ماجرای نمایشگاه محصص در رشت چه بود؟

آفتاب‌‌نیوز :

چندی پیش خبری مبنی بر لغو برگزاری مراسم اختتامیه نمایشگاه آثار حبیب محمدی و بهمن محصص در موزه باستان شناسی رشت منتشر شد. در کنار این خبر همچنین گفته شد که با تبدیل خانه بهمن محصص به موزه مخالفت شده است. این مخالفت‌ها در نهایت جمعی از هنردوستان گیلانی را با انتشار بیانیه‌ای به اعتراض واداشت.

خبرنگار در گفتگو با حامد بهروزکار، یکی از افرادی که قرار بوده در این نشست تخصصی درباره آموزش نقاشی و هنر در اواخر عهد قاجار و اوایل پهلوی اول صحبت کند ـ نشستی که بعد‌ها برگزاری آن لغو شد ـ جزییات ماجرا را جویا شده است.

این هنرمند نقاش با تأیید این اخبار گفت: «این کار‌ها را آقایان فرامرز طالبی و عنایت سمیعی، سال‌ها پیش در آخرین سفر بهمن محصص جمع آوری می‌کنند. آقای محصص وقتی این دو نفر را ملاقات می‌کند، آثار را به آن‌ها می‌دهد تا به موزه رشت ببرند یا یک جایی درست کنند که به نمایش بگذارند. این کار‌ها سال‌ها مرمت نشده در موزه باقی مانده بود، چون بودجه‌ایی برای مرمت درکار نبود.»

او ادامه داد: «مدیر موزه، خانم قوامی بودجه اندکی را برای مرمت دریافت می‌کنند. این بودجه برای کار مرمت و نمایش بود که در نهایت انجام شد. در ابتدای نوروز مراسم افتتاحیه برگزار شد، اما روز اول افتتاحیه اجازه ندادند که سه اثر از این هنرمند که اصلا جزو آثار جدیدش نیست و مربوط به دوره‌ایی است که ایشان محصل آقای حبیب محمدی بوده، به نمایش درآید. بعد که افتتاحیه تمام شد، از روز بعد دوباره این کار‌ها به نمایش درآمدند.»

بهروزکار با اشاره به اهمیت برگزاری نشست‌های تخصصی در جریان یک نمایشگاه اظهار کرد: «روال معمول بر این است که نمایشگاه‌هایی که در هر شهری در موزه برگزار می‌شوند، در روز اختتامیه یک نشست تخصصی داشته باشند. نشست تخصصی این نمایشگاه هم قرار بود روز اختتامیه برگزار شود که سه سخنران داشت. فرامرز طالبی، علی امیری و خود من. قرار بود آقای طالبی درباره اینکه این آثار چطور به دست موزه رسیده‌اند، صحبت کند. آقای امیری درباره خاستگاه و زادگاه و تاریخ خود آقای حبیب محمدی که کجا تحصیل کرده‌اند و چگونه این تحصیلات مدرنشان را وارد ایران کرده‌اند، سخنرانی کنند و بعد قرار بود بنده در زمینه آموزش نقاشی و هنر در اواخر عهد قاجار و اوایل پهلوی اول که همان دوران را در برمی‌گردد، صحبت کنم. منتها آقایی که مدیر تحقیقات انقلاب اسلامی در گیلان بود، با اشاره به نکاتی درباره بهمن محصص و انتقاد به او در فضای مجازی، تأکید کرد که این آثار نباید نمایش داده شوند و درست نیست نشست و اختتامیه‌ایی هم برگزار شود و حتی برای تبدیل شدن خانه بهمن محصص به موزه نیز مخالفت شد.»

او مدعی شد: «مخالفت به دلیل حرف همین یک شخص بوده و متأسفانه این چندگانگی قدرت در نهاد‌ها باعث می‌شود که اتفاقاتی از جنس نمایشگاه بهمن محصص رخ دهد. میراث فرهنگی هم برای اینکه دردسری درست نشود، نشست را لغو کرد، اما مدت نمایشگاه را تا آخر اردیبهشت ماه تمدید کردند.»

اواخر فروردین ماه ۱۴۰۱ مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان از خرید خانه بهمن محصص هنرمند تصویرگر گیلانی از سوی این اداره کل خبر داده و تأکید کرده بود: «فرآیند تبدیل آن به موزه هنر‌های معاصر گیلان در حال تکمیل است.»

در پی این خبر مدیر تحقیقات انقلاب اسلامی در گیلان با انتشار متنی خطاب به افرادی که او «مسئولین اشتباهی» خوانده است، در فضای مجازی، به انتقاد از این رویکرد پرداخت.

بهمن محصص، نقاش و مجسمه‌ساز ۱۰ اسفند ماه سال ۱۳۰۹ در شهر باران (رشت) به دنیا آمد و مرداد ۸۹ از دنیا رفت. او نقاشی را در همان سن و سال نوجوانی از حبیب محمدی، نقاش گیلانی که هنر آموخته آکادمی هنر مسکو بود، یاد گرفت.

یکی از مهمترین ویژگی‌های آثار محصص تلفیق تکنیک‌های اروپایی و شرقی است. در آثار او سبک کوبیسم، آبستره و اکسپرسیونیسم به چشم می‌خورد. محصص در بسیاری از نمایشگاه‌های گروهی و بینال‌های داخلی و خارجی از جمله بینال پاریس، امارات، برزیل و تهران شرکت داشته و همچنین انفرادی‌های متعددی در ایران و خارج از کشور بر پا کرده است.

آثار محصص همواره در زمره گران‌های هنر‌های تجسمی بوده؛ به نحوی که در پانزدهمین دوره حراج تهران اثری بدون عنوان از این هنرمند به قیمت ۵۶،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال به فروش رسید.