وقتی دانش آواربرداری در کشور نداریم

این امر باعث می شود در سوانح تعدادی از افراد محبوس زیر آوار یا بدلیل امکانات ضعیف و استفاده از ماشین الات سنگین در مراحل اولیه و یا بدلیل بار برداری غلط که در نهایت منجر به تخریب بیشتر سازه ها و مرگ و میر امداد گران می شود بیننجامد. این اتفاق در ساختمان پلاسکو و هم اکنون در ساختمان متروپل آبادان به وضوع معلوم می باشد.
امروز خبری دیدم که اصلا خوشایند نبود و آن خبر بقرار زیر است،

مدیرعامل هلال احمر خوزستان خبر داد: بخشی از سازه متروپل فرو ریخت / مصدومیت سه امدادگر
مدیرعامل جمعیت هلال احمر خوزستان: با توجه به شرایط ناپایدار سازه، متاسفانه حدود یک ساعت پیش بخشی از سازه، حین عملیات آواربرداری فرو ریخت. سه نفر از عوامل امدادی دچار جراحت شدند. شرایط برای امداد مقداری سخت است و حضور مردم هم کار را برای ما سخت‌تر می‌کند./ایسنا

بخشی از مدیریت سوانح به لجستیک و قسمتی به آوار برداری نیز بر می گردد، متاسفانه علی رغم تلاش عزیزان هلال احمر و نیرو های امدادی کشور باید قبول کنیم آوار برداری علمی است که باید آن را در سطح تئوریک و عمل آموخت. تجربه سی سال بنده در حوادث کشور نشان از ضعف اساسی در آوار برداری در حوادث را نشان می دهد. برای مثال مختصر عرض می کنم:
- باید منطقه عاری از سکنه باشد
- باید مواد انفجاری و آتش زا از محل دور شود
- باید ساختمانهای کناری خالی باشند
- باید بار برداری بر اساس نوع مصالح طراحی شود
- باید پرسنل بدانند اول سلامتی خودشان اولویت است
- باید مصالح سنگین ابتدا قطعه قطعه شده سپس برداشت شوند
- باید دانست زیر آوار هنوز افرادی زنده هستند
- باید دانست همیشه زیر آوار محوطه هایی هست که اسیب ندیده اند و احتمالا افراد انجا هستند
- باید در ساعت های اولیه از وسایل ساده و با مرور زمان از وسایل سنگین استفاده کرد
- باید دانست چشم افراد زیر آوار را بعد از نجات باید تا ساعتها با چشم بند تیره بست
- باید دانست آب در مراحل نجات نباید به محبوسین داد

و بسیار بسیار مسایل دیگر که از حد این یادداشت خارج است. توصیه می کنم به این امر در کشور توجه ویژه مبذول گردد چون ما کشور زلزله خیز و پر از سوانحی هستیم

در رابطه با همین خبر باید عرض کنم سازه بعد از تخریب اولیه و ریزش بار اضافی تا حدود زیادی می بایستی به تعادل رسیده بوده باشد، عملیات عجولانه شاید دلیل ریزش مجدد سازه بوده است؟ ساختمان تا روشن شدن وضعیت تمامی محبوسین باید حفظ شود، ریزش سازه در اور اقدامات غلط موجب فوت این عزیزان خواهد شد. در ضمن باورم نمی شود چرا ما در حوادث در زمان امداد و نجات اصول ایمنی را رعایت نکرده و تلفات می دهیم ! یک نمونه از افراد بی کلاه ایمنی و امکانات حفاظتی در آبادان به روایت تصویر !؟

* استاد نمونه کشور در مهندسی سازه، زلزله و مدیریت بحران، بنیانگذار مقاوم سازی و مدیریت بحران در ایران و موسس انجمن زبدگان شهر در کشور