بازار کار MBA در ایران؛ درآمد و فرصت های شغلی

براساس مقاله فوربس در حال حاضر در بازار کلی استخدام فارغ التحصیلان MBA جهان، تنوع زیادی وجود دارد، زیرا بحران همه‌گیری به برخی از بخش‌ها ضربه زده است مثلا در حوزه گردشگری اتفاقات زیادی افتاد. سایر حوزه ها مثل مشاغل آنلاین یا داروسازی و فناوری، حتی با فرصت‌های تجاری جدیدی روبرو شدند.

نیل آرمسترانگ، استاد تعامل بین‌المللی و مشاغل در مدرسه بازرگانی دانشگاه دورهام، می‌گوید: «بخش‌های کلیدی که ما معتقدیم فرصت‌هایی را برای فارغ‌التحصیلان MBA فراهم می‌کنند، شامل فناوری، مشاوره‌های حوزه دیجیتال و تحلیل داده‌ها می‌شوند. که این موضوع به دلیل نیاز به افزایش همکاری، عملیات تجاری کارآمد و کسب بینش برای تصمیم گیری بهتر در یک محیط غیرقابل پیش بینی رخ داده‌است.»

براساس تغییراتی که در حوزه‌های مختلف کسب و کار و صنعت اتفاق افتاد، انتظار می‌رود از گرایش‌هایی مثل مدیریت در تحول دیجیتال، استراتژی و هوش تجاری بیشتر استقبال شود. فارغ‌التحصیلان MBA باید با دیدی هوشمندانه به کسب و کارها بنگرند و در نظر داشته باشند که در دنیای امروز کدام شرکت‌ها در حال پیشرفت هستند، یا به زبان دیگر در دنیای رقابت زنده می‌مانند. مثلا می‌توان پیش بینی کرد که بخش قابل توجهی از آینده مشاغل مربوط به ارائه‌دهندگان ابزارها و قابلیت های کار از راه دور، ذخیره‌سازی داده‌ها، امنیت سایبری، تجارت الکترونیک و سرگرمی است.

بازار کار MBA در ایران

تحولاتی که در سراسر دنیا رخ داد، شامل کسب و کارهای ایرانی هم شد. بسیاری از شغل‌های آنلاین همزمان و بعد از شیوع همه گیری پدید آمدند و بسیاری از مشاغل تحت‌تاثیر این تحول مجبور شدند که از پوسته سنتی خارج و خود را با دنیای دیجیتال آشتی دهند. در چنین فضایی بسیار قابل‌پیش‌بینی است که استخدام فارغ‌التحصیلان MBA که دانشی جامع درباره بخش‌های مختلف کسب و کار دارند، افزایش یابد.

در واقع بیماری همه‌گیر که هر قرن یک بار اتفاق می‌افتد، ما را با عدم قطعیت مواجه کرد. طی این بیماری برنامه‌ها و اهداف بلندمدت‌مان زیر سئوال رفت. ما آموختیم که در چنین شرایطی این قدرت را پیدا کنیم که سازگاری بهتری داشته باشیم، سریع‌تر عمل کنیم و نتایج را در نظر بگیریم. ابهام و عدم قطعیت به ما فرصت فوق‌العاده‌ای داد تا تأثیرگذاری خود را افزایش دهیم، فرصت‌های تازه‌ای برای چرخش اقتصاد پیدا کنیم. ما آموختیم درحالی که در مسیرهایی ناشناخته گام برمی‌داریم، توانایی تفکر خارج از چارچوب و انعطاف‌پذیری خود را بهبود ببخشیم.

همچنین با توجه به گسترش مشاغل دیجیتال در کشور، درحال‌حاضر فارغ‌التحصیلانی که می‌توانند مهارت‌های ارتباطی آنلاین قوی و توانایی مدیریت تیم‌ها و پروژه‌ها را از راه دور نشان دهند، تقاضای زیادی از سوی کارفرمایان دارند، زیرا توانایی خود را برای رهبری در دنیای فناوری محور نشان می‌دهند.

دانش‌آموخته‌های دوره ام بی ای در ایران، می‌توانند در بخش‌های مختلف مالی، استراتژی، بازاریابی، بازاریابی دیجیتال، منابع‌انسانی و مدیر عملیات تجاری به کسب و کارهای ایرانی کمک کنند.

مدیر عملیات تجاری

بسیاری از شرکت‌ها در اوایل همه‌گیری از یک محیط کار ۱۰۰% حضوری به یک محیط کاملاً از راه دور تبدیل شدند. با این حال، با کاهش شیوع این بیماری، شرکت‌ها در حال تجدید نظر در مورد این موضوع هستند که روند کسب و کار خودشان را به صورت حضوری، مجازی یا به روش ترکیبی ادامه دهند.

بسیاری از شرکت‌ها رهبرانی را برای کمک به اتخاذ این تصمیمات استخدام می کنند. مدیر عملیات تجاری کسی است که با استفاده از دانش MBA به شرکت‌ها در اتخاذ تصمیمات متناسب با شرایط جدید کمک می‌کند.

همچنین، از آنجایی که مصرف‌کنندگان، محصولات و خدمات بیشتری را به صورت آنلاین خریداری می‌کنند، کسب و کارها برای رسیدگی به چالش های لجستیکی به مدیران عملیات تجاری متکی هستند. شخصی که در این موقعیت، ضرب‌الاجل‌ها را مدیریت می‌کند و استانداردهای کیفیت را برای به حداکثر رساندن کارایی شرکت اعمال و همچنین بر زنجیره تامین یک شرکت نظارت می‌کند.

مدیر مالی

بر اساس داده‌های منتشر شده توسط دفتر تحلیل اقتصادی ایالات متحده، اگرچه سود شرکت‌ها در دو سال گذشته به دلیل همه گیری کووید-۱۹ کاهش یافت، ولی این روند از سال قبل افزایشی است.

مدیران مالی که برای حل مشکلات جریان نقدی آموزش دیده‌اند و گاهی در مؤسسات مالی کار می‌کنند، در حال حاضر خواهان بیشتری دارند. هر بنگاهی که عاقلانه خرج نکند، ممکن است به سرعت از میدان رقابت خارج شود. این یکی از دلایلی است که متخصصان MBA که توانایی حل مسائل مالی را دارند، بر بودجه شرکت نظارت می‌کنند و تصمیم می‌گیرند که کجا سرمایه‌گذاری مالی انجام شود، معمولاً پاداش بالایی دریافت می‌کنند.

مدیر منابع انسانی

بسیاری از کسب و کارها در یافتن و نگهداری کارکنان با مشکل مواجه هستند. کمبودهای اخیر نیروی متخصص در بازار کار منجر به افزایش تقاضا برای متخصصان منابع انسانی شده است که تخصص آنها مستلزم جذب و حفظ نیروی کار ماهر است.

در دنیای امروز کم‌کم شرکت‌ها اهمیت نیروی انسانی را درک می‌کنند. به همین سبب این تغییر آغاز شده که هر شرکت بزرگی بودجه‌ای را به شخص یا تیمی اختصاص ‌دهد که بر جذب و حفظ استعداد تمرکز دارد.

بسیاری از شرکت‌ها نیز در مورد پرداختن به تنوع، برابری و شمول هوشیارتر شده‌اند و رهبران متخصص در این زمینه‌ها را استخدام می‌کنند.

مدیر فناوری اطلاعات یا مدیر IT

بخش‌های نرم‌افزار و فناوری در سال‌های اخیر به سرعت گسترش یافته‌اند و شرکت‌های دیگر صنایع به طور فزاینده‌ای به برنامه‌نویسی و اتوماسیون متکی شده‌اند.

همچنین شبکه ایمن یک شرکت نیز به یکی از مهم‌ترین دارایی های آن تبدیل شده است. چیزی که باید در برابر هکرها از آن محافظت کند. مدیران IT رهبرانی‌ هستند که مسئول اطمینان از این موضوع هستند.‌ آنها قادرند با ابزارهای فنی یک شرکت به خوبی کار کنند. بر اساس پیش‌بینی BLS ، اشتغال در این زمینه در سال ۲۰۳۰ یازده درصد بیشتر از سال ۲۰۲۰ خواهد بود.

مشاور کسب و کار

یکی از مهمترین بازار کارهای MBA، ارائه مشاوره‌های کسب و کار است. مدیران آموزش دیده MBA به شرکت‌هایی کمک می کنند که یا در نقطه عطف مهمی در توسعه خود قرار دارند یا با موانع بزرگی روبرو هستند. کار کسب و کار ارزیابی وضعیت و پیشنهاد راه حل است. چنین مشاوری ممکن است به طور مستقل یا برای یک شرکت مشاوره مدیریت کار کند.

مدیر بازاریابی

از هر دو شرکتی که در حال تلاش و شکوفایی هستند، یکی به کمک مدیران بازاریابی نیاز دارد. هارپر از سیستم دانشگاه عمومی آمریکا می‌گوید: «بسیاری از کسب‌وکارها با درک نیاز به تحول، یافتن راه‌های جدید برای انجام تجارت و کاوش در بازارهای بالقوه برای پایگاه‌های مشتریان جدید، خود را در جنگ رقابت می‌بینند.»

این جایی است که مدیر بازاریابی باهوش به یک دارایی تبدیل می‌شود. شخصی که باید ایده‌هایی ایجاد کند و یک برنامه استراتژیک و طرحی را درباره چگونگی آزمایش بازارها ارائه دهد.

مدیران بازاریابی به نظارت بر کمپین‌های بازاریابی شرکت و هماهنگ کردن تلاش های کارکنان بازاریابی کمک می‌کنند. آنها همچنین مسئول بررسی میزان تقاضا برای یک محصول یا خدمات بالقوه و تعیین اینکه چه کسی ممکن است علاقه‌مند به خرید آن باشد، هستند.

مارگارت اونیل، رئیس مشاغل MBA در مدرسه بازرگانی قاضی کمبریج از فارغ التحصیلان MBA می خواهد که راه حل‌گرا باشند. او می‌گوید: «هیچ مکانی بهتر از مدرسه کسب و کار برای آموختن مهارت‌های نوآوری و چابکی برای افزودن ارزش واقعی به شرکت‌ها وجود ندارد، به یاد داشته باشید که شما رهبران تغییر در جهان هستید.»