از شهربندی تا شهروندی راه درازی مانده است، اکبر کرمی - Gooya News

سعید حجاریان یکی از باهوش‌ترین و اصیل‌ترین اصلاح‌طلبان زنده‌ی ایرانی است. اصیل و صاحب فکر؛ او از آن دسته مدعیانی نیست که کتابی را بخواند یا مقاله‌ای را ببییند و با آن به وجد بیاد و با گرته‌برداری چیزی بنویسد. او صاحب سبک و نظر است؛ رنگ خود را دارد و بر هرچه می‌نویسد مهر خود را می‌زند.

با این همه حجاریان به تازه‌گی با سرنام "طریق سیاست؛ روباه یا خارپشت؟ " نوشته‌ای را در پهنه‌ی سیاست‌ورزی و تجویز رفتار سیاسی منتشر کرده است که در آن هم ادعاها‌ی ناحساب بسیاری دیده می‌شود، و هم بی‌آنکه دلیل و برهانی بر آن‌ها بیاورد فتوا داده است.

آورده است: «... در زمانه‌ها و زمینه‌های مختلف تعاریف متفاوتی از سیاست به‌دست داده شده است.... به اختصار چند تعریف و مفهوم اصلی سیاست را توضیح می‌دهم...

اول. حکمای یونان، معمولاً سیاست را به فن تشبیه می‌کردند. فنی که می‌توان از طریق آن امور گروه‌هایی در مقیاس بزرگ مانند شهرها و کشورها را اداره و مدیریت کرد. این تعریف از سیاست که به "سیاست اخلاقی" مشهور است، بیان می‌کند که حاکم باید خود مهذب باشد تا بتواند جامعه را تهذیب کند؛ مفهومی که با تسامح می‌توان گفت در آراء متفکران معاصر ذیل عنوان "حکمرانی خوب" صورت‌بندی شده است.

دوم. در قرون وسطای متأخر، فردی به‌نام ماکیاولی ظهور کرد. او دست به قلم شد و کتاب شهریار را نوشت و گفت، می‌خواهم راست‌اش را بگویم: سیاست، اخلاق خودش را دارد. به این معنا که آن‌چه پادشاهان قبلی کرده‌اند، همگی حیله و نیرنگ است. اساس کار آن‌ها بر قبضه قدرت، حفظ قدرت، اِعمال قدرت و بسط قدرت بوده است، آن هم به هر شیوه‌ای که اقتضاء کند. اما، با این حال برخی پادشاهان ‌کوشیدند به اعمال‌شان رنگ‌و‌لعاب اخلاقی بدهند. این سیاست را "سیاست واقع‌گرایانه" می‌خوانند.