حتی قبل از اینکه جنگ اوکراین آغاز شود، تنش فزاینده میان مسکو و کی‌یف، برای اسرائیل یک سردرد اضافی محسوب می‌شد. اما نه تنها در نهایت این جنگ آغاز شد و کار به اتهاماتی مانند «جنایت جنگی» کشید، بلکه گرفتاری‌های این درگیری نظامی برای اسرائیل روز به روز بیشتر هم شد.

اگر در آغاز این درگیری، مساله اصلی برای اسرائیل موضع‌گیری در برابر حمله روسیه بود، حالا این کشور گرفتار مجادله‌ای لفظی با مسکو شده‌ که در آن از «یهودستیزی» و نظرات درباره رگ و ریشه هیتلر، تا حتی این اتهام که «مزدوران اسرائیلی» همین حالا در اوکراین در حال نبرد هستند، شنیده می‌شود.

روز چهارشنبه، ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه به رادیو دولتی اسپوتنیک گفت که «مزدوران اسرائیلی» در کنار گروه بدنام «آزوف» در اوکراین هستند. گروه اوکراینی «آزوف» متهم است که عقاید نژادپرستانه درباره برتری سفیدپوست‌ها را تبلیغ می‌کند.

حرفهای خانم زاخارووا در واقع آخرین دور تنش لفظی مسکو و تل‌آویو است که از اظهارنظر اخیر سرگی لاوروف آغاز شد. آقای لاوروف روز یکشنبه، در پاسخ به سوالات یک خبرنگار ایتالیایی ادعا کرد که آدولف هیتلر، رهبر آلمان نازی در دهه ۳۰ و ۴۰ میلادی «خون یهودی» داشته.

ادعای آقای لاوروف یکی از گزاره‌های محبوب گروه‌های راست‌ افراطی ضد یهودی در اروپا و آمریکاست که بر اساس آن جنایات جنگ جهانی دوم و به ویژه کشته شدن یهودیان در جریان هالوکاست، توطئه‌ای از سوی یهودیان برای تشکیل کشور اسرائیل خوانده می‌شود؛ ادعای بی‌اساسی که به ویژه در شرق اروپا برخی آن را تکرار می‌کنند.

چنین اظهارات کم‌سابقه‌ای از سوی وزیر خارجه روسیه موجب شد تا اسرائیل به شدت واکنش نشان دهد. یائیر لاپید وزیر خارجه اسرائیل روز دوشنبه این حرفها را «اشتباهاتی نابخشودنی» توصیف کرد که به قصد کمرنگ کردن ابعاد کشتار یهودیان در جریان جنگ جهانی دوم گفته می‌شود.

اما وزارت خارجه روسیه کوتاه نیامد و روز سه‌شنبه با انتشار بیانیه‌ای، اسرائیل را به حمایت از «نئونازی‌ها» متهم کرد؛ اتهامی که مسکو علیه ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری یهودی اوکراین نیز بیان می‌کند. و البته در همین روز گزارش‌هایی تایید نشده از احتمال حمایت نظامی اسرائیل از اوکراین نیز منتشر شد.

شترسواری دولا دولای اسرائیل

در ظاهر موضع اسرائیل در جریان جنگ اوکراین با ابهامات مهمی همراه هست. این کشور که خود را یک «دموکراسی غربی» توصیف می‌کند، برخلاف تمامی دیگر کشورهای «غرب» حاضر نشد که از روز اول با صراحت روسیه را محکوم کند، به تحریم‌های غرب علیه روسیه بپیوندد یا حتی مانند بسیاری از کشورهای غربی به اوکراین تسلیحات بفرستد.

حتی سخنرانی ولودیمیر زلنسکی در پارلمان اسرائیل یا یهودی بودن او نیز موجب نشد تا کسی در تل‌آویو به درخواست او برای کمک تسلیحاتی پاسخ مثبت بدهد. اسرائیل حتی در سطح بین‌المللی در برابر فشار آمریکا نیز مقاومت کرد و نامش را به فهرست حامیان بیانیه محکومیت روسیه در مجمع عمومی سازمان ملل اضافه نکرد.

عوامل مختلفی دست به دست هم دادند تا موجب شدند که اسرائیل در جدال غرب در برابر روسیه، دست به عصا باشد و تلاش کند با سیاست یک بام و دو هوا، از این مهلکه دیپلماتیک سلامت عبور کند؛ یکی از مهم‌ترین آنها، بافت جمعیتی این کشور.

اگرچه رابطه تاریخی امپراتوری روسیه با یهودیان هرگز خوب نبود و بعدتر در دوران اتحاد جماهیر شوروی نیز، اسرائیل هرگز در جنگ سرد به کشور قابل اعتمادی برای مسکو تبدیل نشد، اما بعد از فروپاشی شوروی، رابطه مسکو و تل‌آویو آرام آرام تغییر کرد.

به طور ویژه، در دوران ریاست جمهوری ولادیمیر پوتین و به دلیل اعتقادات شخصی او درباره «روس‌زبان‌ها» و حضور قابل توجه آنها در اسرائیل، روابط دو کشور وارد دورانی تاریخی از نزدیکی و همکاری‌های اقتصادی و نظامی شد. از نظر آقای پوتین، «روس‌زبان‌ها» همه جای دنیا سرمایه‌های روسیه محسوب می‌شوند.

و البته تعداد این «روس‌زبان‌ها» در اسرائیل کم نیست. در حال حاضر ۱۵٪ جمعیت اسرائیل کسانی هستند که یا بعد از فروپاشی شوروی از این کشور به اسرائیل مهاجرت کرده‌اند یا از بازماندگان مهاجران هستند. عمده این گروه از دو کشور روسیه و اوکراین به اسرائیل رفته‌اند و اکثریت آنها زبان‌های مادری‌شان روسی یا اوکراینی است.

این جمعیت بزرگ همچنین از طریق احزاب مخصوص خود مانند حزب «اسرائیل خانه ما» بر ساختار قدرت سیاسی اسرائیل اثر می‌گذارند و البته از حمایت اولیگارش‌های یهودی روسیه که بسیاری‌شان پاسپورت اسرائیلی دارند نیز برخوردارند. در سال‌های اخیر دهها تن از این اولیگارش‌ها به اشکال مختلف تابعیت اسرائیل را به دست آورده‌اند.

رومن آبراموویچ، میخائیل فریدمن، پتر آون و ویکتور وکسلبرگ تنها تعدادی از این افراد هستند که همگی با تحریم‌های بین‌المللی نیز روبه‌رو شده‌اند. چرا که آنها عموما روابط بسیار نزدیکی با کرملین و شخص ولادیمیر پوتین دارند. اما بر اساس قوانین اسرائیل از آنجا که این افراد یهودی بوده‌اند، به شکل خودکار شهروندی اسرائیل به آنها اهدا شده است.

علاوه بر این بافت جمعیتی که حساسیت‌های مساله اختلاف بین روسیه و اوکراین را به شکل قابل توجهی در اسرائیل افزایش می‌دهد، در سال‌های اخیر رابطه مسکو و تل‌آویو، ابعاد حساس‌تری نیز پیدا کرده است. چرا که با ورود ارتش روسیه به بحران سوریه، مسکو عملا به پشت مرزهای اسرائیل رسیده است.

اگرچه ورود روسیه به سوریه با هدف جلوگیری از سقوط بشار اسد (دشمن اسرائیل) انجام شد و در ظاهر جز ضرر برای اسرائیل چیز دیگری نداشت، اما از نگاه برخی ناظران اسرائیلی، این مساله میزان نفوذ و قدرت ایران را در سوریه محدود کرد. و یکی از بازیگران قدرتمند جهان را که با اسرائیل روابط خوبی داشت، وارد منطقه کرد.

اسرائیل از این مساله حداکثر بهره را برد و در جریان توافقی با روسیه اجازه پیدا کرد که به حملاتش علیه نیروهای ایرانی در سوریه ادامه دهد. این در حالی است که آسمان سوریه توسط روسیه کنترل می‌شود و طبیعتا اگر این هماهنگی نبود، ضربات گسترده‌ای که اسرائیل به سپاه پاسداران در سوریه وارد کرد، غیرممکن می‌شد.

از زمان آغاز جنگ اوکراین نیز روسیه از اینکه به شکل علنی از این کارت جلوی اسرائیل استفاده کند، هیچ ابایی نداشته. دولت اسرائیل از سوی افکار عمومی این کشور تحت فشار است که از اوکراین حمایت کند و متحدان کلیدی مانند آمریکا نیز انتظارات مشابهی دارند.

بعد از حدود یک‌ماه بعد از جنگ اوکراین و افزایش حمایت‌های اسرائیل از کی‌یف، کمی بعد از اینکه تل‌آویو اعلام کرد یک بیمارستان صحرایی برای اوکراین احداث می‌کند، الکساندر افیموف، سفیر روسیه در سوریه در اظهارنظری کم سابقه درباره حملات اسرائیل درون خاک سوریه هشدار داد و آنها را «تحریک‌آمیز» توصیف کرد.

اظهارات آقای افیموف که از آن بوی بازنگری احتمالی تاکتیک روسیه در سوریه می‌آمد، از سوی برخی هشداری به اسرائیل توصیف شد؛ هشداری که اگر اسرائیل به آن توجه نکند، با مشکلی جدی در سوریه روبه‌رو خواهد شد.

اهمیت استراتژیک رابطه روسیه و اسرائیل در سطح بین‌المللی، حتی فراتر از آنچه در سوریه رخ می‌دهد نیز برای کشوری مانند اسرائیل اهمیت دارد. از سویی، روسیه یکی از اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل است و از سویی دیگر، اسرائیل کشوری اشغال‌گر که می‌کوشد بخش‌هایی از مناطق اشغالی را به خاک خود ضمیمه کند.

رویارو شدن اسرائیل با کشوری مانند روسیه همیشه از این زاویه می‌تواند برای تل‌آویو، هزینه‌های دیپلماتیک به بار بیاورد. به همین دلیل نیز حتی پیش از آغاز جنگ، در فاصله کوتاهی بعد از اینکه اسرائیل برای نخستین‌بار از اوکراین حمایت کرد، دیمیتری پولیانسکی، معاون سفیر روسیه در سازمان ملل در سخنرانی شورای امنیت اعلام کرد که کشورش، بلندی‌های جولان را بخشی از خاک سوریه می‌داند و ضمیمه شدن این بخش به اسرائیل را به رسمیت نمی‌شناسد؛ یکی دیگر از یادآوری‌های پرکنایه، در لحظاتی که دو طرف ابزارهایشان را برای فشار بر دیگری به رخ می‌کشند.

آیا اسرائیل مسیرش را تغییر می‌دهد؟

با افزایش تنش لفظی میان اسرائیل و روسیه، این احتمال به طور جدی مطرح شده است که اسرائیل دست از موضع شبه-‌بی‌طرف بردارد و به اوکراین به شکل همه جانبه کمک کند. در روز سه‌شنبه روزنامه هارآرتص به نقل از منابعی در دولت نوشت که موضوع کمک نظامی اسرائیل به اوکراین در دست بررسی است.

اما در عین حال همه نگرانی‌هایی که تا همین جا دست اسرائیل را در جریان حمایت از اوکراین بسته است، یک‌شبه حل و فصل نمی‌شود. به رغم حرف‌های سرگی لاوروف که «یهودستیزی» توصیف شده، باز هم مساله بافت جمعیتی اسرائیل یا اهمیت رابطه خوب با مسکو به دلیل وضعیت سوریه، سرجای خود باقی است.

به همین دلیل نیز تصمیم برای کمک نظامی به اوکراین برای دولت اسرائیل، تصمیم آسانی نیست. چنانکه در گزارش روزنامه هاآرتص آمده، اسرائیل به اوکراین تسلیحات تهاجمی یا حتی تسلیحات دفاعی پیشرفته مانند سپر دفاع موشکی «گنبد آهنین» کمک نخواهد کرد.

آنچه که منابع دولتی به هاآرتص گفته‌اند حاکی است که دولت اسرئیل به فکر کمک تسلیحات دفاعی غیرپیشرفته است؛ اقدامی که اگر عملی شود بیشتر به گامی نمادین شبیه خواهد بود تا کمک تسلیحاتی معنادار به کشوری که به شکل جدی به کمک‌های گسترده نظامی نیاز دارد.

در واقع چنین اقدامی - کمک‌های تسلیحاتی که اثر قابل ملاحظه‌ای بر توانایی نظامی اوکراین نداشته باشد - بیش از آنکه کمکی به اوکراین باشد، پیامی برای مسکو قلمداد خواهد شد مبنی بر اینکه علاوه بر مسکو، تل‌آویو هم در این بازی ژئواستراتژیک کارت‌هایی در دست دارد؛ کارت‌هایی که اگر بازی کند می‌تواند شرایط را برای طرف روبه‌رو سخت‌تر کند.

در نهایت برای اهداف درازمدت اسرائیل و نگرانی‌های امنیتی این کشور در ابعاد کلان، حضور در اردوگاه غرب، یکی از ستون‌های استراتژیک سیاست خارجی است. اسرائیل برای جلب حمایت غرب به ویژه آمریکا سرمایه‌گذاری قابل ملاحظه‌ای کرده و بخش قابل توجهی از تخم‌مرغ‌هایش را در سبد غرب گذاشته است.

به همین دلیل، در چشم‌انداز درازمدت اگر اثرات جنگ اوکراین بسیار عمیق باشد و توازن قوای رقابت‌های قدرت‌های بزرگ، بعد از این جنگ به شکل قابل ملاحظه‌ای تغییر کند، انتظارات غرب از اسرائیل نیز به شکل قابل‌توجهی تغییر خواهد کرد. در آن شرایط، پیش‌بینی اینکه اسرائیل کدام طرف میدان می‌ایستد چندان دشوار نیست. اما هنوز آن روز فرانرسیده و اسرائیل نیز به همین دلیل، احتیاطش را در تنظیم روابطش با روسیه از دست نداده است.

حتی قبل از اینکه جنگ اوکراین آغاز شود، تنش فزاینده میان مسکو و کی‌یف، برای اسرائیل یک سردرد اضافی محسوب می‌شد. اما نه تنها در نهایت این جنگ آغاز شد و کار به اتهاماتی مانند «جنایت جنگی» کشید، بلکه گرفتاری‌های این درگیری نظامی برای اسرائیل روز به روز بیشتر هم شد.

اگر در آغاز این درگیری، مساله اصلی برای اسرائیل موضع‌گیری در برابر حمله روسیه بود، حالا این کشور گرفتار مجادله‌ای لفظی با مسکو شده‌ که در آن از «یهودستیزی» و نظرات درباره رگ و ریشه هیتلر، تا حتی این اتهام که «مزدوران اسرائیلی» همین حالا در اوکراین در حال نبرد هستند، شنیده می‌شود.

روز چهارشنبه، ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه به رادیو دولتی اسپوتنیک گفت که «مزدوران اسرائیلی» در کنار گروه بدنام «آزوف» در اوکراین هستند. گروه اوکراینی «آزوف» متهم است که عقاید نژادپرستانه درباره برتری سفیدپوست‌ها را تبلیغ می‌کند.

حرفهای خانم زاخارووا در واقع آخرین دور تنش لفظی مسکو و تل‌آویو است که از اظهارنظر اخیر سرگی لاوروف آغاز شد. آقای لاوروف روز یکشنبه، در پاسخ به سوالات یک خبرنگار ایتالیایی ادعا کرد که آدولف هیتلر، رهبر آلمان نازی در دهه ۳۰ و ۴۰ میلادی «خون یهودی» داشته.

ادعای آقای لاوروف یکی از گزاره‌های محبوب گروه‌های راست‌ افراطی ضد یهودی در اروپا و آمریکاست که بر اساس آن جنایات جنگ جهانی دوم و به ویژه کشته شدن یهودیان در جریان هالوکاست، توطئه‌ای از سوی یهودیان برای تشکیل کشور اسرائیل خوانده می‌شود؛ ادعای بی‌اساسی که به ویژه در شرق اروپا برخی آن را تکرار می‌کنند.

چنین اظهارات کم‌سابقه‌ای از سوی وزیر خارجه روسیه موجب شد تا اسرائیل به شدت واکنش نشان دهد. یائیر لاپید وزیر خارجه اسرائیل روز دوشنبه این حرفها را «اشتباهاتی نابخشودنی» توصیف کرد که به قصد کمرنگ کردن ابعاد کشتار یهودیان در جریان جنگ جهانی دوم گفته می‌شود.

اما وزارت خارجه روسیه کوتاه نیامد و روز سه‌شنبه با انتشار بیانیه‌ای، اسرائیل را به حمایت از «نئونازی‌ها» متهم کرد؛ اتهامی که مسکو علیه ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری یهودی اوکراین نیز بیان می‌کند. و البته در همین روز گزارش‌هایی تایید نشده از احتمال حمایت نظامی اسرائیل از اوکراین نیز منتشر شد.

شترسواری دولا دولای اسرائیل

در ظاهر موضع اسرائیل در جریان جنگ اوکراین با ابهامات مهمی همراه هست. این کشور که خود را یک «دموکراسی غربی» توصیف می‌کند، برخلاف تمامی دیگر کشورهای «غرب» حاضر نشد که از روز اول با صراحت روسیه را محکوم کند، به تحریم‌های غرب علیه روسیه بپیوندد یا حتی مانند بسیاری از کشورهای غربی به اوکراین تسلیحات بفرستد.

حتی سخنرانی ولودیمیر زلنسکی در پارلمان اسرائیل یا یهودی بودن او نیز موجب نشد تا کسی در تل‌آویو به درخواست او برای کمک تسلیحاتی پاسخ مثبت بدهد. اسرائیل حتی در سطح بین‌المللی در برابر فشار آمریکا نیز مقاومت کرد و نامش را به فهرست حامیان بیانیه محکومیت روسیه در مجمع عمومی سازمان ملل اضافه نکرد.

عوامل مختلفی دست به دست هم دادند تا موجب شدند که اسرائیل در جدال غرب در برابر روسیه، دست به عصا باشد و تلاش کند با سیاست یک بام و دو هوا، از این مهلکه دیپلماتیک سلامت عبور کند؛ یکی از مهم‌ترین آنها، بافت جمعیتی این کشور.

اگرچه رابطه تاریخی امپراتوری روسیه با یهودیان هرگز خوب نبود و بعدتر در دوران اتحاد جماهیر شوروی نیز، اسرائیل هرگز در جنگ سرد به کشور قابل اعتمادی برای مسکو تبدیل نشد، اما بعد از فروپاشی شوروی، رابطه مسکو و تل‌آویو آرام آرام تغییر کرد.

به طور ویژه، در دوران ریاست جمهوری ولادیمیر پوتین و به دلیل اعتقادات شخصی او درباره «روس‌زبان‌ها» و حضور قابل توجه آنها در اسرائیل، روابط دو کشور وارد دورانی تاریخی از نزدیکی و همکاری‌های اقتصادی و نظامی شد. از نظر آقای پوتین، «روس‌زبان‌ها» همه جای دنیا سرمایه‌های روسیه محسوب می‌شوند.

و البته تعداد این «روس‌زبان‌ها» در اسرائیل کم نیست. در حال حاضر ۱۵٪ جمعیت اسرائیل کسانی هستند که یا بعد از فروپاشی شوروی از این کشور به اسرائیل مهاجرت کرده‌اند یا از بازماندگان مهاجران هستند. عمده این گروه از دو کشور روسیه و اوکراین به اسرائیل رفته‌اند و اکثریت آنها زبان‌های مادری‌شان روسی یا اوکراینی است.

این جمعیت بزرگ همچنین از طریق احزاب مخصوص خود مانند حزب «اسرائیل خانه ما» بر ساختار قدرت سیاسی اسرائیل اثر می‌گذارند و البته از حمایت اولیگارش‌های یهودی روسیه که بسیاری‌شان پاسپورت اسرائیلی دارند نیز برخوردارند. در سال‌های اخیر دهها تن از این اولیگارش‌ها به اشکال مختلف تابعیت اسرائیل را به دست آورده‌اند.

رومن آبراموویچ، میخائیل فریدمن، پتر آون و ویکتور وکسلبرگ تنها تعدادی از این افراد هستند که همگی با تحریم‌های بین‌المللی نیز روبه‌رو شده‌اند. چرا که آنها عموما روابط بسیار نزدیکی با کرملین و شخص ولادیمیر پوتین دارند. اما بر اساس قوانین اسرائیل از آنجا که این افراد یهودی بوده‌اند، به شکل خودکار شهروندی اسرائیل به آنها اهدا شده است.

علاوه بر این بافت جمعیتی که حساسیت‌های مساله اختلاف بین روسیه و اوکراین را به شکل قابل توجهی در اسرائیل افزایش می‌دهد، در سال‌های اخیر رابطه مسکو و تل‌آویو، ابعاد حساس‌تری نیز پیدا کرده است. چرا که با ورود ارتش روسیه به بحران سوریه، مسکو عملا به پشت مرزهای اسرائیل رسیده است.

اگرچه ورود روسیه به سوریه با هدف جلوگیری از سقوط بشار اسد (دشمن اسرائیل) انجام شد و در ظاهر جز ضرر برای اسرائیل چیز دیگری نداشت، اما از نگاه برخی ناظران اسرائیلی، این مساله میزان نفوذ و قدرت ایران را در سوریه محدود کرد. و یکی از بازیگران قدرتمند جهان را که با اسرائیل روابط خوبی داشت، وارد منطقه کرد.

اسرائیل از این مساله حداکثر بهره را برد و در جریان توافقی با روسیه اجازه پیدا کرد که به حملاتش علیه نیروهای ایرانی در سوریه ادامه دهد. این در حالی است که آسمان سوریه توسط روسیه کنترل می‌شود و طبیعتا اگر این هماهنگی نبود، ضربات گسترده‌ای که اسرائیل به سپاه پاسداران در سوریه وارد کرد، غیرممکن می‌شد.

از زمان آغاز جنگ اوکراین نیز روسیه از اینکه به شکل علنی از این کارت جلوی اسرائیل استفاده کند، هیچ ابایی نداشته. دولت اسرائیل از سوی افکار عمومی این کشور تحت فشار است که از اوکراین حمایت کند و متحدان کلیدی مانند آمریکا نیز انتظارات مشابهی دارند.

بعد از حدود یک‌ماه بعد از جنگ اوکراین و افزایش حمایت‌های اسرائیل از کی‌یف، کمی بعد از اینکه تل‌آویو اعلام کرد یک بیمارستان صحرایی برای اوکراین احداث می‌کند، الکساندر افیموف، سفیر روسیه در سوریه در اظهارنظری کم سابقه درباره حملات اسرائیل درون خاک سوریه هشدار داد و آنها را «تحریک‌آمیز» توصیف کرد.

اظهارات آقای افیموف که از آن بوی بازنگری احتمالی تاکتیک روسیه در سوریه می‌آمد، از سوی برخی هشداری به اسرائیل توصیف شد؛ هشداری که اگر اسرائیل به آن توجه نکند، با مشکلی جدی در سوریه روبه‌رو خواهد شد.

اهمیت استراتژیک رابطه روسیه و اسرائیل در سطح بین‌المللی، حتی فراتر از آنچه در سوریه رخ می‌دهد نیز برای کشوری مانند اسرائیل اهمیت دارد. از سویی، روسیه یکی از اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل است و از سویی دیگر، اسرائیل کشوری اشغال‌گر که می‌کوشد بخش‌هایی از مناطق اشغالی را به خاک خود ضمیمه کند.

رویارو شدن اسرائیل با کشوری مانند روسیه همیشه از این زاویه می‌تواند برای تل‌آویو، هزینه‌های دیپلماتیک به بار بیاورد. به همین دلیل نیز حتی پیش از آغاز جنگ، در فاصله کوتاهی بعد از اینکه اسرائیل برای نخستین‌بار از اوکراین حمایت کرد، دیمیتری پولیانسکی، معاون سفیر روسیه در سازمان ملل در سخنرانی شورای امنیت اعلام کرد که کشورش، بلندی‌های جولان را بخشی از خاک سوریه می‌داند و ضمیمه شدن این بخش به اسرائیل را به رسمیت نمی‌شناسد؛ یکی دیگر از یادآوری‌های پرکنایه، در لحظاتی که دو طرف ابزارهایشان را برای فشار بر دیگری به رخ می‌کشند.

آیا اسرائیل مسیرش را تغییر می‌دهد؟

با افزایش تنش لفظی میان اسرائیل و روسیه، این احتمال به طور جدی مطرح شده است که اسرائیل دست از موضع شبه-‌بی‌طرف بردارد و به اوکراین به شکل همه جانبه کمک کند. در روز سه‌شنبه روزنامه هارآرتص به نقل از منابعی در دولت نوشت که موضوع کمک نظامی اسرائیل به اوکراین در دست بررسی است.

اما در عین حال همه نگرانی‌هایی که تا همین جا دست اسرائیل را در جریان حمایت از اوکراین بسته است، یک‌شبه حل و فصل نمی‌شود. به رغم حرف‌های سرگی لاوروف که «یهودستیزی» توصیف شده، باز هم مساله بافت جمعیتی اسرائیل یا اهمیت رابطه خوب با مسکو به دلیل وضعیت سوریه، سرجای خود باقی است.

به همین دلیل نیز تصمیم برای کمک نظامی به اوکراین برای دولت اسرائیل، تصمیم آسانی نیست. چنانکه در گزارش روزنامه هاآرتص آمده، اسرائیل به اوکراین تسلیحات تهاجمی یا حتی تسلیحات دفاعی پیشرفته مانند سپر دفاع موشکی «گنبد آهنین» کمک نخواهد کرد.

آنچه که منابع دولتی به هاآرتص گفته‌اند حاکی است که دولت اسرئیل به فکر کمک تسلیحات دفاعی غیرپیشرفته است؛ اقدامی که اگر عملی شود بیشتر به گامی نمادین شبیه خواهد بود تا کمک تسلیحاتی معنادار به کشوری که به شکل جدی به کمک‌های گسترده نظامی نیاز دارد.

در واقع چنین اقدامی - کمک‌های تسلیحاتی که اثر قابل ملاحظه‌ای بر توانایی نظامی اوکراین نداشته باشد - بیش از آنکه کمکی به اوکراین باشد، پیامی برای مسکو قلمداد خواهد شد مبنی بر اینکه علاوه بر مسکو، تل‌آویو هم در این بازی ژئواستراتژیک کارت‌هایی در دست دارد؛ کارت‌هایی که اگر بازی کند می‌تواند شرایط را برای طرف روبه‌رو سخت‌تر کند.

در نهایت برای اهداف درازمدت اسرائیل و نگرانی‌های امنیتی این کشور در ابعاد کلان، حضور در اردوگاه غرب، یکی از ستون‌های استراتژیک سیاست خارجی است. اسرائیل برای جلب حمایت غرب به ویژه آمریکا سرمایه‌گذاری قابل ملاحظه‌ای کرده و بخش قابل توجهی از تخم‌مرغ‌هایش را در سبد غرب گذاشته است.

به همین دلیل، در چشم‌انداز درازمدت اگر اثرات جنگ اوکراین بسیار عمیق باشد و توازن قوای رقابت‌های قدرت‌های بزرگ، بعد از این جنگ به شکل قابل ملاحظه‌ای تغییر کند، انتظارات غرب از اسرائیل نیز به شکل قابل‌توجهی تغییر خواهد کرد. در آن شرایط، پیش‌بینی اینکه اسرائیل کدام طرف میدان می‌ایستد چندان دشوار نیست. اما هنوز آن روز فرانرسیده و اسرائیل نیز به همین دلیل، احتیاطش را در تنظیم روابطش با روسیه از دست نداده است.