افشاگری‌ها علیه قالیباف و جناح‌بندی سیاسی در ایران در سال ۱۴۰۱، مجید محمدی - Gooya News

مجید محمدی - ایندیپندنت فارسی

جناح‌بندی سیاسی در درون کاست (طبقه) حکومتی رژیم اسلامی در ایران تاریخی به قدمت عمر آن دارد. این جناح‌بندی‌ها از چپ و راست مذهبی در ابتدای دهه​ ۱۳۶۰ پس از حذف گروه​‌های رقیب آغاز می شود؛ و در دهه​ ۱۳۷۰ به تقابل اصول‌گرایان و اصلاح‌طلبان می‌رسیم. این تقابل حدود دو دهه طول کشید تا در نهایت، جناح اصلاح‌طلب به‌عنوان «فتنه‌‌گر» در سال ۱۳۸۸ حذف شد. در دهه​ ۱۳۹۰، تقابل میان دو جناح اصول‌گرایان و اعتدالیون (تحت حمایت بخشی از اصلاح‌طلبان) بود که در نهایت، جناح دوم پس از پایان دولت روحانی از هم گسیخت و به حاشیه رفت.

از آغاز سال ۱۴۰۱، خود اصولگرایان به‌تدریج از یکدیگر فاصله گرفته‌اند و به چند جناح متقابل تبدیل شده‌اند. بارقه​‌های این امر را در تقابل میان عدالت‌گرایان (نیروهای آتش‌به‌اختیار حزب پادگانی رهبر) و اصول‌گرایان کارگزار (تدارکاتچی​‌های بیت) بر سر چگونگی توزیع منابع و تقابل میان اصول‌گرایان سنتی و دنباله​‌های سپاه پاسداران در مجلس در موضوع استیضاح وزرا و حتی اقدام یکی از اعضا به طرح کفایت نداشتن رئیس دولت و حذف عملی محسن رضایی از تیم اقتصادی دولت می‌توان مشاهده کرد.

ویژگی​‌های آرایش سیاسی در رژیم اسلامی

جناح‌بندی و جناح​‌ها در جمهوری اسلامی چهار مشخصه داشته است:

۱. همه​ اعضای این جناح‌​ها در دوره​ ویژه​ فعالیت، بدون حد‌و‌حصر و بدون حساب‌کشی و پاسخگویی، از منابع کشور برخوردار بوده‌​اند؛

۲. آرایش سیاسی امری سیال بوده و با تغییر شرایط و تغییر دولت​‌ها تغییر می‌کرده است؛ جناح​​‌ها همیشه بر سر منابع کمیاب قدرت و ثروت و منزلت با یکدیگر رقابت داشته‌​اند؛

۳. جناح‌ها در چهار دهه​ اخیر کوچک‌تر، دامنه​ فعالیت آن‌ها محدودتر و پایگاه اجتماعی آن‌ها کوچک‌ و کوچک‌تر شده است؛ و

۴. شکل‌گیری جناح‌​ها مبتنی بر فعالیت‌گرایی نیروهای وفادار به رژیم اما تداوم آن‌ها به تشخیص نیروهای امنیتی و نظامی در مورد وفاداری به رژیم و سیاست‌های رهبر وابسته بوده است. احزاب و گروه​‌هایی که از مبانی سیاست خارجی و داخلی خامنه​‌ای و نهادهای امنیتی و نظامی تحت فرمان او فاصله می‌گرفتند به‌سرعت از قشر حاکم حذف می‌شدند.

مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی

با در نظر گرفتن مشخصات فوق، در ابتدای سال ۱۴۰۱ می‌توان تصویر سه گانه​ زیر را از آرایش سیاسی نیروها در کاست حاکم ارائه کرد:

عدالت‌خواران

این جناح سیاسی که ریشه در فعالیت​‌های حذفی و سرکوبگرانه بسیجیان سهمیه‌​ای در دانشگاه​‌ها (حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد دانشجویان کشور) و بسیج مساجد دارد، حضور خود را با افشاگری علیه مسئولان و گردهمایی​‌های «خودجوش» با شعارهای مرتبط با عدالت اجتماعی نشان می‌دهد. این افشاگری​‌ها و اعتراض‌های خیابانی صرفا در حد انتقاد از چند عضو مجلس و وزرا محدود می‌مانند. خامنه‌​ای به این گروه​‌ها برای تنبیه مخالفان و منتقدان خود نیاز دارد. سپاهیان، مراجع و روحانیون، و رهبر و بیتش از این افشاگری​‌ها و اعتراض‌ها مصون‌اند.