دیدار تأییدنشده وزیران خارجه و دفاع ایالات متحده از اوکراین در آستانه سفر گوترش به منطقه

همزمان با ادامه حملات ارتش روسیه به اوکراین، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا و لوید آستین، وزیر دفاع این کشور یکشنبه ۲۴ آوریل/ ۴ اردیبهشت در کی‌یف با ولودیمیر زلنسکی، رئيس جمهوری اوکراین دیدار می‌کنند. زلنسکی در سخنرانی شنبه‌شب خود ابراز امیدواری کرد که این دیدار بتواند به تأمین تسلیحات سنگین «حیاتی» برای بازپس‌گیری مناطق اشغالی اوکراین بینجامد.

او به خبرنگاران گفت:

«به محض اینکه [سلاح‌های بیشتر] داشته باشیم، به محض اینکه تعداد کافی از آنها وجود داشته باشد، فوراً سرزمین‌هایی که به طور موقت اشغال شده است را بازپس خواهیم گرفت.»

زلنسکی در سخنرانی خود گفت که یک‌ روز قبل از سفر وزرای خارجه و دفاع ایالات متحده به کی‌یف، تلفنی با بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا صحبت کرده و از او برای حمایت‌های دفاعی و مالی قابل توجه تشکر کرده است. به نوشته نیویورک تایمز، بریتانیا در حال بررسی ارسال تانک به لهستان است تا ورشو بتواند تانک‌های خود را به اوکراین بفرستد. همزمان ماتئوش موراویسکی، نخست وزیر لهستان اعلام کرد کشورش از زمان آغاز تهاجم روسیه به اوکراین بیش از ۱,۶ میلیارد دلار تسلیحات برای کی‌یف تأمین کرده و جدیدترین محموله تسلیحاتی شامل ۴۰ تانک و ۶۰ خودرو زرهی را به اوکراین می‌فرستد.

کانادا هم از ارسال تسلیحات سنگین به اوکراین خبر داده است.

واشنگتن هم از زمان شروع جنگ تاکنون مبلغی نزدیک به ۳,۴ میلیارد دلار را برای کمک نظامی به اوکراین اختصاص داده است.

سفر وزیران خارجه و دفاع ایالات متحده، نخستین سفر رسمی مقام‌های دولتی این کشور به اوکراین از زمان آغاز تهاجم روسیه در ۲۴ فوریه سال جاری میلادی‌ست. دولت بایدن پس از سفرهای اخیر تعدادی از رهبران اروپا به کی‌یف و اظهارات آن‌ها درباره شواهد مستقیم از وقوع جنایت جنگی در حومه کی‌یف، برای فرستادن مقام‌های ارشد به اوکراین تحت فشار قرار گرفته است. با این‌حال کاخ سفید هنوز به صورت رسمی سفر دو مقام بلندپایه به اوکراین را تایید نکرده است.

در چنین شرایطی جنگ در اوکراین وارد سومین ماه خود می‌شود و گفت‌وگوها هنوز نتوانسته مقام‌های روسیه و اوکراین را به آتش‌بس و پایان‌دادن به جنگ متقاعد کند. آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان قرار است برای تسریع گفت‌وگوها و اعاده حیثیت از نقش سازمان ملل در پایان‌دادن به مناقشات نظامی، به مسکو و کی‌یف سفر کند. گوترش در آخرین تلاش خود درخواست کرده بود در عید پاک آتش‌بس برقرار شود اما مسکو این درخواست را نپذیرفت و به حملات خود ادامه داد.

شکست تلاش‌ها برای خاتمه دادن به جنگ، سازمان ملل را با بحران بی‌اعتمادی عمومی به عملکرد این سازمان مواجه کرده است. مجمع عمومی تهاجم روسیه را محکوم کرده و از مسکو خواسته است که به درگیری پایان دهد، اما منشور سازمان ملل به این مجمع اجازه نمی‌دهد تصمیمات خود را آنطور که شورای امنیت می‌تواند اجرا کند. شورای امنیت سازمان ملل هم به دلیل حق وتوی مسکو قادر به اقدام علیه تهاجم روسیه به اوکراین نیست.

اضطرار و فشارهای ناشی از ادامه جنگ بر این سازمان باعث شد تا گوترش سفر برنامه ریزی شده خود به نیجریه را برای رسیدگی به ماموریت خود در جهت پایان‌دادن به مناقشه روسیه-اوکراین لغو کند.

برمبنای گزارش‌ها دبیرکل سازمان ملل متحد پیش از رفتن به مسکو و سپس کی‌یف، ابتدا راهی آنکارا می‌شود. اری کانکو، دستیار سخنگوی گوترش، روز جمعه به خبرنگاران گفت:

«او می‌خواهد با رهبران سیاسی درباره این‌که در حال حاضر چه اقداماتی می‌توان برای کنار گذاشتن اسلحه‌ها انجام داد رایزنی کند تا مردم بتوانند برای عبور و مرور امن از پناهگاه‌هایشان بیرون بیایند.»

به گفته استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد، گوترش فردا دوشنبه عازم آنکارا خواهد شد و مورد استقبال رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه قرار خواهد گرفت. دبیر کل سازمان ملل قرار است در ادامه سفر خود علاوه بر دیدار با پوتین و زلسنکی، با سرگئی لاوروف و دیمیترو کولبا، وزیران خارجه روسیه و اوکراین نیز ملاقات کند.

ترکیه در مرکز گفت‌وگوهای دیپلماتیک میان روسیه و اوکراین قرار دارد و بر همین اساس دبیرکل سازمان ملل پیش از دیدار با پوتین در روز سه شنبه و ملاقات با زلنسکی در روز پنج‌شنبه با اردوغان رایزنی خواهد کرد.

اردوغان روابط نزدیکی با هر دو طرف دارد و میزبان نمایندگان دوکشور در آنکارا بوده است.

در عین‌حال ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین از تصمیم آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل برای در اولویت‌ قرار دادن سفر به مسکو پیش از سفر به کی‌یف انتقاد کرد و آن‌ را «ناعادلانه و بدون منطق» خواند.

در میدان جنگ حمله به مناطق مختلف اوکراین ادامه دارد. دو طرف گزارش‌های مختلفی را از تعداد کشته‌شدگان و آسیب به مناطق مختلف ارائه کرده‌اند که به صورت مستقل قابل تأیید نیست. در یکی از آخرین موارد، روز یکشنبه سرگی هایدایی، فرماندار منطقه لوهانسک در پستی تلگرامی از کشته‌شدن شش نفر در حملات روسیه به شهرهای گورسکه و زولوته در شرق این منطقه لوهانسک خبر داد. به گفته او جسد دو زن نیز در خانه‌ای که بر اثر گلوله باران شهر پوپاسنا فروریخته پیدا شده است.