نامه ۲۰۰ استاد دانشگاه‌ به رئیسی درباره باغ گیاه‌شناسی

آفتاب‌‌نیوز :

۲۰۰ نفر از اعضای هیئت علمی ۵۶ دانشگاه‌ ایران در نامه‌ای به رئیس جمهور خواستار متوقف‌شدن پروژه بلندمرتبه‌سازی پیرامون باغ گیاه‌شناسی ملی ایران شدند.

بر اساس گزارش روابط عمومی باغ گیاه شناسی ملی ایران، در این نامه آمده است: "باغ‌های گیاه‌شناسی در دنیا که تعدادشان به حدود ۲۰۰۰ مجموعه می‌رسد یکی از دستاوردهای علمی بسیار مهم کشور متبوع خود محسوب می‌شوند که بسته به قدمت، تعداد و نوع گونه‌های گیاهی دربرگرفته، تنوعی از کارکردهای علمی را در خود دارا هستند. مهم‌ترین و خطیرترین وظیفه این باغ‌ها حفاظت از گونه‌های گیاهی است. که این امر در جهان کنونی و با توجه به وجود بحران‌های اغلب انسان‌ساز برای موجودات کره زمین، برای حفاظت از گونه‌های در معرض خطر انقراض بسیار حائز اهمیت است.

در ایران نیز باغ گیاه‌شناسی ملی ایران با قدمتی بیش از ۵۳ سال و بانک ژن منابع طبیعی ایران با پیشینه‌ای حدود ۳۰ سال این وظیفه ارزشمند را به عهده داشته‌اند. جای گرفتن بیش از ۴۰۰۰ گونه گیاهی در باغ و حفظ بیش از ۴۳۰۰ گونه در بانک ژن، آشکار می‌کند که برنامه‌های گسترده‌ای انجام شده تا این پروژه فراتر از استانداردهای بین‌المللی سرپا باشد و همچون جواهری در میان پروژه‌های تمام ملی بدرخشد. از همین رو، سازمان پدافند غیر عامل آن را به عنوان یکی از مراکز حساس معرفی کرده و همچنین سازمان میراث فرهنگی این باغ را در فهرست آثار ملی ایران با شماره ثبت ۳۶۵ در تاریخ ۱۳۹۵.۱۲.۱۰ ثبت نمود. این باغ همچون سایر مجموعه‌های همانند خود در جهان اهداف دیگری را نیز دنبال می‌کند که می‌توان به اجرای برنامه‌های پژوهشی و آموزشی در موضوعات گیاه‌شناسی و علوم مختلف منابع طبیعی و محیط زیست، بالابردن سطح فرهنگ و آگاهی عمومی و فنی طبقات مختلف جامعه در خصوص محیط‌های طبیعی که حضور گسترده‌ای در باغ دارند اشاره کرد.

متأسفانه شـرکت تعاونی مسـکن ارتش در صـدد بلند مرتبه‌سازی و تغییر کاربری در اراضی شمالی مشرف به باغ برآمده است. براساس طرح تفصـیلی ابلاغی اولیه منطقه، منتهی‌الیه غربی اراضـی پـارک چیتگر و اراضـی واقـع در جنوب اتوبان شهید حکیم و بالای دیوار شـمالی باغ گیاه‌شناسـی ملی ایران که به بلوار پژوهش ختم می‌شود که بخشی از آن در تملـک تعاونی مسـکن ارتش جمهوری اسلامی و بخشـی دیگر از اراضـی در یـد مؤسـسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور و سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی می‌باشد به عنوان پهنه آموزشی تعریف گردیده بود. طی سال‌های گذشـته و به اذعان مسـئولین و کارشـناسان امر، ساخت برج‌های بلنـدمرتبه در این ناحیه که جزو منطقه ۲۲ شهر تهران است، علت بحران شدیـد آب در سفره‌های آب زیرزمینی بوده که منشأ تغذیه چاه‌های باغ گیاه‌شناسی ملی ایران و فضای جنگلی اطراف هستند. از سوی دیگر استقرار این مجموعه مسکونی در حریم باغ گیاه شناسی ملی ایران ضمن ایجاد یک منظر شهری ناموزون و بدترکیب در اطراف این پروژه بین‌المللی و بروز ترافیک و رفت و آمد خودروها، آلودگی هوا و صدا و نور شب و سایر مزاحمت‌های فیزیکی به شدت باغ را از نقطه نظر اکولوژیک شکننده و آسیب‌پذیر خواهد کرد.

از این‌رو تردید نباید داشت که اجرایی شدن پروژه بلندمرتبه‌سازی و افزایش ساخت و سازهای موصوف، لطمات برگشت‌ناپذیری به سـیمای بصـری و زیباشـناختی باغ و کلکسیون‌هـای مختلف آن وارد کرده و با زوال تدریجی گونه‌های گیاهی تنزل تنوع آنها را در پی خواهد داشت و دیری نمی‌گذرد که این سرمایه ملی از بین خواهد رفت.

لازم است که همچون همه باغ‌های گیاه‌شناسی جهان، باغ گیاه‌شناسی ملی ایران نیز بعنوان یکی از ذخایر ملی کشور از کلیه مخاطرات و تهدیدها دور بماند تا به خوبی برای هدف کلان خود که حفظ منـابع ژنتیکی ایران و کشورهـای منطقه و حتی سـایر نقـاط جهـان است نقش ایفا نماید. از این‌رو خواهشمند است برای توقف ساخت و ساز و بلنـد مرتبه‌سازی در حریم باغ گیاه‌شناسـی ملی ایران دستورات لازم صادر بفرمایید."