با گسترش اعتراضات در سریلانکا رئیس جمهوری وضعیت فو‌ق‌العاده اعلام کرد

گوتابایا راجاپاکسا، رئیس‌جمهوری سریلانکا یک روز پس از آن که صدها نفر در خشم به دلیل بحران اقتصادی بی‌سابقه تلاش کردند به خانه‌اش یورش ببرند، وضعیت فوق‌العاده اعلام کرد و به نیروهای امنیتی اختیارات گسترده داد.

گوتابایا راجاپاکسا روز جمعه به قوانین سختگیرانه‌ای استناد کرد که به ارتش اجازه می‌دهد مظنونان را برای مدت طولانی بدون محاکمه دستگیر و زندانی کند. در روزهای گذشته تظاهرات گسترده‌ای با خواست استعفای او در سراسر سریلانکا انجام شد.

او در بیانیه‌ای اعلام کرد که این وضعیت اضطراری برای «حفاظت از نظم عمومی و حفظ لوازم و خدمات ضروری برای زندگی جامعه» اعلام شده است.

این کشور ۲۲ میلیونی در بدترین رکود خود از زمان استقلالش از بریتانیا در سال ۱۹۴۸به سر می‌برد و با کمبود شدید اقلام ضروری، افزایش شدید قیمت‌ها و قطع برق فلج کننده مواجه است.

پلیس، روز جمعه در استان غربی که کلمبو پایتخت این کشور را در بر می گیرد، منع رفت و آمد شبانه را مجدداً اعمال کرد و منطقه ممنوعه را از شب گذشته گسترش داد.

اوایل عصر، ده‌ها فعال حقوق بشر در حالی که در یک چهارراه شلوغ تظاهرات می‌کردند، پلاکاردهای دست‌نویس و چراغ‌های نفتی را در پایتخت حمل کردند.

در یکی از پلاکاردها آمده بود: «زمان رفتن راجاپاکساست.» دیگری با اشاره به رئیس جمهور گفت: «دیگر فساد نیست، برو به خانه گوتا.»

پلیس گفت که در شهر کوهستانی نووارا الیا، فعالان از افتتاح یک نمایشگاه گل توسط شیرانتی، همسر نخست وزیر جلوگیری کردند.

شهرهای جنوبی گاله، ماتارا و موراتووا نیز شاهد تظاهرات ضد دولتی بودند و تظاهرات مشابهی در مناطق شمالی و مرکزی گزارش شده است. این تظاهرات ترافیک در جاده‌های اصلی را متوقف کرد.

ناآرامی‌های پنجشنبه شب در خارج از منزل شخصی رئیس جمهوری باعث شد که صدها نفر خواستار کناره گیری او شوند.

قبل از پرتاب گاز اشک آور و استفاده از ماشین‌های آب پاش، مردم شعار می‌دادند «دیوانه، دیوانه، برو به خانه».

تظاهرات به خشونت کشیده شد و دو اتوبوس نظامی، یک جیپ پلیس، دو موتورسیکلت گشت و یک سه چرخ به آتش کشیده شد. آنها همچنین به سمت مأموران آجر پرتاب کردند.

حداقل دو معترض زخمی شدند. پلیس گفت ۵۳ معترض دستگیر شدند، اما سازمان‌های رسانه‌های محلی گفتند که پنج عکاس خبری نیز در یک ایستگاه پلیس محلی بازداشت و شکنجه شدند، اتهامی که دولت گفته است در مورد آن تحقیق خواهد کرد.

شکست اطلاعاتی

دو وزیر دولت گفتند که شکست بزرگ اطلاعاتی روز پنجشنبه، جان رئیس جمهوری و همسرش را به خطر انداخته است.

کهلیا رامبوکولا، وزیر بهداشت، به خبرنگاران در کلمبو گفت: «رئیس‌جمهوری و همسرش هر دو در زمان اعتراضات در خانه‌شان بودند. ما اطلاعاتی از تظاهرات داشتیم، اما هیچ چیز نشان نمی‌داد که ممکن است تظاهرات به خشونت تبدیل شود. این یک شکست اطلاعاتی بزرگ است.»

دیلوم آمونوگاما، وزیر حمل و نقل هم گفت «تروریست‌ها» پشت این ناآرامی‌ها هستند.

دفتر راجاپاکسا روز جمعه اعلام کرد که معترضان می‌خواستند «بهار عربی» را ایجاد کنند – اشاره ای به اعتراضات ضد دولتی در پاسخ به فساد و رکود اقتصادی که بیش از ۱۰ سال پیش خاورمیانه را فراگرفت.

قدرت در خاندان رئیس‌جمهوری تقسیم شده است. ماهیندا، یکی از برادران رئیس جمهوری، به عنوان نخست وزیر خدمت می‌کند. جوان ترین برادر آنها، باسیل، وزیر دارایی است. برادر بزرگ‌تر و برادرزاده او نیز در سمت‌های دیگری در کابینه حضور دارند.

وضعیت نابسامان سریلانکا با همه‌گیری کووید-۱۹ که گردشگری را تحت تأثیر قرار داد، تشدید شده است.

بسیاری از اقتصاددانان می‌گویند که این بحران به دلیل سوء مدیریت دولت و سال‌ها استقراض انباشته تشدید شده است.

رکورد و تورم

آخرین اطلاعات رسمی منتشر شده در روز جمعه نشان داد که تورم در این کشور در ماه مارس به ۱۸،۷ درصد رسید که ششمین رکورد متوالی ماهانه است. قیمت مواد غذایی ۳۰،۱ درصد افزایش یافت.

کلمبو در ماه مارس ۲۰۲۰، ممنوعیت گسترده ای را بر واردات اعمال کرد تا بتواند ارز خارجی مورد نیاز برای بازپرداخت نزدیک به هفت میلیارد دلار از بدهی ۵۱ میلیارد دلاری خود را ذخیره کند.

کمبود گازوئیل در روزهای اخیر خشم را در سراسر سریلانکا برانگیخته است و باعث اعتراض در پمپ‌های خالی شده است.

شرکت برق دولتی اعلام کرد که از روز پنجشنبه قطعی روزانه ۱۳ ساعته برق – طولانی‌ترین قطعی تاکنون- را اعمال می‌کند، زیرا گازوئیل برای ژنراتورها در اختیار ندارد.

چندین بیمارستان دولتی، با کمبود داروهای حیاتی، جراحی‌های معمول را متوقف کرده‌اند.

دولت گفته است که به دنبال کمک مالی از صندوق بین‌المللی پول است و در عین حال خواستار وام‌های بیشتری از هند و چین است.