هفته‌ای که گذشت؛ نگاهی به گزارشات محیط‌ زیستی در ایران

    خانه  > slide, بهداشت و محیط زیست  >  هفته‌ای که گذشت؛ نگاهی به گزارشات محیط‌ زیستی در ایران

•  خبر اختصاصی
•  تاریخ : ۱۴۰۱/۰۲/۱۵
•  دسته : slide,بهداشت و محیط زیست
•   لینک کوتاه :
•  کد خبر : 010215658

چاپ خبر

هفته‌ای که گذشت؛ نگاهی به گزارشات محیط‌ زیستی در ایران

خبرگزاری هرانا – حق بر محیط زیست و مبانی فلسفی آن، از قواعد حقوق بشر و حقوق طبیعی نشأت گرفته شده است. ابتدایی ترین حق طبیعی انسان در این کره خاکی، «حق حیات» است. اما طی دهه های اخیر به دلیل استفاده بی رویه از منابع طبیعی، عدم نظارت و توجه به مباحث زیست محیطی و الگوهای صحیح، محیط زیست طبیعی به شدت دچار صدماتی شده است. گزارش پیش رو حاصل ثبت ۴۲ واقعه محیط زیستی ایران است که در روزهای اخیر منتشر و با هدف آگاه سازی گردآوری شده است. در هفته ای که گذشت، بیش از ۷۰ تن چوب قاچاق در استان های گلستان، تهران، مازندران، مرکزی و کهگیلویه و بویراحمد کشف و ضبط شده و دستکم ۵ متهم در این خصوص بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند. همچنین یک شکارچی در استان البرز و ۴ متخلف زیست محیطی دیگر در استان های قزوین، گلستان و لرستان شناسایی و بازداشت شدند. در همین راستا، رئیس اداره محیط زیست شهرستان مراغه عنوان کرد، فرد متهم به دخالت در مرگ پرندگان زنبورخوار در روستای نرج‌آباد این شهرستان شناسایی و بازداشت شده و به زودی پرونده قضایی برای رسیدگی به اتهامات وی تشکیل می‌شود. افزون بر این، طی هفته‌ای که سپری شد شاخص کیفی هوا دستکم در ۵۶ شهر کشور ناسالم برای گروه های حساس و یا خطرناک و ناسالم برای تمام گروه‌ها اعلام شد. در حوزه مدیریت پسماند نیز چندین شهر و روستا در نقاط مختلف کشور درگیر آلودگی ناشی از انباشت زباله و پسماند و عدم ساماندهی این مهم از سوی مسئولان متولی بوده که در گزارش پیش رو به برخی از آنها اشاره شده است. از دیگر گزارشات محیطی زیستی این هفته می‌توان به آلودگی آب آشامیدنی ۱۰ روستای شهرستان قروه و عدم دسترسی ۲۰ هزار شهروند به آب آشامیدنی سالم در این مناطق اشاره کرد.

به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، آسیب رسانی به جنبه های مختلف محیط زیست در ایران کماکان ادامه دارد. از سویی شهروندانی وجود دارند که به دلیل عدم آموزش یا نیازهای مالی دست به تخریب و آسیب رسانی به محیط زیست می زنند و از سوی دیگر نهادهای متولی در تلاش هستند تا از حجم این آسیب ها بکاهند، هر چند این تلاش ها قابل تقدیر است اما به نظر نمی آید میزان آن با شرایط محیط زیستی ایران تطبیق داشته باشد.

حیات وحش

حیات‌ وحش به کلیه جانداران از قبیل پستانداران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان و تمام گیاهانی گفته می‌شود که به صورت وحشی و طبیعی بدون دخالت یا کمک انسان بر روی کره زمین زندگی کرده و آب و خوراک خود را خود تأمین می‌کند. اما دخالت و تصرف انسان در زیستگاه های طبیعی و مصرف بی‌رویه منابع طبیعی بسیاری از گونه های حیاط وحش را در معرض انقراض قرار داده است.

در همین راستا طی هفته‌ای که سپری شد، یک قلاده کفتار در روستای ورینجق از توابع شهرستان عجب شیر توسط افراد ناشناس به ضرب گلوله کشته شد.

همچنین، سرپرست اداره‌کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی اعلام کرد: روز یکشنبه ۱۱ اردیبهشت ماه، لاشه یک قلاده پلنگ در منطقه حفاظت شده “تجن” در محدوده صفر مرزی شهرستان سرخس پیدا شده است.

مهدی اله‌پور بیان کرد: علت مرگ این جانور هنوز مشخص نیست و برای بیان دقیق علت مرگ و کالبدشکافی، لاشه آن به اداره حفاظت محیط زیست منتقل شده که پس از نمونه برداری، با همکاری دامپزشکی علت مرگ این حیوان مشخص و اطلاع رسانی خواهد شد.

در خبری طی هفته گذشته، نماینده مرکز تحقیقات و بازتوانی سگ‌های آبی هلند از پیداشدن لاشه یک قلاده فُک خزری در سواحل غربی تالاب بین‌المللی گمیشان خبر داد و گفت: تحقیقات در خصوص علت مرگ این آبزی در دست بررسی است.

 امیر صیادشیرازی در این باره اظهار داشت: هر چند جراحت هایی بر روی بدن این فُک مشاهده می‌شود اما تعیین دقیق علت مرگ نیاز به بررسی و نمونه گیری بیشتر دارد.

فقدان مدیریت بارش های حداقلی؛ خشکسالی، از بین رفتن منابع آبی و جانداران

خشک‌سالی می‌تواند باعث عدم توازن در میزان آب و در نتیجه آن کمبود آب، نابودی گیاهان، کاهش عمق آب‌های سطحی و خاک مرطوب شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که تبخیر سطحی و تبخیر آب از گیاهان از حد معمول در مدت معین بیشتر شود. عدم مدیریت صحیح منابع آبی در کشور، اثرات جبران ناپذیر این مهم را عمیقتر میکند.

رئیس اداره بیابان زدایی اداره کل منابع طبیعی خوزستان اعلام کرد: به منظور کاهش گرد و خاک و آلودگی‌های ناشی از آن، طرح بیابان زدایی با کاشت نهال در ۷ کانون بحرانی استان آغاز شد، اما روند مطلوبی را سپری نکرد.

فرزاد امین افزود: تاکنون در حدود ۱۷ هزار هکتار از این کانون، جنگل‌کاری انجام شده است، اما به دلیل کمبود اعتبار و خشک شدن آب کانال ۴۸ کیلومتری که برای آبیاری نهال‌ها ساخته شده بود، مشکلاتی برای این طرح به وجود آمد و بجز سال ۱۳۹۶ که هور منصوره آبگیری شد، سال‌های بعد آب مورد نیاز تامین نشد.

از سوی دیگر بنابر گزارشات، روزانه هزاران متر مکعب آب از شبکه‌ها و لوله های شکسته شهرستان یاسوج هدر می‌رود همچنین وضعیت آب در فضای سبز این شهر بحرانی است.

افزون بر این، علیرضا قاری‌قرآن رئیس مرکز تحقیقات راه و مسکن بیان کرد: فرونشست زمین در کشور به مرحله بحران رسیده و باید زنگ خطر بحران کم‌آبی در کشور به صدا درآید.

بازداشت و محکومیت متخلفان محیط زیستی

یکی از موضوعات مورد بحث محیط زیست مسئله حمایت از منابع طبیعی بوده و از سوی دیگر، حفاظت از جنگل‌ها،حیات وحش و جلوگیری از قاچاق چوب، شکار و صید بی رویه به عنوان بخشی از مقوله حفاظت از منابع طبیعی، و در نهایت حفظ محیط زیست تلقی می‌شود. بسیاری از حیوانات، به دلیل شکار غیرقانونی در معرض خطر قرار دارند.

طی هفته‌ای که سپری شد، بیش از ۷۰ تن چوب قاچاق در استان های گلستان، تهران، مازندران، مرکزی و کهگیلیویه و بویر احمد کشف و ضبط شده و دستکم ۵ متهم در این خصوص بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند. همچنین یک شکارچی در استان البرز و ۴ متخلف زیست محیطی دیگر در استان های قزوین، گلستان و لرستان شناسایی و بازداشت شدند.

در همین راستا، رئیس منابع طبیعی شهرستان بویراحمد در خصوص آخرین اقدامات و برنامه‌ها برای مبارزه با قاچاق چوب در این شهرستان گفت: در دو ماه اخیر ۷۰۰ الی ۸۰۰ کیلو گرم زغال و ۵ تن چوب کشف شده و با هماهنگی معاونت پیشگیری از وقوع جرم و راهداری شهرستان بویراحمد مسیر‌های منتهی به جنگل و مکان‌های که امکان قاچاق چوب در آن وجود دارد، مسدود شده است.

در خبری دیگر، رئیس اداره محیط زیست شهرستان مراغه گفت: فرد متهم به دخالت در مرگ پرندگان زنبورخوار در روستای نرج‌آباد این شهرستان شناسایی و بازداشت شده و به زودی پرونده قضایی برای رسیدگی به اتهام وی تشکیل می‌شود.

غلامرضا زارع افزود: این متهم زمینه مرگ بیش از ۱۰۰ پرنده زنبورخوار را فراهم کرده است و باید در قبال این عمل مورد بازخواست قرار گیرد.

حق تنفس و هوای پاک

بر اساس گزارش‌ها، سالانه تعداد پرشماری از شهروندان بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. این مشکل علتی جز سو مدیریت و عدم توجه به کنوانسیون‌ها و قراردادهای بین‌المللی در این زمینه ندارد.

طی هفته گذشته شاخص کیفی هوا در شهرهای اصفهان ۱۷۷، سگزی ۱۳۷، شاهین شهر ۱۶۸، مبارکه ۱۶۱، اراک ۱۷۹، زنجان ۱۵۳، شازند ۵۰۰،قصرشیرین ۵۰۰، سرپل‌ذهاب ۵۰۰، پاوه ۱۶۷، کرمانشاه ۱۱۹ ، اسلام آباد غرب ۴۵۲، تهران ۱۰۳، مسجدسلیمان ۱۵۳، شادگان ۱۴۱، اهواز ۱۲۹، ماهشهر ۱۲۴، بهبهان ۱۱۹ و سوسنگرد ۱۱۱، دزفول، آبادان، شوشتر، شوشتر، خرمشهر و بندر امام ۵۰۰ میکروگرم بر مترمکعب در وضعیت هشدار برای ساکنین و یا ناسالم برای تمام گروه‌ها اعلام شد.

علاوه بر این، معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست استان کردستان اعلام کرد: هم اکنون وضعیت هوای شهرهای سنندج، کامیاران، سروآباد و مریوان در وضعیت خطرناک قرار دارد.

مدیرکل ستاد مدیریت بحران استان ایلام نیز با اشاره به اینکه توده جدید گرد و غبار هوای استان را آلوده و در وضعیت ناسالم قرار داده گفت: غلظت گرد و غبار در مهران هم اکنون ۱۷ برابر حد مجاز است.

مجید بیگلریان بیان کرد: هم اکنون میزان غلظت گرد و غبار در شهرستان ایوان ۶۱۵ میکروگرم بر متر مکعب و چهار برابر حد مجاز با وضعیت پایدار و چوار با ۵۴۵ میکرو گرم بر متر مکعب و سه برابر حد مجاز با روند کاهشی است.

در همین راستا، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز از مراجعه ۵۱۸ نفر به بیمارستان‌های شهرهای تابعه این دانشگاه در پی آلودگی هوا در هفته گذشته خبر داد.

بعلاوه، شهریار عسگری مدیر روابط عمومی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان با اشاره به وضعیت هوای شهرهای خوزستان اظهار کرد: طبق آخرین اندازه‌گیری‌ها تا ساعت ۱۱ صبح روز ۱۳ اردیبهشت‌ماه، وضعیت هوای هندیجان، ماهشهر، اهواز، آبادان، دزفول، شوشتر، شوش، شادگان، سوسنگرد، رامشیر، خرمشهر، بهبهان، بندر امام، ایذه، اندیمشک، امیدیه، گتوند و مسجد سلیمان “خطرناک” بوده است.

از سوی دیگر، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر با بیان اینکه میزان آلودگی ناشی از ریزگردها در برخی شهرهای استان به یک هزار و ۲۰۱ میکروگرم بر مترمکعب رسیده است گفت: این میزان ۸ برابر حد مجاز است و در شرایط خطرناک قرار دارد.

فرهاد قلی‌نژاد افزود: بر اساس داده‌های آماری ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوا میزان ریزگردها در دیلم یک هزار و ۲۰۱ و گناوه یک هزار و ۱۸۴ میکروگرم بر مترمکعب گزارش شده است.

وی با بیان اینکه غلظت ریزگردها در برازجان ۶، دیر و عسلویه ۴ و کنگان ۳ برابر استاندارد جهانی است گفت: براساس استاندارد‌ها با توجه به غلظت ریزگردها به استثنای شهرستان کنگان شرایط جوی در سایر نقاط استان بوشهر در شرایط خطرناک قرار دارد.

در همین راستا، مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان گفت: وضعیت آلودگی هوای بیشتر شهرهای استان لرستان چهار تا ۶ برابر حدمجاز است.

علی سالاروند بیان کرد: بر این اساس وضعیت کیفی هوای شهرستانهای پلدختر، دورود، کوهدشت، خرم آباد، چگنی و رومشکان در شرایط بسیار ناسالم، شهرستانهای ازنا، الیگودرز، بروجرد، سلسله و دلفان در شرایط ناسالم قرار دارد.

افزودن بر این شهرستان اراک فروردین‌ماه امسال هیچ روز پاکی را تجربه نکرد و طبق آمار پس از اهواز و اصفهان در رتبه سوم دارا بودن بیشترین روزهای ناسالم کشور در سال ۱۴۰۱ قرار گرفت.

سال گذشته نیز حدود نیمی از روز‌های سال آلوده بود بطوریکه ایستگاه‌های سنجش آلودگی ۱۶۵ روز ناسالم را ثبت کردند.

به طور کلی جنگل‌ها در نتیجه عمل کربن گیری مرتباً گاز کربنیک هوا را که در اثر تنفس موجودات زنده و فعل و انفعالات شیمیایی و آلودگی های محیط زیست وارد هوا می‌شود جذب کرده و گاز اکسیژن را پس می‌دهد. از این رو باید مورد توجه ویژه ای قرار گیرند.

محمدباقر هنربر مدیرکل مدیریت بحران آذربایجان‌ شرقی اعلام کرد: ۱۵۶ هکتار از جنگل‌های ارسباران طی دو سال گذشته طعمه حریق شده و از بین رفته است. به گفته وی بیش از ۹۰ درصد آتش‌سوزی‌ها در جنگل‌های ارسباران عامل انسانی دارد به‌طوری‌ که حتی شاهد وقوع آتش‌سوزی با سیگار یا آتش نیز بوده‌ایم.

افزون بر این، به گفته مسعود منصو رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری، طی ۱۰ سال اخیر متوسط مساحت عرصه‌های منابع طبیعی زاگروس که سالانه درگیر حریق می‌شوند، ۱۸ هزار هکتار و متوسط تعداد آتش‌سوزی‌ در جنگل‌ها و مراتع نیز سالانه حدود ۲۰۰۰ فقره برآورد شده‌ است.

شدت، حدت و وسعت آتش‌سوزی‌ها طی سال‌های اخیر در جنگل‌ها و مراتع زاگرس نسبت به گذشته افزایش ‌پیدا کرده و ترمیم آتش‌سوزی‌هایی با این شدت در جنگل‌هایی مانند زاگرس که خود به دلایل مختلف مانند کشاورزی، دامداری بیش از حد ظرفیت و از دست رفتن توانایی زادآوری آسیب پذیر شده، بسیار دشوار است. باید توجه کرد که جنگل‌های زاگرس با توجه به زادآوری محدود و پایین، جزو جنگل‌های حفاظتی و حمایتی هستند.

بحران پسماند و آلاینده های محیط زیستی

بنابر گزارشات، وحید رضایی رئیس شورای اسلامی استان کردستان اعلام کرد: بر اساس تحقیقات میدانی آب ۱۰ روستای شهرستان قروه با ۲۰ هزار نفر جمعیت آلوده بوده و کیفیت مناسبی ندارد.

علاوه بر این تصاویر منتشر شده از منابع محلی، از رها سازی انبوه زباله های شهری و فاضلاب در محله شیرآباد زاهدان حکایت دارد که این زباله ها می‌تواند منشأ انواع آلودگی های زیست محیطی و بیماریهای مختلف برای ساکنین این محل ها باشد.

افزون بر این طبق گزارشات، ۱۰۰ هزار‌ تن باطله‌های زغال در زمینی نزدیک شهرستان سوادکوه وجود دارد که آن مکان پیشتر برای احداث دو کارخانه بزرگ کارخانه لوله مانیسمان (لوله‌های بدون‌درز) و کارخانه آلومینیوم فلوراید کلنگ‌زنی شده و در سال‌های اخیر با مانع محیط زیست به سرانجام نرسیده است.

هم‌اکنون پاک‌سازی مکان زمین مورد نظر برای کارخانه‌های بزرگ جدید با مانع زیست‌محیطی مواجه بوده و علیرغم صدور حکم بازداشت برای پیمانکار این پروژه اقدامی جهت دستگیری وی صورت نگرفته است.

از سوی دیگر، از ۱۶ سال پیش طرح راه اندازی سایت دفن و بازیافت زباله در شهر یاسوج روی میز مدیران شهری قرار گرفته و ۲۰ مهرماه ۹۶ با حضور مسئولان کلنگ زنی و عملیات اجرایی آن آغاز شده است، اما این طرح با گذشت سال‌ها هنوز به دلیل سوءمدیریت و نبود سرمایه‌گذار در منطقه «دوپشته دشتروم» در کمتر از ۲۰ کیلومتری شهر یاسوج به حال خود رها شده‌ بود.

در همین راستا، ۱۲ نقطه ساحلی در استان گیلان بدل به محل دپو و دفن زباله شده است؛ سراوان یکی از این محل‌هاست که دفن زباله، زندگی را از ساکنان آن محل سلب کرده و اعتراضاتشان نیز با خشونت و سرکوب پاسخ داده می‌شود.

محمد رضا احمدی عضو مجمع نمایندگان استان گیلان در مجلس شورای اسلامی در مورد انباشت زباله در سراوان گیلان گفت: ۴۰ سال است که زباله‌های شهر رشت و ۱۷ شهر و شهرستان گیلان به سراوان منتقل می‌شود و ارتفاع زباله‌ها در این منطقه به بیش از ۹۰ متر رسیده و مساحت زباله‌های سراوان به اندازه ۲۰ زمین فوتبال و بیش از ۱۵ هکتار است.

به گفته وی، وعده و وعید مسئولان حتی در مورد کوچکترین خواسته مردم آنها را خسته کرده است و امروز خودشان به میدان آمده تا پسماندهایی که بدون حساب و کتاب به سراوان سرازیر می‌شود را سروسامان دهند.

مطالب مرتـبط

• هفته ای که گذشت؛ نگاهی به گزارشات محیط زیستی در ایران
• چهل سال دفن غیر بهداشتی زباله؛ ادامه اعتراضات شهروندان سراوان
• آلودگی های نفتی، تهدیدی برای حیات خوزستان/ گزارش تصویری
• دستکم ۵۹ تجمع اعتراضی برگزار شد
• هفته ای که گذشت؛ نگاهی به گزارشات محیط زیستی در ایران

برچسب ها: آلودگی هوا بحران آب بحران پسماند بحران فرونشست زمین پسماند حریق خشکسالی زباله محیط زیست

بدون نظر

نظر بگذارید