واکاوی مطالبات عشایر فارس از بخشدار سیار تا ناوگان آبرسانی

رئیس بسیج رسانه استان فارس در این نشست گفت: بسیج رسانه استان در برگزاری چنین نشست‌هایی به دنبال این است تا بتواند زمینه‌ای برای برقراری ارتباط بین اقشار و گروه‌های مختلف مردم با مسئولان فراهم کند تا هم خواسته‌ها و مطالبات مردم به گوش مسئولان برسد و هم پیگیری مناسب از جانب مسئولان انجام شده و پاسخ مناسب به مردم ارائه شود.

هادی رضایی گفت: بر همین اساس، امروز در دومین ایستگاه مطالبه گری مسائل و مشکلات حوزه عشایر را دنبال خواهیم کرد و امیدواریم این نشست و سایر نشست‌ها این احساس را در مردم و اقشار مختلف ایجاد کند که مسئولان با تمام وجود پیگیر مطالبات و خواسته‌های آن‌ها هستند.

او گفت: در مقابل مسئولان نیز باید خود را مکلف به پیگیری امور شهروندان و ارائه پاسخ مناسب به مطالبات و خواسته‌های مطرح شده از جانب آن‌ها بدانند که عشایر از جمله اقشار جامعه هستند که در تمام عرصه‌های انقلاب با جانفشانی حضور داشته و همه ما باید در قبال حل مشکلات آن‌ها احساس مسئولیت کنیم.

ایل راه، مهمترین چالش حوزه عشایر

محمد سیاح مطالبه گر کارگروه تخصصی مطالبه گران عشایر فارس نیز در این نشست، ایل راه‌های عشایری را مهمترین چالش در حوزه عشایر برشمرد و گفت: اتکای معاش عشایر به دامداری است و تداوم دامداری نیز منوط به چراگاه و مرتع است و در این خصوص سازمان جنگل‌ها و مراتع یک سری پروانه‌ها برای عشایر برای چرای دام در نظر گرفته است.

او گفت: طی سال‌های اخیر با پدیده مرتع خواری مواجه هستیم و تاکنون پرونده‌های بسیاری در این زمینه در محاکم قضایی مطرح شده و بعضا منجر به صدور دادنامه هم شده، اما اجرایی نشده است.

سیاح گفت: بحث تصرف مراتع باعث شده که معیشت عشایر دچار اختلال شود.

او گفت: در بحث ایل راه به رغم اینکه بر اساس قوانین، واگذاری ایل راه‌ها ممنوع اعلام شده و تاکید شده مسیر تردد کوچ نشینان باید حفظ شود و واگذار نشود، اما این ایل راه‌ها عمدتا دستخوش تصرف شده اند.

سیاح گفت: در این بین تعدد متولی نیز هست و اداره کل راهداری متولی را اداره کل منابع طبیعی می‌داند و منابع طبیعی هم اداره کل امور عشایر را متولی می‌داند.

او گفت: در این میان قانون نیز مبهم است و کمیسیونی تحت عنوان تعیین حریم ایل راه موجود نیست که ایل راه و متولی آنرا مشخص کند.

سیاح گفت: ما قوانینی داریم که فراموش شده است از جمله ماده پنج قوانین ضوابط و تعاریف تقسیمات کشوری که می‌گوید، در هر شهرستان یک بخشدار سیار باید باشد و بخشی به عنوان بخش عشایری تعریف شود و امور عشایری در همان شهرستانی که در آنجا مستقر شده‌اند پیگیری شود که بعد از ۴۰ سال که از تصویب این قانون می‌گذرد اجرایی نشده است.

او گفت: مرجع رسمی دفاع از عشایر شورای عشایری است که بر اساس ماده ۶۸ قانون شورا‌ها هر تیره از عشایر کشور بالای ۲۰ خانوار در حکم یک روستا است و اختیارات و وظایفی مشابه با شورای روستا دارد و باید در زمان برگزاری انتخابات یک عضو در شورای فرادستی اعم از شورای بخش و شورای شهرستان طبق قانون داشته باشند.

سیاح گفت: مواردی پیش آمده که شورای عشایر به رسمیت شناخته نمی‌شود و جلساتی برگزار می‌شود که ارتباط کامل با معیشت جامعه عشایری داشته است، اما از این شورا برای شرکت در جلسات دعوت نمی‌شود.

او اظهار داشت: یک سری مصوبات در نبود شورای عشایر مصوب می‌شود که حقوق و معیشت جامعه عشایر را هدف قرار می‌دهد که انتظار است استاندار فارس در این زمینه نیز تذکر لازم را بدهد.

بحث خرید تضمینی دام مازاد عشایر در دستور کار قرار گیرد

کمری پیشکسوت جامعه عشایری نیز در این جلسه خواستار در دستور کار قرار گرفتن بحث خرید تضمینی دام مازاد عشایر با هدف حذف دلالان شد.

او گفت: عشایر کشور و استان فارس در مقطعی با استکبار مبارزه می‌کردند و امروز خشکسالی و قهر طبیعت آن‌ها را با مشکلات بسیاری مواجه کرده و باید به مشکلات آن‌ها رسیدگی شود.

او گفت: برای اینکه دام‌های مولد را از دست ندهیم و ساختار جامعه ایلی را حفظ کنیم، باید در مورد نهاده‌های دامی فکری اساسی کنیم و تحویل و توزیع نهاد‌های یارانه‌ای دامی به عشایر انجام شود.

کمری، دسترسی و تامین آب را از دیگر مشکلات جامعه عشایری دانست و گفت: باید در شورای برنامه ریزی استان و شهرستان‌ها به عشایر توجه شود و به ویژه در خصوص مسائل اعتباری مورد توجه قرار گیرند.

او، ضمن انتقاد از اجرایی نشدن آیین نامه ساماندهی عشایر اظهار داشت: اگر این آیین نامه اجرایی می‌شد همه ادارات پای کار می‌آمدند و امروز جامعه عشایر با این مشکلات مواجه نبود و هر مجموعه‌ای موظف بود به وظیفه خود در قبال عشایر عمل کند.

کمالی همچنین خواستار تقویت شورای عالی عشایر و رفع مشکلات عشایر در زمینه دریافت تسهیلات و ارائه وثایق بانکی شد.

سهمیه حذف شده کنکور فرزندان عشایر برگردانده شود

علی عسکر نجفی فعال فرهنگی عشایر هم گفت: داشتن سهمیه در کنکور حق فرزندان عشایر است و این سهمیه حذف شده باید برگردانده شود.

او، بودجه و اعتبار مدارس عشایری را بسیار ناچیز دانست و افزود: مدارس عشایری را با این بودجه‌ها نمی‌شود اداره کرد، این مدارس باید بر اساس حجم کار معین یا قیمت تمام شده اداره شوند.

نجفی گفت: همچنین برنامه‌های فناوری در مدارس عشایری باید جدی گرفته شود و تبلت در اختیار فرزندان عشایر قرار گیرد.

او، بر لزوم توجه جدی به مقطع پیش دبستانی در مدارس عشایری گفت: همچنین دانشگاه فرهنگیان هم با رویکرد تربیت معلم عشایری تقویت شود.

نجفی گفت: در برنامه‌های توسعه عشایری خلاء قانونی داریم که نیاز است مجلس در بحث قانونگذاری ورود کند، همچنین در خصوص آیین نامه ساماندهی عشایر مصوب سال ۸۴ نیز سلیقه‌ای عمل می‌شود.

او گفت: در برخی موارد دولت به بهانه اینکه منطقه عشایری کد آبادی ندارد خدمات خود را به خانوار‌هایی که نزدیک به پایگاه‌های خدماتی هستند ارائه نمی‌دهد و این کد باید از طریق تقسیمات کشوری پیگیری شود.

او گفت: از آنجا که ما با یک سری اسکان‌های اجباری عشایر مواجه خواهیم شد باید به عشایر اجازه داده شود که برای خودشان سرپناهی ایجاد کنند که در این زمینه هم نیاز است مجلس ورود کند.

نجفی می‌گوید: در بودجه ۱۴۰۱ بحث تامین راه‌های عشایری در دستور کار قرار گرفت، اما برای تامین برق پایدار برای عشایر کاری نشد که این مهم نیز در بودجه کشور باید دیده شود.

حضور عشایر فارس در ۷۰ درصد از عرصه منابع طبیعی استان

فرمانده سپاه عشایر استان فارس هم گفت: حدود ۱۲ و نیم درصد عشایر کشور متعلق به این استان است که عشایر فارس در حدود ۷۰ درصد از عرصه منابع طبیعی استان حضور دارند.

سرهنگ پاسدار سید محمد شکوهی گفت: ایل قشقایی ۵۰ درصد، ایلات خمسه حدود ۲۶ درصد، ایل لر ممسنی و بویراحمدی حدود ۱۰ درصد و طوایف مستقل دیگر هم حدود ۱۵ درصد عشایر فارس را شامل می‌شوند.

او، عشایر را یک جامعه پویا دانست و گفت: برخی عشایر را تا حد یک قشر تنزل می‌دهیم در صورتی که عشایر همانند جامعه شهری و روستایی، یک جامعه است.

شکوهی گفت: همه مسئولان وظیفه دارند که جامعه عشایر را حفظ کنند و اگر کوتاهی کنیم عشایر را در آینده باید در کتاب‌ها جست و جو کنیم.

فرمانده سپاه عشایر استان فارس گفت: در ایام انقلاب عشایر در کنار نهضت امام (ره) حضور داشتند و در دوران دفاع مقدس نیز نخستین کسانی که جلو تجاوز رژیم بعث عراق سد کردند عشایر بودند و بسیاری از فرماندهان و سرداران شهید دوران دفاع مقدس هم از جامعه عشایری بودند.

شکوهی گفت: در چند سال گذشته سپاه عشایر فارس با تعامل خوبی که با ادارات متولی عشایر از جمله اداره کل امور عشایر و آموزش و پرورش عشایری داشته اقدامات خوبی انجام داده و یا در دست انجام است.

او، با اشاره به برگزاری یادواره ملی شهدای دانش آموز و فرهنگیان عشایر کشور هفته گذشته در شیراز ادامه داد: این یادواره نمونه‌ای از همکاری خوب این سه مجموعه است.

او گفت: توزیع چهار هزار بسته معیشتی در بین عشایر در سال جاری، اختصاص تانکر آب، چادر و پوشاک و لوازم التحریر به مدارس از دیگر اقداماتی بود که در کنار این یادواره در استان انجام شد.

او گفت: در بحث سرقت احشام عشایر نیز با همکاری نیروی انتظامی اقدامات خوبی انجام شده و سرقت‌ها بسیار کاهش یافت.

شکوهی از اداره کل راه و شهرسازی و آبفای استان خواست که در بحث ساخت راه‌های عشایری و هچنین آبرسانی به آن‌ها فعالیت خود در مناطق عشایری که محروم واقع شده اند افزایش دهند.

شکوهی گفت: از استاندار فارس هم انتظار داریم که ترتیبی اتخاذ کند که در شورای برنامه ریزی استان و شهرستان جامعه عشایر و مشکلات آن‌ها دیده شود و آن‌ها نیز در اعتباراتی که به شهرستان‌ها اختصاص می‌یابد سهیم باشند.

او، یکی از عمده مشکلات جامعه عشایر را مربوط به حوزه منابع طبیعی دانست و گفت: قوانین منابع طبیعی مربوط به سال‌های بسیار دور است و تغییری نکرده است و بسیاری از ایل راه‌های عشایر در شیراز و سایر شهرستان‌های استان تصاحب شده و عشایر هم هیچ راهی برای آمد و شد و کوچ ندارند.

فرمانده سپاه عشایر استان فارس افزود: توسعه طرح‌های هادی که در شهر‌ها و روستا‌های استان انجام شده نیز به ایل راه‌ها آسیب وارد کرده است.

شکوهی گفت: در بحث مراتع، مرز بین روستا و عشایر مشخص نیست و این مساله بعضا مشکلات و تنش‌هایی را ایجاد می‌کند که نیاز است در برخی قوانین منابع طبیعی بازنگری‌هایی صورت گیرد.

بی توجهی به حریم عشایر در توسعه شهر‌ها و روستا‌ها

مدیر کل امور عشایر فارس هم گفت: در گذشته مشکل ایل راه نبود و مشکلی هم بین عشایر در بحث تداخل در حریم یکدیگر و حریم روستا وجود نداشت، اما توسعه شهر‌ها و روستا‌ها پدیده‌ای است که اتفاق افتاده و در برخی مواقع در این توسعه حد و حریم عشایر دیده نشده است.

عبدالحمید کریمی گفت: از آنجا که عمده‌ترین مشکل ما در شهر شیراز مربوط به حاشیه کمربندی جنوب غرب شیراز است به رغم اینکه مصوبه ایل راه و نقشه ایل راه داریم، اما در توسعه این شهر به عشایر توجه نشده و این مساله امروز آن‌ها را با مشکلاتی مواجه کرده که به دنبال ایجاد مسیر جایگزین در شهر شیراز هستیم.

او گفت: بحث بخشدار سیار که در قانون آماده، اما عملیاتی نشده است که در جلسه‌ای که با شورای مشورتی عشایر داشتیم بنا شد که به عنوان یک درخواست تقدیم استاندار و وزارت کشور کنیم تا در کنار بحث ایل راه‌ها مورد توجه قرار گیرد.

او، اداره کل امور عشایر را یک مجموعه خدمات رسان دانست و افزود: ما در این اداره کل به دنبال این هستیم که تمام مدیران و مسئولان استان که وظیفه خدمات رسانی به جامعه شهری و روستایی دارند را متقاعد کنیم که به جامعه عشایری هم خدمات ارائه دهند.

کریمی گفت: در بحث خرید تضمینی دام مازاد عشایر نیز دولت برنامه دارد و این مهم عملی خواهد شد و به دنبال رفع نواقص این کار هستیم تا دام مازاد به طور مستقیم از عشایر خریداری شود.

او گفت: در بحث دام مولد هم که به آن به عنوان ذخیره ژنتیکی نگاه می‌کنیم بر آنیم تا با کمک وزارت جهاد کشاورزی این دام‌های مولد را به بهره وری نهایی خودشان برسانیم.

مدیر کل امور عشایر فارس افزود: در بحث تامین نهاده‌ها نیز سازمان امور عشایر برنامه‌ای را پیش بینی کرده و نگاه ویژه و حمایت مالی در این زمینه خواهد داشت.

کریمی گفت: در زمینه پرداخت تسهیلات به عشایر نیز نگاه ویژه‌ای شده و پرداخت وام‌های بلند مدت با بهره کم مد نظر است.

او، یکی از دغدغه‌های جامعه عشایر را مشکل آب دانست و گفت: ناوگان آبرسانی ما در سال گذشته با توجه به مسائل مالی آنگونه که باید تجهیز و آماده سازی نشده و در سفر مهرماه پارسال رئیس جمهور به فارس بنا شد که ۲۰ تانکر حمل آب به مجموع تانکر‌های موجود افزوده شود که امیدواریم این مهم هرچه سریع‌تر عملیاتی شود.

او گفت: قطعا اگر این اتفاق بیافتد در بحث تامین آب عشایر شاهد تحول و جهش خوبی خواهیم بود.

هیچ کمبودی در زمینه تامین تجهیزات مدارس ابتدایی عشایر فارس نداریم

رئیس آموزش و پرورش عشایری فارس هم، با اشاره به اقدامات انجام شده در زمینه تامین نیاز‌های دانش آموزان عشایر استان گفت: امروز هیچ کمبودی در زمینه تامین تجهیزات مدارس ابتدایی عشایر این استان نداریم.

بهنام حیدری گفت: این مجموعه به حدود ۱۲ هزار دانش آموز عشایر در سطح استان و استان‌های همجوار خدمات رسانی می‌کند.

این مقام مسئول گفت: طی ۲ سال گذشته تاکنون در حوزه عمرانی بالغ بر ۱۲۰ پروژه را در حال احداث و انعقاد قرارداد داشته ایم.

او گفت: در حوزه ابتدایی حدود ۲ میلیارد تومان برای تامین چادر مدرسه عشایری دریافت کردیم.

رئیس آموزش و پرورش عشایری فارس گفت: در حوزه سنجش طی سال‌های گذشته تمام هزینه‌ها از دانش آموزان عشایر دریافت می‌شد که این هزینه را از روی دوش خانوار عشایری برداشتیم.

باشگاه خبرنگاران جوان فارس شیراز