کتابخوان‌ها دنبال کتاب دست دوم و قدیمی هستند

ایجاد این سوال در ذهن افراد که چرا باید کتاب دست دوم خرید؟ مزیت‌هایی برای افراد جامعه دارد که باعث فرهنگ سازی این مسئله خواهد شد، استفاده از کتاب دست دوم به عنوان یکی از فرهنگ‌های اصیل کتابخوانی در میان مردم مهجور مانده است، اهمیت این موضوع زمانی افزایش می‌یابد که به عنوان یک راه حل در راستای کمک به افزایش کتابخوانی و حفظ محیط زیست عنوان شود. علاوه بر این استفاده از کتاب دست دوم به جای خرید کتاب نو با هزینه‌ی کمتر، از مخارج  افراد می‌کاهد.

برای ارتقای فرهنگ کتابخوانی، موانع زیادی از جمله درونی و بیرونی وجود دارد،که نبود فرصت کافی در طول روز به دلیل مشغله کاری، عدم آگاهی از مزیت‌های کتابخوانی و بالا بودن قیمت کتاب‌ها به سبب گرانی کاغذ می‌تواند از مهم‌ترین این عوامل باشد.

واردات کاغذ هزینه‌ی زیادی دارد که باعث خروج ارز از کشور می‌شود، با خرید کتاب دست دوم کمک می کنیم تا نیاز به واردات کاغذ در کشور نیز کاهش یابد، همچنین با کاهش میزان تقاضا برای کاغذ، این هزینه‌ها وارد اقتصاد داخلی شده و شاهد رشد در سایر بخش‌های اقتصاد کشور نیز خواهیم بود.

تثبیت فرهنگ سازی خرید کتاب دست دوم و رعایت این مسئله از سوی افراد جامعه، رفته رفته در طول گذر زمان باعث می‌شود تا بخش زخمی فرهنگ و ادبیات ترمیم شود و انتظاری نیست که شاهد تغییر یکباره در مسئله‌ی سرانه مطالعه و کتابخوانی باشیم. تمامی تغییرات مثبت به یک باره رخ نمی‌دهد بلکه به مرور و در گذر زمان شاهد رویداد‌های تاثیر گذار خواهیم بود.

عباس محمودی فعال حوزه ادبیات و با سابقه ۳۸ سال در صنعت نشر و چاپ در خصوص فروش کتاب‌های دست دوم گفت: گرانی کاغذ، هزینه‌های چاپ، لیتوگرافی و صحافی باعث شده ناشر توانایی چاپ کتاب را نداشته باشد، بنابراین خواسته یا ناخواسته مردم و اهالی کتاب به سراغ کتاب دست دوم رفته اند.

به گفته‌ محمودی قدرت خرید مردم به دلیل افزایش قیمت کتاب کاهش یافته است، همچنین گرانی کتاب سبب شده تا مردم به خرید کتاب دست دوم رجوع کنند، تنها در زمانی امکان خرید کتاب دست دوم وجود ندارد که چاپ قبلی و قدیمی آن در بازار موجود نباشد، کتاب‌های جدید‌ی که توسط نویسنده و ناشر وارد بازار شده اند امکان خرید آن‌ها به صورت دست دوم امکان پذیر نخواهد بود.

محمودی گفت: قشر کتابخوان کشور را دانشجو‌ها تشکیل می‌دهند، با یک مقایسه ساده در خصوص قیمت کتاب به خوبی قابل درک خواهد بود که افزایش قیمت چه تاثیری بر کاهش قدرت خرید قشر دانشجو دارد، کتابی که سال گذشته ۵۰ هزار تومان بود در حال حاضر با ۱۵۰ هزار تومان قابل خریداری است.

او می گوید در مقوله‌ی خرید کتاب به صورت دست دوم فرد می‌تواند دو کتاب را به قیمت تمام شده‌ی یک کتاب نوی کتاب فروشی‌ها خریداری کند، در سال‌های فعالیتم به من و همکارانم اثبات شده که افراد کتابخوان بیشتر دنبال کتاب‌های دست دوم هستند، چون از نظر قیمت برای آن‌ها به صرفه‌تر بوده است.

محمودی می‌گوید تعداد افرادی که به خواندن کتاب‌های رمان، داستان، تاریخ و... علاقه دارند نسبت به افرادی که خواهان کتاب درسی هستند، کم‌تر هستند که متاسفانه بیشتر کتاب‌های باطله هم کتاب‌های درسی هستند.

به گفته محمودی در شرایط حاضر رمان‌های باطله اگر در دسترس دستفروش‌های کنار خیابان باشند با تخفیف‌های ۵۰ و ۷۰ درصدی به فروش می‌رسد، همچنین کتاب خوب و با ارزش در مجموعه کتاب‌های بساطی پیدا نخواهد شد، اما متاسفانه این گونه کتاب فروش‌های خیابانی خریداران خود را دارند.

محمودی گفت: گرانی کاغذ و هزینه بالای صحافی موجب شده تا کتاب‌ها با کیفیت پایین به چاپ برسد، چاپ خوب و با کیفیت کتاب‌های قدیمی می‌تواند یکی از دلایل رجوع کتاب خوان‌ها به کتاب‌های چاپ قدیم و دست دوم باشد.

به گفته محمودی عدم استقبال مردم از خرید کتاب نو  سبب شده تا بخشی از امکانات ۲ انتشارات بزرگ کشور بی استفاده بماند، در شرایطی که ناشران قدرت چاپ کتاب را ندارند تصور میکنم حتما کاغذ اضافه آمده باشد، همچنین در شرایط فعلی شاهد این مسئله ایم که چاپخانه و صحافی‌ها در حال فروپاشی هستند و این موضوع می‌تواند به عنوان یکی از مطرح‌ ترین مشکلات به واسطه‌ی گرانی کاغذ و خرید کتاب دست دوم باشد.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ادبیات