فوران قدرتمندترین شراره خورشیدی در پنج سال گذشته

به گزارش «تابناک» به نفل از ایسنا از آی‌ای، خورشید یکی از قدرتمندترین شراره‌های خورشیدی خود را در پنج سال گذشته در صبح روز گذشته در ساعت ۸:۲۷ به وقت ایران منتشر کرده است که در تصویر خبر در سمت راست و پایین خورشید به شکل یک جرقه پرنور قابل مشاهده است.

این دومین شراره بزرگی است که در این هفته پس از فوران شدید دیگری، جو خورشید را ترک کرده است. چرا که خورشید وارد مرحله فعال چرخه آب و هوایی ۱۱ ساله خورشیدی خود شده است و احتمالاً در آینده نزدیک شاهد افزایش تعداد این شراره‌ها و همچنین شدت آن‌ها خواهیم بود.

شراره خورشیدی از انفجار بزرگ در اتمسفر خورشید به وجود می‌آید و باعث آزاد شدن انرژی در حد ۶ ضرب در ۱۰ به توان ۲۵ ژول می‌شود که در حدود یک‌ششم انرژی خروجی از سطح خورشید در هر دقیقه است. این پدیده در سایر ستارگان هم دیده می‌شود که به آن‌ها نیز شراره ستاره‌ای گفته می‌شود.

شراره خورشیدی، کلیه لایه‌های سطح خورشید شامل شیدسپهر، تاج خورشیدی و فام‌سپهر را تحت تأثیر قرار می‌دهد و موجب گرم شدن پلاسما تا دمای چندین میلیون درجه کلوین می‌شود. همچنین باعث سرعت یافتن الکترون‌ها، پروتون‌ها و یون‌های سنگین تا نزدیکی سرعت نور می‌شود. همچنین اشعه‌ای را تولید می‌کند و لایه‌های الکترومغناطیس را ایجاد می‌کند که شامل کلیه امواج الکترومغناطیس از امواج رادیویی تا اشعه گاما است. شراره‌ها خود را از آزادسازی انرژی مغناطیسی ذخیره‌شده در تاج خورشیدی تغذیه می‌کنند.

چرا باید شراره‌های خورشیدی را ردیابی کنیم؟

ستاره شناسان شراره‌های خورشیدی را برای پیگیری تشعشعات الکترومغناطیسی که به سمت زمین می‌آیند، مشاهده می‌کنند. این تشعشعات در صورتی که در مقادیر کوچک و ضعیف باشند، توسط جو زمین منعکس می‌شوند. با این حال، انفجار‌های قدرتمند می‌تواند ارتباطات رادیویی را در سراسر زمین مختل کنند و خطری جدی برای ماهواره‌ها، شبکه‌های برق و هوانوردی ایجاد کنند.

شدت شراره‌ها با درجاتی در کلاس‌های A، B، C، M و X اندازه‌گیری می‌شود که X قوی‌ترین آن‌ها است.

قوی‌ترین شراره خورشیدی ثبت شده در سال ۲۰۰۳ بود که با نمره بیش از X۲۸ طبقه‌بندی شد. برای مقایسه می‌توان از شراره خورشیدی اوایل این هفته نام برد که با نمره X۱.۱ ثبت شد که البته هنوز هم قدرتمند است، اما با بدترین شراره خورشیدی فاصله دارد.

قوی‌ترین شراره خورشیدی در پنج سال اخیر

شراره‌ی ثبت شده در روز گذشته با نمره X۲.۲ طبقه‌بندی شد که قوی‌ترین شراره خورشیدی در پنج سال گذشته بود. منشأ آن لکه خورشیدی ۲۹۹۲ بود که در سمت غربی خورشید واقع است و خوشبختانه پرتاب جرم تاجی آن به سمت زمین هدایت نشد.

البته حدود ۲ ساعت پیش از انفجار این شراره خورشیدی، شراره دیگری حوالی ساعت ۶:۳۰ به وقت ایران، شعله‌ور شد که در یک کلاس خفیف‌تر یعنی M طبقه‌بندی شد.

ردیابی شراره‌های خورشیدی همچنین به اخترشناسان کمک می‌کند تا محل وقوع شفق‌های قطبی و شدت تقریبی آن‌ها را پیش‌بینی کنند.

با این حال، همانطور که خورشید به سمت اوج چرخه آب و هوایی خود می‌رود و فعال‌تر می‌شود، دانشمندان مراقب خاموشی‌هایی هستند که این شراره‌های خورشیدی قدرتمند می‌توانند ایجاد کنند.

به عنوان مثال، در اوایل سال جاری شرکت "اسپیس‌ایکس" بیش از ۴۰ ماهواره اینترنتی "استارلینک" خود را با وجود اینکه به سختی به مدار خود رسیده بودند، در اثر یک شراره خورشیدی از دست داد. این در حالی است که هزاران ماهواره هم اکنون در اطراف سیاره زمین شناور هستند و نقشی اساسی در برقراری ارتباطات بشر ایفا می‌کنند؛ بنابراین دانشمندان نگران تاثیر شراره‌های خورشیدی قدرتمند بر زمین در آینده هستند.