آر تی: آیا غرب بدون نفت روسیه دوام می آورد؟

شبکه آر تی در تحلیلی در پایگاه اینترنتی خود نوشت: اتحادیه اروپا و انگلیس به تازگی در واکنش به عملیات نظامی روسیه در اوکراین، طرح‌هایی را برای ممنوعیت کامل خرید نفت از روسیه تا پایان سال اعلام کردند. واشنگتن هم قبلا ممنوعیت کامل واردات نفت روسیه را اعلام کرده است. در عین حال مسکو، هشدار داده است که قطع نفت خام این کشور «عواقب فاجعه بار برای بازار جهانی» خواهد داشت. موضوعی که محمد بارکیندو، رئیس سازمان کشور‌های صادرکننده نفت (اوپک)، هم آن را تایید کرده است. وی اخیرا به مقامات اتحادیه اروپا هشدار داد تامین جبران حجم نفت ممنوع شده از روسیه در کشور‌های مقصد غیر ممکن خواهد بود. روسیه سومین تولید کننده بزرگ نفت جهان و دومین صادر کننده بزرگ نفت در جهان است. در بحبوحه نگرانی‌های جهانی از بحران بلند مدت انرژی، کشور‌های غربی به دنبال تامین این نیاز از منابع جایگزین هستند.

نروژ

نروژ با تامین ۸ درصد از نفت وارداتی اتحادیه اروپا در مقابل ۲۷ درصد واردات این کشور‌ها از روسیه تا سال ۲۰۲۱، دومین تامین کننده بزرگ نفت اروپا پس از روسیه است. این کشور حدود ۴ میلیون بشکه نفت در روز به خطوط لوله انتقال نفت پمپ می‌کند و پیش بینی می‌شود که تولید خود را تا سال ۲۰۲۴ تا ۹ درصد افزایش دهد. این کشور در ماه مارس اعلام کرد که مجوز‌های جدیدی را برای حفاری نفت و گاز، از جمله در مناطقی از قطب شمال که قبلاً کشف نشده بود، صادر خواهد کرد. با این حال، در مقیاس وسیع تر، تولید نروژ تنها ۲ درصد از کل تقاضای جهانی نفت خام را تشکیل میدهد و این بدان معناست که این کشور بازیگر کوچکی در این زمینه است. در همین حال، مکان‌های حفاری جدید برای اکتشاف و توسعه، زمان بر هستند، در حالی که اروپا زمان لازم را در اختیار ندارد.

قزاقستان

این جمهوری شوروی سابق دارای بزرگترین ذخایر اثبات شده نفت در منطقه دریای خزر است. بیشتر صادرات نفت خام این کشور به اروپاست و حدود ۶ درصد از واردات نفت این قاره را تشکیل می‌دهد. با این حال، قزاقستان برای صادرات بیشتر نفت خام خود از طریق خط لوله از میادین نفتی غرب خود از طریق جنوب روسیه به پایانه نفتی این کشور در دریای سیاه متکی است. این موضوع این سوال را ایجاد می‌کند که آیا نفت قزاقستان در صورت ارسال از طریق روسیه، اجازه ورود به اروپا را خواهد داشت یا خیر؟

نیجریه

این کشور هم یکی از تامین کنندگان نفت اروپا به شمار میآید و حدود ۶ درصد از نیاز‌های نفتی این قاره را پوشش می‌دهد. نیجریه قبلاً به آمریکا نفت صادر می‌کرد، اما بعد از آنکه کانادا تولید نفت خود را افزایش داد، جایگزین این کشور شد. نیجریه ذخایر ثابتی معادل ۲۳۷.۳ برابر مصرف سالانه خود دارد. با این حال، این کشور به دلیل فقدان پالایشگاه‌های کاربردی با مشکل مواجه است و در حال حاضر نفت پالایش شده، بیشترین بخش واردات نیجریه (حدود ۱۷ درصد) را تشکیل می‌دهد. این امر ممکن است بدان معنا باشد که این کشور در حالی که مخازن داخلی اش خالی هستند به سختی قادر به تمرکز بر روی افزایش صادرات نفت خام خود خواهد بود.

خاورمیانه

کشور‌های خاورمیانه نزدیک به نیمی از ذخایر اثبات شده نفت جهان و بیشترین ظرفیت تولید مازاد را در اختیار دارند. با این حال، سرمایه‌گذاری ناکافی در زیرساخت‌ها، درگیری‌های سیاسی و در مورد ایران تحریم‌ها ممکن است در توانایی منطقه برای کمک به زمانی که غرب نفت روسیه را از دست می‌دهد، مشکل ایجاد کند. به عنوان مثال، عربستان سعودی و امارات عربی متحده بیشتر ظرفیت تولید مازاد اوپک را تشکیل می‌دهند. اما عربستان سعودی بار‌ها درخواست‌های آمریکا را برای افزایش تولید فراتر از توافق اوپک پس از فراگیری کووید-۱۹ رد کرده است. تحلیلگران می‌گویند که بعید است دو کشور به دلیل ترس از دست دادن خریدار اصلی منطقه یعنی چین، مسیر ارسال محموله‌های نفتی خود را از آسیا به اروپا منحرف کنند. کارشناسان می‌گویند عراق و لیبی می‌توانند تولید خود را افزایش دهند، اما مشکلات سیاسی داخلی این امر را بعید می‌کند. این موضوع باعث می‌شود نفت ایران با این حال که این کشور به طور کامل به افزایش تولید نفت مجهز است، همچنان تحت تاثیر تحریم‌های آمریکا قرار داشته باشد و تلاش‌ها برای احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با قدرت‌های جهانی همچنان بی‌ثمر باقی بماند.

برزیل

برزیل یازدهمین صادرکننده بزرگ نفت جهان است و اخیراً آمریکا از این کشور درخواست کرد تا تولید نفت خود را افزایش دهد. این درخواست به دلیل افزایش شدید قیمت بنزین در آمریکا پس از اعلام ممنوعیت واردات نفت روسیه از سوی آن کشور صورت گرفت. اگرچه نفت روسیه تنها ۸ درصد از واردات نفت خام آمریکا را تشکیل می‌داد، اما عدم اطمینان در مورد عرضه، باعث افزایش قیمت‌های داخلی نفت در آمریکا شده بود. با این حال، برزیل درخواست واشنگتن را رد کرد. پتروبراس شرکت نفت دولتی این کشور، اعلام کرد که سطح خروجی‌های نفت این کشور را استراتژی تجاری تعیین می‌کند، نه ملاحظات دیپلماتیک. همچنین مشخص شد که افزایش تولید قابل توجه در کوتاه مدت به لحاظ لجستیکی امکان پذیر نیست.

ونزوئلا

واشنگتن همچنین به ونزوئلا، که دارای بزرگترین ذخایر اثبات شده نفت در جهان است، نزدیک شد و به کاهش برخی از تحریم‌ها بر این کشور در ازای افزایش صادرات نفت به آمریکا متعهد شد. با این حال، بعد گزارش شد واشنگتن از این پیشنهاد که می‌توانست صادرات نفت ونزوئلا را حداقل ۴۰۰ هزار بشکه افزایش دهد، عقب نشینی کرد.

آمریکا

آمریکا با تولید حدود ۱۱.۶ میلیون بشکه در روز از دسامبر ۲۰۲۱ به این سو تولید کننده برتر نفت خام در جهان است. با این حال، این کشور با مصرف ۲۰ درصد از نفت جهان که آن را وارد می‌کند، بزرگترین مصرف کننده نفت جهان هم به شمار می‌آید. آمریکا به طور بالقوه می‌تواند تولید و فروش بیشتر نفت خام خود به اروپا را افزایش دهد، اما نفت آمریکا بسیار سبک بوده و برای تولید سوخت دیزل و بنزین مورد نیاز بازار، هم در آمریکا و هم در اروپا، مناسب نیست.

کانادا

کانادا پنجمین تولید کننده بزرگ نفت در جهان و دارای سومین ذخایر اثبات شده نفت جهان است. با این حال، این کشور دارای ظرفیت خط لوله و زیرساخت‌های صادراتی محدودی است و تقریبا تمام نفت خود را با قیمت‌های پایین به بازار آمریکای شمالی ارسال میکند. در ماه مارس، وزیر منابع طبیعی کانادا نسبت به افزایش صادرات نفت برای کمک به حل بحران انرژی در اروپا متعهد شد، اما با توجه به اینکه تولید نفت درغرب کانادا در حال حاضر به رکورد کم سابقه خود در زمستان سال گذشته رسیده است، در مورد اینکه کانادا تا چه میزان می‌تواند نفت اضافی صادر کند، نگرانی‌هایی وجود دارد.

طبق گزارش ها، کانادا می‌تواند فقط حدود ۲۰۰ هزار بشکه در روز تولید نفت خود را افزایش دهد و این میزان به آمریکا برای جبران کمبود روزانه ۵۰۰ هزار بشکه‌ای نفت وارداتی اش از روسیه کمک ناچیزی می‌کند و هیچ چارچوب زمانی روشنی برای این که کانادا تا چه زمانی می‌تواند این میزان نفت را ارائه کند، وجود ندارد.

باشگاه خبرنگاران جوان بین‌الملل اروپا و آمریکا