مرور ابعاد شخصیتی و فرماندهی شهید منفرد نیاکی

 به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، سرهنگ رضا فرهمند آزموده در یادداشتی، ابعاد شخصیتی و فرماندهی سرلشگر شهید مسعود منفرد نیاکی را تبیین کرده است.

در این یادداشت می‌خوانیم:

کتاب زرین انقلاب اسلامی از فصل‌های متعدد و متنوعی تشکیل شده‌است که مهمترین قسمت ان را دوران پرحماسه دفاع مقدس تشکیل می‌دهد. هر صفحه‌ای از این بخش، آراسته به سجایای شهیدی گرانقدر و والامقامی است که زندگی و حیات دنیوی خود را جهت امنیت هموطنان و تحکیم و تعمیق توسعه و پیشرفت کشور اهدا نمود و بی‌تردید سید مسعود منفرد نیاکی یکی از این شهدای فرهیخته و ارزنده میهن عزیزمان است که ایثار و فداکاری وی نقشی مهم در عملیات‌های غرورآفرین رزمندگان ارتش اسلام ایفا نمود. در آستانه حماسه سوم خرداد و آزادی خرمشهر قهرمان و همچنین به بهانه مزین نمودن یکی از بلوار‌های منطقه سعادت آباد تهران به نام ایشان در زیر به شرحه‌هایی از زندگی سراسر افتخار این سرباز شهید وطن اشاره می‌گردد:

زندگی و فعالیت‌های شهید منفرد نیاکی تا پیروزی انقلاب اسلامی:

سید مسعود در بهمن‌ماه ۱۳۰۸ شمسی در خانواده‌ای متدین و متعهد در روستای نیاک از توابع شهرستان سرسبز آمل در استان مازندران به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و دبیرستان خود را در این شهر طی و پس از دریافت مدرک دیپلم طبیعی در سال ۱۳۳۱ در آزمون دانشکده افسری شرکت و پس از قبولی به استخدام نیروی زمینی ارتش درآمد. در سال ۱۳۳۴ و با پایان تحصیلات نظامی، رسته زرهی را انتخاب و خدمت رسمی خود با درجه ستوان دومی را در یگان‌های مختلف نظامی ارتش آغاز نمود. شهید منفرد نیاکی در طول خدمت خود علاوه بر تهران در شهر‌های مختلفی خدمت نمود که به عنوان مثال می‌توان از خوی، اردبیل، سراب، کرمانشاه، زاهدان، سرپل ذهاب و اهواز اشاره نمود.

در طول خدمت موفق شدند تحصیلات علمی خود را نیز در کنار فرماندهی در مناصب مختلف نظامی ادامه و از دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش (دافوس) و دانشکده پدافند ملی فارغ‌التحصیل و در سال ۱۳۵۵ به درجه سرهنگی نائل گردد.

با آغاز نهضت اسلامی مردم به رهبری امام خمینی (ره) به خیل طرفداران ایشان پیوست و در سپیده‌دم پیروزی شاهد طلوع خورشید انقلاب اسلامی در سرزمین خود شد. سید مسعود در هنگام پیروزی انقلاب اسلامی بعنوان یکی از افسران مجرب و کارآزموده در منصب معاون تیپ سوم زرهی لشگر ۸۱ کرمانشاه مستقر در شهرستان مرزی سرپل ذهاب خدمت می‌کرد.

نقش شهید منفردنیاکی در دفاع مقدس:

بیست و دوماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در دهم مهرماه ۱۳۵۹ (ده روز پس از آغاز تهاجم نیرو‌های صدام به مرز‌های کشور) به فرماندهی لشگر ۸۸ زاهدان منصوب و عازم استان سیستان و بلوچستان شد. شهید منفرد نیاکی در ملاقات با حجت‌الاسلام ناطق نوری (وزیر کشور وقت) در زاهدان نامه‌ای را به ایشان نشان داد که طی آن از از بنی صدر (فرمانده کل قوای مسلح وقت) درخواست نموده‌بود تا بعنوان یک رزمنده ساده به جبهه اعزام گردد.

دیری نپایید که آرزوی وی در سال اول دفاع مقدس و در خلال روز‌های حساس خوزستان محقق و ایشان با دستور امیر سرلشگر ظهیرنزاد (فرمانده وقت نیروی زمینی) در تاریخ بیستم فروردین‌ماه ۱۳۶۰ به فرماندهی لشگر ۹۲ زرهی اهواز منصوب و جانشین سرهنگ غلامرضا قاسمی شد.

کارنامه شهید منفرد نیاکی در سال‌های دفاع مقدس سرشار از افتخارات و قهرمانی‌های تحسین‌برانگیز است. این پیر میدان‌های نبرد در طول خدمت خود در لشگر یادشده در عملیات‌های بزرگ ایران مانند خیبر (الله‌اکبر)، ثامن‌الائمه، طریق‌المقدس، تنگه چذابه، فتح‌المبین، بیت‌المقدس، والفجر مقدماتی و سایر عملیات‌های انجام شده قرارگاه‌های عملیاتی مشترک ارتش و سپاه در جبهه‌های عملیاتی جنوب حضوری فعال داشت.

شرکت در عملیات بیت‌المقدس (حماسه آزادسازی خرمشهر) نقطه اوج فعالیت‌های این شهید گرانقدر در دفاع مقدس است. تداوم اشغال خرمشهر در آن زمان به عنوان آخرین و مهمترین حربه رژیم بعثی عراق جهت وادارکردن ایران به شرکت درهرگونه مذاکرات صلح به شمار می‌رفت.

رزمندگان جان برکف ایران با اجرای موفق و تحسین‌برانگیز عملیات بیت‌المقدس توانستند برتری نظامی خود را جهت خنثی نمودن ترفند‌های دشمن به اثبات برسانند. شهید منفرد نیاکی در عملیات بیت‌المقدس به همراه سردار غلامرضا رشید فرماندهی قرارگاه فتح را بر عهده داشت. این قرارگاه در عملیات یادشده مسئول تحقق بخشی از تلاش اصلی بودند و مأموریت داشتند تا با عبور از رود خروشان کارون و رسیدن به جاده استراتژیک اهواز - خرمشهر، با احداث استحکامات مناسب مانع از تحرکات دشمن و اعزام نفرات، تجهیزات و مهمات از عارضه یادشده به نیرو‌های دشمن شوند. الحاق نیرو‌های دو قرارگاه فتح و نصر و پیشروی آن‌‎ها به سمت نقاط مرزی موجب عقب نشینی لشگر ۵ مکانیزه و لشگر ۶ زرهی عراق و تسهیل در آزادی خرمشهر شد.

به واسطه تلاش موفق قرارگاه فتح و قرارگاه نصر بود که در نهمین روز از آغاز عملیات بیت‌المقدس؛ شهر هویزه، پادگان حمید و بخش شمالی جاده اهواز – خرمشهر آزاد و پس از قریب بیست ماه شهر‌های اهواز، حمیدیه و سوسنگرد از تیررس توپخانه دشمن خارج شد.

او درکسوت فرماندهی در قرارگاه فتح بار‌ها به قلب دشمن تاخت و با استفاده از نبوغ عالی خود شکست‌های سهمگینی بر پیکره پوشالی دشمن در جبهه‌های جنوب وارد و افراد زیادی از مزدوران بعثی را به اسارت گرفت و در نهایت شاهد آزادی مناطق مختلف خوزستان از یوغ نیرو‌های متجاوز شد.

برخی از ویژگی‌های اخلاقی شهید:

یکی از ویژگی‌های مهم این شهید بزرگوار حضور همیشگی وی در خط مقدم جبهه دوشادوش سایر کارکنان پایور و وظیفه بود که با تشویق آنان به پیشروی همراه بود. این شهید بزرگوار به تحصیل مال بسیار بی اعتنا بود و طور معمول تمامی مبالغی را که بابت فوق‌العاده مناطق عملیاتی دریافت می‌نمود یا تحت عنوان پاداش خوب جنگیدن به کارکنان وظیفه اهدا می‌کرد و یا جهت گرفتن عکس از مناطق جنگی هزینه می‌نمود. در اوایل اردیبهشت‌ماه ۱۳۶۱ دختر دلبند شهید منفرد نیاکی بعلت بیماری از دنیا رفت. اما منفرد نیاکی با وجود موافقت مرحوم سرلشگر ظهیرنژاد (رئیس وقت ستاد مشترک و عالی‌ترین مقام ارتش) و امیر شرمخواه در تصمیمی خداپسندانه و میهن پرستانه بعلت آغاز عملیات بیت‌المقدس از بازگشت به خانه و شرکت در تشییع پیکر فرزند دلبند خود صرفه‌نظر کرد و در پاسخ به تلگراف همسر صبور خود که خبر تلخ فقدان فرزند را به ایشان رسانده‌بود در پیامی کوتاه نوشت: «این سربازان که هم اکنون در مصاف با دشمن بعثی هستند همگی فرزندان من‌اند و وظیفه دارم که در کنار آن‌ها باشم. همراه آن‌ها بجنگم. دشمن را نابود کنم و پیروزی را برای اسلام و مردم فداکار خود به ارمغان بیاورم.»

همچنین این پدر داغدیده، اما متعهد در بخشی از دست نوشته‌های خود به این حادثه تلخ اشاره و در بخشی از آن می‌نویسد: «یک بار دیگر به یادم آمد آن روزی که در بیمارستان از او خداحافظی می‌کردم. دست‌های ظریفش را به دور گردن من حلقه زد و در حالی‌که مرا می‌بوسید زیر گوشم زمزمه کرد: پدر مواظب خودت باش و زودتر بیا. دلم برایت تنگ می‌شود. هر دو در لحظه خروج به هم خیره شدیم. او به امید دیدار مجدد. ولی من می‌دانستم دگربار او را نخواهم دید مگر در ابدیت و روزی که خودم به دنبال او به آسمان‌های آبی پرکشم...»

امیر منفردنیاکی به علت شجاعت وافر و خلق حماسه‌ها شگرف در میدان‌های نبرد از سوی امیر شهید سپهبد علی صیاد شیرازی (فرمانده وقت نیروی زمینی) به جانشینی نیروی زمینی ارتش در جنوب منصوب و در عملیات‌های بعدی در این منطقه نقشی فراموش نشدنی و ماندگار ایفا نمود.

در این مقطع مهم از تاریخ دفاع مقدس بود که نیرو‌های ایرانی با طراحی و اجرای عملیات سراسری و گسترده رمضان برای اولین بار با هدف نفوذ به خاک عراق با دشمن بعثی درگیر شدند. شهید منفرد نیاکی با توجه به خدمات ارزنده و تجارب گران‌بهای دفاع مقدس و لزوم انتقال آن به افسران ارتش به ویژه کارکنان جوان در دی‌ماه ۱۳۶۳ با حکم حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مد ظله‌العالی) "رئیس جمهور وقت" به ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران منتقل و بعنوان جانشین اداره سوم ستاد (معاونت تربیت و آموزش فعلی) منصوب شد. شهید منفرد نیاکی به علت شرکت در دوران دفاع مقدس و به واسطه لیاقت و اتخاذ تدابیر ارزشمند در عملیات‌های مهم آن به دریافت نشان درجه ۲ فتح نائل گردید. سرانجام این فرمانده زبده نظامی و این سرباز مخلص وطن در حین نظارت بر رزمایش نظامی لشگر ۵۸ تکاور ذوالفقار در حوالی سد کرج و در تاریخ ششم مردادماه ۱۳۶۴ به آرزوی دیرینه خود نائل و در سن ۶۵ سالگی با پوشیدن جامه ارغوانی شهادت به نزد یاران شهید خود عروج نمود.

۳۰ آذرماه ۱۳۹۹ به پاس خدمات و ایثارگری‌های شهید مسعود منفردنیاکی، نشان فداکاری از طرف فرماندهی کل ارتش به خانواده صبور و والامقام ایشان اهدا شد.