احتمال لغو حق سقط جنین در آمریکا مخالفان و موافقان را به خیابان‌ها کشاند

حامیان حق سقط جنین و مخالفان آن سه‌شنبه ۱۳ اردیبهشت / ۳ مه پس از انتشار خبرهایی مبنی بر این‌که دیوان عالی آمریکا ممکن است قانون «رو علیه وِید» (Roe v Wade) که در سال ۱۹۷۳ حق سقط جنین در سراسر کشور را قانونی می‌کرد لغو کند، به خیابان‌های واشنگتن آمدند.

نشریه پولیتیکو روز دوشنبه گزارش داد که پیش‌نویس رأی اولیه اکثریت اعضای دیوان عالی فاش شده و حاکی از آن است که دادگاه به لغو این قانون رأی داده است.

رویترز نوشته است دیوان عالی و کاخ سفید از اظهار نظر در این‌باره خودداری کردند.

چند ساعت پس از انتشار این خبر، مخالفان سقط جنین که شعار می‌دادند «قانون حق سقط جنین باید لغو شود» و حامیان حق سقط جنین که فریاد می‌زدند «سقط جنین مراقبت بهداشتی است»، در برابر ساختمان دیوان عالی رودررو شدند.

حق سقط جنین یکی از موضوعات جنجال‌برانگیز در ایالات متحده آمریکاست و نزدیک به نیم قرن است که در قانون این کشور به‌رسمیت شناخته شده است.

در سال ۲۰۲۱ یک نظرسنجی در مرکز پژوهشی پیو (Pew Research Center) واقع در واشنگتن دی‌سی نشان داد که ۵۹ درصد بزرگسالان در آمریکا معتقدند که در همه یا بیشتر موارد باید حق سقط جنین قانونی باشد، در مقابل ۳۹ درصد که فکر می‌کنند در بیشتر یا همه موارد سقط جنین باید غیرقانونی باشد.

به گزارش پولیتیکو ساموئل آلیتو، قاضی محافظه‌کار در پیش‌نویس رأی‌گیری ۱۰ فوریه (۲۱ بهمن سال گذشته) نوشته است: «قانون “رو علیه وِید” از ابتدا اساساً اشتباه بود».

بر اساس نظر آلیتو، دادگاه متوجه شده که قانون «رو علیه وید» که اجازه می‌دهد بین هفته‌های ۲۴ تا ۲۸ بارداری سقط جنین انجام شود «اشتباه بوده است زیرا قانون اساسی ایالات متحده هیچ اشاره خاصی به این موضوع نکرده است».

بر اساس سند فاش شده، قاضی آلیتو گفته:

«سقط جنین پرسش اخلاقی عمیقی را مطرح می‌کند. قانون اساسی شهروندان هر ایالت را از تنظیم یا ممنوعیت سقط جنین منع نمی‌کند.»

افشای این اسناد موجی از واکنش‌ها را در آمریکا برانگیخت، به‌ویژه به این دلیل که درز اطلاعات مذاکرات دیوان عالی بسیار غیرمعمول است. این خبر بخش پزشکی را که در زمینه سقط جنین فعالیت دارد شگفت‌زده کرده است.

در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ ترکیب اعضای دیوان عالی آمریکا تغییر اساسی کرد. ترامپ در مدت پنج سال سه قاضی محافظه‌کار را وارد ترکیب دیوان عالی کرد و با شش قاضی محافظه‌کار شمار قضات محافظه‌کار بیشتر شد.

ترکیب جدید دیوان عالی آمریکا جبهه مخالفان سقط جنین را تقویت کرد. در سپتامبر گذشته در تگزاس قانونی تصویب شد که حق سقط جنین را از سه‌ماهه دوم به شش هفته نخست تقلیل می‌داد و دیوان عالی با آن مخالفت نکرد.

در ماه ژوئن ۲۰۲۰ رأی تاریخی دیوان‌ عالی، قانون سقط جنین ایالت لوییزیانا را مخالف قانون اساسی تشخیص داد. این قانون پزشکان را ملزم می‌کرد تا سقط جنین را تنها در بیمارستان‌های اطراف که از امتیاز بستری کردن برخوردار بودند انجام دهند و به عبارتی بر اساس این قانون، تنها یک کلینیک در ایالت لوییزیانا حق انجام سقط جنین را داشت.

نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا و چاک شومر، رهبر اکثریت سنا که هر دو از حزب دموکرات هستند، می‌گویند «رأی‌های گزارش‌شده از سوی قاضی منصوب جمهوری‌خواهان برای لغو قانون “رو در مقابل وید”، یکی از بدترین و مخرب‌ترین تصمیم‌ها در تاریخ مدرن است.»

این خبر در حالی منتشر شده است که حدود شش ماه به انتخابات میان دوره‌ای کنگره آمریکا مانده است. این انتخابات مشخص خواهد کرد که در دو سال آینده‌ ریاست جمهوری جو بایدن، دموکرات‌ها اکثریت خود را در کنگره حفظ خواهند کرد یا خیر.

تصمیم نهایی دیوان قانون اساسی حداکثر تا ۹ تیر / ۳۰ ژوئن اعلام خواهد شد. اگر حکم قضات محافظه‌کار تأیید شود هر ایالتی خواهد توانست خود درباره حق سقط جنین تصمیم بگیرد و این احتمالاً در ایالت‌های جنوبی و مرکزی آمریکا که بیشتر مذهبی و محافظه‌کار هستند موجب لغو قانون سقط جنین خواهد شد.

در حال حاضر بیش از ۱۲ ایالت آمریکا قوانینی در حمایت از حق سقط جنین دارند. اما بسیاری از ایالت‌های تحت رهبری جمهوری‌خواهان در سال‌های اخیر محدودیت‌های مختلفی در برابر سقط جنین ایجاد کرده‌اند.