شلیک گاز اشک‌آور به معترضان سودانی در سومین سالگرد کشتار تحصن‌کنندگان

نیروهای امنیتی سودان عصر شنبه ۳۰ آوریل/۱۰ اردیبهشت به سمت جمعیتی که در خارطوم علیه حکومت نظامی و برای برگزاری سومین سالگرد کشتار معترضان به خیابان آمده بودند، گاز اشک‌آور پرتاب کردند.

اعتراضات و ناآرامی‌های سودان پس از ماه‌ها تظاهرات گسترده که با سرنگونی عمر البشیر، دیکتاتور سابق این کشور در آوریل ۲۰۱۹ به اوج خود رسید، همچنان ادامه دارد.

در ژوئن سال ۲۰۱۹ و در حالی که ارتش قادر به بازگرداندن معترضان به خانه‌هایشان نبود، مردان مسلح که گفته می‌شود به شبه‌نظامیان «جنجوید» یا «نیروی پشتیبانی سریع» وابسته بودند به معترضانی که جلوی یک پایگاه نظامی در پایتخت تحصن کرده‌ بودند، حمله برده و ده‌ها نفر را به قتل رساندند. انجمن پزشکان سودان شمار کسانی را که در این حمله و خشونت‌های متعاقب آن کشته شدند ۱۳۰ نفر اعلام کرد. آمارهای رسمی اما تعداد کشته‌شدگان را ۸۷ نفر اعلام کردند.

معترضان پس از برکناری البشیر خواهان واگذاری حکومت به گروه‌های مدنی بودند. ارتش در ادامه و با فشار جامعه مدنی سودان موافقت کرد که قدرت را با غیرنظامیان تقسیم کند اما در اکتبر ۲۰۲۱ دوباره با کودتا قدرت را به دست گرفت. از آن‌زمان تاکنون معترضان به‌رغم سرکوب نیروهای امنیتی همچنان خیابان را ترک نکرده‌اند و با فراخوان گروه‌های مدنی به خیابان می‌آیند.

از زمان کودتای اکتبر، بسیاری از متحدان سابق البشیر هم دوباره به قدرت برگشتند یا از زندان آزاد شده‌اند. یکی از معترضان در این‌رابطه گفته:

«خیلی ناامیدکننده‌ است که ما همه کار برای بیرون کردن آن‌ها انجام دادیم و دوباره دارند [به قدرت] برمی‌گردند.»

رشنبه ۱۰ اردیبهشت / ۳۰ آوریل در سومین سالگرد کشتار تحصن‌کنندگان طبق تقویم قمری اسلامی، جمعیت در خارطوم یک تقاطع جاده‌ای را بستند و سفره افطار خود را در آن‌جا پهن کردند. بر مبنای گزارش‌ها اما درست قبل از غروب آفتاب نیروهای امنیتی به تظاهرکنندگان حمله کرده و آن‌ها را در خیابان‌های فرعی تعقیب کردند.

در شبکه‌های اجتماعی تصاویری از تجمع در شهرهای دیگر از جمله مدنی، کوستی و العبید منتشر شده که در آن‌ها تظاهرکنندگان تصاویر برخی از مردان جوان کشته‌شده در اعتراضات سال ۲۰۱۹ را با خود حمل می‌کنند.

رهبران نظامی سودان هرگز مسئولیت قتل‌های سال ۲۰۱۹ را نپذیرفتند. قتل‌هایی که توسط نیروی پشتیبانی سریع، شبه‌نظامیان وابسته به شورای نظامیان حاکم انجام شد. این نیرو همچنان در سودان فعال است و قتل‌عام گسترده اخیر در دارفور غربی به آن‌ها نسبت داده می‌شود.

قبضه قدرت توسط نظامیان در خارطوم، به موج تازه‌ای از خشونت‌ها در دارفور منجر شده است. در یکی از هولناک‌ترین درگیری‌ها، نیروهای جنجوید در یک روز بالغ بر ۲۰۰ نفر را در یکی از روستاهای دارفور غربی به قتل رسانده و ده‌ها خانه را سوزاندند.

ادل خدر، مدیر منطقه‌ای یونیسف در خاورمیانه و شمال آفریقا یکشنبه یکم مه/۱۱ اردیبهشت اعلام کرد این سازمان «گزارش‌های دلخراشی» مبنی بر قتل دست‌کم ۲۱ کودک از جمله یک نوزاد ۱۱ ماهه در حملات انجام‌شده به روستاهای کرینک در دارفور غربی دریافت کرده است. او با بیان اینکه هیچ‌ چیز کشتن کودکان را توجیه نمی‌کند، از مقام‌های سودان خواست تا از کودکان در برابر آسیب و خشونت حفاظت کنند.