کشف غیرمنتظره نوع جدیدی از فسیل بنام فسیل‌ شبح

یک تیم بین المللی از دانشمندان دانشگاه کالج لندن (UCL)، موزه تاریخ طبیعی سوئد، موزه تاریخ طبیعی (لندن) و دانشگاه فلورانس، نوع غیرمنتظره‌ای از فسیل را پیدا کردند که تقریباً به طور کامل تا کنون مورد توجه قرار نگرفته است. این فسیل‌ها، آثار میکروسکوپی یا به قول دانشمندان «شبح» پلانکتون‌های تک سلولی به نام کوکولیتوفور‌ها هستند که میلیون‌ها سال پیش در دریا‌ها زندگی می‌کردند و کشف آن‌ها درک ما را از چگونگی تأثیر تغییرات آب و هوایی بر پلانکتون‌ها در اقیانوس‌ها متحول کرد.

 کوکولیتوفور‌ها در اقیانوس‌های امروزی هم مهم هستند و بیشتر اکسیژنی را که ما تنفس می‌کنیم تامین می‌کنند، از زنجیره‌های غذایی دریایی حمایت می‌کنند و کربن را در رسوبات کف دریا جذب می‌کنند. آن‌ها نوعی پلانکتون میکروسکوپی هستند که سلول‌های خود را با صفحات آهکی سخت به نام کوکولیت احاطه کرده اند و این‌ها همان چیزی هستند که معمولاً در سنگ‌ها فسیل می‌شوند.

کاهش فراوانی این فسیل‌ها تاکنون از رویداد‌های متعدد گرمایش جهانی در گذشته ثبت شده است، که نشان می‌دهد این پلانکتون‌ها به شدت تحت تأثیر تغییرات آب و هوا و اسیدی شدن اقیانوس‌ها قرار گرفته اند. با این حال، مطالعه‌ای که اخیراً در ژورنال Science منتشر شده است، رکورد‌های جهانی جدیدی از فراروانی فسیل‌های شبح از سه رویداد گرم شدن در دوره‌های ژوراسیک و کرتاسه (۹۴، ۱۲۰ و ۱۸۳ میلیون سال پیش) ارائه می‌کند که نشان می‌دهد کوکولیتوفور‌ها نسبت به تغییرات آب و هوایی گذشته انعطاف‌پذیرتر شدند

رسانه‌های علمی نوشتند؛ با وجود اندازه میکروسکوپی، کوکولیتوفور‌ها می‌توانند در اقیانوس کنونی بسیار فراوان باشند و از فضا به صورت شکوفه‌های ابر مانند قابل مشاهده هستند. پس از مرگ، اسکلت بیرونی آهکی آن‌ها به کف دریا فرو می‌رود و به تعداد زیادی انباشته می‌شود و سنگ‌هایی مانند گچ را تشکیل می‌دهد. همانطور که گل بیشتری به تدریج در بالای آن رسوب می‌کرد، فشار حاصل صفحات کوکلیت و سایر بقایای آلی را با هم له می‌کرد و کوکلیت‌های سخت به سطوح گرده، هاگ‌ها و سایر مواد آلی نرم فشرده می‌شدند. بعدها، آب‌های اسیدی درون فضا‌های صخره، کوکولیت‌ها را از بین بردند و فقط آثارشان را به جا گذاشتند. این دقیقاً همان چیزی است که ما به آن فسیل‌های شبح می‌گوییم، زیرا فقط آثار آن بر روی سنگ باقی مانده نه خود موجود.

پروفسور ویوی وایدا (موزه تاریخ طبیعی سوئد) توضیح می‌دهد: «به طور معمول، دیرینه‌شناسان فقط به دنبال خود کوکلیت‌های فسیل شده هستند، و اگر چیزی پیدا نکردند، اغلب تصور می‌کنند که این جوامع پلانکتون باستانی از بین رفته‌اند. این فسیل‌های شبح به ما نشان می‌دهند که گاهی اوقات سابقه فسیلی ما را فریب می‌دهد و راه‌های دیگری نیز وجود دارد که این نانوپلانکتون‌های آهکی ممکن است حفظ شوند، که باید در هنگام تلاش برای درک واکنش‌ها به تغییرات آب و هوایی گذشته در نظر گرفته شوند.

پروفسور ریچارد توئیچت (موزه تاریخ طبیعی لندن) توضیح می‌دهد: «فسیل‌های شبح نشان می‌دهند که نانوپلانکتون‌ها در طول رویداد‌های گرمایش گذشته در دوره ژوراسیک و کرتاسه، جایی که سوابق قبلی فرض می‌کردند که پلانکتون‌ها به دلیل اسیدی شدن اقیانوس از بین رفته بودند، فراوان، متنوع و پرشمار بودند.» در واقع این فسیل‌ها درک ما را از چگونگی واکنش نانوپلانکتون‌های آهکی به رویداد‌های گرمایش زمین بازنویسی می‌کنند.