ارز ۴۲۰۰ باعث فشار بیشتر بر اقشار متوسط شد / کاهش قاچاق کالا‌های اساسی با حذف ارز ترجیحی + فیلم

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو- مهران شفاعتی؛ طی روز‌های اخیر مسأله اصلاح روند پرداخت یارانه‌ها به مردم نقل محفل تمام رسانه‌ها شده است. یارانه‌هایی که پیش از این با عنوان ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردکننده‌ها داده می‌شد تا قیمت کالا‌های اساسی کنترل شود، اما در پس این ماجرا فساد‌های گسترده‌ای اتفاق افتاد و رانت‌های عجیب و غریبی نصیب گروه اندکی شد.
این درحالی است که اصلاح روند پرداخت یارانه‌ها و حذف ارز فسادزای ۴۲۰۰ تومانی باعث استقبال گسترده صاحب نظران و اقتصاددانان کشور از این اقدام دولت سیزدهم شد. به طوری که حسین درودیان؛ کارشناس مسائل اقتصادی معتقد است: در طول سال‌های گذشته پرداخت ارز ترجیحی موجب فساد شده بود و افراد کالا را با ارز ترجیحی وارد و با قیمت سایه که براساس بهای بازار آزاد تعیین می‌شود، عرضه می‌کردند که با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی دیگر شاهد رانت‌هایی از این دست نخواهیم بود.
وحید تعقیبی؛ کارشناس اقتصادی و فعال صنعتی نیز بر این باور است که سالانه بودجه و هزینه زیادی صرف ارز ترجیحی شده که باعث می‌شود یارانه‌ها به صورت عادلانه تقسیم نشود و در لزوم حذف ارز ترجیحی شکی نیست، زیرا جلوی رانت و فساد را در جامعه میگیرد و به اقتصاد کشور نظم می‌دهد.
به گزارش دانشجو، سال ۱۳۹۷ بود که به فرمان جهانگیری؛ معاون ریاست جمهوری دولت دوازدهم، به واردات ۲۵ قلم کالا ارز ترجیحی اختصاص داده شد که به تدریج با کاهش درآمد‌های ارزی دولت، هر از گاهی از تعداد این اقلام کاسته می‌شد. اقلامی که قرار بود با قیمت دلار ۴۲۰۰ تومانی به دست مصرف کنندگان برسد، اما گروهی از واردکننده‌های سودجو، کالا‌ها را با قیمت دلار بازار آزاد به دست مصرف کننده می‌رساندند و فساد‌های گسترده‌ای رخ داد.
جالب اینجاست کالا‌هایی هم که با همان نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی به دست مردم می‌رسید، به علت پایین بودن قیمتشان نسبت به بازار‌های جهانی، به کشور‌های همسایه قاچاق می‌شد. این مسأله به آن معناست که دولت علاوه بر تأمین آرد کشور، ناخواسته به بعضی کشور‌های همسایه هم آرد یارانه‌ای از راه قاچاق تخصیص می‌داد و در این طرف ماجرا نیز سود عجیبی نصیب قاچاقچی‌ها و فرصت طلبان می‌شد که در این سال‌ها با ارز ترجیحی، شاهد نابودی سرمایه‌های کشور و مرگ تولید در حوزه کشاورزی بودیم و امنیت غذاییمان به خطر افتاد.
در همین راستا و باتوجه به مسائل مطرح شده، گفتگویی داشتیم در مورد اصلاح روند پرداخت یارانه‌ها با محمدرضا یزدی زاده؛ اقتصاددان و کارشناس مسائل اقتصادی که در ادامه تقدیم می‌شود.

نظر شما در مورد اصلاح روند پرداخت یارانه‌ها به مردم چیست؟
به نظرم یک جراحی ضروری سرطان اقتصاد ایران بود. یکی از بیماری‌های اساسی اقتصاد ایران، نحوه پرداخت یارانه‌ها بوده و روشی که متأسفانه برای سال‌های بعد از جنگ ادامه پیدا کرد و دقیقاً خلاف اهداف ادعایی، باعث ضربات و آثار شومی برای اقتصاد ایران شد.