باز شدن یخ روابط اسپانیا و مراکش؛ همکاری تنگاتنگ در امور مهاجران

دور جدید تنش و بحران در روابط دیپلماتیک اسپانیا و مراکش پس از گفت‌وگوها و رفت و آمدهای مقام‌های ارشد دو کشور در ماه‌های اخیر به پایان رسید و قرار است فصل تازه‌ای از همکاری‌های تنگاتنگ میان مادرید و رباط آغاز شود.

"اشپیگل آنلاین" شنبه، هفتم مه (۱۷ اردیبهشت) در گزارشی به بیانیه مشترک دو طرف اشاره کرد که روز جمعه پس از دیدار نمایندگان اسپانیا و مراکش در رباط منتشر شد.

مطابق این بیانیه، مراکش و اسپانیا توافق کرده‌اند ارتباط میان نیروهای امنیتی و انتظامی دو کشور ارتقا یابد و تیم‌های عملیاتی مشترکی با حضور نیروهای مرزبانی و امنیتی دو طرف تشکیل شود.

پادشاهی مراکش در شمال غرب آفریقا، جنوب دریای مدیترانه و جنوب تنگه جبل‌الطارق قرار دارد که این دریا را به اقیانوس اطلس متصل می‌کند.

گذارگاه مهم ورود مهاجران از آفریقا به اروپا

مراکش نزدیک‌ترین کشور آفریقایی به قاره اروپا به شمار می‌رود و به دلیل قرار داشتن در کنار تنگه جبل‌الطارق مهم‌ترین گذرگاه ورود پناهجویان و مهاجران غیرقانونی به کشورهای اروپایی است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

در بیانیه مشترک دو کشور تاکید شده که باز پس گرفتن مهاجران غیرقانونی یک عامل بازدارنده بسیار مهم است و مراکش به خاطر جلوگیری از ورود مهاجران به اسپانیا از کمک‌ها و حمایت‌های مالی اتحادیه اروپا بهره‌مند می‌شود.

به نوشته اشپیگل اسپانیا از مدت‌ها پیش به مراکش کمک مالی می‌کند تا این کشور جلوی ورود پناهجویان و مهاجران غیرقانونی به اتحادیه اروپا را بگیرد.

استفاده از پناهجویان و مهاجران به عنوان اهرم فشار

با این حال مراکش بارها از اهرم فشار پناهجویان برای امتیاز گرفتن بیشتر از اسپانیا استفاده کرده است.

یک نمونه از این اقدام‌ها ماه مه سال پیش رخ داد که ماموران مرزبانی مراکش راه عبور هزاران نفر از گذرگاه‌های مرزی مناطق سئوتا و ملیلا، سرزمین‌های تحت حاکمیت اسپانیا در شمال آفریقا را باز گذاشتند.

این اقدام با واکنش تند دولت چپگرای اسپانیا رو برو شد که با اعزام نیروهای نظامی تقویتی و خودروهای زرهی پناهجویان را از این دو منطقه بیرون کردند.

پیش‌زمینه توافق روز گذشته مادرید و رباط سفر ماه گذشته پدرو سانچز، نخست‌وزیر اسپانیا به مراکش و مذاکره با پادشاه آن، محمد ششم بود.

عقب‌نشینی اسپانیا و پذیرش خودمختاری صحرای غربی

یکی از موارد مورد اختلاف میان دو کشور وضعیت صحرای غربی در جنوب مراکش است که دولت مرکزی و جبهه آزادی‌بخش پولیساریو بر سر آن اختلاف دارند.

اسپانیا به تازگی در اقدامی که برخی ناظران از آن به عنوان یک عقب‌نشینی یا انعطاف‌پدیری تاریخی یاد می‌کنند از طرح رباط برای اعطای خودمختاری به صحرای غربی، تحت حاکمیت مراکش صحه گذاشت.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

این منطقه از مستعمره‌های سابق اسپانیا در آفریقا است. با تائید طرح خودمختاری صحرای غربی از سوی اسپانیا، یکی از اختلاف نظرهای مادرید و رباط در سال‌های گذشته حل شده است.

تعهد مراکش به مقابله با مهاجران

تعهد مراکش به جلوگیری از ورود پناهجویان و مهاجران غیرقانونی به اسپانیا یکی دیگر از جنبه‌های اصلی توافق اخیر میان مادرید و رباط است.

مسیر جنوب آفریقا به جزایر قناری یکی از پرمخاطره‌ترین گذرگاه‌های مهاجران غیرقانونی در جهان محسوب می‌شود که در بسیاری از موارد قایق‌های فرسود مملو از پناهجویان در آن دچار حوادث مرگبار می‌شوند.

بر پایه ارزیابی کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در چهار ماهه نخست سال جاری میلادی بیش از شش هزار پناهجو از این مسیر موفق شده‌اند به جزایر قناری برسند و این تعداد از دوره مشابه در سال گذشته بسیار بیشتر بوده است. 

• آوارگان آفریقا به کجا پناه می برند؟

  ۳۰ میلیون انسان بی خانمان

  در مجموع بیش از ۳۰ میلیون انسان در آفریقا به عنوان آواره یا مهاجر کشور خود را ترک کرده و یا از آن گریخته‌اند. این کودک اهل سودان جنوبی یکی از صدها کودکی است که در یکی از اردوگاه‌های آوارگان در اوگاندا مأمنی برای خود یافته است.

• آوارگان آفریقا به کجا پناه می برند؟

  سودان جنوبی

  در اواخر ماه آوریل ۲۰۱۸ حدود ۲،۳ میلیون نفر از سودان جنوبی گریخته‌اند. بیشتر این آوارگان به اوگاندا پناه برده‌اند. اوگاندا که به دلیل سیاست های لیبرالی اش در مورد آوارگان همواره مورد تقدیر بوده، اخیرا به دلیل سواستفاده از کمک‌های مالی دریافتی برای سرپرستی پناهندگان مورد انتقاد شدید قرار گرفته است. در پایان ۲۰۱۸ از شمار آواراگان اوگاند ۳۰۰ هزار نفر کاسته شد.

• آوارگان آفریقا به کجا پناه می برند؟

  راهی دراز

  جمهوری دموکراتیک کنگو به لحاظ قومی یکی از متنوع ترین کشورهای جهان است. تنش میان این قومیت ها از دلایل اصلی ادامه خشونت در این سرزمین و در پی آن مهاجرت اجباری مردم آن است. قربانیان اصلی حملات شورشیان شبه‌نظامی به ویژه در جنوب شرقی این کشور عمدتا مردم عادی وغیرنظامی هستند.

• آوارگان آفریقا به کجا پناه می برند؟

  جمهوری دموکراتیک کنگو

  بیش از ۸۰۰ هزار انسان از جمهوری دموکراتیک کنگو گریخته‌اند که بیشترشان به اوگاندا پناه برده‌اند. ۴،۴ میلیون انسان نیز در همین سرزمین آواره هستند.

• آوارگان آفریقا به کجا پناه می برند؟

  کنیا مقصد آوارگان سومالی

  قحطی و ناآرامی معضلی ست که سومالی سالها از آن رنج می برد. بیش از صدها هزار سومالیایی برای گریز از آن به سرزمین های همسایه همچون اتیوپی و کنیا پناه برده‌اند. سومالی فاقد یک دولت مرکزی است. اسلام گرایان افراطی گروه "شباب"، شاخه‌ای از القاعده، اداره بخش بزرگی از جنوب این کشور در دست دارد. با این حال نبرد نیروهای حافظ صلح اتحادیه آفریقا با آنان همواره موفقیت آمیز بوده است.

• آوارگان آفریقا به کجا پناه می برند؟

  سومالی

  تعداد گریختگان کشور سومالی تقریبا به میزان گریختگان کشور کنگو است. کنیا بزرگترین کشور میزبان آنان است. اردوگاه پناهندگان داداب که در در شرق کنیا واقع است، تا چند سال پیش ازجمله بزرگترین اردوگاه‌های پناهندگی در جهان محسوب می شد. در حال حاضر هنوز ۲۰۰ هزار آواره در این اردوگاه بسر می برند.

• آوارگان آفریقا به کجا پناه می برند؟

  فرار نسل‌ها

  برخی ساکنان اردوگاه داداب در همین جا به دنیا آمده اند. گریز و آوارگی سبب محرومیت آنان از کانون خانواده است. طبق قوانین کنیا آنها بدون اجازه حق خروج از اردوگاه پناهندگان را ندارند.

• آوارگان آفریقا به کجا پناه می برند؟

  جمهوری آفریقای مرکزی

  جمهوری آفریقای مرکزی پس از استقلالش از فرانسه در سال ۱۹۶۰ هنوز نیز فاقد ثبات سیاسی است. در سال ۲۰۱۳ شورشیان مسلمان سلکا قدرت را در این سرزمین به دست گرفتند، در سرزمینی که مسیحیان اکثریت جمعیت آن را تشکیل میدهند. بعدها اما تحت فشارهای بین المللی این شورشیان ناچار به پذیرش یک دولت انتقالی شدند. اما خشونت پایان نگرفت و این جمهوری عملا امروز دو پاره شده است.

• آوارگان آفریقا به کجا پناه می برند؟

  بوروندی

  وقتی پیر انکورونزیزا رییس جمهور بوروندی در سال ۲۰۱۵ اعلام کرد که قصد دارد برای سومین بار نامزد انتخابات ریاست جمهوری شود، بوروندی بار دیگردستخوش بحران شد. اقتصاد کشور پیوسته از بی ثباتی و ناامنی سیاسی رنج می‌برد و مردم از نقض حقوق بشر، همانند آدم ربایی و شکنجه توسط دستگاه امنیتی و همچنین جنبش جوانان حزب حاکم، به ستوه آمده بودند.

• آوارگان آفریقا به کجا پناه می برند؟

  آفت ماندگار تنش

  بوروندی یکی از فقیرترین کشورهای جهان است. از زمان جنگ داخلی ۱۲ ساله (۲۰۰۵ـ ۱۹۹۳) این کشور هنوزهم آرامش و ثبات خود را نیافته است. پس استقلال این کشور همچنان جنگ داخلی میان اقلیت توتسی و اکثریت هوتو ادامه دارد.

• آوارگان آفریقا به کجا پناه می برند؟

  نیجریه

  تنش و درگیری‌های قومی و مذهبی علت اصلی بحران انسانی در نیجریه است. حمله های تروریست های بوکو حرام پیش از همه در ایالت‌های شمالی بورنو، یوبه و آداماوا وقوع می یابد. در بخش مرکزی و در جنوب کشور خشونت و در گیری میان کشاورزان و عشایر دام‌دار افزایش یافته است. هزاران نفر در این درگیری‌ها کشته و یا به اجبار از نیجریه گریخته‌اند.

• آوارگان آفریقا به کجا پناه می برند؟

  میان مرگ و زندگی

  نیجریه از پرجمعیت ترین کشورهای آفریقایی به شمار می‌آید. در سالهای اخیر هزاران نفر اما در حمله‌های سازمان تروریستی اسلام‌گرای افراطی بوکو حرام جان خود را از دست داده‌اند. در چنین شرایطی اما جنبش استقلال‌طلبانه نیز در ایالت های شمالی این کشور گسترش می یابد. طرح قوانین شریعت اسلامی در بسیاری از ایالت های نیجریه هم به تنش در این کشور افزوده و هزاران مسیحی را به گریز واداشته است.