انجام کاوش و مستندنگاری بند دیدگان؛شاهکار مهندسی آب ایران‌باستان

به‌گزارش خبرگزاری مهر به‌نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، محمدرضا کرمی سرپرست هیئت باستان‌شناسی بند دیدگان را از سازه‌های آبی هخامنشی ناحیه پاسارگاد خواند که در حوضه آبریز رود پلوار، بخشی از آبریز بختگان و طشک جای گرفته است.

این باستان‌شناس با اشاره به اینکه در این حوضه آبریز دو مرکز مهم هخامنشی پاسارگاد و تخت جمشید قرار دارد که این سازه‌ها با هدف فراهم کردن آب مورد نیاز این دو مرکز ساخته شده است، تصریح‌کرد: بیش از ۱۰ بند، آبراه‌ها و شبکه‌های آبرسانی با درازای بیش از ۱۰۰ کیلومتر و چندین چشمه و آبگیر این مجموعه سازه‌های آبی را تشکیل می‌دهد.

او بند دیدگان را که بستان‌خانی نیز نامیده می‌شود، بزرگ‌ترین بند تاریخی ایران دانست که با بلندای تاج ۲۱ متر و گستره دریاچه نزدیک به ۲۰۰ هکتار تاکنون شناسایی شده است.

کرمی با بیان‌اینکه در سال ۱۳۹۹ فصل نخست کاوش بند دیدگان انجام و بخش‌هایی از سازه‌های معماری موجود در این بند کاوش شد افزود: فصل دوم کاوش بند دیدگان هم‌اکنون در حال انجام است که در این برنامه پژوهشی تلاش می‌شود بقایای ساختار معماری مرتبط با آب، شامل لایروبی آبراه و آواربرداری بخش آب پخش بند کاوش و مستندنگاری شود.»

سرپرست هیئت باستان‌شناسی گفت: همچنین کاوش اطراف سازه معماری درون هسته بند نیز که به دلیل حفاری غیر مجاز تخریب شده و آسیب دیده در این پروژه انجام می‌شود تا بتوانیم اطلاعات درست و بیشتری از چگونگی نقشه و طرح این سازه و کارکرد آن به دست آوریم.

او ادامه داد: سامان‌دهی، مرمت و حفاظت بند دیدگان به عنوان شاهکار مهندسی آب ایران‌باستان یکی از برنامه‌های پایگاه میراث‌جهانی پاسارگاد است که پس از پایان کاوش آغاز خواهد شد.

کرمی در پایان اظهارکرد: با توجه به میزان تخریب و آسیب‌های وارد شده به این بند مساعدت و مشارکت پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری و وزارت نیرو برای سامان‌دهی، مرمت و بازسازی بند دیدگان بسیار ضروری و سودمند خواهد بود.