سقوط آزاد افغانستان در رده‌بندی آزادی رسانه‌ها؛ تاکید طالبان بر فعالیت رسانه‌ها 'در چارچوب قوانین'
بی بی سی فارسی
منبع تصویر، Getty Images
سازمان گزارشگران بدون مرز به مناسبت روز جهانی آزادی رسانه‌ها، رده‌بندی کشورها در سال ۲۰۲۲ میلادی براساس آزادی رسانه‌ها را اعلام کرده است و افغانستان از رده ۱۲۲ در سال گذشته، امسال به رده ۱۵۶ سقوط کرده است.
این سازمان گفته است به قدرت رسیدن دوباره طالبان پیامدهای جدی به آزادی مطبوعات و امنیت خبرنگاران، به ویژه زنان داشته است.
همچنین نهاد عفو بین‌الملل می‌گوید که از زمان به قدرت رسیدن طالبان در ماه اوت، هشتاد کارمند رسانه‌ای در افغانستان بازداشت یا شکنجه شده‌اند. در روز جهانی آزادی مطبوعات، عفو بین‌الملل به ارقامی اشاره کرده که نشان می‌دهد بیش از شش هزار (۶۰۰۰) روزنامه‌نگار در کشور شغل خود را از دست داده‌اند و زنان به‌ویژه به شدت آسیب دیده‌اند.
در گزارش تازه گزارشگران بدون مرز نیز درباره افغانستان آمده است که سقوط کابل به دست طالبان در ۱۵ اگوست/اوت ۲۰۲۱ چشم‌انداز رسانه‌ها را در این کشور به شدت تغییر داد.
نظر به آماری که این سازمان ارایه کرده در مدت سه ماه، ۴۳ درصد از رسانه‌های افغانستان ناپدید شدند. از ۱۰۷۸۰ نفری که در آغاز ماه آگوست/اوت در اتاق‌های خبر افغانستان کار می‌کردند (۸۲۹۰ مرد و ۲۴۹۰ زن) فقط ۴۳۶۰ نفر (۳۹۵۰ مرد و ۴۱۰ زن) در ماه دسامبر یا چهار خبرنگار از هر ده خبرنگار مشغول به کار بوده‌اند.
این گزارش می‌افزاید که زنان به نسبت بسیار بیشتر تحت تأثیر این وضعیت قرار گرفته‌اند و بیش از چهار نفر از هر پنج زن (۸۴ درصد) شغل خود را از زمان ورود طالبان از دست داده‌اند، در حالی که از هر دو مرد تنها یک نفر (۵۲درصد) شغل خود را از دست داده‌اند.
موضع رسمی طالبان
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان امروز (سه‌شنبه، 13 ثور/اردیبهشت) در رشته‌توییتی روز جهانی رسانه‌ها را تبریک گفته و نوشته است که "امارت اسلامی" از رسانه‌ها حمایت می‌کند.
منبع تصویر، Getty Images
از پادکست رد شوید و به خواندن ادامه دهیدپادکستشیرازه«شیرازه» پادکستی درباره کتاب‌ها است که سام فرزانه تهیه می‌کند
پادکست
پایان پادکست
او اما افزوده:"رسانه های کشور، در چهارچوب قوانین فعالیت و نشرات آزادانه دارند".
او گفته است دلیل توقف رسانه‌هایی که بعد از خروج نیروهای آمریکایی به فعالیت خود پایان داده‌اند، طالبان نه بلکه به ادعای او "تمویل‌کنندگان خارجی" بوده است که "به خاطر اهداف خود آنها را تمویل می‌کردند".
او نگرانی نهادها در زمینه خبرنگاران را "بی‌جا" خوانده و نوشته است:"ما اطمینان می‌دهیم که تا حد ممکن در بخش رفع مشکلات اقتصادی رسانه‌ها با آنها همکاری می‌نماییم...اکنون در زندان‌های امارت اسلامی هیچ کدام خبرنگار زندانی وجود ندارد.|
آقای مجاهد قبلا نیز گفته بود که "دین اسلام، وحدت ملی و ارزش‌های افغانی" از مواردی خواهد بود که طالبان روی آن کوتاه نخواهند آمد.
در بیست سال گذشته، آزادی رسانه‌ها در افغانستان یکی از بزرگترین دستاوردهای دو دهه حضور غرب در این کشور محسوب می‌شد.
انجمن روزنامه‌نگاران آزاد افغانستان در صحبت با بی‌بی‌سی، گفته است که در هشت ماه گذشته حدود ۱۰۰ مورد آزار و اذیت، لت‌وکوب، بازداشت و بالاخره قتل خبرنگاران را ثبت کرده است. مسئولان این انجمن می‌گویند که از حدود ۶۱۵ رسانه در افغانستان، فعالیت ۲۷۰ رسانه متوقف شده است.
در فهرست امسال سازمان گزارشگران بدون مرز که شامل ۱۸۰ کشور می‌شود، کشورهایی مانند نروژ، فنلاند و سوئد با بالاترین میزان آزادی رسانه‌ای در صدر قرار دارند. ایران در رده ۱۷۸ و پاکستان امسال در رده ۱۴۵ قرار دارند.
منبع تصویر، Getty Images
توضیح تصویر،ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان
جنبه‌های اقتصادی و اجتماعی
پس از روی‌کار آمدن دوباره طالبان اقتصاد نیز که به کمک‌های بین‌المللی وابسته بود، سقوط کرده است. بر اساس گزارش سازمان ملل، بیش از ۲۲.۸ میلیون نفر در آینده نزدیک با ناامنی غذایی حاد مواجه خواهند شد. سازمان گزارشگران بدون مرز نوشته است که ورشکستگی اقتصادی کشور نیز بیشتر رسانه‌ها را تضعیف و روزنامه‌نگاری را متزلزل‌تر کرده است.
از نظر اجتماعی نیز بنا به این سازمان پرداختن به بسیاری از موضوعات هنوز برای رسانه‌ها در افغانستان دشوار است. موضوعاتی مرتبط با مذهب، وضعیت زنان و به طور کلی حقوق بشر تحت حاکمیت طالبان تقریبا ممنوع است.
این سازمان افزوده که با این حال، به نظر می‌رسد که جامعه مدنی در ماه‌های اخیر انرژی خود را بازیافته است و چندین سازمان، از جمله نهادهای دفاع از آزادی مطبوعات، ایجاد شده یا در حال توسعه هستند.
نگرانی عفو بین‌الملل و سازمان ملل نسبت به خبرنگاران
روزنامه‌نگاری در افغانستان تحت حاکمیت طالبان در معرض تهدید و "در محاصره" قرار دارد، سانسور رسانه‌ها در حال افزایش و رسانه‌های مستقل در حال فروپاشی است.
این سازمان گفته است که خبرنگاران و نهادهای رسانه‌ای در افغانستان باید بدون ترس از انتقام آزادانه کار کنند و افزوده است:"تنها زمانی که کارکنان رسانه بتوانند بدون ترس کار خود را انجام دهند، داستان‌های مردم افغانستان می‌تواند بیان شود. حق آزادی بیان آنها باید در اولویت قرار گیرد و حمایت شود."
منبع تصویر، unama
همزمان دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان (یوناما) در بیانیه‌ای به مناسبت روز جهانی آزادی رسانه‌ها از شجاعت خبرنگاران افغان تقدیر کرده و بر حق آزادی بیان و عقیده براساس اعلامیه جهانی حقوق بشر تاکید کرده است.
در بیانیه سازمان ملل آمده است: ما از ضایع شدن حقوق خبرنگاران و نهادهای رسانه‌ای تحت حکومت طالبان ابراز تاسف می‌کنیم. ما به ویژه به موانعی که خبرنگاران زن شاغل در افغانستان با آن روبرو هستند، مطلع هستیم.
این بیانیه افزوده: "این مھم است که خبرنگاران و سازمان‌ھای رسانه‌ای افغانستان بتوانند بدون ارعاب، خشونت یا خطر بازداشت خودسرانه کار خود را انجام دھند."
در هشت ماه گذشته گروه طالبان محدودیت‌هایی زیادی وضع کرده‌اند، پخش برنامه‌های تفریحی به شدت کاهش یافته است، سریال‌های خارجی ممنوع شده است. پخش آگاهی‌های بازرگانی باید با تایید این گروه صورت گیرد. حضور اجتماعی زنان به شدت کاهش یافته و با محدودیت مواجه شده است. همچنین گزارش‌های متعددی از بازداشت و شکنجه شدن خبرنگاران منتشر شده است.
دسترسی به اطلاعات و آمار رویدادها کاهش یافته است و در اغلب موارد ویدئو‌های شهروندان از رویدادها منبع خبرها می‌شود.
وضعیت آزادی رسانه‌ها در آسیای مرکزی؛ 'رسانه‌ها تحت فشار'
در گزارش جدید سازمان گزارشگران بدون مرز در باره وضع آزادی بیان در جهان به موضوع تأثیر جنگ روسیه در اوکراین بر رسانه‌های آسیای میانه توجه شده است. بر اساس این گزارش، در کشورهای آسیای مرکزی به رسانه‌ها فشار آورده می‌شود تا "مانع" بازتاب بی‌طرفانه جنگ روسیه در اوکراین شوند.
در رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها، ترکمنستان در میان ۱۸۰ کشور جهان، در جایگاه ۱۷۷ قرار دارد. به نوشته سازمان گزارشگران بدون مرز، مطبوعات در"یکی از بسته‌ترین کشورهای جهان " از طرف دولت نظارت و اخبار مربوط به جنگ روسیه در اوکراین "نادیده" گرفته می‌شود.
ترکمنستان در میان بدترین ده کشور جهان برای آزادی مطبوعات قرار گرفته است. سال قبل رتبه ترکمنستان، ۱۷۸ بود. در رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها، قزاقستان جایگاه ۱۲۲ (سال ۲۰۲۱ رتبه ۱۵۵- را داشت) و ازبکستان رتبه ۱۳۳- را (سال ۲۰۲۱ در جایگاه ۱۵۷ بود) به خود اختصاص داده‌اند.
وضع آزادی مطبوعات در این کشورها "دشوار" خوانده شده است.
تاجیکستان در رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها جایگاه ۱۵۲ را به خود اختصاص داده که نسبت به سال قبل ۱۰ رتبه بهتر شده است. سال گذشته تاجیکستان در این رده بندی در جایگاه ۱۶۲ قرار داشت. با این حال، تاجیکستان از گروه کشورهای "مورد نگرانی جدی" بیرون آمده و در ردیف کشورهای با "وضع دشوار" قرار گرفته است.
در میان کشورهای آسیای مرکزی قیرقیزستان با اختصاص جایگاه ۷۲ در رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها بهترین وضعیت را در این منطقه داشته است. سال گذشته این کشور در جایگاه ۷۹ قرار داشت. بر اساس گزارش تازه سازمان گزارشگران بدون مرز قیرقیزستان یک استثنا در آسیای مرکزی است و با وجود فساد گسترده رسمی و اقتصاد ناپایدار از آزادی نسبی بیان و مطبوعات برخوردار است.
منبع تصویر، Getty Images
سازمان گزارشگران بدون مرز به مناسبت روز جهانی آزادی رسانه‌ها، رده‌بندی کشورها در سال ۲۰۲۲ میلادی براساس آزادی رسانه‌ها را اعلام کرده است و افغانستان از رده ۱۲۲ در سال گذشته، امسال به رده ۱۵۶ سقوط کرده است.
این سازمان گفته است به قدرت رسیدن دوباره طالبان پیامدهای جدی به آزادی مطبوعات و امنیت خبرنگاران، به ویژه زنان داشته است.
همچنین نهاد عفو بین‌الملل می‌گوید که از زمان به قدرت رسیدن طالبان در ماه اوت، هشتاد کارمند رسانه‌ای در افغانستان بازداشت یا شکنجه شده‌اند. در روز جهانی آزادی مطبوعات، عفو بین‌الملل به ارقامی اشاره کرده که نشان می‌دهد بیش از شش هزار (۶۰۰۰) روزنامه‌نگار در کشور شغل خود را از دست داده‌اند و زنان به‌ویژه به شدت آسیب دیده‌اند.
در گزارش تازه گزارشگران بدون مرز نیز درباره افغانستان آمده است که سقوط کابل به دست طالبان در ۱۵ اگوست/اوت ۲۰۲۱ چشم‌انداز رسانه‌ها را در این کشور به شدت تغییر داد.
نظر به آماری که این سازمان ارایه کرده در مدت سه ماه، ۴۳ درصد از رسانه‌های افغانستان ناپدید شدند. از ۱۰۷۸۰ نفری که در آغاز ماه آگوست/اوت در اتاق‌های خبر افغانستان کار می‌کردند (۸۲۹۰ مرد و ۲۴۹۰ زن) فقط ۴۳۶۰ نفر (۳۹۵۰ مرد و ۴۱۰ زن) در ماه دسامبر یا چهار خبرنگار از هر ده خبرنگار مشغول به کار بوده‌اند.
این گزارش می‌افزاید که زنان به نسبت بسیار بیشتر تحت تأثیر این وضعیت قرار گرفته‌اند و بیش از چهار نفر از هر پنج زن (۸۴ درصد) شغل خود را از زمان ورود طالبان از دست داده‌اند، در حالی که از هر دو مرد تنها یک نفر (۵۲درصد) شغل خود را از دست داده‌اند.
موضع رسمی طالبان
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان امروز (سه‌شنبه، 13 ثور/اردیبهشت) در رشته‌توییتی روز جهانی رسانه‌ها را تبریک گفته و نوشته است که "امارت اسلامی" از رسانه‌ها حمایت می‌کند.
منبع تصویر، Getty Images
او اما افزوده:"رسانه های کشور، در چهارچوب قوانین فعالیت و نشرات آزادانه دارند".
او گفته است دلیل توقف رسانه‌هایی که بعد از خروج نیروهای آمریکایی به فعالیت خود پایان داده‌اند، طالبان نه بلکه به ادعای او "تمویل‌کنندگان خارجی" بوده است که "به خاطر اهداف خود آنها را تمویل می‌کردند".
او نگرانی نهادها در زمینه خبرنگاران را "بی‌جا" خوانده و نوشته است:"ما اطمینان می‌دهیم که تا حد ممکن در بخش رفع مشکلات اقتصادی رسانه‌ها با آنها همکاری می‌نماییم...اکنون در زندان‌های امارت اسلامی هیچ کدام خبرنگار زندانی وجود ندارد.|
آقای مجاهد قبلا نیز گفته بود که "دین اسلام، وحدت ملی و ارزش‌های افغانی" از مواردی خواهد بود که طالبان روی آن کوتاه نخواهند آمد.
در بیست سال گذشته، آزادی رسانه‌ها در افغانستان یکی از بزرگترین دستاوردهای دو دهه حضور غرب در این کشور محسوب می‌شد.
انجمن روزنامه‌نگاران آزاد افغانستان در صحبت با بی‌بی‌سی، گفته است که در هشت ماه گذشته حدود ۱۰۰ مورد آزار و اذیت، لت‌وکوب، بازداشت و بالاخره قتل خبرنگاران را ثبت کرده است. مسئولان این انجمن می‌گویند که از حدود ۶۱۵ رسانه در افغانستان، فعالیت ۲۷۰ رسانه متوقف شده است.
در فهرست امسال سازمان گزارشگران بدون مرز که شامل ۱۸۰ کشور می‌شود، کشورهایی مانند نروژ، فنلاند و سوئد با بالاترین میزان آزادی رسانه‌ای در صدر قرار دارند. ایران در رده ۱۷۸ و پاکستان امسال در رده ۱۴۵ قرار دارند.
منبع تصویر، Getty Images
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان
جنبه‌های اقتصادی و اجتماعی
پس از روی‌کار آمدن دوباره طالبان اقتصاد نیز که به کمک‌های بین‌المللی وابسته بود، سقوط کرده است. بر اساس گزارش سازمان ملل، بیش از ۲۲.۸ میلیون نفر در آینده نزدیک با ناامنی غذایی حاد مواجه خواهند شد. سازمان گزارشگران بدون مرز نوشته است که ورشکستگی اقتصادی کشور نیز بیشتر رسانه‌ها را تضعیف و روزنامه‌نگاری را متزلزل‌تر کرده است.
از نظر اجتماعی نیز بنا به این سازمان پرداختن به بسیاری از موضوعات هنوز برای رسانه‌ها در افغانستان دشوار است. موضوعاتی مرتبط با مذهب، وضعیت زنان و به طور کلی حقوق بشر تحت حاکمیت طالبان تقریبا ممنوع است.
این سازمان افزوده که با این حال، به نظر می‌رسد که جامعه مدنی در ماه‌های اخیر انرژی خود را بازیافته است و چندین سازمان، از جمله نهادهای دفاع از آزادی مطبوعات، ایجاد شده یا در حال توسعه هستند.
نگرانی عفو بین‌الملل و سازمان ملل نسبت به خبرنگاران
روزنامه‌نگاری در افغانستان تحت حاکمیت طالبان در معرض تهدید و "در محاصره" قرار دارد، سانسور رسانه‌ها در حال افزایش و رسانه‌های مستقل در حال فروپاشی است.
این سازمان گفته است که خبرنگاران و نهادهای رسانه‌ای در افغانستان باید بدون ترس از انتقام آزادانه کار کنند و افزوده است:"تنها زمانی که کارکنان رسانه بتوانند بدون ترس کار خود را انجام دهند، داستان‌های مردم افغانستان می‌تواند بیان شود. حق آزادی بیان آنها باید در اولویت قرار گیرد و حمایت شود."
منبع تصویر، unama
همزمان دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان (یوناما) در بیانیه‌ای به مناسبت روز جهانی آزادی رسانه‌ها از شجاعت خبرنگاران افغان تقدیر کرده و بر حق آزادی بیان و عقیده براساس اعلامیه جهانی حقوق بشر تاکید کرده است.
در بیانیه سازمان ملل آمده است: ما از ضایع شدن حقوق خبرنگاران و نهادهای رسانه‌ای تحت حکومت طالبان ابراز تاسف می‌کنیم. ما به ویژه به موانعی که خبرنگاران زن شاغل در افغانستان با آن روبرو هستند، مطلع هستیم.
این بیانیه افزوده: "این مھم است که خبرنگاران و سازمان‌ھای رسانه‌ای افغانستان بتوانند بدون ارعاب، خشونت یا خطر بازداشت خودسرانه کار خود را انجام دھند."
در هشت ماه گذشته گروه طالبان محدودیت‌هایی زیادی وضع کرده‌اند، پخش برنامه‌های تفریحی به شدت کاهش یافته است، سریال‌های خارجی ممنوع شده است. پخش آگاهی‌های بازرگانی باید با تایید این گروه صورت گیرد. حضور اجتماعی زنان به شدت کاهش یافته و با محدودیت مواجه شده است. همچنین گزارش‌های متعددی از بازداشت و شکنجه شدن خبرنگاران منتشر شده است.
دسترسی به اطلاعات و آمار رویدادها کاهش یافته است و در اغلب موارد ویدئو‌های شهروندان از رویدادها منبع خبرها می‌شود.
وضعیت آزادی رسانه‌ها در آسیای مرکزی؛ 'رسانه‌ها تحت فشار'
در گزارش جدید سازمان گزارشگران بدون مرز در باره وضع آزادی بیان در جهان به موضوع تأثیر جنگ روسیه در اوکراین بر رسانه‌های آسیای میانه توجه شده است. بر اساس این گزارش، در کشورهای آسیای مرکزی به رسانه‌ها فشار آورده می‌شود تا "مانع" بازتاب بی‌طرفانه جنگ روسیه در اوکراین شوند.
در رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها، ترکمنستان در میان ۱۸۰ کشور جهان، در جایگاه ۱۷۷ قرار دارد. به نوشته سازمان گزارشگران بدون مرز، مطبوعات در"یکی از بسته‌ترین کشورهای جهان " از طرف دولت نظارت و اخبار مربوط به جنگ روسیه در اوکراین "نادیده" گرفته می‌شود.
ترکمنستان در میان بدترین ده کشور جهان برای آزادی مطبوعات قرار گرفته است. سال قبل رتبه ترکمنستان، ۱۷۸ بود. در رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها، قزاقستان جایگاه ۱۲۲ (سال ۲۰۲۱ رتبه ۱۵۵- را داشت) و ازبکستان رتبه ۱۳۳- را (سال ۲۰۲۱ در جایگاه ۱۵۷ بود) به خود اختصاص داده‌اند.
وضع آزادی مطبوعات در این کشورها "دشوار" خوانده شده است.
تاجیکستان در رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها جایگاه ۱۵۲ را به خود اختصاص داده که نسبت به سال قبل ۱۰ رتبه بهتر شده است. سال گذشته تاجیکستان در این رده بندی در جایگاه ۱۶۲ قرار داشت. با این حال، تاجیکستان از گروه کشورهای "مورد نگرانی جدی" بیرون آمده و در ردیف کشورهای با "وضع دشوار" قرار گرفته است.
در میان کشورهای آسیای مرکزی قیرقیزستان با اختصاص جایگاه ۷۲ در رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها بهترین وضعیت را در این منطقه داشته است. سال گذشته این کشور در جایگاه ۷۹ قرار داشت. بر اساس گزارش تازه سازمان گزارشگران بدون مرز قیرقیزستان یک استثنا در آسیای مرکزی است و با وجود فساد گسترده رسمی و اقتصاد ناپایدار از آزادی نسبی بیان و مطبوعات برخوردار است.
منبع تصویر، Getty Images
سازمان گزارشگران بدون مرز به مناسبت روز جهانی آزادی رسانه‌ها، رده‌بندی کشورها در سال ۲۰۲۲ میلادی براساس آزادی رسانه‌ها را اعلام کرده است و افغانستان از رده ۱۲۲ در سال گذشته، امسال به رده ۱۵۶ سقوط کرده است.
این سازمان گفته است به قدرت رسیدن دوباره طالبان پیامدهای جدی به آزادی مطبوعات و امنیت خبرنگاران، به ویژه زنان داشته است.
همچنین نهاد عفو بین‌الملل می‌گوید که از زمان به قدرت رسیدن طالبان در ماه اوت، هشتاد کارمند رسانه‌ای در افغانستان بازداشت یا شکنجه شده‌اند. در روز جهانی آزادی مطبوعات، عفو بین‌الملل به ارقامی اشاره کرده که نشان می‌دهد بیش از شش هزار (۶۰۰۰) روزنامه‌نگار در کشور شغل خود را از دست داده‌اند و زنان به‌ویژه به شدت آسیب دیده‌اند.
در گزارش تازه گزارشگران بدون مرز نیز درباره افغانستان آمده است که سقوط کابل به دست طالبان در ۱۵ اگوست/اوت ۲۰۲۱ چشم‌انداز رسانه‌ها را در این کشور به شدت تغییر داد.
نظر به آماری که این سازمان ارایه کرده در مدت سه ماه، ۴۳ درصد از رسانه‌های افغانستان ناپدید شدند. از ۱۰۷۸۰ نفری که در آغاز ماه آگوست/اوت در اتاق‌های خبر افغانستان کار می‌کردند (۸۲۹۰ مرد و ۲۴۹۰ زن) فقط ۴۳۶۰ نفر (۳۹۵۰ مرد و ۴۱۰ زن) در ماه دسامبر یا چهار خبرنگار از هر ده خبرنگار مشغول به کار بوده‌اند.
این گزارش می‌افزاید که زنان به نسبت بسیار بیشتر تحت تأثیر این وضعیت قرار گرفته‌اند و بیش از چهار نفر از هر پنج زن (۸۴ درصد) شغل خود را از زمان ورود طالبان از دست داده‌اند، در حالی که از هر دو مرد تنها یک نفر (۵۲درصد) شغل خود را از دست داده‌اند.
موضع رسمی طالبان
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان امروز (سه‌شنبه، 13 ثور/اردیبهشت) در رشته‌توییتی روز جهانی رسانه‌ها را تبریک گفته و نوشته است که "امارت اسلامی" از رسانه‌ها حمایت می‌کند.
منبع تصویر، Getty Images
او اما افزوده:"رسانه های کشور، در چهارچوب قوانین فعالیت و نشرات آزادانه دارند".
او گفته است دلیل توقف رسانه‌هایی که بعد از خروج نیروهای آمریکایی به فعالیت خود پایان داده‌اند، طالبان نه بلکه به ادعای او "تمویل‌کنندگان خارجی" بوده است که "به خاطر اهداف خود آنها را تمویل می‌کردند".
او نگرانی نهادها در زمینه خبرنگاران را "بی‌جا" خوانده و نوشته است:"ما اطمینان می‌دهیم که تا حد ممکن در بخش رفع مشکلات اقتصادی رسانه‌ها با آنها همکاری می‌نماییم...اکنون در زندان‌های امارت اسلامی هیچ کدام خبرنگار زندانی وجود ندارد.|
آقای مجاهد قبلا نیز گفته بود که "دین اسلام، وحدت ملی و ارزش‌های افغانی" از مواردی خواهد بود که طالبان روی آن کوتاه نخواهند آمد.
در بیست سال گذشته، آزادی رسانه‌ها در افغانستان یکی از بزرگترین دستاوردهای دو دهه حضور غرب در این کشور محسوب می‌شد.
انجمن روزنامه‌نگاران آزاد افغانستان در صحبت با بی‌بی‌سی، گفته است که در هشت ماه گذشته حدود ۱۰۰ مورد آزار و اذیت، لت‌وکوب، بازداشت و بالاخره قتل خبرنگاران را ثبت کرده است. مسئولان این انجمن می‌گویند که از حدود ۶۱۵ رسانه در افغانستان، فعالیت ۲۷۰ رسانه متوقف شده است.
در فهرست امسال سازمان گزارشگران بدون مرز که شامل ۱۸۰ کشور می‌شود، کشورهایی مانند نروژ، فنلاند و سوئد با بالاترین میزان آزادی رسانه‌ای در صدر قرار دارند. ایران در رده ۱۷۸ و پاکستان امسال در رده ۱۴۵ قرار دارند.
منبع تصویر، Getty Images
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان
جنبه‌های اقتصادی و اجتماعی
پس از روی‌کار آمدن دوباره طالبان اقتصاد نیز که به کمک‌های بین‌المللی وابسته بود، سقوط کرده است. بر اساس گزارش سازمان ملل، بیش از ۲۲.۸ میلیون نفر در آینده نزدیک با ناامنی غذایی حاد مواجه خواهند شد. سازمان گزارشگران بدون مرز نوشته است که ورشکستگی اقتصادی کشور نیز بیشتر رسانه‌ها را تضعیف و روزنامه‌نگاری را متزلزل‌تر کرده است.
از نظر اجتماعی نیز بنا به این سازمان پرداختن به بسیاری از موضوعات هنوز برای رسانه‌ها در افغانستان دشوار است. موضوعاتی مرتبط با مذهب، وضعیت زنان و به طور کلی حقوق بشر تحت حاکمیت طالبان تقریبا ممنوع است.
این سازمان افزوده که با این حال، به نظر می‌رسد که جامعه مدنی در ماه‌های اخیر انرژی خود را بازیافته است و چندین سازمان، از جمله نهادهای دفاع از آزادی مطبوعات، ایجاد شده یا در حال توسعه هستند.
نگرانی عفو بین‌الملل و سازمان ملل نسبت به خبرنگاران
روزنامه‌نگاری در افغانستان تحت حاکمیت طالبان در معرض تهدید و "در محاصره" قرار دارد، سانسور رسانه‌ها در حال افزایش و رسانه‌های مستقل در حال فروپاشی است.
این سازمان گفته است که خبرنگاران و نهادهای رسانه‌ای در افغانستان باید بدون ترس از انتقام آزادانه کار کنند و افزوده است:"تنها زمانی که کارکنان رسانه بتوانند بدون ترس کار خود را انجام دهند، داستان‌های مردم افغانستان می‌تواند بیان شود. حق آزادی بیان آنها باید در اولویت قرار گیرد و حمایت شود."
منبع تصویر، unama
همزمان دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان (یوناما) در بیانیه‌ای به مناسبت روز جهانی آزادی رسانه‌ها از شجاعت خبرنگاران افغان تقدیر کرده و بر حق آزادی بیان و عقیده براساس اعلامیه جهانی حقوق بشر تاکید کرده است.
در بیانیه سازمان ملل آمده است: ما از ضایع شدن حقوق خبرنگاران و نهادهای رسانه‌ای تحت حکومت طالبان ابراز تاسف می‌کنیم. ما به ویژه به موانعی که خبرنگاران زن شاغل در افغانستان با آن روبرو هستند، مطلع هستیم.
این بیانیه افزوده: "این مھم است که خبرنگاران و سازمان‌ھای رسانه‌ای افغانستان بتوانند بدون ارعاب، خشونت یا خطر بازداشت خودسرانه کار خود را انجام دھند."
در هشت ماه گذشته گروه طالبان محدودیت‌هایی زیادی وضع کرده‌اند، پخش برنامه‌های تفریحی به شدت کاهش یافته است، سریال‌های خارجی ممنوع شده است. پخش آگاهی‌های بازرگانی باید با تایید این گروه صورت گیرد. حضور اجتماعی زنان به شدت کاهش یافته و با محدودیت مواجه شده است. همچنین گزارش‌های متعددی از بازداشت و شکنجه شدن خبرنگاران منتشر شده است.
دسترسی به اطلاعات و آمار رویدادها کاهش یافته است و در اغلب موارد ویدئو‌های شهروندان از رویدادها منبع خبرها می‌شود.
وضعیت آزادی رسانه‌ها در آسیای مرکزی؛ 'رسانه‌ها تحت فشار'
در گزارش جدید سازمان گزارشگران بدون مرز در باره وضع آزادی بیان در جهان به موضوع تأثیر جنگ روسیه در اوکراین بر رسانه‌های آسیای میانه توجه شده است. بر اساس این گزارش، در کشورهای آسیای مرکزی به رسانه‌ها فشار آورده می‌شود تا "مانع" بازتاب بی‌طرفانه جنگ روسیه در اوکراین شوند.
در رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها، ترکمنستان در میان ۱۸۰ کشور جهان، در جایگاه ۱۷۷ قرار دارد. به نوشته سازمان گزارشگران بدون مرز، مطبوعات در"یکی از بسته‌ترین کشورهای جهان " از طرف دولت نظارت و اخبار مربوط به جنگ روسیه در اوکراین "نادیده" گرفته می‌شود.
ترکمنستان در میان بدترین ده کشور جهان برای آزادی مطبوعات قرار گرفته است. سال قبل رتبه ترکمنستان، ۱۷۸ بود. در رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها، قزاقستان جایگاه ۱۲۲ (سال ۲۰۲۱ رتبه ۱۵۵- را داشت) و ازبکستان رتبه ۱۳۳- را (سال ۲۰۲۱ در جایگاه ۱۵۷ بود) به خود اختصاص داده‌اند.
وضع آزادی مطبوعات در این کشورها "دشوار" خوانده شده است.
تاجیکستان در رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها جایگاه ۱۵۲ را به خود اختصاص داده که نسبت به سال قبل ۱۰ رتبه بهتر شده است. سال گذشته تاجیکستان در این رده بندی در جایگاه ۱۶۲ قرار داشت. با این حال، تاجیکستان از گروه کشورهای "مورد نگرانی جدی" بیرون آمده و در ردیف کشورهای با "وضع دشوار" قرار گرفته است.
در میان کشورهای آسیای مرکزی قیرقیزستان با اختصاص جایگاه ۷۲ در رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها بهترین وضعیت را در این منطقه داشته است. سال گذشته این کشور در جایگاه ۷۹ قرار داشت. بر اساس گزارش تازه سازمان گزارشگران بدون مرز قیرقیزستان یک استثنا در آسیای مرکزی است و با وجود فساد گسترده رسمی و اقتصاد ناپایدار از آزادی نسبی بیان و مطبوعات برخوردار است.
منبع خبر: بی بی سی فارسی 
اخبار مرتبط: سقوط آزاد افغانستان در رده‌بندی آزادی رسانه‌ها؛ تاکید طالبان بر فعالیت رسانه‌ها 'در چارچوب قوانین'
