهمات هدف قرار گرفت و هر دو هم‌زمان منفجر شد و به دنبال آن دو مسیر برای رخنه سربازان هند باز شد و سواره‌نظام آن‌ها از این دو مسیر پیشروی کردند. به دنبال آن‌ها، فیل‌ها هم از راه رسیدند و همین شکست ما را قطعی کرد."

آقای دالریمپل به بی‌بی‌سی می‌گوید: "این‌یک شاهکار فوق‌العاده و بی‌نظیر است."

به نظر او به همین دلیل است که باوجود شکست سختی که بر نیروهای کمپانی وارد شد، افسران بریتانیایی مانند کلنل فریز این نقاشی‌ها را سفارش دادند چون دیوارنگاره‌های سریرنگاپانتام به همین اندازه - اگرنه حتی بیشتر - چشمگیر و فوق العاده بودند.

فرضیه دیگر این است که شاید وقتی که کمپانی به دستور آرتور ولزلی (که در آینده دوک ولینتگتون لقب گرفت) به ترمیم و مرمت دیوارنگاره‌های سریرنگاپانتام اقدام کرد، این دو نقاشی به‌عنوان طرح‌های اولیه کشیده شده بودند. خود تیپو بعدازآنکه درنبرد بعدی با نیروهای نظامی کمپانی شکست خورد دستور داد دیوارنگاره‌ها را تغییر دهند و از خشونت صحنه‌ها کم کنند. آقای دالریمپل می‌گوید: "تصاویر اولیه واقعاً خونین و پرخشونت بودند.". شاید نقاشی دوباره روی تصاویر قبلی به منزله حرکتی نمادین برای صلح بود.

باوجوداینکه تیپو درنهایت شکست خورد اما همیشه به خاطر درایت نظامی و به قول آقای دالریمپل به دلیل «مرگ قهرمانانه در میدان نبرد» مورداحترام بریتانیا قرار داشت.

به همین دلیل برای مورخان چندان جای تعجب ندارد که بریتانیایی‌ها تصمیم گرفتم شواهد و مدارک نبرد پولیلور را حفظ کنند.

آقای دالریمپل می‌گوید اهمیت این نقاشی به اهمیت نبرد برمی‌گردد. تیپو وحشت زیادی در نیروهای بریتانیا به وجود می‌آورد. او تنها حکمران هند بود که هیچ‌وقت با آن‌ها متحد نشد.

تا اواسط قرن ۱۸، کمپانی هند شرقی توانسته بود به لطف پیشرفت‌ها و دستاوردهای جدید نظامی اروپا، در نبردهایش در هند پیروز شود. اما آن‌طور که آقای دالریمپل می‌گوید تیپو در سال ۱۷۸۰ توانست از جهت نیرو با آن‌ها برابری کند و پیروزی درنبرد پولیلور این توانمندی را نشان داد.

در پولیلور، نیروی‌های تیپو تفنگ‌، مهمات و ادوات نظامی بهتری داشت. سواره‌نظام او از جهت تکنیک و خلاقیت آمادگی بهتری داشت. مثلاً آن‌ها می‌توانستند از روی شترهایشان پرتابه‌هایی شلیک کنند. این تکنیکی بود که بعدها به نیروهای بریتانیا ایده داد که سیستم پرتابه‌های خود را بهتر طراحی کنند.

اما درنهایت، باوجود مقاومت تیپو در برابر نیروهای انگلستان، هیچ اتحاد پایداری بین حکمرانان هندوستان که بعد از سقوط امپراتوری مغول‌ها به قدرت رسیده بودند، به وجود نیامد.

نگاه دوباره به میراث تیپو به‌عنوان پادشاهی مسلمان در زمان حاضر که ‌موج ملی‌گرایی هندو در هند اوج گرفته است، یادآور این است که نبرد پولیلور توانست مانعی در برابر فتح هندوستان به دست بریتانیا ایجاد کند.

ارزش تیپو در حدی بود که وقتی درنبرد کشته شد، نیروهای پیروز، چادر نظامی او را با خود به بریتانیا آورند که هنوز هم در این کشور نگه‌داری می‌شود: نشان پیروزی بر "ببر میسور".

نقاشی پیروزی تاریخی حکمرانان هندی در نبرد سال ۱۷۸۰ با کمپانی هند شرقی در یک حراجی در لندن به فروش رفت و حراجی سادبیز پیشنهاد پانصد هزار پوندی (معادل ۶۵۸۰۰۰ دلار) برای این نقاشی را پذیرفت.

در این نقاشی حیدر علی، پادشاه میسور و پسرش تیپو نیروهای کمپانی هند شرقی را در نبرد مشهور پولیلور شکست می‌دهند.

تیپو که به "ببر میسور" شهرت داشت، به‌عنوان جدی‌ترین دشمن کمپانی هند شرقی شناخته می‌شد. او عاقبت در سال ۱۷۹۹ شکست خورد و کشته شد.

ویلیام دالریمپل، مورخ در توصیف آنچه این نقاشی از نبرد پولیلور به تصویر می‌کشد می‌گوید: "بی‌تردید یکی از فوق‌العاده‌ترین نقاشی‌های هندی از شکست استعمار است که به‌جامانده است."

آقای دالریمپل نویسنده کتابی است به نام "آنارشی" که در آن تاریخ اوج گرفتن فعالیت کمپانی هند شرقی در قرن ۱۸ را به شکل مستند روایت می‌کند. او شکست در پولیلور را بزرگ‌ترین شکست بریتانیا می‌نامد، شکستی که نزدیک بود به حکمرانی بریتانیا در هند پایان دهد.

آقای دالریمپل به بی‌بی‌سی گفت، تیپو که برای اولین بار به فرماندهی رسیده بود توانست توازن قوا را کاملاً به ضرر بریتانیا و به نفع هند تغییر دهد.

اولین تصاویر صحنه‌های این نبرد به سفارش خود تیپو در سال ۱۷۸۴ نقاشی شدند. این تصاویر بر دیوارهای قصر او به نام "داریا دولت باغ" در سریرنگاپانتام که در آن زمان پایتخت میسور در جنوب هندوستان بود نقش بستند.

بعضی از این صحنه‌ها حداقل دو بار با جوهر و گواش روی کاغذ هم نقاشی شدند.

یکی از آن دو نقاشی در حراجی سال ۲۰۱۰ به فروش گذاشته شد و موزه هنرهای اسلامی قطر آن را خرید. این نقاشی را کلنل جان ویلیام فریز که بعد از شکست تیپو، در سریرنگاپانتام بود با خود به انگلستان آورد. تابلو نسل در نسل در خانواده کلنل فریزر باقی ماند تا اینکه در سال ۱۹۷۸ آن را به یک کلکسیونر خصوصی فروختند و این خریدار در سال ۲۰۱۰ آن را به حراج گذاشت.

منبع نقاشی دوم که اکنون در سادبیز به حراج گذاشته‌شده در مقایسه با نسخه اول، نامشخص‌تر است. با توجه به شباهت بسیار زیادی این نقاشی به نسخه فریز دارد، حدس زده می‌شود آن را هم یک افسر انگلیسی با خود از هند آورده باشد.

آن‌طور که بندیکت کارتر، کارشناس سادبیز می‌گوید نسخه دوم اولین بار در اویل دهه ۸۰ میلادی دیده شد و می‌افزاید "اما نمی‌دانیم در ۱۰۰ سال قبل از آن بر آنچه گذشته بود." این تابلو تنها یک‌بار در ۱۹۹۰ و یک‌بار در ۱۹۹۹ برای مدتی کوتاهی به نمایش درآمد و به همین دلیل هم در شرایط خیلی خوبی باقی‌مانده است.

این نقاشی جزییات خشونت‌آمیز جنگ را به آن نحوی که در بامداد ۷ سپتامبر ۱۷۸۰ روی داد با استفاده از رنگ‌های شفاف و درخشان به تصویر می‌کشد.

تیپو توانست نیروهای کمپانی هند شرقی به فرماندهی کلنل ویلیام بیلی را در نزدیک دهکده‌ای به نام پولیلور واقع فاصله نه چندان دوری از مدرس (که امروز بانام چنای شناخته می‌شود.) غافلگیر کند. مدرس در آن زمان یکی از شهرهای کلیدی برای تجارت بریتانیا در هند بود. آقای دالرییمپل می‌گوید وقتی حیدر علی با نیروهای کمکی از راه رسید، کار یکسره شده بود.

در این نقاشی که طول آن نزدیک به ۱۰ متر است و از ۱۰ برگ متصل به هم تشکیل‌شده، تیپو را می‌بینم که سوار بر فیل در حال رهبری سربازانش است. در انتهای دیگر نقاشی، سربازان او از دو طرف به نیروهای کمپانی حمله می‌کنند در حالیکه نفرات کمپانی دیواری انسانی را در اطراف کلنل بیلی که مجروح شده و بر تخت روان حمل می‌شود تشکیل داده‌اند.

در اینجا حتی ارابه مهمات را می‌بینیم که منفجرشده است. آن‌طور که آقای دالریمپل در مقاله‌ای برای این حراج نوشته، این لحظه خاص درنبرد را برادر جوان‌تر بیلی به نام جان به خاطر می‌آورده است: "دو ارابه پر از مهمات هدف قرار گرفت و هر دو هم‌زمان منفجر شد و به دنبال آن دو مسیر برای رخنه سربازان هند باز شد و سواره‌نظام آن‌ها از این دو مسیر پیشروی کردند. به دنبال آن‌ها، فیل‌ها هم از راه رسیدند و همین شکست ما را قطعی کرد."

آقای دالریمپل به بی‌بی‌سی می‌گوید: "این‌یک شاهکار فوق‌العاده و بی‌نظیر است."

به نظر او به همین دلیل است که باوجود شکست سختی که بر نیروهای کمپانی وارد شد، افسران بریتانیایی مانند کلنل فریز این نقاشی‌ها را سفارش دادند چون دیوارنگاره‌های سریرنگاپانتام به همین اندازه - اگرنه حتی بیشتر - چشمگیر و فوق العاده بودند.

فرضیه دیگر این است که شاید وقتی که کمپانی به دستور آرتور ولزلی (که در آینده دوک ولینتگتون لقب گرفت) به ترمیم و مرمت دیوارنگاره‌های سریرنگاپانتام اقدام کرد، این دو نقاشی به‌عنوان طرح‌های اولیه کشیده شده بودند. خود تیپو بعدازآنکه درنبرد بعدی با نیروهای نظامی کمپانی شکست خورد دستور داد دیوارنگاره‌ها را تغییر دهند و از خشونت صحنه‌ها کم کنند. آقای دالریمپل می‌گوید: "تصاویر اولیه واقعاً خونین و پرخشونت بودند.". شاید نقاشی دوباره روی تصاویر قبلی به منزله حرکتی نمادین برای صلح بود.

باوجوداینکه تیپو درنهایت شکست خورد اما همیشه به خاطر درایت نظامی و به قول آقای دالریمپل به دلیل «مرگ قهرمانانه در میدان نبرد» مورداحترام بریتانیا قرار داشت.

به همین دلیل برای مورخان چندان جای تعجب ندارد که بریتانیایی‌ها تصمیم گرفتم شواهد و مدارک نبرد پولیلور را حفظ کنند.

آقای دالریمپل می‌گوید اهمیت این نقاشی به اهمیت نبرد برمی‌گردد. تیپو وحشت زیادی در نیروهای بریتانیا به وجود می‌آورد. او تنها حکمران هند بود که هیچ‌وقت با آن‌ها متحد نشد.

تا اواسط قرن ۱۸، کمپانی هند شرقی توانسته بود به لطف پیشرفت‌ها و دستاوردهای جدید نظامی اروپا، در نبردهایش در هند پیروز شود. اما آن‌طور که آقای دالریمپل می‌گوید تیپو در سال ۱۷۸۰ توانست از جهت نیرو با آن‌ها برابری کند و پیروزی درنبرد پولیلور این توانمندی را نشان داد.

در پولیلور، نیروی‌های تیپو تفنگ‌، مهمات و ادوات نظامی بهتری داشت. سواره‌نظام او از جهت تکنیک و خلاقیت آمادگی بهتری داشت. مثلاً آن‌ها می‌توانستند از روی شترهایشان پرتابه‌هایی شلیک کنند. این تکنیکی بود که بعدها به نیروهای بریتانیا ایده داد که سیستم پرتابه‌های خود را بهتر طراحی کنند.

اما درنهایت، باوجود مقاومت تیپو در برابر نیروهای انگلستان، هیچ اتحاد پایداری بین حکمرانان هندوستان که بعد از سقوط امپراتوری مغول‌ها به قدرت رسیده بودند، به وجود نیامد.

نگاه دوباره به میراث تیپو به‌عنوان پادشاهی مسلمان در زمان حاضر که ‌موج ملی‌گرایی هندو در هند اوج گرفته است، یادآور این است که نبرد پولیلور توانست مانعی در برابر فتح هندوستان به دست بریتانیا ایجاد کند.

ارزش تیپو در حدی بود که وقتی درنبرد کشته شد، نیروهای پیروز، چادر نظامی او را با خود به بریتانیا آورند که هنوز هم در این کشور نگه‌داری می‌شود: نشان پیروزی بر "ببر میسور".